I.Analiza + 3m HCl – obecność kat. I gr.
Pb2++ KI żółty osad, roztwarzalny w nadmiarze; + K2CrO4 żółty, amfoteryczny osad, + H2SO4 osad biały, amfoteryczny (zmętnienie).
Ag+ + 3m HCl – biały osad. Roztworzyć w amoniaku. Później dodać HNO3 do pH ok. 5. Osad AgCl ponownie się wytrąci; + KI – żółty osad, nierozpuszczalny! w nadmiarze
Hg22+ + SnCl2 – wydzieli się biały kalomel, osad będzie czerniał na skutek wydz. się rtęci; + KI – żółtozielony osad, po dodaniu nadmiaru KI wydziela się czarna rtęć.
II.Cu2+ + amoniak – szafirowy kompleks, + KI brązowe zabarwienie (wydziela się jod); jon Cu2+ w roztworze jest niebieski; barwi płomień na zielono
Bi3+- SnCl2 + kilka kropel 6m NaOH + analiza – czarne zabarwienie; reakcja z KI – brązowe a po dod. nadm. pomarańczowe zabarwienie
Cd2++ kilka kropel amoniaku 14m + AKT – żółty siarczek na zimno
Hg2++ KI- łososiowy osad roztwarzalny w nadmiarze; SnCl2 + kilka kropel 6m NaOH + analiza – czarne zabarwienie od rtęci (por. BIZMUT!).
Sb3+ - 1ml HCl (12m) + 1ml AKT, ogrzać. Pomarańczowy siarczek, rozp. w HCl, nierozp. w (NH4)2CO3. Opiłki żelaza redukują Sb3+ do czarnego antymonu
Sn – r-cja Meissnera. Spr. stopień utlenienia: Po dodaniu HgCl2 do analizy jak wytrąci się biały, czerniejący osad - Sn2+, gdy nie zajdą zmiany – Sn4+
As - 1ml HCl (12m) + 1ml AKT, ogrzać. Żółty siarczek, rozp. w (NH4)2CO3, nierozp. w HCl. As3+ - po dodaniu do analizy AgNO3 – żółty osad (pH OBOJĘTNE), brak r-cji z m. magnezową. As5+ - po dod. AgNO3 czekoladowy osad. Biały osad po dod. m. magnezowej (pH OBOJĘTNE)
III. Al3+ + aluminon, ogrzać – czerwony/różowy osad (Cr3+ i Fe3+ mogą też dać tę samą r-cję!)
Ni2+ + parę kropel amoniaku + C4H8N2O2- malinowe zabarwienie(por. Fe2+); w r-rze Ni2+ jest jasnozielony
Co2+ -do analizy kilka kropel słabego kwasu + NH4SCN + eter + aceton – niebieskie zabarwienie warstwy eterowej; kobalt w r-rze jest różowy (łososiowy). W razie obecności Fe3+ pamiętamy o zamaskowaniu go po dod. NH4SCN
Mn2+- 1 ml 16m HNO3 +1 ml (NH4)2S2O8 + parę kropel AgNO3, zmieszać, bagietką wpr. kroplę analizy, ogrzewać; różowofioletowe zabarwienie
Fe2+ +K3[Fe(CN)6] – błękit Turnbulla; analiza + kilka kropel amoniaku + C4H8N2O2 – czerwony kompleks (uwaga! Por. Ni2+)
Fe3+ + K4[Fe(CN)6] – błękit pruski; analiza + kilka kropel NH4SCN – „smocza krew”, po zakwaszaniu pogłębia barwę; + octan sodu – brunatny r-ór, odbarwiający się po zakwaszeniu; w r-rze zab. żółte
Zn2+ - 1 ml HgCl2 + 2 ml NH4SCN + 1 kropla Co(NO3)2 bagietką + 1 ml analizy. Pocierać bagietką ścianki probówki. Gdy jest Zn2+ r-ór ma kolor JASNOniebieski
Cr3+ w r-rze przyjmuje ciemne zabarwienie, od ciemnozielonego aż prawie do czarnego. R-cja Lehnera: H2O2 + H2SO4 rozc. + eter (1:1:1) + analiza. Warstwa eterowa powinna zabarwić się na sinoniebiesko. Ale generalnie wystarczy patrzeć na sam kolor
IV. Ba2+ zielonożółty płomień; + CaSO4 – natychmiastowe zmętnienie; + K2CrO4 – żołty osad, nierozp. po ogrzaniu w kw. octowym (odr. od Sr i Ca, których osady z chromianem są rozp.w kwasie)
Sr2+ karminowy płomień; + CaSO4 – zmętnienie po pewnym czasie (por. Ba2+)
Ca2+ ceglastoczerwony płomień; + szczawian amonu – biały osad nierozp. w kw. octowym po ogrzaniu
V. Na+ żółtopomarańczowy, intensywny płomień
K+ fioletowy płomień, w przypadku obecności Na+ dostrzegalny tylko przez szkiełko
Mg2+ + 6 m NaOH kroplami po ściance + magnezon po ściance probówki; błękitny osad
NH4+ + NaOH 6m (spora ilość), ogrzewać, w tym czasie trzymać u wylotu probówki zwilżony wodą papierek; zrobi się niebieski od wydz. się amoniaku
HgCl2 0,5ml + KI aż się roztworzy łososiowy osad + 6m NaOH dość dużo + analiza aż się zabarwi na brązowo (r-cja z odc. Nesslera)
I.Cl- - dodać AgNO3 + (NH4)2CO3, by osad się rozpuścił. R-ór ten zakw. HNO3, by pH wynosiło ok. 5. Gdy osad ponownie się wytrąci, jest Cl-
Br-, I- - zakw. rozc. HCl/H2SO4 + chloroform + chloramina(dość dużo, by jony się dobrze utleniły), zmieszać. I- fioletowe zab. warstwy chloroformu, Br- żółtoplom.
