Inwest – jedna z grup A (ID – w AT i kr – w AO) – aktywa posiadane w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonom wynikających z: Przyrostu wart tych aktywów; Uzyskania przych w formie odsetek, dywidend lub innych pożytków (również z transakcji handlowej); W szczególności są to AF oraz te nieruchomości i WNiP, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia korzyści. Bez użytkowania tych skł, z samego faktu ich posiadania mamy czerpać korzyści. Każdy skł aktywów to są to skł nabywane aby przynosiły nam korzyść. W standardach międzynarodowych nie wyjaśnienia def inwestycji.

W inwest mamy 2 grupy: O charakterze fin i niefin inwest – te 2 grupy inwest które wyodrębnia ustawa różnią się co do wyceny, sposobu odzwierciedlania w ewidencji. Wszystkie AF (pap wart, udziały w obcych jedn) zawsze są inwestycją.

Niefin skł (nieruchomości, ruchomości, wart prawne) albo wykorzystujemy je na własne potrzeby albo z samego faktu posiadamy osiągniemy korzyści. Te śr albo będą należały do ŚT lub WNiP albo do inwest.

KLASYFIKACJA Z punktu widzenia okresu posiadania: ID – te z posiadania których będziemy spodziewać się korzyści w terminie dłuższym niż 12 miesięcy; IK; Z punktu widzenia grupy rodzajowej: IF (AF) - IF niepieniężne (pap wart, pożyczki), Aktywa pieniężne (czeki, weksle) (wycena wg wartości nominalnej); Inwest niefin - Nieruchomości inwest (budynki niewykorzystywane na swoje potrzeby), WNiP o charakterze inwestycji, Ruchomości inwest (obrazy, sztabki złota)

Inwest fin Aktywa pieniężne (zawsze kr); Instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki (akcje, udziały) (dł lub kr w zależności od przeznaczenia lub terminu wymagalności); Wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych (pożyczka, obligacje) lub prawo do wymiany instrumentów fin z inną jednostką na korzystnych warunkach (wszelkie instrumenty pochodne np.: kontrakty terminowe, opcje, swapy – to jest umowa między stronami) (dł lub kr w zależności od przeznaczenia lub terminu wymagal)

Przykłady AF: Nabyte akcje obcych jedn za wyjątkiem akt pien; Nabyte udziały w obcych jedn; Nabyte obligacje wyemitowane przez inne jedn; Inne nabyte pap wart; Udzielone pożyczki innej jednostce; Aktywa pieniężne

AF – finansowo–prawna forma inwest – ich potwierdzeniem jest umowa określana jako instrument fin.

Instrument fin – kontrakt (umowa), który powoduje powstanie AF u jednej ze stron i ZF albo instr kapit u drugiej ze stron, pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stornami jednoznacznie wynikają skutki gosp, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobo wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy.

Elementy wykluczone z definicji IF

• Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego pod doch

• Um o gwarancje fin które ustalają wykonanie obowiązków z tyt udzielonej gwarancji, w formie zapłacenia kwot odpowiadających stratom poniesionym przez beneficjenta na skutek niespłacenia wierzytelności przez dłużnika w wymaganym terminie,

• um o gwarancje finansowe,

• Um o przeniesienie praw z pap wart w okresie pomiędzy terminem zawarcia i rozliczenia transakcji, gdy wykonanie tych umów wymaga wydania pap wart w określonym terminie, również wtedy, gdy przeniesienie tych praw następuje w formie zapisu na rach pap wart, prowadzonym przez podm upoważniony na podst odrębnych przepisów

• Akt i zob z tyt programów z których wynikają udziały pracow oraz innych osób związanych z jedn w jej kapit lub w kapit innej jedn z grupy kapitałowej, do której należy jedn

• Um połączenia spółek

W jednych i drugich regulacjach mamy informacje na temat umów kupno – sprzedaż. Umowa kupna – sprzedaży została wykluczona z regulacji MSR 32, MSR 39 i rozporządzenia. Nie podlega regulacjom standardów.

