TECHNOLOGIE OBRÓBKI SKRAWANIEM
SPRAWOZDANIE Z ZAJĘĆ Z DN. 07.03.2013r.
Informacje podstawowe:
Celem obróbki skrawaniem jest uzyskanie żądanego kształtu, wymiaru oraz gładkości powierzchni obrabianych.
Realizujemy to poprzez usunięcie zbędnego materiału (odpad) przy pomocy narzędzi skrawających.
Odpadem nazywamy wióry, opiłki itp., które powstają podczas obróbki skrawaniem.
Materiały podlegające obróbce skrawaniem:
- metale (żelazne(stale), nieżelazne, stopy metali)
- tworzywa sztuczne
- drewno i materiały drewnopochodne
- materiały pochodzenia mineralnego, np. kamienie
- inne materiały
Przykład: Prosta część maszynowa ⟶ prosty wałek maszynowy
Podział obróbki skrawaniem :
- ręczna,
- mechaniczna (za pomocą maszyn zwanych obrabiarkami)
Obróbka ręczna
W obróbce ręcznej narzędzia są „napędzane” jedynie siłą ludzkich mięśni. Wymaga to dużego wysiłku i duże ilości czasu, dlatego znacznie częściej materiały poddaje się obróbce mechanicznej.
Narzędzia do obróbki ręcznej to, m.in.:
Pilniki,
Piły ręczne
Gwintowniki
Mechaniczna obróbka skrawaniem.
Maszyny są ciężkie, aby nie powstawały drgania, które obniżałyby dokładność obróbki i mogłyby spowodować uszkodzenie maszyny. Żeliwo bardzo dobrze tłumi drgania.
Narzędzie musi być twardsze od materiału, który obrabia. Dlatego do wykonania narzędzi stosuje się stal szybkotnącą (nazywaną inaczej stalą narzędziową lub wysokowęglową).
Wyróżnia się następujące sposoby mechanicznej obróbki skrawaniem:
Cięcie rozdzielenie materiału przy pomocy piły mechanicznej, które dzielimy na:
Piły o ruchu posuwistozwrotnym; narzędzie: brzeszczot taśmowy
Piły o ruchu obrotowym; narzędzie: brzeszczot tarczowy
Podczas cięcia wydziela się ciepło, temperatura ostrza tnącego rośnie na skutek sił tarcia (metalowe ostrze trze o metalowy przedmiot), co może spowodować uszkodzenie/ zniszczenie maszyny. Dlatego też należy je schładzać. Do tego celu wykorzystuje się bar olej, który mieszając się z wodą jednocześnie chłodzi (woda) i smaruje (olej).
Wiercenie- wykonanie otworów lub wgłębień (różnica między otworem a wgłębieniem- otwór jest przelotowy, wgłębienie nie).
Maszyny: wiertarka stołowa, wiertarka kolumnowa.
Narzędzia: wiertła, rozwiertaki (służą do rozwiercania istniejących już otworów).
Wiertarki stołowe, używane są powszechnie w pracach ślusarskich. Wykonują one otwory o małych średnicach (od 1mm); średnice wierteł zwiększają się co 0,1mm. Wiertło wykonuje otwór o nieco większej średnicy niż jego własna, np. wiertło o średnicy 12mm, wykona otwór o średnicy 12,1-12,2mm; aby wykonać otwór o danej średnicy, należy użyć wiertła o średnicy mniejszej o ok. 0,3 mm, a następnie użyć rozwiertaka (kilkanaście ostry w zależności od średnicy).
Do obróbki materiałów o większych gabarytach używa się wiertarek cięższych, z których najbardziej znane są wiertarki kolumnowe. Wykonywanie otworów o dużych średnicach powoduję powstawanie dużych obrotów i obciążeń, z tego powodu w wiertarkach kolumnowych wykorzystuje się koła zębate (przekładnia zębata przenosi większe obciążenia).
Toczenie- to obróbka powierzchni stożkowych, walcowych i kulistych zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych. Obrabiany materiał się obraca, a narzędzia się nie poruszają.
Maszyny: tokarki.
Narzędzia: noże tokarskie: zwykłe, widiowe (do obróbki twardych metali)
Wyżej wymienione maszyny mają tylko jedno zastosowanie (piła-tnie, wiertarka-wierci), tokarkę możemy nazwać maszyną wielofunkcyjną, można nią wykonać następujące operacje:
równanie powierzchni czołowych,
toczenie zewnętrznych powierzchni walcowych = zmniejszenie średnicy wałka,
zwiększanie średnicy otworów,
wiercenie otworów,
przecinanie,
toczenie rowków zewnętrznych,
nacinanie gwintu,
toczenie poprzeczne,
toczenie podłużne
Frezowanie- to obróbka powierzchni o praktycznie dowolnym kształcie, a w szczególności powierzchni płaskich. Ma zastosowanie głównie w wykonywaniu rowków, wpustów oraz wgłębień.
Maszyny: frezarki.
Narzędzia: frezy( tarczowe, walcowe).
Za pomocą frezarki możemy również ciąć metal. W przeciwieństwie do tokarki, obraca się frez, a nie obrabiany materiał.
Gładkość powierzchni obrabianych zależy od parametrów skrawania:
Szybkości obrotowej narzędzia,
Szybkości posuwu,
Ostrości narzędzia.
Struganie - to obróbka przede wszystkim dużych powierzchni płaskich.
Maszyny: strugarki.
Narzędzia: noże strugarskie.
Szlifowanie- obróbka, której celem jest wysoka gładkości powierzchni i dokładności obrabianej powierzchni.
Maszyny: szlifierki.
Narzędzia: ściernice szlifierskie, tarcze szlifierskie.