3. Scharakteryzuj wybrane ewidencje prowadzone przez podatników prowadzących działalność gospodarczą.

Przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych, zobowiązani są do prowadzenia:

– podatkowej księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych,

– ewidencji sprzedaży (z wyłączeniem podatników, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących),

– ewidencji wyposażenia (wartość ponad 1.500 zł),

– wykazu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych,

– ewidencji przebiegu pojazdów,

– ewidencji kupna i sprzedaży wartości dewizowych (kantory),

– ewidencji pożyczek i zastawionych rzeczy (lombardy).

Podatkową księgę przychodów i rozchodów, w której ewidencjonuje się przychody i koszty ich uzyskania, stanowiące podstawę do wyliczenia straty lub dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Podmiotami zobowiązanymi do prowadzenia podatkowej księgi przychodów są:

a) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą;

b) osoby wykonujące działalność na podstawie umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia, zawartych na podstawie odrębnych przepisów,

c) osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg,

d) duchowni, którzy zrzekli się opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego.

Limit zobowiązujący do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wg przepisów podatkowych i księgowych jest taki sam – 1 200 000 euro

Prowadzenie księgi przychodów i rozchodów musi być rzetelne, terminowe, poprawnie rachunkowo. Księgi prowadzone są w języku polskim, w walucie polskiej, zapisy powinny być czytelne i dokonane w sposób trwały.

Terminy dokonywania zapisów w księdze

Zapisów w księdze przychodów i rozchodów należy dokonywać na bieżąco, raz dziennie po zakończeniu dnia, nie później niż przed rozpoczęciem działalności w następnym dniu. Istnieje możliwość dokonywania przez podatnika zapisów w porządku chronologicznym w terminie do 20-tego dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, jeśli księga jest prowadzona przez biuro rachunkowe.

• Wpisy do poszczególnych kolumn:

• Kolumna 1– jest przeznaczona do numeracji operacji gospodarczych. Dowody księgowe powinny być zapisywane w sposób ciągły od początku do końca roku

• Kolumna 2– datę dokonania operacji gospodarczej.

• Kolumna 3– w tej kolumnie znajduje się nazwa oraz numer dowodu księgowego np. faktur, dowodów wewnętrznych, polis, dziennych zestawień sprzedaży itp.

• Kolumna 4– dane kontrahentów (imię, nazwisko lub nazwę firmy)

• Kolumna 5- również jest to kolumna przeznaczona do uzupełnienia danych kontrahenta.

• Kolumna 6- opis zaistniałej operacji gospodarczej, np. zakup towarów, sprzedaż towarów, opłata za media, opłata za czynsz, wynagrodzenie za m-c,

• Kolumna 7– tutaj podatnik wpisuje wartość przychodów ze sprzedaży wyrobów (towarów handlowych) i usług.

• Kolumna 8– tutaj podatnik wpisuje wszystkie pozostałe przychody,

• Kolumna 9- zsumowanie wartości przychodów w jednym wierszu i obu kolumnach ( 7 i 8 ). 

• Kolumna 10- jest przeznaczona do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych wg cen zakupu.

• Kolumna 11- koszty związane z zakupem towarów i materiałów handlowych np. koszty transportu, koszty załadunku, koszty wyładunku, koszty ubezpieczenia.

• Kolumna 12- wynagrodzenie brutto dla pracowników.

• Kolumna 13- pozostałe koszty z wyjątkiem kosztów, których nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów.

• Kolumna 14- Jest to suma zapisów dokonanych w jednym wierszu i kolumnach 12 i 13.

• Kolumna 15- kolumna ta może pozostać wolna.

• Kolumna 16- kolumna zatytułowana „Uwagi”. Służy do zapisywania w niej dodatkowych informacji związanych z daną operacją gospodarczą przedstawioną w danym wierszu i kolumnie.

Po zakończeniu miesiąca wpisy dokonane w danym miesiącu należy z kolumn 7-14 zsumować.

W celu ustalenia dochodu osiągniętego w roku podatkowym należy na oddzielnej stronie księgi:

1) ustalić wartość osiągniętego przychodu w roku podatkowym (kolumna 9); 2) ustalić wysokość poniesionych w roku podatkowym kosztów uzyskania przychodów w sposób następujący:

a) do wartości spisu z natury na początek roku podatkowego doliczyć wartość zakupu towarów handlowych (materiałów) z kolumn 10 i 11, a następnie pomniejszyć o wartość spisu z natury sporządzonego na koniec roku podatkowego.

- ewidencję wyposażenia :

1. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) (dalej: rozporządzenie MF) przez wyposażenie należy rozumieć rzeczowe składniki majątku, związane z wykonywaną działalnością, niezaliczone, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, do środków trwałych.

2. Ewidencją wyposażenia obejmuje się wyposażenie, którego wartość początkowa, w rozumieniu odrębnych przepisów, przekracza 1.500 zł. Podatnikami prowadzącymi ewidencję wyposażenia są osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie.

3. Ewidencja wyposażenia powinna zawierać co najmniej następujące dane: numer kolejny wpisu, datę nabycia, numer faktury lub rachunku, nazwę wyposażenia, cenę zakupu wyposażenia lub koszt wytworzenia, numer pozycji, pod którą wpisano w księdze koszt związany z nabyciem wyposażenia, datę likwidacji (w tym również datę sprzedaży lub darowizny) oraz przyczynę likwidacji wyposażenia.

4. Podatnicy, którzy w ciągu roku podatkowego utracili lub zrzekli się prawa do zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym w formie karty podatkowej albo zakładają po raz pierwszy ewidencję wyposażenia, dokonują wyceny wyposażenia według cen zakupu lub według wartości rynkowej z dnia założenia ewidencji.

Zgodnie z powyższym w ewidencji wyposażenia znajdą się te składniki majątkowe, których cena nabycia lub koszt wytworzenia będą większe niż 1.500 zł, a mniejsze niż 3.500 zł, a okres ich użytkowania jest krótszy niż rok.

Elementy ewidencji wyposażenia powinna zawierać co najmniej następujące dane:

1) numer kolejny wpisu,
2) datę nabycia,
3) numer faktury lub rachunku,
4) nazwę wyposażenia
5) cenę zakupu wyposażenia lub koszt wytworzenia
6) numer pozycji, pod która wpisano w księdze koszt związany z nabyciem wyposażenia,
7) datę likwidacji (w tym również datę sprzedaży lub darowizny) oraz przyczynę likwidacji wyposażenia.