Rodzaje IF Pierwotne; Pochodne; Złożone

Udziałowe (kapitałowe) i Dłużne (wierzytelnościowe)

Udziałowe instrumenty finansowe (akcje, udziały)

• Jedna strona umowy – AKTYWA FINANSOWE

• Druga strona umowy – KAPTIAŁ WŁASY

Dłużne instrumenty finansowe (pożyczki, obligacje)

• Jedna strona umowy – AKTYWA FINANSOWE

• Druga strona umowy – ZOBOWIĄZANIE FINANSOWE

Klasyfikacja aktywów finansowych wg Rozporządzenia i MSR/MSSF

• AF przeznaczone do obrotu – Rozporządzenie; (AF wyceniane w wartości godziwej przez WF – MSR)

• Udzielone pożyczki i nal własne

• AF utrzymywane do terminu wymagalności

• AF dostępne do sprzedaży

Jeśli więc nabywamy AF i podlegamy pod regulacje Rozporz i MSR to musimy przypisać nabyte akt do jednej z w/w kategorii.

W dok podm – zasady przypisania instr do danej kat (warunek właściwej ich wyceny) Jeśli nie bierzemy pod uwagę regulacji Rozp to możemy zostawić te kategorię i interesują nas tylko czy nabyte aktywa są dł czy kr.

AF przeznaczone do obrotu (RIF)

• Krótki okres utrzymywania tych aktywów (do 3 miesięcy)

• Akt nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonom wynikających z kr zmian cen, marży maklerskiej lub innych czynników rynkowych albo krótkiego czasu trwania nabytego aktywu

• Akt z zamiarem utrzymywania przez okres dłuższy niż 3 m-ce pod warunkiem że z tytułu ich posiadania spodziewane są korzyści ekonomiczne w krótkim terminie

• Inne AF jeżeli stanowią skł portfela podobnych AFco do którego jest duże prawdopodobieństwo realizacji w krótkim terminie zakładanych korzyści ekonomicznych

• AF będące częścią portfela podobnych aktywów co do których jest duże prawdopodobieństwo realizacji w krótkim terminie zakładanych korzyści ekonomicznych

• Instr pochodne (z wyjątkiem będących instr zabezpieczającymi)

AF wyceniane w wartości godziwej przez WF (MSR)

• AF przeznaczone do obrotu

• Inne AF, które jednostka dobrowolnie wskazała jako wyceniane w wartości godziwej ze skutkami odnoszonymi wynikowo

Udzielone pożyczki i należności własne (pożyczki, obligacje) RIF

• AF (niezależnie od terminu ich wymagal – zapłaty) powstałe na skutek dostarczenia drugiej stornie kontraktu śr pien, pod warunkiem że zawarty kontrakt spełnia definicję IF (są to akt nabyte poprzez bezp wymianę akt pien z drugiej str um)

• Obligacje i inne dłużne IF nabyte w zamian za wydane bezpośrednio drugiej stronie kontraktu śr pien, jeżeli z zawartego kontraktu jednoznacznie wynika, że zbywający nie utracił kontroli nad wydanymi IF (np.: obligacje nabyte na rynku pierwotnym). Wg rozporządzenia obligacje kupione od emitenta, pożyczka o terminie dłuższym niż 3 miesiące

MSR

• AF (z wyjątkiem instr pochodnych) z ustalonymi lub dającymi się określić płatnościami z wyjątkiem notowanych na aktywnym rynku, bez względu na to czy jedn zamierza i może utrzymywać je do terminu wymagalności (warunek ten będzie spełniony w odniesieniu do AF, dla których nie istnieje aktywny rynek).

