Autonomiczny układ nerwowy brzucha i miednicy

(Autonomic nervous system of abdomen and pelvis)

CZĘŚCI OŚRODKOWE

Część ośrodkową sympatyczną dla brzucha i miednicy tworzą neuromery Th6-L2(3) jądra pośredniobocznego w rogach bocznych rdzenia kręgowego.

Część ośrodkową parasympatyczną dla brzucha i miednicy tworzy zarówno jądro grzbietowe nerwu błędnego (parasympatyczne) oraz jądro pośrednioprzyśrodkowe, które zajmuje neuromery S1-S5 w części krzyżowej rdzenia kręgowego.

CZĘŚCI OBWODOWE

Część obwodową sympatyczną brzucha i miednicy stanowią :

• 2 pnie współczulne, w których każdy zawiera po 5 zwojów lędźwiowych i krzyżowych, oba pnie łączą się na dole tzw. zwojem nieparzystym/guzicznym.

• Gałęzie łączące białe, które zaczynają się w jądrze pośredniobocznym i zasilają swymi włóknami przedzwojowymi każdy ze zwojów pnia współczulnego.

• 4 rodzaje gałęzi, które pochodzą od każdego zwoju pnia współczulnego :

• gałąź łącząca szara

• gałęzie naczyniowe

• nn. trzewne

• gałęzie trzewne

Nn. przedzwojowe :

Nerwy trzewne, które przeszywają /przechodzą na wylot/ zwoje pnia współczulnego w odcinku lędźwiowym noszą nazwę nn. trzewne lędźwiowe.

A te, które przeszywają zwoje pnia współczulnego w odcinku krzyżowym nn. trzewne krzyżowe.

Do obwodowego układu sympatycznego zalicza się też inne zwoje niż pnia współczulnego, tzw. zwoje przedkręgowe i śródścienne.

Zwoje pnia współczulnego = przykręgowe = kręgowe

nn. trzewne tranzyt przez zwoje przykręgowe przyłączają się do zwojów przedkręgowych

Część obwodową parasympatyczną dla brzucha i miednicy stanowi zarówno gąłąź trzewna n. błędnego z odcinka czaszkowego oraz nn. trzewne miedniczne (z odcinka krzyżowego). Włókna parasympatyczne n. błędnego przełączają się w zwojach parasymaptycznych przedkręgowych splotu trzewnego. Nn. trzewne miedniczne przełączają się w zwojach parasympatycznych przedkręgowych splotu międzykrezkowego i podbrzusznego dolnego.

Każdy z wielkich splotów przedkręgowych posiada :

• korzenie sympatyczne

• korzenie parasympatyczne

• korzenie czuciowe

• zwoje przedkręgowe współczulne (nazwane)

• zwoje przedkręgowe przywspółczulne (bezimienne)

Korzeniami sympatycznymi są :

• nn. trzewne (lędźwiowe, krzyżowe)

Korzeniami parasympatycznymi są :

• gałąź trzewna n. błędnego

• nn. trzewne miedniczne

Nn. splotu podbrzusznego górnego (superior hypogastric plexus) NIC nie zaopatrują.

SPLOT TRZEWNY

Splot trzewny rozgałęzia się wraz z tętnicami, które obejmuje, wytwarzając tzw. sploty wtórnie okołotętnicze :

• przeponowy dolny

• nadnerkowy

• nerkowy

• gonadalny

• żołądkowo-dwunastniczy

• trzustkowo-śledzionowy

• krezkowy górny

Splot trzewny unerwia więc :

• cewę żołądkowo-jelitową wraz z 2/3 prawą poprzecznicy

• nadnercza, nerki, gonady

• wątrobę

• trzustkę

• śledzionę

SPLOT MIĘDZYKREZKOWY

Splot międzykrezkowy opasuje tylko tętnice krezkową dolną. Dzieli się na splot krezkowy dolny i odbytniczy górny.

Splot krezkowy dolny unerwia:

• 1/3 lewą poprzecznicy

• zstępnicę i esicę

Natomiast splot odbytniczy górny :

• bańkę odbytnicy

SPLOT PODBRZUSZNY DOLNY

Splot podbrzuszny dolny, zwany miedniczym. Zaopatruje wszystkie narządy miednicy z wyjątkiem 3 :

• gonad (trzewny)

• bańki odbytnicy (międzykrezkowy)

• części dolnej nasieniowodu ; część jajowodu w pobliżu jajnika