31. Państwo dobrobytu. Wpływ na równowagę i dynamikę rozwoju ekonomicznego. Argumenty za i przeciwko redystrybucji dochodu przez państwo

Państwo opiekuńcze, państwo socjalne, państwo dobrobytu (z angielskiego welfare state) koncepcja państwa i społeczeństwa w pełni ukształtowana po II wojnie światowej w wysoko uprzemysłowionych krajach zachodnich. Zakłada, że zadaniem państwa jest: 
1) w sferze społecznej rozszerzanie systemu świadczeń i ochrony socjalnej (np. ubezpieczenia na wypadek choroby, kalectwa, bezrobocia), zagwarantowanie wszystkim obywatelom dochodów minimalnych i równych praw w dostępie do usług socjalnych (np. mieszkania, wykształcenia, opieki zdrowotnej); 
2) w sferze ekonomicznej, państwo ma ingerować w życie gospodarcze, wykorzystywać wszystkie dostępne mu instrumenty do pobudzania gospodarki, utrzymywania pozytywnych tendencji, zwalczania inflacji i bezrobocia; 
3) w sferze ustroju politycznego demokrację oraz likwidację wszelkich form politycznej dyskryminacji (np. kobiet, mniejszości etnicznych, mniejszości seksualnych).

Realizacja tych założeń miała umożliwić stworzenie sprawiedliwego społeczeństwa i osiągnięcie powszechnego dobrobytu przy zachowaniu podstaw systemu kapitalistycznego. Państwo dobrobytu powinno być kompromisem pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, wzrostem gospodarczym a sprawiedliwym i równym podziałem dóbr.

Powstawanie zbyt dużych, nie akceptowanych społecznie, różnic do­chodowych i majątkowych może uzasadniać podejmowanie przez państwo działań zmierzających do pewnej redystrybucji dochodów, wyrównywania warunków startu życiowego itp.

Formułowane są też oczywiście argumenty przeciw ekonomicznej roli państwa. Wynikają one nie tyle z przekonania, że rynek jest doskonałym środ­kiem osiągania pewnych celów, ile raczej z przeświadczenia, że problemy (kło­poty) powstające w związku z interwencjonizmem państwowym są większe niż problemy, które są rozwiązywane dzięki niemu.

Ważniejsze argumenty przeciw aktywnej roli państwa w gospodarce wiązane są m.in. z takimi czynnikami jak:

- pojawianie się stanów nierównowagi na rynku (niedoborów lub nadwy­żek) w wyniku regulacji państwowych, zwłaszcza wtedy, gdy te regulacje rzutują bezpośrednio lub pośrednio na ceny produktów i usług;

- zniekształcone informacje – im większy zakres państwowych regulacji, tym bardziej zniekształcone, mniej obiektywne są informacje;

- zmniejszona elastyczność systemu gospodarczego wywołana biurokratyzacją i usztywnieniem procesów decyzyjnych – im większy rozrost biurokracji państwowej i zasięg ingerowania w gospodarkę, tym mniejsza elastyczność systemu;

- wysokie koszty interwencjonizmu państwowego przy równocześnie nie­wielkiej skuteczności wielu działań;

- osłabienie bodźców związanych z rynkiem;

- niereprezentatywność państwa (rządu) – funkcjonariusze państwa mo­gą działać przede wszystkim w interesie własnym, a nie w interesie obywateli;

- ograniczanie wolności jednostki i hamowanie oddolnej inicjatywy.

31. Wpływ polityki gospodarczej na efektywność, dynamikę i równowagę ekonomiczną. Liberalizm a etatyzm.

SYSTEM I POLITYKA A RÓWNOWAGA I DYNAMIKA GOSPODARCZA

• CELE EKONOMICZNE A CELE SPOŁECZNE

• STEROWANIE A RYNEK

• OCHRONA WŁASNOŚCI

• AUTONOMIA BANKU CENTRALNEGO

• POLITYKA SPOŁECZNO-EKONOMICZNA RZĄDU

• MECHANIZM KURSU WALUTOWEGO

• FISKALIZM A RÓWNOWAGA I DYNAMIKA GOSPODARCZA

ETATYZM

• TRADYCJA PAŃSTWA OŚWIECONEGO

• ETATYZM : WOLNOŚĆ GOSPODARCZA NIE ZAWSZE STWARZA DOBRĄ PODSTAWĘ DLA ROZWOJU, RÓWNOŚCI I SPRAWIEDLIWOŚCI

• KWESTIONUJE EFEKTYWNOŚĆ WOLNEGO RYNKU ZWŁASZCZA W ALOKACJI ZASOBÓW

• ZADANIA PAŃSTWA W GOSPODARCE

• INTERWENCJONIZM PROTEKCYJNY , JAK I PROROZWOJOWY

• INTERWENCJA MOŻE WYKORZYSTYWAĆ ŚRODKI ADMINISTRACYJNE , JAK I RYNKOWE

LIBERALIZM A ETATYZM

• DEMOKRATYCZNE , LIBERALNE PAŃSTWO CHRONI WOLNOŚĆ INDYWIDUALNĄ, SPRZYJA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I INNOWACJOM. ZAPOBIEGA ANARCHII

• ETATYZM UZASADNIA SIĘ „DOBREM SPOŁECZEŃSTWA JAKO CAŁOŚCI”

• ETATYZM KWESTIONUJE LIBERALIZM NA GRUNCIE MORALNYM , SPOŁECZNYM I EKONOMICZNYM (KRYTYKUJE EROZJE TRADYCYJNYCH WARTOŚCI, MATERIALIZM, ROZPAD RODZINY, POGOŃ ZA ZYSKIEM, AKCEPTACJĘ BEZROBOCIA, ROZWARSTWIENIE SPOŁECZNE ETC)