AF utrzymywane do terminu wymagalności (RIF, MSR)

• Dot to aktywów do których jest wyznaczony termin wymagalności (o charakterze dłużnym; NIE – akcje i udziały);

• Jedn może i chce do samego końca je utrzymywać

• Nie zakwalifikowane do pożyczek udzielonych i nal własnych AF o ustalonym terminie wymagal spłaty wart nominalnej oraz określonym prawie do otrzymania stałej lub możliwej do ustalenia kwoty korzyści ekonom w ustalonych terminach pod warunkiem, że podmiot zamierza i może utrzymać te aktywa do terminu wymagal (wart ustalana wg skorygowanej c nabycia z uwzględnieniem zmiany pieniądza w czasie, wart zdyskonto)

Podstawowy warunek zaliczenia IF do omawianej kategorii – zamiar oraz możliwość utrzymywania AF do terminu wymagal.

Warunek ten nie będzie spełniony, jeżeli wystąpi chociaż jedna z następujących sytuacji:

• Podm zamierza utrzymać określone instr przez czas nieokreśl

• Kwota możliwa do uzyskania od emitenta po wykonaniu przez niego opcji kupna, znacząco odbiega od wart instr w księg rach

• Jedn nabywa dłużny IF z opcją zamiany na instr kapitałowe

• Jedn nie dysponuje śr na fin aktywów do terminu wymagalnoś

• Przepisy prawa, statut albo zawarta umowa ograniczają utrzymanie aktywów do terminu wymagalności

Jeśli jedn nie dotrzyma tego warunku to za karę na moment tego przerwania warunku na okres następnych 2-óch lat obrotowych nie możemy do tej grupy nic zakwalifikować. Jeśli coś tam mamy to musimy to wycofać i zaliczyć je gdzieś indziej.

Nie odnosi się to do przypadku, gdy transakcja taka dotyczyła nieznaczącej wart aktywów w skali całego portfela albo nastąpiła: W dniu bliskim terminowi wymagal; Po dniu, w którym co najmniej 90% wart nominalnej zostało spłacone; Na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia w momencie zaliczenia IF do aktywów utrzymywanych do terminu wymagalności

AF dostępne do sprzedaży (RIF, MSR) - AF, nie spełniające warunków zaliczenia do trzech poprzednich kategorii

NP.: Udziały, akcje–I kat-mogą być ale tylko te do 3 m-cy, przeznaczone do szybkiej sprzedaży; w II kat – nabyte na rynku pierwotnym, nie ma na nie aktywnego rynku; III kat – nie mogą być bo nie mają terminu wymagal; IV – mogą być

Wg UoR: I kat – krótkoterm; II i III kat – długo i krótkoterm

NP.: udzielone pożyczki – I kat–mogą być, termin wymagalności nie przekracza 3 miesięcy; II kategoria – mogą być ale powyżej 3 miesięcy, są bezpośrednio wydawane; III kategoria – mogą być ale zatrzymają się na etapie II kategorii; teoretycznie

NP.: obligacje – I kategoria – mogą być jeżeli są do 3 miesięcy; II kategoria – mogą być, kupione bezpośrednio od emitenta, powyżej 3 miesięcy; III kategoria – mogą być wtedy kiedy nie są notowane na giełdzie, nabyte przez biuro maklerskie, bank; IV kategoria – mogą być jak nie jestem pewna długości trzymania obligacji żeby zakwalifikować je do III kategorii

WYCENA AKTYWÓW - Niepieniężne aktywa finansowe

Wprowadzenie AF do ksiąg rachunkowych następuje wg:

• (UoR) w cenie nabycia lub cenie zakupu, jeśli koszty zakupu (przeprowadzenia i rozliczenia transakcji) nie są istotne;

Cena zakupu + koszty zakupu = cena nabycia

Koszty zakupu – prowizje maklerskie, opłaty;

• (RIF) w cenie nabycia, to jest w wart godziwej poniesionych wydatków lub przekazanych w zamian innych skł majątkowych

• (MSR) w cenie nabycia – wyjątek: aktywa dobrowolnie zakwalifikowane jako wyceniane w wartości godziwej przez WF, wyceniane są wg ceny zakupu

