G艢鷏kowski

08/10/2013

Podstawowe cechy, podmioty oraz procesy wsp贸艂czesnej gospodarki 艣wiatowej

Gospodarka 艣wiatowa pochodzi z II po艂 XIX wieku

Cechy wsp贸艂czesnej gospodarki 艣wiatowej:

Podmioty gospodarki 艣wiatowej

Korporacje transnarodowe i ich rola we wsp贸艂czesnym 艣wiecie

Rada Ekonomiczno-Spo艂eczna ONZ w specjalnej rezolucji przyj臋tej z dnia 25 lipca 1974 r. zaleci艂a powszechne stosowanie terminu korporacje transnarodowe (KTN).

Dlatego te偶 w publikacjach UNCTAD i innych agend ONZ u偶ywa si臋 wyra偶enia KTN

Pierwsze korporacje transnarodowe powstawa艂y na zachodzie, w czasach zimnej wojny.

Definicja korporacji transnarodowych

Wielkie firmy, kt贸re posiadaj膮 swoje filie w kilku krajach i kt贸re pr贸buj膮 koordynowa膰 i kontrolowa膰 dzia艂alno艣膰 tych filii, zgodni z celami wsp贸lnej strategii ca艂ego przedsi臋biorstwa 鈥 R. Vernon

Przedsi臋biorstwa, kt贸rych dzia艂alno艣膰 przenika granice pa艅stw (nie zawsze bardzo wielu) i jest organizowana, integrowana i koordynowana przez central臋 w kraju macierzystym 鈥 A.Zorska.

Przedsi臋biorstwa, kt贸re posiada udzia艂y w firmach zlokalizowanych w wi臋cej ni偶 jednym kraju i kontroluj膮 te udzia艂y.

Liga XXXL

Stany Zjednoczone

Japonia

Niemcy

Wlk.Bryt

Francja

W艂ochy

Chiny

Kanada

Hiszpania

Najwi臋ksze korporacje transnarodowe wsp贸艂czesnego 艣wiata

(w grupie 500 najwi臋kszych KTN 鈥 przedsi臋biorstwa z 34 pa艅stw 艣wiata)

Global 500 2013

  1. Royal Dutch Shell

  2. Wal-Mart Stores (zatrudnia najwi臋cej pracownik贸w > 2 mln)

  3. Exxon Mobil

  4. Sinopec Group

  5. China National Petroleum

  6. BP

  7. State Grid

  8. Toyota Motor

  9. Volkswagen

274. Nokia (jedyna korporacja transnarodowa Finlandii)

297. PKN ORLEN Group (jedyna korporacja transnarodowa Polski)

Top Brandz - most valuable global brands 2013

  1. Apple

  2. Google

  3. IBM

  4. McDonalds

  5. Coca-Cola

  6. At&t

  7. Microsoft

  8. Marlboro

  9. VISA

Logo ka偶dego z nich!

Znaczenie korporacji transnarodowych we wsp贸艂czesnym 艣wiecie

Podstawowe funkcje korporacji transnarodowych

Pozytywne i negatywne konsekwencje istnienia korporacji transnarodowych

Mi臋dzynarodowe ugrupowania integracyjne na 艣wiecie

Europa

Azja

Association of Southeast Asian Nations 鈥 ASEAN)

Ameryka

Mercosur

Afryka

Australia i Oceania

Porozumienie Handlowe w Sprawie Bli偶szych relacji Handlowych mi臋dzy Australi膮 i now膮 Zelandi膮 (ANZCERTA)

(SPARTECA)

COMESA

Najwi臋ksze w Afryce ugrupowanie integracji gospodarczej, za艂o偶one na mocy traktatu podpisanego 5 listopada 1993 w Kampali (Uganda)

W 2009 roku do COMESA nale偶a艂o 19 pa艅stw: Burundi, demokratyczna Republika Konga, D偶ibuti etc.