• LIBERALIZM KRYTYKUJE ETATYZM ZA OGRANICZENIE WOLNOŚCI , PRZEDSIEBIORCZOŚCI I INNOWACYJNOŚCI JEDNOSTKI ORAZ NIŻSZY OD MOŻLIWEGO DO OSIĄGNIECIA POZIOM EFEKTYWNOŚCI

Etatyzm i państwowa własność ograniczają wolność i konkurencję – spadek sprawności gospodarki

31. Instytucjonalne uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw i ich wpływ na konkurencyjność kraju (DB)

KRYTERIA OCENY JAKOŚCI KRAJOWEGO OTOCZENIA PRZEDSIĘBIORSTW

• CZAS PRZYGOTOWANIA DOKUMENTACJI, ZEZWOLEŃ, AKTOW NOTARIALNYCH

• CZAS REJESTRACJI FIRMY

• KOSZT REJESTRACJI A ŚREDNI DOCHÓD

• MINIMALNY KAPITAŁ ZAŁOŻYCIELSKI

• CZAS NA PRAWNE DOCHODZENIE ROSZCZEŃ

• CZAS MIĘDZY ZŁOŻENIEM POZWU A DECYZJĄ SĄDU

• KOSZT PROCEDURY ROSZCZENIOWEJ

• CZAS OD ZLOZENIA POZWU DO UREGULOWANIA DŁUGU

• KOSZT DO WYSOKOŚCI ROSZCZENIA

1. Większość rzeczy z pytania 28, 68

2. Def. Konkurencyjność jest to zdolność gospodarki do rywalizacji na światowych rynkach, a w szczególności do sprzedaży własnych towarów i usług na tych rynkach. Czasem definiuje się ją też jako zdolność do długookresowego wzrostu gospodarczego. Konkurencyjność jest zjawiskiem szczególnie ważnym w procesie globalizacji nbportal.pl

3. Def. Konkurencyjność systemu gospodarowania – zmiany w poziomie kosztów transakcyjnych i ryzyka, poziomu przedsiębiorczości i efektywności mechanizmów oraz stosowanych środków w rywalizacji o korzyści płynące ze współpracy międzynarodwoej podręcznik

4. Przy ocenie konkurencyjności systemu gospodarczego istotne znaczenie mają także porównania wolności gospodarczej, przedsiębiorczości, jakości instytucji, własności, ryzyka, atrakcyjności inwestycyjnej, nadzoru korporacyjnego, jakości instytucji, zachowań podmiotów oraz różne czynniki pozaekonomiczne określające pozycję międzynarodową kraju. Ponadto przy jej ocenie istotnymi informacjami są dane porównawcze dotycznące poziomu i kierunku zmiany rocznego czasu pracy, poziomu bezrobocia, względnych rozpiętości dochodów i pokoju społecznego. Moim zdaniem najlepiej trzymając się tej definicji pisać o wszystkim co z innych punktów jest już wiadomo.

5. Formy własności przedsiębiorstw a ich konkurencyjność. np. Charakter właścicieli (warunkowany przez instytucje) ma wpływ na konkurencyjeność przedsiębiorstw, a wraz z nią na konkurencyjność kraju.

a) osoba fizyczna lub prawna nastawiona na zysk

b) państwo zwykle nastawione na inne cele niż zysk np. utrzymanie zatrudnienia, podaż tanich produktów, dostarczanie dóbr publicznych

c) własność grupowa (np. samorządowa lub spółdzielcza) – realizacja określonych funkcji

(chyba nie trzeba nic dodawać – najlepiej samemu analizować na wszystkie sposoby)

6. Warto zwracać uwagę jeszcze na:

a) wolność ekonomiczną

b) stopień regulacji oraz ochrony prawa własności

c) procedury rozpoczyniania działalności gospodarczej d) skuteczność prawnej egzekucji należności

e) instytucje rynku pracy (np. czas pracy, czy system kształcenia zawodowego)

f) egzekucja zobowiązań kontraktowych

g) innowacyjność gospodarki (np. otwartość systemu gospodarczego i napływ zagranicznych kapitałów i technologii, odpowiednie zdolności absorbcji wiedzy,

umiejętność korzystania z wiedzy innych)

h) klimat i ryzyko inwestycyjne i) potencjał gospodarczy

7. Np. w World Competitiveness Yearbook 2005 była kategoria „efektywność biznesu“ na którą składały się: wydajność, rynek pracy, finanse, zarządzanie, wpyw globalizacji.

8. W World Economic Forum przy tworzeniu Global Competitiveness Report analizuje się zdolność konkurencyjną krajów i przedsiębiorstw np. przy indeksie zdoulności konkurencyjnej kraju patrzy się np. na postęp technologiczny (oraz na jakość instytucji publicznych i otoczenie makroekonomiczne)

Liczony jest również Indeks konkurencyjności przedsiebiorstw MICI opiera się ona na założeniu, że wydajność i tworzenie bogactwa zakorzenione są w jakości mikroekonomicznego i konkurencyjnego otoczenia biznesowego firmy. Dwa subindeksy: jakości otoczenia biznesowego oraz oceny zarządzania operacyjnego i strategii przedsiębiorstw.