Ewidencja wprowadzenia AF do ksiąg rachunkowych

Wycena bilansowa AF - Zależy od regulacji prawnych, którym podlega jednostka; Wynika z charakteru AF (udziałowe, dłużne)

Wycena bilansowa udziałowych AF wg UoR

• Krótkoterminowe (jednostka wybiera jedną z 2 zasad)

  • Wart godziwa będzie się wiązała z tym że te c rynkowe będą nam się zmieniały; mamy obowiązek notować każdą zmianę

  • Niższa z dwóch cen: nabycia lub rynkowa – uproszczona ewidencja która wynika z zasady ostrożnej wyceny

• Długoterminowe (jednostka wybiera jedną z 2 zasad)

  • Cena nabycia pomniejszona o odpisy z tytułu utraty wart – uproszcz podejście, generalnie będziemy zostawiali c nabycia

  • Wart godziwa

Ewidencja skutków wyceny bilansowej – odpisy z tyt aktualizacji

• Konto podst „kr AF” prezentujące cenę nabycia

• Konto korygujące „odpisy aktual wart kr AF”

• Saldo Dt „odpisy aktual wart kr AF” zwiększa wart AF

• Saldo Ct „odpisy aktual wart kr AF” zmniejsza wart AF

Ewidencja sprzedaży krótkoterminowych AF

Jeśli następuje wzrost wart to będzie to przyrost na kapitale z aktualizacji wyceny, spada wart to maleje kapitał ale do jego wart, a jak go zabraknie to na wynik.

Jeżeli jednostka wybierze wycenę wg wart godziwej to każdą korektę wartości należy uwzględnić

Model kosztu historycz – ew odpisów z tyt trwałej utraty wart

• Konto „odpisy z tytułu trwałej utraty wart długoterm AF”

• Wykazuje saldo Ct lub zerowe (tylko i wyłącznie)

• Saldo Ct odejmowane jest od salda konta „długoterminowe AF”

Model wart godziwej – ewidencja odpisów z tyt aktualizacji

• Konto korygujące „odpisy z tyt aktualizacji wart długoterm AF”

• Saldo Dt – dodawane do sald konta „długoterminowe AF”

• Saldo Ct – odejmowane od salda konta „długoterminowe AF”

Ewidencja sprzedaży długoterminowych AF

Wycena bilansowa udziałowych AF (akcje i udziały) wg MSR, RIF

• W RIF i MSR – brak podziału AF na długo i krótkoterminowe

• Udziałowe AF kwalifikowane są generalnie do I lub IV kat IF

• Wycena bilansowa – wg modelu wart godziwej

• Skutki wyceny odnoszone są:

  • W przypadku I kategorii – wynikowo

  • W przypadku IV kategorii wynikowo (aktywa krótkoterminowe) lub na kapitał z aktualizacji wyceny (długoterminowe)

Wynikowy sposób odnoszenia skutków wyceny

Odnoszenie skutków wyceny na kapitał własny

Kapitał z aktual oznacza skumul zyski(+) lub skumul straty (-).

Według MSR Kapitał z aktualizacji wyceny oznacza:

• Skumulowane zyski z wyceny posiadanych AF (dodatni kapit – Ct

• Skumulowane straty z wyceny posiadanych AF (ujemny kapit –Dt)

• Rozwiązanie kapitału nast z chwilą sprzed akt, w sposób wynikow:

  • Wyksięgowanie skumulowanego zysku – przychody finansowe

  • Wyksięgowanie skumulowanej straty – koszty finansowe

Wycena bilansowa AF o charakterze dłużnym (UoR)

• AF dłużne – np.: pożyczki, obligacje (dł i kr)

• Zgodnie z UoR AF z określonym terminem wymagalności na dzień bilansowy wycenia się wg skorygowanej ceny nabycia

