PRAWO KONSTYTUCYJNE 27.10.2010

Nowela kwietniowa wprowadziła wiele zasad zmieniających funkcjonowanie państwa. Jej najważniejsze postanowienia to:

• Przede wszystkim przywrócono urząd Prezydenta, wybieranego przez Zgromadzenie Narodowe (połączone izby Sejmu i Senatu), na okres siedmioletniej kadencji. Ten stan prawny zmieniono w 1990 roku. We wrześniu znowelizowano Konstytucję PRL i określone ustawodawstwo. Wprowadzała ona zasadę powszechnych wyborów prezydenckich. Pierwszym Prezydentem RP wybrano Wojciecha Jaruzelskiego, po roku zaś został nim Lech Wałęsa.

• Przywrócono również Senat, który nie funkcjonował w czasach PRL. Był to ukłon w kierunku opozycji solidarnościowej. Sejm posiadał koncesję. Zapisał się w historii jako Sejm Kontraktowy. Nazwa brała się z faktu, iż 65 % Sejmu była złożona z działaczy komunistycznych. Pozostałe 35 % stanowiła Solidarność. Wybory odbyły się w dwóch turach: 4 czerwca i 18 czerwca 1990 roku.

• Wprowadzono zasadę pluralizmu w zakładach pracy. Do momentu wprowadzenia tego zapisu, związki zawodowe działały, jeśli były zatwierdzone przez władzę.

• Zagwarantowano również wolność słowa.

Nowy rząd próbował utworzyć desygnowany na premiera gen. Czesław Kiszczak, jednak misja utworzenia rządu nie powiodła się. Wówczas utworzenie rządu powierzono Solidarności. W sierpniu 1989 r. na czele rządu stanął pierwszy niekomunistyczny premier – Tadeusz Mazowiecki.

Wkrótce została wprowadzona ustawa gospodarcza, która dokonała zmian w ekonomii kraju. To była najbardziej liberalna zmiana gospodarcza w całym XX wieku. Dużą rolę w zmianach gospodarczych miał Leszek Balcerowicz.

W grudniu 1989 r. zaczęła obowiązywać nowa nowela. Przywrócono historyczną nazwę państwa – Rzeczpospolita Polska. Zmianie uległo również godło, przez przywrócenie mu korony. Zastąpiono zasadę ludowładztwa zasadą suwerenności narodu. Wprowadzono zasadę demokratycznego państwa prawnego. Wprowadzono także zasadę pluralizmu politycznego. Rewizji uległ także dotychczasowy system gospodarczy.

Kolejną nowelizacja miała miejsce 8 marca 1991 r. Wprowadziła instytucję samorządu terytorialnego. Zniosła jednocześnie system Rad Narodowych. Miała ona wówczas dwustopniową strukturę (gmina i województwo).

W 1992 r. uchwalono małą konstytucję. Ówcześni politycy doszli do wniosku, że bez nowej konstytucji proces odchodzenia od komunizmu jest niekompletny. Sejm i Senat podjęły próbę stworzenia Konstytucji. Powstałe wówczas projekty zostały odrzucone. Dyskutowano długo nad trybem zmiany ustawy zasadniczej. Ostatecznie wygrał projekt prezydencki. 23 kwietnia 1992 r. weszła w życie ustawa o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczpospolitej Polski. Przygotowaniem jej miała zając się wyłoniona Komisja Konstytucyjna. Wśród podmiotów, które mogły złożyć projekt była sama Komisja, Prezydent i grupa parlamentarzystów. W 1995 r. z inicjatywy Unii Pracy uchwalono poprawkę do tej ustawy. Dodano do grona podmiotów grupę 500 tysięcy obywateli. Wedle ustawy Konstytucję miało uchwalić Zgromadzenie Narodowe w ramach trzech czytań. Jej uchwała wymagała aprobaty narodu, drogą referendum ogólnonarodowego. W 1992 r. wpłynęło siedem projektów konstytucyjnych. W 1993 r., w związku z nową kadencją Sejmu i Senatu, Komisja Konstytucyjna na nowo podjęła się zadania prac nad Konstytucją, co zrywało z zasadą dyskonstynuacji. W 1997 r. Zgromadzenie Narodowe podjęło uchwałę uchwalającą Konstytucję, zaś referendum odbyło się w maju 1997 r. Uchwalono ją 2 kwietnia, zaś weszłą w życie 17 października 1997 r.