31. System i polityka gospodarcza a mobilizacja i wykorzystanie zasobów.

SYSTEM I POLITYKA A MOBILIZACJA I WYKORZYSTANIE ZASOBÓW

• WOLNOŚC,PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

• POZIOM OSZCZĘDNOŚCI KRAJOWYCH

• INWESTYCJE ZAGRANICZNE

• DOSTĘPNOŚĆ I KOSZT KAPITAŁU

• POZIOM INWESTYCJI

• ALOKACJA KAPITALU

• AKTYWNOŚĆ KAPITAŁU LUDZKIEGO

• POZIOM ZATRUDNIENIA

• NAKŁADY NA EDUKACJE ORAZ R&D

SYSTEM I POLITYKA A EFEKTYWNOŚĆ WYKORZYSTANIA ZASOBÓW

• WOLNOŚĆ,RYNEK I KONKURENCJA

• HARMONIZACJA I ORGANIZACJA A EFEKTYWNOŚĆ

• SPRAWNOŚĆ ALOKACYJNA MECHANIZMÓW GOSPODARCZYCH

• KOSZTY TRANSAKCYJNE I RYZYKO GOSPODARCZE POLITYKA A RÓWNOWAGA I DYNAMIKA GOSPODARCZA

• WŁASNOŚĆ I NADZÓR KORPORACYJNY A JAKOŚĆ ZARZĄDZANIA PRZEDSIEBIORSTWEM

• LIBERALIZM A PROTEKCJONIZM GOSPODARCZY

• SYSTEM I POLITYKA KURSOWA A WYKORZYSTANIE ZASOBÓW

31. Systemy praw własności. Kierunki i przyczyny zmian.

PRAWO WŁASNOŚCI

• TO KONSTYTUCYJNA OCHRONA PRAW WŁASNOŚCI

• TO PRAWO CYWILNE OKRESLAJĄCE TYTUŁY WŁASNOŚCI ,POSIADANIE , UŻYTKOWANIE ORAZ CZERPANIE POŻYTKÓW

• TO PRAWO HANDLOWE OKRESLAJACE FORMY PRAWNE I SPOSOBY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

• TO INSTYTUCJE REGULUJĄCE RYNEK I OBRÓT PRAWAMI WŁASNOŚCI

• TO SKUTECZNA EGZEKUCJA UMÓW I PRAW WIERZYCIELI

PRZEDMIOT WŁASNOŚCI

• WŁASNOŚĆ PRZEDMIOTOWA

• KAPITAŁU FINANSOWEGO

• PRZEDSIEBIORSTWA

• TECHNOLOGII, LICENCJI

• KNOW-HOW,

• INTELEKTUALNA

• NIERUCHOMOŚCI

• MARKI

• WIERZYTELNOŚCI

• POŻYTKÓW Z WŁASNOŚCI I DZIAŁALNOŚCI

Def. Prawo własności – uprawnienia do posiadania, korzystania oraz rozporządzania rzeczami w granicach ustanowionych przepisami prawa i współżycia społecznego. onet.wiem

2. Ochrona własności już w Kodeksie Hammurabiego (ok. 1792-1750 r. p.n.e.), oczywiście w prawie rzymskim, podobnie w kulturach opartych na konfucjoniźmie. Kodeks Napoleona, Common Law itd.

3. Ochrona wierzycieli i obrotu gospodarczego

4. Coraz większa rola własności intelektualnej

5. Współcześnie ograniczenia prawa własności (np. z powodu rozwoju prawa pracy, ochrony środowiska, progresywnego opodatkowania)

6. System otwarty – podejmowanie działalności gospodarczej przez własność prywatną, grupową (społeczną) oraz publiczną na tych samych prawach. Swobodny wybór preferowanego typu własności zarówno dla inwestorów krajowych jak też zagrniacznych. Od lat 30tych do 70tych wzrost znaczenia własności państwoej, następnie liberalizacja. Wpływ na poszerzenie otwartości miała rewolucja ICT

7. System zamkniętym – ograniczenia o charakterze zarówno podmiotowym jak i przedmiotowym w podejmowaniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorstwa prywatne. Dominował w krajach komunistycznych i socjalistycznych w których działalność gospodarcza podlegała centralnemu planowaniu. Zniechęcał do przedsiębiorczości, innowacji, poszukiwania lepszych, efektywniejszych form gospodarowania. Administracyjne kierowanie gospodarką. Eliminacja rynku i konkurencji

8. System regulowany – preferowanie (np. przez uprzywilejowany dostęp do subsydiów, finansowania, gwarancji) własności społecznej, publicznej lub państwowej. Zwykle rozległa biurokracja, wysoka etatyzacja. Własność państwowa ogranicza wolność gospodarczą i konkurencję

9. Kierunki i przyczyny zmian: to ten sam podrozdział w podręczniku co „strurktura własności“

Wraz z rozwojem społecznym i cywilizacyjnym osłabia się klasyczne prawo własności. Jest to wynik wzrostu uprawnień pracowniczych, socjalnych, rozwoju publicznej służby

zdrowia, edukacji, kultury, sportu i rekreacji, ruchu ochrony konsumenta, wymogów bezpieczeństwa, przepisów sanitarnych i ochrony środowiska naturalnego. Konkurencja wymusza zaś wprowadzenie standardków związanych z uprawnieniami klientów np. co do gwarancji, rękojmi, reklamacji, serwisu posprzedażowego itd.

Osłabienie klasycznego prawa własności ma wymiar podmiotowy oraz odnoszący się do pola działania.

Osłabienie wynika również z rosnącego udziału państwa w podziale PKB. Znaczenie i rola sektora państwowego i prywatnego zależą od:

a) Stopnia otwartości systemu praw własności

b) Udziału sektora państwowego i prywatnego (państwo sprzyja monoplizacji)

c) Wielkość kraju (małe bardziej zdominowane przez podmioty państwowe

d) Gałęziowy rozkład własności (różnica efektywności sektora państwowego i prywatnego zmienia się w gałęziach. Przedsiębiorstwa państwowe lepiej w kapitałochłonnych o dużych korzyściach skali)

10. Zamknięty system i socjalistyczna struktura własności tworzą koncentrację władzy w rękach państwowej biurokracji. Ograniczają rynek, wolność gospodarczą, przedsiębiorczość i

konkurencję. Sprzyjają monopolizacji gospodarki.

11. W demokratycznym społeczeństwie wolność gospodarcza, rynek i konkurencja zapewniają wybór typu i formy własności.

12. Od 1914 poziom fiskalizmu w Europie i Ameryce Północnej wzrósł prawie 3krotnie (rosnące zaangażowanie w podział dochodu narodowego, rozwój systemu świadczeń socjalnych, zwiększenie znaczenia przedsiębiorstw państwowych, angażowanie państwa z powodów „strategicznych“ i „społecznie wrażliwych“). Szczególny wzrost znaczneia od czasu Wielkiego Kryzysu.

