23. Charakterystyka polskiej sieci grawimetrycznej.

Polska sieć grawimetryczna składa się z kilkudziesięciu punktów absoutnych (węzły sieci, punkty baz kalibracyjnych, dodatkowe punkty przy stacjach GNSS) i około 350 punktów uzupełniających (wyznaczenia względne) tworzacych niemal 700 przęseł o długości w zakresie 20-60km.cPomiary absolutne wykonano grawimetrami GABL,FG-5JILAg-5 i ZZG a względene pomiary grawimetrami statycznymi L&R i Scintrex. W ramach sieci funkcjonują 2 południkowe bazy grawimetryczne zachodnia (Koszalin Książ) i centralan (Gdańsk-Kasporwy Wierch). Błąd średni po wyrównaniu = 0,014 mGal.

Obecnie do podstawowej sieci grawimetrycznej Polski włączone jest 12 stanowisk (min. Borowa Góra, Borowiec, Gdańsk, Ojców, Piwnice…), na których określono natężenie siły ciężkości różnymi typami instrumentów absolutnych. Każde stanowisko posiada 2 grawimetryczne punkty ekscentryczne, służące do kontroli stałości g na punkcie. W odniesieniu do wartości bezwzględnego przyspieszenia wyznacza się skalę przyrostów siły ciężkości na przęsłach obserwacji grawimetrami statycznymi. Krajowa sieć grawimetryczna tworzy układ zamkniętych poligonów. Są to trójkąty, czworoboki i pięciokąty. Na każdym prześle obserwacje wykonuje się jednocześnie kilkoma instrumentami. Pozwala to na eliminację skoków wskazań przyrządu pomiarowego. Obserwacje prowadzi się w kilku niezależnych rejsach, dzięki czemu eliminowany jest dryft grawimetrów, wpływu temperatury.

Kolejność pomiarów grawimetrami statycznymi: A-B-B’-A’-A’’-B’’(podwójna pętla).

Obserwacje są wyrównywane ściśle. Wyrównanie to jest podobne do wyrównania podstawowej sieci niwelacyjnej.

24. Wyjaśnij pojęcia: geoida, geop, sferop, sferodia ziemska ,telluroida, quasi-geoida

Geoida – bryła, której powierzchnia w każdym miejscu jest prostopadła do pionu wyznaczonego przez siłę ciężkości. Geoida jest teoretyczną powierzchnią, na której potencjał siły ciężkości Ziemi jest stały, równy potencjałowi siły ciężkości na średnim poziomie mórz otwartych i przedłużoną umownie pod powierzchnią lądów. Ponieważ zawiera ona lustro wody w morzach i oceanach dodatkowo określana jest jako Geoida Zerowa. Jako powierzchnia ekwipotencjalna, geoida w każdym swym punkcie jest prostopadła do kierunku siły ciężkości (lokalnego pionu).

Przebieg geoidy jest efektem równowagi pewnych sił, jest ona zatem powierzchnią dynamiczną, stale ulegającą pewnym okresowym zmianom. W praktyce korzysta się z modelu geoidy, czyli zbioru liczb będących wartościami wysokości geoidy w węzłach siatki geograficznej.

Geop - powierzchnia ekwipotencjalna potencjału siły ciężkości na poziomie dowolnego punktu. Geopem na poziomie morza jest geoida. Geop - powierzchnia potencjału rzeczywistego.

• Wysokość geopu jest mierzona wzdłuż linii pionu

• Mierzona od powierzchni geoidy

• Wysokości punktów na tej samej powierzchni ekwipotencjalnej są sobie równe

Sferoida ziemska, elipsoida obrotowa, bryła powstała przez obrót elipsy wokół jej małej osi. W geodezji przyjmuje się, że Ziemia ma kształt sferoidy.

Sferop-pow.potencjalu normalnego na poziomie dowolnym (dowolne miejsce)

Telluroida – bryła będąca aproksymacją powierzchni Ziemi w systemie geometrycznych wysokości normalnych Molodenskiego, utworzoną przez punkty, w których normalny potencjał siły ciężkości jest równy potencjałowi rzeczywistemu (naturalnemu) punktów na powierzchni Ziemi, leżących na tych samych normalnych liniach pionu, co punkty telluroidy, przy czym odstępy telluroidy od powierzchni Ziemi są praktycznie równe wysokościom quasigeoidy nad elipsoidą odniesienia.

• w kształcie bardzo przypomina kształt ziemi

Quasigeoida– teoretyczna powierzchnia aproksymująca swobodny poziom mórz i oceanów w systemie wysokości normalnych. Praktyczna generalizacja geoidy, stanowiąca powierzchnię pomocniczą przy określaniu modelu Ziemi.

Powierzchnia opracowana i zdefiniowana po raz pierwszy w latach 50. XX w. przez rosyjskiego S. Mołodieńskiego  w związku nieokreślonym kształtem geoidy w przypadku gdy nie jest znany rozkład gęstości i położenie mas leżących na zewnątrz geoidy.Quasigeoida nie jest powierzchnią ekwipotencjalną – można ją jednoznacznie wyznaczyć.

Na obszarze mórz quasigeoida Mołodieńskiego pokrywa się z geoidą. Na obszarach lądów odstępy w stosunku do geoidy nie przekraczają dwóch metrów – quasigeoida przebiega nad geoidą. W przypadku obszarów równinnych, odstępy w stosunku do geoidy nie przekraczają kilku centymetrów. W Polsce, na obszarach lądowych położonych do 750 m n.p.m., przedmiotowy odstęp mieści się w granicach 1-3 cm, dla obszarów położonych wyżej – mieści się w granicach 5 do 10 cm

Własności quasi-geoidy

-nie jest powierzchnią ekwipotencjalną

-jest powierzchnią wtorną w stosunku do sysmtemów wysokości normalnych – powstaje ze spadków wysokości normalnej odmiennych od fizycznej powierzchni Ziemi

- ma bardziej zróżnicowany kształt od geoidy

- określana z dokładnością od mm do dm,

- pokrywa się z powierzchnią geoidy i leży bardzo blisko od geoidy

25. Wyjaśnij na czym polegają podobieństwa i różnice między geoidą a quasi- geoidą

• geoida jest powierzchnią ekwipotencjalną (można ją jednoznacznie wyznaczyć) a quasi geoida nie

• na obszarze mórz quasi-geoida Mołodieńskiego pokrywa się z geoidą, na obszarach lądów odstępy w stosunku do geoidy nie przekraczają dwóch metrów – quasigeoida przebiega nad geoidą.

• W przypadku obszarów równinnych, odstępy quasi-geoidy w stosunku do geoidy nie przekraczają kilku centymetrów.

26. Wyjaśnić na czym polega wpływ mas topograficznych na mierzoną wartość przyspieszenia siły ciężkości

NIESTETY JESZCZE NIE ZNALAZŁAM ODPOWIEDZI NA TO PYTANIE