I.Ramowy plan wypowiedzi:
1. Określenie problemu:
Zbrodnia jako częsty motyw w utworach literackich i jej wpływ na osobowość człowieka.
2. Kolejność prezentowanych argumentów (treści)
a. ?Makbet?
- krótkie przedstawienie głównego bohatera ( wzór żołnierza, mężny, odważny, podejmuje szybkie i trafne decyzje)
- motyw zbrodni (przepowiednia czarownic, chęć sprawdzenia się, naciski ze strony Lady Makbet, ambicja)
- zbliżanie się Makbeta do nieuchronnej katastrofy
- wpływ popełnionych zbrodni na osobowość Makbeta ( halucynacje, utrata ludzkich uczuć)
- śmierć Makbeta ? spełnienie przepowiedni
b. ?Balladyna?
- krótkie przedstawienie głównej bohaterki ( leniwa, żądna władzy, przebiegła, fałszywa)
- motyw popełnienia pierwszej zbrodni (zabicie Aliny dla korony i bogactwa)
- kolejny zbrodnie i ich motywy (dążenie do zdobycia władzy)
- wpływ popełnionych zbrodni na osobowość Balladyny (wewnętrzny niepokój, słyszała płacz umarłych)
c. ?Zbrodnia i kara?
- krótkie przedstawienie głównego bohatera ( pochodził z kochającej rodziny, biedny)
- motyw zbrodni (nędza, teoria ludzi ?zwykłych i niezwykłych?, chęć sprawdzenia swojej
wartości) ? monolog do Sonii
- anatomia zbrodni
- zachowanie Raskolnikowa po popełnieniu zbrodni (dręczyły go majaki, gorączka, zachowywał się nieracjonalnie)
- wewnętrzna przemiana Raskolnikowa podczas odbywania wyroku (powrót do chrześcijaństwa, porzucenie teorii podziału ludzi na klasy)
3. Wnioski:
a. motywy zbrodni bywają różne np.: chęć zdobycia władzy, ambicja, nędza, idea
b. wpływ zbrodni na osobowość człowieka: destrukcyjny, zwycięstwo, samoświadomość
Ramowy plan wypowiedzi:
1. Określenie problemu:
- powody i metody przedstawiania motywu winy i kary przez twórców.
2. Rozwinięcie:
a) Zbrodnia i kara, Fiodor Dostojewski:
- historia Rodiona Raskolnikowa, jego stan psychiczny przed i po dokonaniu zbrodni,
- przyjaźń Soni i zesłanie na Syberię przyczyną odnowy moralnej Raskolnikowa,
- funkcje motywu: ewoluująca psychika, błądzenie rzeczą ludzką, kara adekwatna do winy.
b) Proces, Franz Kafka:
- historia Józefa K., styl życia stający się zarzutem w procesie, obawy i niepokoje związane z przebiegiem procesu,
- śmierć bohatera jako ostrzeżenie dla każdego człowieka.
c) Lilie, Adam Mickiewicz:
- historia mężobójczyni, strach przed odkryciem prawdy,
- winowajca musi ponieść karę taką, by być przestrogą dla innych,
- ludowa prawda moralna: nie ma winy bez kary.
d) Ballady i romanse, Władysław Broniewski:
- odwołanie do Romantyczności A. Mickiewicza, kontrast przedstawianych światów,
- niesprawiedliwość świata współczesnego, nawet zbrodnie przeciw ludzkości nie są karane.
3. Wnioski:
- okrutny świat inspiracją do wykorzystania motywu,
- funkcje: poznawcza, pouczająca, umoralniająca.