13. Reformy neoliberalne w USA i UK z początku lat 80-tych pobudziły akumulacje i inwestycje oraz wyzwoliły przedsiębiorczość i przyczyniły się do wzrostu zatrdunienia

14. Liberalizacja rynków kapitałowych bez odpowiednich instytucji w postaci regulacji zabezpieczających przed spekulacją może być przyczyną kryzysów (np. kryzysy 1997-98 w Azji Wschodniej, Rosji i Ukrainie).

15. Zawsze można rozpisywać się o globalizacji itp. J.G.

31. Typy przedsiębiorstw. Cele i sposoby zarządzania

TYPY PRZEDSIĘBIORSTW

• KLASYCZNE PRZEDSIĘBIORSTWO PRYWATNE

• SPÓŁKI KAPITAŁOWE

• PRZEDSIĘBIORSTWA PSEUDOPRYWATNE

• PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWOWE

• PRZEDSIĘBIORSTWA SPÓŁDZIELCZE

• PRZEDSIĘBIORSTWA SAMORZĄDOWE

• PRZEDSIEBIORSTWA KOMUNALNE

• SPÓŁKI Z UDZIAŁEM KAPITAŁU ZAGRANICZNEGO (JOINT VENTURES)

• GRUPY KAPITAŁOWE

• KORPORACJE TRANSNARODOWE

TYP WŁAŚCICIELA A CELE

• OSOBY FIZYCZNE

• WŁADZE SAMORZĄDOWE, LOKALNE

• WŁADZE PAŃSTWOWE

• INWESTORZY FINANSOWI ( INWESTORZY I AKCJONARIUSZE INSTYTUCJONALNI)

• WŁASCICIELE AKTYWNI I BIERNI A ZARZĄDZANIE

• VENTURE CAPITAL, GOLDEN ANGELS

  1. W spółkach kapitałowych właścicielem kapitalistycznego tytułu może być zarówno osoba fizyczna, prawna, jak i państwo

     1. Ma to wpływ na sposób zarządzania spółką

     2. Państwo jako właściciel – zorientowane nie na wzrost wartości przedsiębiorstwa, a na wzrost zatrudnienia, podaży tanich produktów, dostarczania dóbr publicznych

        1. Mniej dba o efektywność, akumulację i rozwój

  2. Typy przedsiębiorstw

     1. Klasyczne kapitalistyczne przedsiębiorstwa prywatne

        1. Zarządzane przez właścieila, zorientowane na zysk i wysoką rentowność, elastyczność i konkurencyjność

        2. Charakter mniej (silna konkurencja, wysokie bezrobocie) lub bardziej (społeczeństw tradycyjne, silne ustawodawstwo ochrony pracy) patrymonialny

        3. Kraje OECD – najliczniejsza grupa

     2. Przedsiębiorstwa prywatne z ograniczoną autonomią zarządzania - Przedsiębiorstwa pseudoprywatne

        1. Systemy, w których ograniczana autonomia przedsiębiorstw prywatnych

        2. 3 przypadki:

           1. Chiny lat 50ch, NRD

           2. Interwencjonistyczne systemy polityczno-gospodarcze (Japonia po wojnie)

           3. Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej

     3. Przedsiębiorstwa państwowe

        1. Słaba orientacja na zysk, ograniczenie restrukturyzacji, mało efektywne

     4. Spółki pracownicze

        1. Przedsiębiorstwa w formie spółki kapitałowej, w których pracownicy i zarząd posiadają kapitalistyczne tytuły własności

     5. Spółdzielnie

        1. Niemcy, Austria, Szwajcaria, Dania, Szwecja, Polska, Czechy, Węgry etc

        2. Ograniczona transferowalność majątku wniesionego do spółdzielni i niska atrakcyjność inwestycyjna – pole działania i możliwość rozwoju

     6. Spółki kapitałowe

        1. O tym nic ciekawego :/

31. Spółki kapitałowe. Własność prywatna a zarządzanie przedsiębiorstwem.

32. Korporacje transnarodowe. Źródła przewagi konkurencyjnej. Znaczenie uwarunkowań instytucjonalnych i lokalnych.

ETAPY ROZWOJU A ZRÓDŁA PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ

ETAPY ROZWOJU

• ZASOBY NATURALNE

• AKUMULACJA FINANSOWA, WIEDZY, MOBILIZACJA I WZROST NAKŁADÓW –UPRZEMYSŁOWIENIE

• POPRAWA EFEKTYWNOŚCI

• POPRAWA JAKOSCI I INNOWACYJNOŚCI

ZRÓDŁA PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ

• NISKIE KOSZTY . OBFITOŚĆ ZASOBÓW,SKALA PRODUKCJI. NAKŁADY NA INFRASTRUKTURĘ

• ZRÓŻNICOWANIE I JAKOŚĆ PRODUKTÓW PRZEMYSŁOW PRZETWORCZYCH,WZROST WARTOSCI DODANEJ

• INNOWACYJNOŚĆ. ELEKTRONIKA,KOMPUTERY, BIOTECHNOLOGIE, TELEKOMUNIKACJA, FARMACJA , INTERNET, NANANOTECHNOLOGIE, GIS

• JAKOŚĆ INSTYTUCJI I KAPITAŁU LUDZKIEGO

ŁANCUCH WARTOŚĆI A ZRÓDŁA PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ

• OBFITOŚĆ I TANIOŚĆ ZASOBÓW

• EFEKTYWNOŚĆ KOSZTOWA

• INDYWIDUALIZACJA, STOPIEŃ PRZETWORZENIA,

• ELASTYCZNOŚĆ, DOSTOSOWANIE

• JAKOŚĆ PRODUKTU,USŁUGI

• PRZEDSIEBIORCZOŚĆ, INNOWACYJNOŚĆ

• DOSTĘP DO SIECI BIZNESOWEJ (ALIANSE,NETWORKING, GRUPY KAPITAŁOWE, TECHNOLOGICZNE)

