EKONOMIKA – 10.12.2011
PRZYCHODY. ICH RODZAJE I EWIDENCJA:
Najważniejszą grupą przychodów dla każdego przedsiębiorstwa są przychody ze sprzedaży:
Usług (przedsiębiorstwa usługowe)
Towarów (jednostki handlowe. Sklepy, hurtownie)
Wyrobów gotowych, produktów (przedsiębiorstwo produkcyjne)
Pozostałe przychody – nie są związane z działalnością statutową i mają dotyczyć:
Przychodów operacyjnych
Ze sprzedaży środków trwałych
Otrzymane kary, grzywny
Odszkodowania
ujawnione nadwyżki
rozwiązane rezerwy
Przychodów finansowych
Odsetki od lokat
Otrzymane odsetki za zwłokę w zapłacie
Przychody ze sprzedaży papierów wartościowych
Odsetki od udzielonych pożyczek
Dyskonto od otrzymanych weksli
Zysków nadzwyczajnych
Otrzymane odszkodowania powstałe w sytuacjach losowych (np. pożar, powódź, gradobicie)
Zasady ewidencji przychodów:
Przychody zawsze księgujemy po stronie Ma konta syntetycznego, np.:
-Zaksięgowanie przychodów ze sprzedaży usługi logistycznej – wystawienie faktury
Elementy ceny sprzedaży:
W przypadku usługi logistycznej:
Koszt własny usługi (wynagrodzenie, paliwo, amortyzacja, zużycie energii)
Narzut marży (zysku)
Cena sprzedaży netto
+ VAT
Cena sprzedaży brutto
ZADANIE 1.
Mając dane następujące koszty usługi logistycznej, dokonaj jej wyceny stosując 30% marży i podstawową stawkę VAT
Załadunek – 80 zł
Rozładunek – 80 zł
Paliwo – 300 zł
Wynagrodzenie kierowcy – 5*15zł/h = 75 zł
Narzut kosztów amortyzacji – 10 zł
80+80+300+75+10=545 zł
545*30% = 163,5
545+163,5=708,50 zł netto
708,5*23%=162,95 VAT
708,50 + 162,95 = 871,45 zł brutto
W przypadku importu cena ustalana jest następująco:
(IMPORT – przekroczenie granicy Unii Europejskiej. W czasie importu powstaje dokument SAD – faktura celna)
Cena od dostawcy zagranicznego (faktura zagraniczna)
cło
wartość towaru po ocleniu
podatek akcyzowy
Podatek VAT
Wartość towaru z importu ujęta w dokumencie SAD
ZADANIE 2.
Wiedząc, że towar zakupiony w USA kosztował 2 000 USD (kurs 3,75 zł) ustal wartość towaru z importu wiedząc, że:
Cło wynosi – 20% ceny zakupu zagranicznego
Akcyza – 25%
VAT – 23%
2 000$ = 7 500 zł
7 500
1 500
9 000
2 250
11 250
2587,50
13837,50 zł
NORMOWANIE I BUDŻETOWANIE:
BUDŻET (zaplanowanie wszystkich kosztów i przychodów) – prekursorem w tej dziedzinie był Pierre du Pont, który wprowadził w swoim przedsiębiorstwie oprócz innych wykorzystywanych do dnia dzisiejszego narzędzi zarządzania również systematyczne procedury budżetowania operacyjnego i kapitałowego
Budżet pełni także funkcję kontrolną poprzez porównanie rzeczywistych wielkości poniesionych kosztów z wielkościami planowanymi, menadżerowie uzyskują informacje o pozycjach kosztów, które odbiegają od określonych w budżecie założeń dzięki czemu będą mogli przeanalizować przyczyny i zidentyfikować nieefektywne czynniki w celu ich szybkiego i skutecznego wyeliminowania.
Opracowanie budżetu na rok następny rozpoczyna się zwykle kilka miesięcy przed zakończeniem roku bieżącego
Odpowiedzialność za przygotowanie budżetu ponosi zazwyczaj zespół ludzi składających się z przedstawicieli wszystkich ośrodków odpowiedzialności dostarczających szacunkowe dane z poszczególnych działów, dzięki czemu możliwe jest prawidłowe określenie celów działania i późniejsza kontrola ich realizacji. Na podstawie przygotowanych danych sporządza się operacyjne i finansowe budżety cząstkowe tworzące budżet zasadniczy. Budżety operacyjne sporządzane dla wybranych segmentów działalności operacyjnej, które pozwalają na ustalenie spodziewanego wyniku na działalności operacyjnej. Natomiast budżety finansowe sporządzane są dla całego przedsiębiorstwa.