G艂贸wne procesy we wsp贸艂czesnej gospodarce 艣wiatowej

Procesy:

Globalizacja

Globalizacja kojarzy si臋 z:

  1. Standaryzacj膮 produkcji

  2. Upodobaniem si臋 zachowa艅 konsument贸w (Mcdonaldyzacja)

  3. Umi臋dzynarodowieniem dzia艂alno艣ci gospodarczej

  4. Scalaniem gospodarek narodowych, prowadz膮ce do powstawania jednolitej gospodarki 艣wiatowej

Indeksy globalizacji

Indeks globalizacji Ernst&Young

Ranking najbardziej zglobalizowany gospodarek 艣wiata

Indeks Globalizacji stanowi miar臋 tego, jak g艂臋bokie s膮 powi膮zania 60 najwi臋kszych gospodarek 艣wiata (pod wzgl臋dem PKB) za granic膮

Eksperci E&Y i Economist Intelligene Unit zestawiaj膮 efektywno艣膰 funkcjonowania gospodarek z 20 wska藕nikami mierz膮cymi stopie艅 mi臋dzynarodowej integracji biznesu

Wska藕niki s膮 zgrupowane w 5 g艂贸wnych kategoriach: otwarto艣膰 na handel, przep艂ywy kapita艂owe, wymiana technologii i wiedzy, mobilno艣膰 si艂 roboczej, integracja kulturowa

Indeks globalizacji mierzy stopie艅 globalizacji gospodarek w spos贸b relatywny.

  1. Hong Kong

  2. Singapur

  3. Irlandia

  4. Belgia

  5. Szwajcaria

  6. Holandia

  7. Szwacja

  8. Dania

  9. W臋gry

  10. UK

27. Polska

Ranking najbardziej zglobalizawnych pa艅stw 艣wiata przygotowywany od 2002 roku

Na ogolny indeks globalizacji sk艂adaj膮 si臋 trzy g艂贸wne wymiary:

KOF Index of Globalisation

  1. Belgia

  2. Irlandia

  3. Holandia

  4. Austria

26. Polska

Economic Globalization:

Social Globalization

Political Globalization:


10/15/13

Gospodarcza mapa 艣wiata.

Trendy w mi臋dzynarodowych przep艂ywach towar贸w oraz czynnik贸w produkcji

Mierniki poziomu rozwoju spo艂eczno-gospodarczego

GDP, current prices (w dolarach | PKB):

Polska (24) 490

PPP

Polska (21)

Najbogatsze kraje 2012:

  1. Luksemburg

  2. Katar

  3. Norwegia

  4. Szwajcara

  5. Australia

  6. Dania

  7. Szwecja

  8. Kanada

  9. Singapur

  10. US

Najbiedniejsze:

  1. Demokratyczna Republika Konga (231)

  2. Malawi

  3. Burundi

  4. Niger

  5. Liberia

  6. Madagaskar

HDI Human Development Index

Syntetyczny miernik opisuj膮cy poziom rozwoju spo艂ecznego poszczeg贸lnych kraj贸w 艣wiata zbudowany z 3 wska藕nik贸w cz膮stkowych:

  1. Poziom 偶ycia ludno艣ci mierzony warto艣ci膮 PKB per capita PPP;

  2. Oczekiwana d艂ugo艣膰 偶ycia w momencie urodzenia

  3. Dost臋pno艣膰 edukacji (b臋d膮ca w 2/3 kombinacj膮 miernika alfabetyzacji ludno艣ci doros艂ej oraz w 1/3 wska藕nik贸w skolaryzacji na poziomie podstawowym, 艣rednim i wy偶szym)

Od 1993sporzadzany jest przez UNDP(agenda ONZ ds. rozwoju).

HDI

  1. Norwegia

  2. Australia

  3. USA

  4. Holandia

  5. Niemcy

  1. Niger

  1. DR Konga

  1. Mozamibik

  1. Czad

HPI 鈥 Human Poverty Index

Miernik opracowany od 1998 przez ONZ oddzielnie dla kraj贸w rozwijaj膮cych si臋 HPI1 i kraj贸w rozwini臋tych 鈥 KPI2

HPI1 uwzgl臋dnia:

HPI2 uwzgl臋dnia:

HPI1 HPI2
Mali Szwecja
Burkina Faso Norwegia
Czad Holandia
Niger Finlandia
Etiopia Dania

Rozwarstwienie dochod贸w 鈥 pog艂臋bia si臋

Bogatsi szybciej si臋 bogac膮, ni偶 biedniejsi

World Lorenz Curve to obrazuje stopie艅 zr贸偶nicowania poziom dochodu na 艣wiecie

10/22/13

PKB per capita w 20 najubo偶szych i 20najbogatszych pa艅stwach w latacj 1960-1962 oraz 2000-2002 (USD)

