POGLĄDY ETYCZNE SOKRATESA
Poglądy etyczne można ująć w 3 tezach:
1. Cnota jest dobrem bezwzględnym
2. Cnota wiąże się z pożytkiem i szczęściem
3. Cnota jest wiedzą
CNOTA W ETYCE – oznacza przestrzeganie zasad obowiązującej etyki
CO TO JEST METODA SOKRATYCZNA?
Metoda Sokratyczna jest to metoda przy pomocy, której Sokrates w dialogu z uczniami poszukiwał wiedzy. Metoda ta składa się z 2 części:
Metoda elenktyczna
-negatywna
-krytyczna
-zbijania
Metoda majentyczna (heurystyczna)
- pozytywna
-konstruktywna
-położnicza
METODA ELENKTYCZNA – jest to metoda doprowadzania do absurdu, fałszywej tezy przeciwnika, polegająca na zbijaniu jego kolejnych argumentów
METODA MAJENTYCZNA – jest to metoda polegająca na pomaganiu w dotarciu do prawy, tym wszystkim ludziom, w których ona, choć nieuśpiona drzemie. Jest to metoda wspólnego szukania przy pomocy stawiania pytań przez nauczyciela.
HEURYSTYKA – metoda dyskutowania zmierzająca do prawdy. Powstała wśród Sofistów i oznacza umiejętność wykrywania nowych faktów i związków między faktami, dzięki którym dochodzi do poznania nowych prawd.
INDUKCJA
w logice jest to wnioskowanie polegające na wprowadzaniu wniosków ogólnych i przesłanek będących poszczególnymi przypadkami .
w naukach empirycznych jest to metoda polegająca na wprowadzaniu wniosków na podstawie eksperymentów i obserwacji faktów oraz formułowaniu i weryfikacji hipotez. Jest to przechodzenie ze szczegółu do ogółu .
DEDUKCJA to rodzaj rozumowania logicznego, mającego na celu dojście do określonego wniosku na podstawie założonego wcześniej zbioru przesłanek. Rozumowanie dedukcyjne w odróżnieniu od rozumowania indukcyjnego jest w całości zawarte wewnątrz swoich założeń, to znaczy nie wymaga tworzenia nowych twierdzeń czy pojęć, lecz jest tylko prostym wyciąganiem wniosków. Jest to przechodzenie od ogółu do szczegółu.
BYT – wszystko co istnieje w jakikolwiek sposób.
METAFIZYKA – dyscyplina filozoficzna obejmująca ogólną teorię bytu czyli ontologię, zajmuje się problematyką stosunków materii do ducha, a stąd zjawisk filozoficznych do psychicznych.
OTOLOGIA - – nauka o bycie lub nauka o istnieniu. Jest to jedna z dyscyplin metafizyki.
TEORIA POZNANIA – zajmuje się procesem powstania, zadaje sobie pytania o źródła naszej wiedzy. W jaki sposób poznajemy. Zadaje ona pytanie o wiarygodności naszej wiedzy, zastanawia się czym jest prawda. Chodzi w niej także o metody poznawania wiedzy. Teoria poznania traktuje o przedmiocie treści, procesach, sposobach, granicach i kryteriach poznania ludzkiego.
EPISTEMOLOGIA – nauka o wiedzy
GNOZEOGOGIA – nauka o poznaniu
AKSJOLOGIA – nauka o wartościach zajmująca się badaniem natury, wartości oraz podstawami i kryteriami wychowania.
ETYKA –nauka o moralności, zajmująca się opisem, analizą i wyjaśnieniem rzeczywiście istniejącej moralności oraz ustaleniem dyrektyw moralnego postępowania. Jest to ogół norm moralnych, zasad postępowania przyjętych i obowiązujących w danej epoce i zbiorowości społecznej .
ETYKA NORMATYWNA – rodzaj etyki, który wskazuje jak należy postępować, jakie są kryteria oceny działań i ich uzasadniania. Jest ona przeciwstawiana etyce opisowej, która opisuje, jakiego rodzaju normy moralne ludzie stosują w swoich działaniach.
W zależności od tego, jakie pojęcia uznają za centralne, można wyróżnić następujące rodzaje etyk normatywnych:
aksjologiczne – stawia w centrum uwagi pojęcie wartości,
deontologiczne – stawia w centrum uwagi pojęcie powinności (obowiązku),
odpowiedzialności – stawia w centrum uwagi pojęcie odpowiedzialności,
aretologoczne – stawia w centrum uwagi pojęcie cnoty (Areté).
ETOLOGIA (ETYKA OPISOWA) – dziedzina zoologii, zajmująca się szeroko pojętymi badaniami zachowań zwierząt, zarówno dziedziczonych jak i nabytych, ich aspektem przystosowawczym, rozwojem osobniczym, orientacją przestrzenną, zachowaniami społecznymi.
MORALNOSĆ – Zespół norm, wskazówek, wzorów, zachowań, obyczajów i zwyczajów istniejących w społeczeństwie i przez to społeczeństwo akceptowanych.
IDEA
jest to samodzielny byt duchowy lub bytujący w intelekcie końcowy wytwór aktu poznania
jako wizja, kształt, wyobrażenie czegoś,
forma odbicia fragmentu rzeczy w świadomości ludzkiej
IDEALIZM PLATOŃSKI
Wg Platona świat idei choć nie dany nam bezpośrednio jest realny i bardziej nasycony bytem niż świat materialny który jest tylko cieniem i odbiciem owego doskonałego świata idei.
POGLĄDY POLITYCZNE PLATONA
Platon uważał, że ewolucja państwa zmierza ku złemu, ze formy rządów ulegają systematycznej degeneracji. Był przeświadczony o tym, że zło nie przestanie nękać ludzi, dopóki rządów nie obejmą filozofowie, albo też rządzący nie zaczną praktykować prawdziwej idealistycznej filozofii.
Platon był twórcą pierwszej historii myśli politycznej tzw. „Filozofii dziejów”. Cechą tej filozofii była postępująca naprzód degeneracja ustroju.
Platon pisał, że demokracja to ustrój najbardziej chwiejny choć przysłonięty najbardziej wzniosłymi prawami.
Wg Platona demokrację cechuje :
Brak dyscypliny społecznej
Brak respektu dla władzy
Brak kompetencji rządzących
Anrchia
Demoralizacja wśród ludu
4 CNOTY KARDYNALNE:
Mądrość –rządzi częścią rozumną
Męstwo – rządzi częścią impulsywną
Panowanie nad sobą –rządzi częścią pożądliwą
Sprawiedliwość –utrzymuje ład wśród wszystkich części duszy
TWIERDZENIA ARYSTOTELESA
Podstawą prawidłowych pojęć jest definicja
Podstawą prawidłowych sądów jest dowód
Definicja i dowód są głównymi tematami logiki
Pojęcia są ogólne w mniejszym lub większym stopniu i tworzą przez to hierarchię coraz to ogólniejszych pojęć
Sądy również tworzą hierarchię nacji i następstw, przy czym sądy bardziej ogólne mogą stanowić rację sądów dla mniej ogólnych -> nie odwrotnie
Szczytem hierarchii sądów są sądy najogólniejsze
CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA SZKOŁY JOŃSKIEJ :
Jej przedstawiciele to presokratycy.
Cechy łączące przedstawicieli szkoły jońskiej:
Kosmogonia -zespół wyobrażeń o genezie i początkowym stanie istnienia świata
„ARCHE” – znaczy tyle co początek