Metoda tyczenia prostej w przód.

Wytyczenie prostej łączącej punkty A i B polega na znalezieniu w terenie punktów pośrednich leżących w płaszczyźnie pionowej przechodzącej przez punkty A i B.

Aby wytyczyć prostą metodą bezpośrednią należy na jej końcach (na rys. oznaczonych jako A i B) ustawić dwie pionowe tyczki. Następnie obserwator stojący w odległości 4-5m za jedną z tyczek (A lub B) ustawia się tak, aby widział ich krawędzie w jednej linii. Osoba trzymająca tyczkę nr 1 przesuwa się w poprzek linii według wskazówek obserwatora aż do momentu, gdy wszystkie krawędzie tyczek pokryją się. Wtedy obserwator daje odpowiedni znak ręką i osoba trzymająca tyczkę nr 1 wbija ją w ziemię tak, aby była ustawiona w pionie. Analogicznie należy postępować wtyczając kolejne tyczki pamiętając oczywiście o tym, że zaczynamy od tyczki stojącej najdalej obserwatora a później tyczki coraz bliższe.

Tyczenie prostej prostopadłej.

Przyrządem służącym do tyczenia takiej prostej jest węgielnica.

Aby wytyczyć prostą prostopadłą CD do prostej AB w danym punkcie C, potrzebne są trzy tyczki. Po ustawieniu trzech tyczek w punktach A, B i D obserwator staje w punkcie C i przy pomocy węgielnicy ustawia się na prostej AB. Następnie przesuwa się wzdłuż prostej AB do momentu, gdy w górnym „okienku” węgielnicy nie pojawi się tyczka z punktu D. Przebieg tego tyczenia zilustrowany został poniżej.

Ze względu na możliwość błędu linie wytyczone węgielnicą nie powinny być dłuższe niż:

− 30 m – gdy wyznacza się usytuowanie obiektów zaliczanych do I grupy dokładności,

np. budynków lub granic działek,

− 50 m – gdy wyznacza się usytuowanie obiektów zaliczanych do II grupy dokładności,

np. drzew, parków, dróg wewnętrznych,

− 70 m – gdy wyznacza się usytuowanie obiektów zaliczanych do III grupy dokładności,

np. granic użytków lub obszarów wodnych.

RZUT PROSTOPADŁY PUNKTU NA PROSTĄ.

W celu wyznaczenia punktu C na prostej AB należy zaopatrzyc się w węgielnicę z pionem, następnie ustawiamy sie z pentagonem podwójnym w rejonie szukanego punktu C i przesuwamy sie powoli prostopadle do kierunku prostej AB w przód i w tył tak długo, aż obrazy tyczek A i B, powstałe w pentagonach dolnym i górnym, znajdą się w jednej linii, pokryją się.