212 vs 11聽417

267 vs 32聽339

Ub贸stwo

Odsetek ludno艣ci, kt贸ry dziennie utrzymuje si臋 za 1 USD dziennie -> (od najwi臋kszej ilo艣ci os贸b) Mali, Niger, Sierra Leone, Lesotho,

Bogata P贸艂noc i biedne Po艂udnie

Olbrzymie dysproporcje:

Pod wzgl臋dem poziomu bogactwa 鈥 80:20 -> udzia艂 w dochodzie globalnym

Pod wzgl臋dem liczby ludno艣ci - 15:85

Wymiana handlowa i przep艂ywy FDI we wsp贸艂czesnej gospodarce 艣wiatowej

UNCTAD

Eksport kraj贸w rozwijaj膮cych si臋 -> zmniejszy艂 si臋 eksport paliw (por贸wnanie 2000 i 2006)

Handel wewn臋trzny jest najwi臋kszy, w por贸wnaniu do handlu zewn臋trznego jest w Europie. Najmniejszy za艣 w Afryce.

Eksport towar贸w (2012), udzia艂 w eksporcie og贸艂em

  1. Chiny (11,18%)

  2. USA (8,44%)

  3. Niemcy (7,68%)

Import towar贸w (2012), udzia艂 w imporcie og贸艂em

  1. USA (12,65%)

  2. Chiny (9,85%)

  3. Niemcy (6,32%)

Eksport us艂ug (2012), udzia艂 w eksporcie og贸艂em

  1. USA (14,76%)

  2. Wlk. Brytania (6,58%)

  3. Niemcy (6,04%)

Import us艂ug (2012), udzia艂 w imporcie og贸艂em

  1. USA (11,09%)

  2. Niemcy (7,28%)

  3. Chiny (7,17%)

Kraje s艂abo rozwini臋te (tzw. Biednego Po艂udnia) wg M. Todaro cechuj膮 m. in.:

Rola kraj贸w BRICS

W 2001 r. Goldman Sachs (Jim O鈥橬ail w raporcie 鈥濨uilding Better Economic BRICs鈥) sformu艂owa艂 termin kraj贸w BRIC, odnosz膮cych si臋 do 4 pa艅stw rozwijaj膮cych si臋 o najwi臋kszym potencjale ekonomicznym na 艣wiecie.

W 2003 r. wed艂ug prognozy Goldman Sachs, og艂oszono, i偶 kraje te do 2050 roku b臋d膮 razem silniejsze gospodarcze, ni偶 grupa G7 i stan膮 si臋 艣wiatowymi mocarstwami. W 2011 do BRICs do艂膮czy艂o RPA.

Potencja艂 pa艅stw BRIC

Brazylia Rosja Indie Chiny
Powierzchnia 5 1 7 3
Populacja 5 9 2 1
Si艂a robocza 5 6 2 1
PKB 9 7 4 2
Rezerwy walutowe 7 3 5 1
Active troops 14 5 3 1

Najwi臋ksze nominalne PKB maj膮 Chiny.

Najwi臋ksze PKB wzgl臋dem PPP ma Rosja.

10/29/13

Brazylia

Kolonia Portugalska.

Waluta: real brazylijski.

Eksporter ropy naftowej. Tak偶e najwi臋kszy eksporter [1] Kawa, trzcina cukrowa, agawa sizarska, banany [2] soja , ziarna kakaowca, maniok, hodowla byd艂a, produkcja energii z odnawialnych 藕r贸de艂 (pr膮dy morskie 鈥 Itaipu; druga najwi臋ksza elektrownia na 艣wiecie; ko艂o Paragwaju) [3] kukurydza [4] owoce cytrusowe, trzoda chlewna

Brazylia chce by膰 jak Norwegia 鈥 zysk ze sprzeda偶y np. ropy naftowej przeznaczy膰 na popraw臋 edukacji w kraju.

Jeszcze przed 2015 Brazylia 鈥 5. Gospodark膮 艣wiata wg. IMF

Zgromadzenie Narodowe obraduje w Rio de Janeiro.

Poni偶ej granicy ub贸stwa jest ponad 30%.

Bogactwa surowcowe Brazylii od z艂ota, przez najbogatsze rudy 偶elaza, w臋giwl, cyny, boksyty, a偶 po niedawno odkryte z艂o偶a ropy naftowej

G艂贸wne przyczyny dynamicznego rozwoju:

F.H. Cardoso 鈥搑eforma walutowa, czyli wprowadzenie programu oszcz臋dno艣ciowego, nowej waluty reala oraz sta艂ego kursu walutowego.