KONKURENCYJNE PRZEDSIĘBIORSTWO

• TWORZY PONADPRZECIETNĄ WARTOŚĆ DODATKOWĄ DLA KLINETÓW I INWESTORÓW

• WYTWARZA,DOSTARCZA PRODUKTY I USŁUGI : TANIEJ, SZYBCIEJ, LEPSZEJ JAKOŚCI, O BOGATSZYM ASORTYMENCIE NIŻ KONKURENCI

• WPROWADZA WIĘCEJ NOWOŚCI NIŻ KONKURENCJA

• ZWIEKSZA UDZIAŁ W RYNKU

• MA DOBRY DOSTĘP DO SIECI ZBYTU I FINANSOWANIA

• DOSTARCZA PRODUKTY MARKOWE

• JEST PONADPRZECIĘTNIE RENTOWNY

• MA WYSOKĄ PŁYNNOŚĆ FINANSOWĄ

W myśl definicji UNCTAD („WIR 2007”), pod pojęciem KTN rozumie się firmy„składające się z przedsiębiorstw macierzystych i ich zagranicznych filii (affiliates)”.

Przy tym mianem firmy macierzystej UNCTAD określa „przedsiębiorstwo, które kontroluje aktywa innych jednostek w krajach innych niż kraj jego pochodzenia (home country) zazwyczaj poprzez posiadanie własności pakietu kapitału zakładowego. Udział równy 10% lub więcej zwykłych akcji spółki albo głosów w przedsiębiorstwie nie będącym spółką (unincorporated enterprise) ...jest normalnie uznawany za próg niezbędny dla kontroli aktywów” slajdy dr Szostaka

2. Eksperci OECD w 2000 r. zaproponowali następującą definicję firm multinarodowych:„Pod terminem tym rozumie się zwykle przedsiębiorstwa, mające siedzibę na terytorium więcej

niż jednego państwa i powiązane ze sobą tak, że umożliwia to koordynowanie ich działań w różnoraki sposób” slajdy dr Szostaka

3. W książce właściwie nie ma nic będę pisał więc z innych źródeł:

4. Jednym ze źródeł przewagi jest tzw. globalna efektywność. Sprowadza się ona do traktowania w sposób skonsolidowany i nadrzędny konieczności osiągnięcia rentowności (lub zyskowności) na szczeblu całej korporacji.

Chociaż pozytywne wyniki poszczególnych filii i wewnętrznych centrów finansowych są pożądane, ale przejściowo dopuszcza się możliwość wykazywania przez te ostatnie strat, jeśli przyczynia się to do optymalizacji zysków w skali całej danej KTN (np. dzięki wprowadzeniu na rynek nowych produktów, zdobyciu nowych rynków zbytu na wytwarzane towary lub obniżeniu wysokości płaconych podatków poprzez stosowanie cen transferowych). slajdy dr Szostaka

5. Główne źródła poprawy globalnej efektywności działalności KTN: obniżka kosztów produkcji i oszczędności nakładów, wzrost wartości dodanej i uzyskiwanych przychodów, wykorzystanie innowacyjności i elastyczności działania, nowe metody organizacji i zarządzania, lepsza koordynacja, szybszy przepływ informacji wewnątrz korporacji, wykorzystanie Internetu i handlu elektronicznego itp. slajdy dr Szostaka

6. Uwarunkowania instytucjonalne KTN wykorzystują poprzez zdolność do arbitrażu (arbitrage). Chodzi tu o umiejętność wykorzystania przez nie istniejących na świecie różnic pod względem warunków ekonomicznych, geograficzno-naturalnych, społeczno- kulturowych i instytucjonalno-politycznych. czyli instytucji i lokalnych specyfik; slajdy dr Szostaka

7. Najważniejsze znaczenie ma w tym kontekście umiejętność wykorzystania przez KTN - dla obniżki kosztów produkcji i optymalizacji globalnej efektywności - zróżnicowania takich parametrów ekonomicznych jak: ceny, kursy walutowe, stopy oprocentowania, podatki, płace oraz pozapłacowe składniki wynagrodzenia, poziom i struktura dochodów ludności itp slajdy dr Szostaka

8. Znalazłem dwie metody Portera a) 5 sił Portera

Analiza odnosi się do otoczenia konkurencyjnego przedsiębiorstwa i stosowana jest jako początkowy etap formułowania strategii konkurencji. Opiera się na modelu pięciu wzajemnie oddziałujących na siebie czynników, które występują w każdym sektorze ekonomicznym:

 Rywalizacja w sektorze

 Groźba nowych wejść

 Siła przetargowa nabywców

 Siła przetargowa dostawców

 Zagrożenie ze strony substytutów

Zgodnie z tą koncepcją istnieje bezpośrednia i odwrotna zależność pomiędzy natężeniem sił konkurencyjnych w sektorze a potencjałem rentowności tego sektora, stanowiącym o jego atrakcyjności dla działających w nim przedsiębiorstw.

b) Metoda łańcucha wartości. Nie rozumiem więc nie próbuję streszczać. Spójrzcie sami:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Metoda_%C5%82a%C5%84cucha_warto