Fazy procesu budżetowania:
Proces opracowania budżetu jednostki gospodarczej dzieli się przeważnie na 3 fazy:
Opracowanie założeń do budżetu, który pełni rolę jednej z podstawowych procedur Controllingu
Opracowanie budżetu wiodącego oraz budżetów szczegółowych, odpowiednich do stopnia wymaganej dokładności realizacji pozycji budżetowych
Uzgodnienie i zatwierdzenie budżetu wiodącego przez najwyższe szczeble zarządzania
Metody budżetowania:
PRZYROSTOWA
Jest najczęściej stosowaną metodą budżetowania. Polega ona na wykorzystaniu danych historycznych. Proces ten zaczyna się od wartości zaewidencjonowanych w ubiegłych okresach, a następnie koryguje się je o odchylenia.
OD ZERA
Polega na szacowaniu wielkości budżetowych dla danego okresu tak jakby procesy (produkcja) rozpoczynały się po raz pierwszy.
NORMOWANIE
Planowanie zużycia czynników produkcji (materiały, praca, energia) zgodnie z określonymi normami
NORMY ZUŻYCIA MATERIAŁÓW:
a) techniczne (stosowane do materiałów podstawowych)
b) statystyczne (stosowane do materiałów pomocniczych) np. smar
WZÓR NA OBLICZENIE NORMY ZUŻYCIA:
ZADANIE 3.
Jeżeli ciężar produkowanego wyrobu wynosi 0,20kg a straty produkcyjne wynoszą 5%. Oblicz normę zużycia wyrobu.
NORMA ZUŻYCIA = 0,2 + 5%*0,2 = 0,2 + 0,01 = 0,21kg
W oparciu o normy planuje się zaopatrzenie materiałowe – ZAPASY.
USTALANIE WYNIKU FINANSOWEGO. PRÓG RENTOWNOŚCI.
Próg rentowności – minimalna ilość produkcji, która pozwala pokryć koszty stałe.
WZÓR NA PRÓG RENTOWNOŚCI:
PRÓG RENTOWNOŚCI = $\frac{\mathbf{S}}{\mathbf{C - Z}}$
Legenda:
S – koszty stałe
C – jednostkowa cena sprzedaży
Z - Jednostkowy koszt zmienny
W progu rentowności ZYSK = 0 to znaczy, że przychody równają się kosztom stałym
ZADANIE 4.
Oblicz próg rentowności dla firmy logistycznej mając dane dotyczące 1 miesiąca:
koszty wynajmu magazynu – 500 zł
koszty wynajmu garażu – 800 zł
usługi telekomunikacyjne (Internet, telefony) – 150 zł
dozór mienia – 600 zł
Jednostkowa cena sprzedaży usługi = 2,50/tkm
koszt 1 km = 1,70/tkm (paliwo, pensja kierowcy, amortyzacja)
Razem koszty stałe = 500+800+150+600 = 2050zł
PRÓG RENTOWNOŚCI = $\frac{2050}{2,5 - 1,7}$ = $\frac{2050}{0,8}$ = 2562,5 tkm
(musimy sprzedać usługi w ilości 2562,5 tkm, by nie ponieść strat)
ZADANIE 5.
Wykorzystaj dane z poprzedniego zadania i oblicz wielkość usług jakie musimy zrealizować w celu osiągnięcia zysku o wartości 10 000zł.
PLANOWANA ILOŚĆ USŁUG = $\frac{\mathbf{S + Z}}{\mathbf{C - Z}}$
$\frac{\mathbf{2050 + 10\ 000}}{\mathbf{0,8}}$ = 17 214 tkm
ZADANIE DOMOWE:
Oblicz minimalną sprzedaż usług logistycznych wyrażoną w tkm, która pozwala pokryć koszty stałe (próg rentowności ilościowy).
Oblicz wielkość świadczonych usług przy zakładanym zysku 5 000 zł.
Dane:
koszty dzierżawy magazynu i garażu – 1 500 zł
usługi telekomunikacyjne – 200 zł
dozór mienia – 800 zł
jednostkowa cena sprzedaży – 2,80 zł
koszt 1tkm – 2,00 zł