I-+ octan ołowiu – żółty PbI2
[Fe(CN)6]4- + FeCl3 – błękit pruski; [Fe(CN)6]3- + Fe2+ (z FeSO4 np.) – błękit Turnbulla; te 2 jony dają żółty r-ór.
SCN- + FeCl3 – „smocza krew”, po zakwaszeniu barwa pogłębia się. Gdy podejrzewamy obecność [Fe(CN)6]4- obok SCN- to na bibułę nanieść FeCl3 + na środek analiza – błękit pruski w środku a obwódka to „smocza krew”
II. CH3COO- + H2SO4 rozc. (1:1) – zmieszać, rozprowadzić na ręku, poczuć ;D; daje zwęglenie przy odparowywaniu. + FeCl3 – brunatny r-ór, odbarwiający się po zakwaszeniu (por. SCN-)
NO2- na bibułę nalać analizy, kwasu sulfanilowego, nanieść kroplę B-naftolu – czerwono-pomarańczowa plama
III. CO32- + H2SO4 (18m) – pieni się jak woda sodowa; przy odparowywaniu daje zwęglenie
C2O42- - po odparowaniu do sucha w parowniczce powstaje częściowe zwęglenie (plamki); + sól wapnia – wytrąca się biały osad nierozp. w kw. octowym nawet po ogrzaniu. Odbarwia KMnO4 na gorąco.
C4H4O62- - po odparowaniu do sucha całkowite zwęglenie, zapach karmelu. Odbarwia KMnO4 na gorąco. Próba na lustro srebrowe: dodać AgNO3, rozpuścić osad w amoniaku i ogrzać w probówce przemytej NaOH – srebro na ściankach
SO32- + sól strontu – wytrąca się biały osad, nierozp. w kwasie octowym nawet po ogrzaniu. Odbarwia KMnO4 na zimno oraz FUKSYNĘ
BO2- - odparować do sucha w parowniczce, po ostudzeniu rozp. osad w ST. H2SO4 a później próba płomieniowa
IV. S2O32- + AgNO3 – osad jasny, b. szybko czernieje; + FeCl3 – r-r fioletowy, sam się szybko odbarwia, jednak r-cja nie zawsze wychodzi. Odbarwia KMnO4
PO43- + HNO3 (16m) + (NH4)2MoO4 – żółty osad na zimno (niekoniecznie osad, czasem po prostu r-r zabarwia się na żółto); + mieszanina magnezowa – biały osad
AsO43- + AgNO3 – czekoladowy osad; + HNO3 (16m) + (NH4)2MoO4 – żółty osad po OGRZANIU (j.w. nie musi być osad tylko żółte zabarwienie r-ru); + mieszanina magnezowa – biały osad
AsO33- nie daje reakcji z m. magnezową, z molibdenianem tylko przy dużym st. Jonu; odbarwia KMnO4; z AgNO3 daje żółty osad
Chromiany – oba dają reakcję z Ba2+, dając żółty osad, nierozp. w kw. octowym. Oba reagują z Pb2+, dając żółty, amfoteryczny osad. CrO42- w r-rze żółty, Cr2O72- pomarańczowy
V. NO3- - stały FeSO4 (nie mieszać) + H2SO4 (18m) kroplami – brunatna obrączka
ClO3- dodać KI w środ. kwaśnym, wydzieli się jod; po dodaniu opiłków cynkowych roztworzą się i powstanie chlorek, który wykrywamy dod. AgNO3
VI. SO42- + Ba2+ - biały osad, nierozpuszczalny w kwasach, ogólnie za nic się nie rozpuszcza w niczym niemalże
F- - sporządzić „smoczą krew” (FeCl3 + NH4SCN) i wlewać do niej analizę – w ob. F- odbarwia się („maskowanie”)
AgNO3, Pb(NO3)2, HgCl2, Bi(NO3)3, Cd(NO3)2, Cu(NO3)2, SnCl2, SnCl4, NaCl, KBr, KI, NH4SCN, K4[Fe(CN)6], NaNO2, NaNO3, NaClO3, Na2SO4, NaF, KNO3, CaCl2, Ba(NO3)2, MnCl2, K2CrO4, Sr(NO3)2, FeSO4, CH3COONa, NH4NO3, Zn(NO3)2, Mg(NO3)2, (NH4)2C2O4