%C5%9Bci_M._E._Portera

9. Chyba przy tym pytaniu trzeba głównie kombinować

31. Nadzór korporacyjny i właścicielski a zarządzanie w spółkach kapitałowych.

CELE I JAKOŚĆ SYSTEM NADZORU KORPPORACYJNEGO DETERMINUJĄ SPOSÓB ZARZĄDZANIA SPÓŁKĄ KAPITAŁOWĄ

SYSTEM NADZORU KORPORACYJNEGO

• ZAPEWNIA DOSTOSOWANIE CELÓW I SPOSOBÓW DZIAŁANIA SPÓŁKI DO OCZEKIWAŃ INWESTORÓW I RYNKU

• SPRZYJA ATRAKCYJNOŚCI INWESTYCYJNEJ SPÓŁEK

• SPRZYJA WZROSTOWI WARTOSCI SPÓŁEK

• TWORZY PODSTAWĘ MIĘDZYNARODOWEJ KONKURENCYJNOSCI SPÓŁEK

Nadzór korporacyjny (ang. corporate governance) - to instytucja w spółkach publicznych której zadaniem jest niezależna ocena, kontrola oraz wprowadzanie korekt w działanie zarządów. Podstawowym elementem nadzoru korporacyjnego jest rada nadzorcza. Spółki będące prywatną własnością wprowadzają taki organ w celu przejrzystości zarządzania w firmie, aby interesariusze byli przekonani iż to oni mają wpływ na zarządzanie. Nadzór korporacyjny pełni więc funkcję oddzielenia własności prywatnej od zarządzania w firmie wikipedia

2. Nadzór sprzyja rozwojowi i budowie wartości spółek. Rozwiązuje problem rozdzielenia własności i zarzadzania

3. W systemach anglosaskich pewne funkcje nadzoru sprawują tzw. dyrektorzy bierni (dbają o zapewnienie zgodności celów działań zarządu z celami właścicieli. Prawo do nadzoru mają wyłącznie akcjonariusze. W pewnym sensie nadzór zewnętrzny czyli wycena giełdowa (przy złym zarządzaniu spadek ceny akcji i groźba wrogiego przejęcia)

4. W systemie kontynentalnym nadzór poprzez radę nadzorczą która jest wymagana przez przepisy prawne. Przyjmuje ona i akceptuje plany strategiczne, biznesplan, sprawozdanie finansowe, zatwierdza decyzje majątkowe, inwestycyjne i personalne. Może zlecać badanie stanu spółki

Pracownicy również mają prawo do reprezentacji w radzie nadzorczej. Podobnie wierzyciele o ile mogą wykonywać prawa z akcji posiadanych jako zabezpieczenie

5. W Japonii system formalnie zbliżony do anglosaskiego, ale w praktyce silna pozycja menadżerów i pracowników

31. Pojęcie corporate governance. Typ i struktura własności a corporate governance

POJĘCIE NADZORU KORPORACYJNEGO

1. SPÓŁKI KAPITAŁOWE :PROBLEM AGENCJI

• NADZÓR WŁASCICIELSKI : STRUKTURA, KOMPETENCJE I RELACJE ORGANÓW SPÓŁKI

• SYSTEM KONTROLI KORPORACYJNEJ OBEJMUJĄCY WSZYSTKIE PODMIOTY ZAANGAŻOWANE I ZAINTERESOWANE EFEKTYWNOŚCIĄ ZARZĄDZANIA SPÓŁKĄ

• ŁAD PRAWNY SPÓŁKI OKRESLAJACY WZAJEMNE RELACJE ORGANÓW SPÓŁKI ORAZ PRAWA AKCJONARIUSZY I INTERSARJUSZY

ZNACZENIE STRUKTURY WŁASNOŚCI DLA NADZORU KORPORACYJNEGO

• ROZPROSZONA I SKONCENTROWANA STRUKTURA WŁASNOSCI. MODEL AMERYKANSKI I EUROPEJSKI

• INWESTORZY AKTYWNI, STRATEGICZNI I BIERNI

• STRUKTURA A SIŁA I RODZAJ WPŁYWU AKCJONARIUSZY NA ZARZĄDZANIE

• A RODZAJ I EFEKTYWNOŚĆ MECHANIZMÓW KONTROLI

• A CELE AKCJONARIUSZY I ICH OCZEKIWANIA WOBEC ZARZADÓW SPÓŁKI

• A PŁYNNOŚĆ AKCJI I SPOSÓB ZARZĄDZANIA SPÓŁKĄ

• A OCENA PERPEKTYWY ROZWOJU SPÓŁKI

MECHANIZMY NADZORU KORPORACYJNEGO

• PRAWNE

• RYNKOWE (FINANSOWE)

• SPECYFICZNE (STANOWE)

• WEWNĘTRZNE

• ZEWNETRZNE

• FINANSOWY VERSUS SPOŁECZNY TYP PRZEDSIĘBIORSTWA A NADZÓR KORPORACYJNY

Nadzór korporacyjny (ang. corporate governance) - to instytucja w spółkach publicznych której zadaniem jest niezależna ocena, kontrola oraz wprowadzanie korekt w działanie zarządów. Podstawowym elementem nadzoru korporacyjnego jest rada nadzorcza. Spółki będące prywatną własnością wprowadzają taki organ w celu przejrzystości zarządzania w firmie, aby interesariusze byli przekonani iż to oni mają wpływ na zarządzanie. Nadzór korporacyjny pełni więc funkcję oddzielenia własności prywatnej od zarządzania w firmie wikipedia

2. Nadzór sprzyja rozwojowi i budowie wartości spółek. Rozwiązuje problem rozdzielenia własności i zarzadzania

3. W systemach anglosaskich pewne funkcje nadzoru sprawują tzw. dyrektorzy bierni (dbają o zapewnienie zgodności celów działań zarządu z celami właścicieli. Prawo do nadzoru mają wyłącznie akcjonariusze. W pewnym sensie nadzór zewnętrzny czyli wycena giełdowa (przy złym zarządzaniu spadek ceny akcji i groźba wrogiego przejęcia)

4. W systemie kontynentalnym nadzór poprzez radę nadzorczą która jest wymagana przez przepisy prawne. Przyjmuje ona i akceptuje plany strategiczne, biznesplan, sprawozdanie finansowe, zatwierdza decyzje majątkowe, inwestycyjne i personalne. Może zlecać badanie stanu spółki

Pracownicy również mają prawo do reprezentacji w radzie nadzorczej. Podobnie wierzyciele o ile mogą wykonywać prawa z akcji posiadanych jako zabezpieczenie