• Odniesienie skutków wyceny – wynikowe

  • Przychody finansowe w przypadku należnych jednostce odsetek

  • Koszty finansowe w przypadku utraty wartości aktywów

Wycena bilansowa AF o charakterze dłużnym (RIF, MSR)

• AF dłużne kwalifikowane są generalnie do II kategorii (udzielone pożyczki, nal własne) lub III kategorii (aktywa utrzymywane …) IF

• Wycena bilansowa dobywa się wg skorygowanej ceny nabycia (RIF) – według zamortyzowanego kosztu (MSR)

• Odniesienie skutków wyceny – wynikowe

Skorygowana cena nabycia (zamortyzowany koszt)

• Cena nabycia, w jakiej składnik AF został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rach (wart pocz)

• Pomniejszona o spłaty wart nominalnej (kapitału podst)

• Odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wart pocz skł i jego wart w terminie wymagal, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy %

• Pomniejszona o odpisy z tyt aktualizacji wart

Ewidencja nabytych obligacji

Ewidencja obligacji - Sprzedaż obligacji przed terminem wykupu (na rynku wtórnym) księgowana jest tak samo, jak sprzedaż akcji, udziałów i obejmuje dwie operacje:

• Wyksięgowanie zbywanych pap wg wart bilansowej w ciężar konta „koszty fin” (włącznie z naliczonymi odsetkami)

• Ujęcie przychodów fin wg ceny sprzedaży (zbytu)

IN - Regulacje prawne: UoR; MSR 40 „Nieruchomości inwest”

IN - Wycena bieżąca

Pozycja	Wycena w księgach rachunkowych
Inwest dł – w WNiP	C nabycia (zasady zgodne z określonymi dla ŚT) Ta wart pocz jest wyznaczana tak samo jak wyznaczamy wart ŚT czy WNiP wykorzystywanych na własne potrzeby.
Pozost inwest dł i kr (ruchomości)	Cena nabycia lub cena zakupu, jeśli koszty zakupu (przeprowadzenia i rozliczenia transakcji) nie są istotne. Tak jak AF

Wycena bilansowa dł inwest

Pozycja	Wycena bilansowa	Skutki wyceny
ID w nieruch i WNiP	C nabycia (po uwzgl k. ulepszenia) - odpisy amort i z tyt trwałej utraty wart Na dzień bil wycena na takich samych zasadach jak dla ŚT lub jak inne ID. Na bieżąco dok są odpisy amort w pozost koszty amort i na dzień bilansowy jest test na utratę wart	Poz koszty oper Poz przych oper w przyp przywróc utraconej wart (najwyżej do wart pocz) Skutki wyceny zawsze wynikowo nie ma kapitału z aktual wyceny
	Wart godziwa (na moment wyceny ustalana jest wart godziwa, korekta +/- jest odnotowana w poz k oper	Koszty, przychody pozostałe operacyjne
Inne inwest dł	Cena nabycia pomniejszona o odpisy z tyt trwałej utraty wartości	Poz koszty oper Pozost przychody oper w przypadku przywrócenia wart (najwyżej do wart pocz)
	Wartość godziwa	Koszty, przychody pozostałe oper

Wycena bilansowa krótkoterminowych inwestycji

Pozycja	Wycena bilansowa	Skutki wyceny
IK (rzeczy ruchome)	Cena rynkowa Wart godziwa, jeśli nie istnieje aktywny rynek	Koszty, przychody pozostałe operacyjne
	Cena rynkowa lub cena nabycia w zależności od tego, która z nich jest niższa	Poz koszty operacyjne Pozostałe przychody oper w przypadku przywrócenia wart - najwyżej do wart pocz

Ewidencja zmian w stanie i wartości inwestycji niefinansowych

Ewidencja odpisów aktualizujących wart inwestycji niefinans

Sprzed inwest ujmuje się w ewidencji tak samo jak sprzed AF

Ewidencja sprzedaży inwestycji niefinansowych