Przeprowadzono liberalizacj臋 handlu zagranicznego oraz prywatyzacje wielu przedsi臋biorstw (likwidacja pa艅stwowych monopoli w telekomunikacji i transporcie morskim)

Wzros艂o bezrobocie, wzrost nier贸wno艣ci spo艂ecznych i du偶e uzale偶nienie gospodarki od wynik贸w finansowych wskutek wzrostu d艂ugu publicznego o 25,5% w okresie dw贸ch kadencji.

Luiz Inacio Lula da Silva wygra艂 wybory.

Otwieranie gospodarki na globalizacj臋 鈥 znaczne zwi臋kszenie eksportu (zw艂aszcza do Chin) i poprawi艂 klimat inwestycyjny

Rozpocz臋to realizacj臋 150 r贸偶nych program贸w socjalnych. Szczeg贸lnie rodziny, w kt贸rych doch贸d nie przekracza艂 $68 i uzale偶ni艂 przyznanie pomocy finansowej od pos艂ania dzieci do szko艂y i poddania ich szczepieniom oraz badaniom profilaktycznym BOLSA FAMILIA. Skutki by艂y zar贸wno kr贸tkofalowe, jak i d艂ugofalowe. Kr贸tkofalowe, gdy偶 otrzymywane pieni膮dze najubo偶sza warstwa ludno艣ci przeznacza艂a natychmiast na konsumpcj臋, zwi臋kszaj膮c popyt wewn臋trzy. D艂ugofalowe, poniewa偶 dzieci kszta艂c膮ce si臋 dzi臋ki programowi stypendialnemu z za艂o偶enia mia艂y w przysz艂o艣ci wi臋ksz膮 szans臋 na znalezienie lepszej pracy, co ograniczy szar膮 stref臋. Skorzysta艂y z tego 22 mln rodzin

FOME 0 鈥 zero g艂odu. Za pieni膮dze publiczne np. na obszarach p贸艂pustynnych budowano pojemniki na deszcz贸wk臋; doprowadzano elektryczno艣膰 tam, gdzie jej nie by艂o (a gdy si臋 nie da艂o, to dowo偶ono i zapewniano butle z gazem); prowadzono szkolenia rolnik贸w.

Has艂o: Inwestujcie w ubogich, by stali si臋 konsumentami - keynsistowskie podej艣cie.

ROSJA

Gospodarka ma surowcowy charakter.

Wzrost ekstensywny w Rosji 鈥 bazuje na petrodolarach; gospodarka surowcowa (ilo艣膰 nak艂ad贸w tych zasob贸w). Wysoki poziom korupcji i szarej strefy.

Korzystne ceny nabijaj膮ce warto艣膰 handlu surowcami.

Najwa偶niejsze grupy towar贸w w eksporcie Rosji w 2010:

Surowe oleje ropy naftowej i oleje otrzymane z minera艂贸w bitumicznych, Gaz naturalny, W臋giel, Nawozy, 呕elazo, Aluminium, l, Mied藕,

Najwa偶niejsze grupy towar贸w w imporcie Rosji w 2010:

Pojazdy mechaniczne, inny sprz臋t telekomunikacyjny, leki, owoce, maszyny, obuwie, urz膮dzenia.

Najwi臋ksze problemy Rosji:
Korupcja, biurokracja, wysokie podatki.

49% firm rosyjskich nie ma dzia艂u R+B

Towary BRICS: Przemys艂 i surowce

11/05/13

Rola kraj贸w BRICS we wsp贸艂czesnej gospodarce 艣wiatowej

CHINY

HONG KONG, g艂贸wny udzia艂 w BIZie Chin

Hong Kong 鈥 kolonia Brytyjska

Makao 鈥 kolonia Portugalska

Re偶im b臋dzie utrzymywany do 2047.

Hong Kong jako centrum regionalne

Waluta Hong Kongu : Dolary

92% Hong Kong. Eksport Przemys艂u

INDIE

Dominuj膮 US艁UGI

Waluta Indii: rupia

J臋zyk konstytucyjny: hindi

Top 10 Exporters and Importers of Financial Services in 2012

  1. EU

  2. US

  3. Szwajcaria

  4. Hong Kong

  5. Singapur


Wyszukiwarka