5. W Japonii system formalnie zbliżony do anglosaskiego, ale w praktyce silna pozycja menadżerów i pracowników

31. Efektywność corporate governance .Kryteria oceny

• NADZÓR KORPORACYJNY JEST ISTOTNĄ CZĘŚCIĄ SYSTEMU INSTYTUCJONALNEGO GOSPODARKI

• EFEKTYWNOŚĆ NADZORU KORPORACYJNEGO ZALEŻY OD JAKOŚCI INSTYTUCJI PRAWNYCH , EKONOMICZNYCH I MECHANIZMÓW KONTROLI EFEKTYWNOŚCI ZARZĄDZANIA SPÓŁKĄ

• PRYWATYZACJA JEST KLUCZOWYM CZYNNIKIEM BUDOWY EFEKTYWNEGO SYSTEMU NADZORU KORPORACYJNEGO

• CELE I JAKOŚĆ SYSTEM NADZORU KORPPORACYJNEGO DETERMINUJĄ SPOSÓB ZARZĄDZANIA SPÓŁKĄ KAPITAŁOWĄ

EFEKTYWNOŚĆ NADZORU KORPORACYJNEGO

• JAKOŚĆ PRAWA I INSTYTUCJI W SYSTEMIE GOSPODARCZYM

• WOLNOŚĆ GOSPODARCZA, INTENSYWNOŚC KONKURENCJI NA RYNKU PRAW WŁASNOSCI

• STRUKTURA WŁASNOSCI I RELACJE WŁASCICIELSKIE

• TYP WŁASCICIELI. AKTYWNI ,BIERNI

• ROZWÓJ RYNKU KAPITAŁOWEGO

31. Porównaj amerykański, europejski i japoński model corporate governance.

MODEL ANGLOSASKI (RYNKOWY)

• SŁABA POZYCJA RADY NADZORCZEJ W STOSUNKU DO ZARZĄDU

• RYNEK KAPITAŁOWY GLÓWNYM MECHANIZMEM KONTROLI ZARZĄDZANIA

• ROZDZIAŁ DZIAŁALNOŚCI BANKOWEJ OD INWESTYCYJNEJ

• SILNA POZYCJA INWESTORÓW INSTYTUCJONALNYCH

• OGRANICZENIA INWESTYCYJNE BANKÓW KOMERCYJNYCH W AKCJE

• WYSOKI STOPIEŃ ROZPROSZENIA AKCJONARIATU

MODEL KONTYNENTALNY

• FORMALNO-PRAWNY MECHANIZM CORPORATE GOVERNANCE

• ROZDZIELENIE FUNKCJI NADZORCZYCH OD WYKONAWCZYCH

• FINANSOWANIE DŁUGIEM

• SILNA POZYCJA WIERZYCIELI I PRACOWNIKÓW W RADACH NADZORCZYCH

• STOSUNKOWO WYSOKI STOPIEŃ KONCENTRACJI WŁASNOSCI

MODEL JAPOŃSKI

• SŁABA POZYCJA RAD NADZORCZYCH

• SILNA POZYCJA MANAGERÓW I PRACOWNIKÓW

• WYSOKI UDZIAŁ FINANSOWANIA DŁUGIEM

• SILNE ZWIĄZKI KRZYŻOWE W RAMACH GRUP KAPITAŁOWYCH (KEIRETSU)

• ORIENTACJA SPÓŁEK NA HARMONIJNY, DŁUGOFALOWY ROZWÓJ

Struktura własności i model corporate governance w Japonii

- podobnie jak w systemie anglosaskim, japoński system corporate governance umożliwia przenikanie się rady nadzorczej oraz zarządu, a prezes spółki Est jednocześnie przewodniczącym rady nadzorczej, której skład sam najczęściej wyznacza

– w praktyce rozwinął się typ przedsiębiorstw, w których, mimo braku formalnych podstaw, silną pozycję w strukturze władzy mają menedżerowie i pracownicy

- japońskie przedsiębiorstwo w warunkach konkurencji rynkowej działa zgodnie z długofalowym interesem nie tylko właścicieli, ale także pracowników, których los jest ściśle sprężony z jego rozwojem

- pracownicy działają dla dobra przedsiębiorstwa, które utożsamiają także z interesem własnym

- cele korporacji określane są w pierwszym rzędzie przez stakeholderów: kadrę zarządzającą i pracowników

- model funkcjonowania przedsiębiorstwa i duży zakres autonomii pracowników tworzą układ kontraktowy, charakteryzujący się równowagą praw i obowiązków między pracodawcą (kadrą zarządzającą) i pracownikami

- japońskie zarządzanie charakteryzuje się z jednej strony stabilizacją zatrudnienia i upowszechnieniem systemu starszeństwa, a z drugiej – efektywnym systemem do podejmowania decyzji, elastycznością kosztów pracy, silną motywacją do udziału w zbiorowym wysiłku, preferencją dla osiągnieć zespołowych a nie indywidualnych, dużą swobodą w inicjowaniu zmian

- rola rynku kapitałowego, w tym giełdy, jako mechanizmu kontroli korporacyjnej, jest niewielka – korporacje posiadające mniejszościowe pakiety akcji oraz inwestorzy instytucjonalni zazwyczaj pozostają bierni

- w Japonii najwięcej jest MŚP oraz niewielkich spółek kapitałowych, które często współpracują jako poddostawcy wielkich firm

31. Prywatyzacja gospodarki a efektywność rynku

PRYWATYZACJA A RYNEK

• PRYWATYZACJA TO ZWIĘKSZANIE ZAKRESU WOLNOŚCI , KONKURENCJI I RYNKU W GOSPODARCE

• TO OGRANICZANIE WŁASNOSCI I DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PAŃSTWA

• TO LIBERALIZACJA I DEREGULACJA SYSTEMU WŁASNOSCI

• TO ROZWÓJ PRZEDSIEBIORCZOŚCI I NOWYCH PODMIOTÓW PRYWATNYCH

• TO REDUKCJA WYDATKÓW PAŃSTWA I OBCIAŻEŃ FISKALNYCH

• TO OGRANICZANIE DEFICYTU BUDŻETOWEGO I DŁUGU PUBLICZNEGO

• TO URYNKOWIENIE SYSTEMU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

PRYWATYZACJA A EFEKTYWNOŚĆ SYSTEMU

• ZWIEKSZA MOTYWACJE DO EFEKTYWNEGO WYKORZYSTANIA ZASOBÓW

• ZMNIEJSZA STOPIEŃ MONOPOLIZACJI

• POBUDZA KONKURENCJĘ

• SPRZYJA INNOWACYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW

• SPRZYJA AKUMULACJI I INWESTYCJOM

• PERSONIFIKUJE STOSUNKI WŁASNOŚCIOWE

• ZMNIEJSZA UPOLITYCZNIENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ (ODDOLNE I ODGÓRNE)

• REDUKUJE ZJAWISKO KORUPCJI POLITYCZNEJ

PRYWATYZACJA A PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

• ZWIĘKSZA ZAKRES WOLNOŚCI GOSPODARCZEJ, KONKURENCJI I RYNKU

• ZWIĘKSZA MOTYWACJE I WYMUSZA EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW

• SPRZYJA AKUMULACJI I INWESTYCJOM

• POBUDZA PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I INNOWACYJNOŚĆ

• ZWIĘKSZA ZAINTERESOWANIE WŁAŚCICIELI BUDOWĄ WARTOŚCI FIRMY

• PERSONIFIKUJE STOSUNKI WŁASNOŚCIOWE

• ZMNIEJSZA UPOLITYCZNIENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Również pytanie 70.

31. Liberalizacja stosunków gospodarczych z zagranicą a prywatyzacja gospodarki

JAKOŚĆ NADZORU KORPORACYJNEGO A INWESTYCJE ZAGRANICZNE

• SYSTEM CG A ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA KRAJU I PRZEDSIĘBIORSTW

• ROZWÓJ RYNKU KAPITAŁOWEGO I RYNKOWEGO MECHANIZMU NADZORU KORPORACYJNEGO A FDI

• WPŁYW FDI NA JAKOŚĆ NADZORU KORPORACYJNEGO I JAKOŚĆ ZARZĄDZANIA

• WPŁYW SPRZĘŻENIA ZWROTNEGO NADZORU KORPORACYJNEGO I FDI NA EFEKTYWNOŚĆ ,POSTĘP TECHNOLOGICZNY I KNOW-HOW ,DYNAMIKĘ I RÓWNOWAGĘ GOSPODARCZĄ

31. Wpływ systemu i polityki społeczno-gospodarczej na poziom oszczędności , inwestycje, przedsiębiorczość, innowacyjność i rozwój.

Nie korzystam ze starego skryptu. Temat rzeka. Rzucam tylko propozycje

2. Systemy gospodarcze z dominującą rolą banków uniwersalnych (Europa kontynetnalna i Japonia), a systemy z dominującą rolą rynków kapitałowych wpływają na sposób oszczędzania i inwestowania

3. Kraje z dobrze rozwiniętymi systemami zabezpieczeń społecznych (szczególnie opartych na repartycji) – zmniejszenie zachęt do oszczędzania a wraz z tym mniejsze zagregowane oszczędności

4. Kraje z dobrze rozwiniętymi systemami zabezpieczeń społecznych opartych na filarach

(posiadające filar kapitałowy) – stosunkowo duże zagregowane oszczędności

5. Kraje bez systemu zabezpieczeń społecznych (np. Chiny) wymuszają wysoką stopę oszczędności jako zabezpieczenie na wypadek choroby czy starości

6. Problemy demograficzne (stażenie się społeczeństw) i polityka prorodzinna w krajach rozwiniętych dla ratowania systemów zabezpieczeń społecznych

7. Keynsowska równość inwestycji z oszczędnościami (gdy nie uwzględnia się otwarcia gospodarki). Empiryczne występowania wysokiej korelacji pomiędzy stopniem rozwoju gospodarczego kraju a stopą oszczędności w przeszłości

8. Nadmiernie rozbudowane systemy zabezpieczenia społecznego (np. chojne zasiłki dla osób bezrobotnych) zmniejszają zachęty do pracy

9. Współczynnik Giniego jako wskaźnik nierówności społecznej. Im wyższy tym wyższe zróżnicowanie dochodów. Może to wpływać na wzrost motywacji do działań przedsiębiorczych

10. Progresywne systemy podatkowe

11. Wspieranie z budżetu państwa rozwoju innowacji (np. ośrodki akademickie, nowoczesne gałęzie przemysłu, badania i rozwój) lub transfery socjalne albo wspieranie schyłkowych gałęzi przemysłu

12. Do porównań: państwa Skandynawskie (rozbudowany socjal) -Chiny (niemal brak

zabezpieczenia społecznego, USA („Dolina Krzemowa“) -Europa Zachodnia

(„euroskleroza“)

13. Jako ciekawostka: M. Weber i „duch protestantyzmu“ jako przyczyna rozwoju gospodarki kapitalistycznej w Europie Zachodniej (można rozwinąć mówiąc o potencjalnym wpływie dziś) – warto pamiętać, że Weber to w pewnym sensie historia

14. Systemy wspierania inwestycji (np. gwarancje rządowe, wsparcie venture capital)

15. Poziom rozwiązań instytucjonalnych w poszczególnych krajach na przedsiębiorczość

16. Otwartość/zamkniętość systemów gospodarczych

17. Struktura własności (prywatna/państwowa)

18. Polityka kształcenia w danym kraju

19. Stabilność systemu gospodarczego i wysokość ryzyka w nim występującego a oszczędności i inwestycje

20. Możliwość „importu“ oszczędności z zagranicy