Słownictwo matura - świat przyrody
Wstęp W sekcji tej maturzysto znajdziesz podstawowe i zaawansowane słownictwo zwiazane z tematem Świat przyrody. Aby przećwiczyć znajomość danego słownictwa zobacz dzał Matura- Ćwiczenia. Ponieważ zdanie egzaminu maturalnego wiąże się z umiejętnością odnalezienia się w danym kontekscie sytuacyjnym, jasnym staje się fakt jak ważne jest opanowanie w stopniu komunikacyjnym choćby podstawowych zwrotów dotyczacych danego tematu. W skład każdego z tematów wchodzi kilka zagadnień, które wyszczególniliśmy ponizej. Zapraszamy do zapoznania się z ich treścią. Podstawowe terminy ĆWICZENIADO GÓRY Podstawowe terminy Planet Earth - planeta Ziemia nature - przyroda habitat - środowisko naturalne environment - środowisko/otoczenie ecosystem - ekosystem atmosphere - atmosfera monument of nature - pomnik przyrody natural resources - bogactwa naturalne evolution - ewolucja living organisms - organizmy żywe animals - zwierzęta household animals - zwierzęta w gospodarstwie rolnym domestic pets - zwierzeta trzymane w domu species - gatunek (zwierząt) food chain - łańcuch pokarmowy mammals - ssaki birds - ptaki insects - owady amphibians - płazy reptiles - gady rodents - gryzonie fish - ryby plants - rośliny human being - istota ludzka Typy zwierząt i roślin ĆWICZENIADO GÓRY Ssaki mammals - ssaki deer - jeleń roe - sarna, łania fox - lis vixen - lisica wolf - wilk bear - niedźwiedź brown bear - niedźwiedź brunatny polar bear - niedźwiedź polarny hare - zając camel - wielbłąd giraffe - żyrafa hippopotamus/hippo - hipopotam rhinoceros/rhino - nosorożec wild cat - dziki kot lion - lew lioness - lwica tiger - tygrys panther - pantera puma - puma cheetah - gepard linx - ryś antelope - antylopa zebra - zebra elephant - słoń monkey - małpa gorilla - goryl chimpanzee - szympans orang-utan - orangutan baboon - pawian cat - kot donkey - osioł horse - koń stallion - ogier mare - klacz colt - źrebię bull - byk cow - krowa heifer - jałówka calf - cielę ram - baran sheep - owca ewe - owca (samica) lamb - jagnię goat - koza ox - wół bison - bizon pig/swine - świnia hog - knur sow - locha piglet - prosię badger - borsuk hedgehog - jeż giunea-pig - świnka morska mouse - mysz seal - foka dolphin - delfin whale - wieloryb Ptaki birds - ptaki birds of passage - ptaki wędrowne birds of prey - ptaki drapieżne eagle - orzeł hawk - jastrząb falcon - sokół owl - sowa crane - żuraw heron - czapla pelican - pelikan flamingo - flaming vulture - sęp pheasant - bażant canary - kanarek blackbird - kos lark - skowronek parrot - papuga magpie - sroka raven - kruk seagull - mewa sparrow - wróbel swallow - jaskółka starling - szpak nightingale - skowronek peacock - paw ostrich - struś swan - łabędź penguin - pingwin pigeon - gołąb dove - gołębica stork - bocian robin - drozd woodpecker - dzięcioł cock - kogut hen - kura chicken - kurczak drake - kaczor duck - kaczka duckling - kaczątko gander - gąsior goose - gęś swan - łabędź turkey - indyk Owady insects - owady fly - mucha mosquito - komar moth - ćma spider - pająk bee - pszczoła wasp - osa hornet - szerszeń humble-bee - bąk bumble-bee - trzmiel butterfly - motyl ant - mrówka ladybird - biedronka beetle - chrząszcz, żuk dragonfly - ważka cockroach - karaluch praying mantis - modliszka locust - szarańcza tick - kleszcz flea - pchła louse - wesz lice - wszy bug - pluskwa potato-beetle - stonka earthworm - dżdżownica Płazy amphibians - płazy frog - żaba toad - ropucha salamander - salamandra newt - traszka lizard - jaszczurka Gady reptiles - gady crocodile - krokodyl snake - wąż adder - żmija tortoise - żółw lądowy lub słodkowodny turtle - żółw morski chameleon - kameleon iguana - legwan Gryzonie rodents - gryzonie hamster - chomik mouse - mysz rat - szczur squirrel - wiewiórka vole - nornica marmot - świstak beaver - bóbr lemming - leming Ryby / stworzenia wodne fish - ryba/ryby herring - śledź sardine - sardynka salmon - łosoś pike - szczupak catfish - sum bass - okoń mackerel - makrela cod - dorsz halibut - halibut cod - dorsz eel - węgorz trout - pstrąg dolphin - delfin (właściwie to ssak) whale - wieloryb (ssak) shark - rekin seahorse - konik morski/mors octopus - ośmiornica Rasy psów dogs - psy pedegree dogs - psy rasowe mongrels - kundle bitch - suczka puppy - szczeniak alsatian - owczarek alzacki german shepherd - owczarek niemiecki collie - owczarek szkocki dalmatian - dalmatyńczyk husky - husky dachshund - jamnik chow - chow-chow basset hound - basset retriever - retriever terrier - terier fox terrier - foksterier Welsh terrier - terier walijski Irish terrier - terier irlandzki labrador - labrador poodle - pudel spaniel - spaniel irish setter - seter irlandzki afghan hound - chart afgański rottweiler - rottweiler doberman pincher - doberman bull terrier - bulterier pit bull terrier - pitbulterier boxer - bokser Rasy kotów cat - kot kitten - kotek (mały kot) pussy - kicia tom cat - samiec kota she cat - samiczka persian cat - kot perski siamese cat - kot syjamski Przymiotniki carnivorous - miesożerne herbivorous - roślinożerne omnivorous - wszystkożerne land - lądowe sea - morskie barren - bezpłodne fertile - płodne small/little - małe big - duże minute/tiny - malutkie huge/enormous - ogromne massive - potężne powerful - potężne (o sile, potencjale) long-haired - długowłose short-haired - krótkowłose furry - futrzasty fluffy - puszysty lovable - sympatyczny wild - dzikie domesticated - udomowione pampered - rozpieszczone tame - oswojone aggressive - agresywne meek/tame - łagodne uneasy - niespokojne quiet - spokojne furious - rozwścieczone vibrant - żywe lazy - leniwe funny - zabawne dumb - ogłupiałe drowsy - ospałe dead - matrwe alive - żywe extinct - wymarłe endangered - zagrożone (wymarciem) Czynności przy zwierzątkach to look after one's pet - opiekować się swoim zwierzątkiem to feed it - karmic je to comb its fur- czesać jego sierść to keep it on a leash - trzymać ja na smyczy to walk it - wyprowadzac je (w wiadomym celu) to house-train it - nauczyć właściwych nawyków higienicznych to play with one's pet- bawić się ze swoim ulubieńcem to stroke/pat it - głaskać/poklepywać je to clean out a cage - czyścić klatkę to wag one's tail - machać ogonem (o zwierzątku) to bite - ugryźć to scratch - podrapać Zwierzęce odgłosy to bark - szczekać to growl - warczeć to yap - ujadać to miaow - miałczeć to purr - mruczeć (kot) to neigh - rżeć (koń) to screech - skrzeczeć (ptak) to hiss - syczeć (wąż) to squeak - piszczeć (mysz) to sniff - wąchać, obwąchiwać Rośliny agriculture - rolnictwo forestry - leśnictwo gardening - ogrodnictwo field - pole uprawne garden - ogród orchard - sad glasshouse - szklarnia plant - roślina weed - chwast herb - zioło bush - krzak corn - zboże wheat - pszenica rye - żyto oats - owies barley - jęczmień maize - kukurydza tree - drzewo oak - dąb maple - klon willow - wierzba poplar - topola mountain-ash - jarzębina mistletoe - jemioła acacia - akacja jasmine - jaśmin lilac - bez pine - sosna fir - jodła spruce - świerk lime - lipa birch - brzoza beech - buk ash - jesion flower kwiat rose - róża pink - goździk violet - fiołek poppy - mak orchid - orchidea daffodil - żonkil lily - lilia daisy - stokrotka chrysanthemum - chryzamtema Klimat / Pogoda / Krajobraz / Klęski żywiołowe ĆWICZENIADO GÓRY Klimat climate - klimat moderate - umiarkowany mild - łagodny harsh - ostry sticky - parny dry - suchy wet/humid - wilgotny windy - wietrzny Pogoda weather - pogoda fair weather - dobra pogoda awful/nasty weather - okropna/paskudna pogoda unsettled - niestabilna changeable - zmienna unpredictable - nieprzewidywalna cloudless - bezchmurne (sky- niebo) cloudy - pochmurne overcast - zachmurzone sunny - słoneczne hot - gorąco sweltering - upalna scorching - piekąca sultry - duszna rainy - deszczowe showery - dżdżyste misty/foggy - mglisty stormy/thundery - burzowe snowy - zaśnieżone cold - zimna frosty - mroźny icy - lodowaty (wind - wiatr) Krajobraz mainland - stały ląd ocean - ocean sea - morze river - rzeka lake - jezioro reservoir - ziornik wodny pond - staw waterfall - wodospad bay/gulf - zatoka lowland - nizina valley - dolina upland - wyżyna mountains - góry range - łańcuch górski plain - równina desert - pustynia oasis - oaza savanna - sawana jungle - dżungla swamp - bagno volcano - wulkan equator - równik continent - kontynent island - wyspa isle - wysepka wilderness - pustkowie,odludzie The Atlantic/Indian/Pacific Ocean - Ocean Atlantycki/Indyjski/Spokojny the English Channel - Kanał La Manche Mediterranean - Morze Śródziemne Rain Forest - Las Tropikalny North Pole - Biegun północny South Pole - Biegun południowy Przymiotniki aquatic - wodny insular - wyspiarski flat - płaski (terrain - teren) sandy - piaszczysty desert - pustynny arid - suchy, wypalony rocky - skalisty hilly - pokryty pagórkami mountainous - górzysty tropical - tropikalny volcanic - wulkaniczny inhabited - zamieszkały uninhabited - niezamieszkały Klęski żywiołowe naural disaster - klęska żywiołowa volcanic eruption - wybuch wulkanu avalanche - lawina (śnieżna) snow drifts - zaspy śnieżne flood - powódź earthquake - trzęsienie ziemi fire - pożar blizzard - zawieja whirlwind - trąba powietrzna hurricane - huragan drought - susza man-made disaster - klęska spowodowana przez człowieka catastrophe - katastrofa shipwreck - katastrofa morska plane crash - rozbicie się samolotu derailment - wykolejenie się pociągu road crash - wypadek drogowy emergency state - stan krytyczny danger-zone - strefa niebezpieczeństwa hazard - niebezpieczeństwo victim - ofiara wypadku casualties - ofiary wypadku fatalities - ofiary śmiertelne emergency services - służby bezpieczeństwa rescue-worker - ratownik lifeguard - ratownik (lecz na basenie, czy plaży) Zwroty to stay alert - być czujnym to be exposed to danger - być narażonym na niebezpieczeństwo to take risk - ryzykować to rescue/save someone's life - uratować komuś życie to be injured - odnieść obrażenia to get/be killed - zostać zabitym to warn people - ostrzec ludzi to crash - rozbić się (samochód, samolot) to sink - zatonąć (statek) to drown - utopić się (człowiek) to burn down - spłonąć to raise the alarm - wszcząć alarm to call the police/ambulance/firebrigade - wezwać policję/karetkę pogotowia/straż pożarną to survive - przeżyć in the case of emergency - w razie niebezpieczeństwa Zagrożenie i ochrona środowiska naturalnego ĆWICZENIADO GÓRY Pozytywne zwroty to protect the environment/conserve nature - ochraniać środowisko to improve the environment - poprawiać stan środowiska to protect endangered species - ochraniać zagrożone gatunki to solve the problem of ... - rozwiązac problem ...(jaki) to create more nature reserves - stworzyć więcej rezerwatów przyrody to provide food for animals - dokarmiać zwierzęta to recycle materials - przetwarzać materiały do ponownego użytku to develope recycling industry - rozwinąć przemysł przetwarzajacy zużyte produkty to use alternative/renewable sources of energy - wykorzystywac alternatywne/odnawialne źródła energi to keep a check on the environment - bacznie odserwować środowisko to live in harmony with ... - żyć w harmonii z ... to save the planet - ocalić planetę to reduce the number of cars in city centres - ograniczyc liczbę pojazdów w centrach miast to use bikes and public transport instead of cars - używać rowerów i transportu publicznego zamiast samochodów to use unleaded petrol - używać benzynę bezołowiową to develop clean energy cars - rozwinąć samochody na ekopaliwa to be biodegradable - rozkładalny biologicznie (o butelce) to use products with biodegradable packagings - używać produktów posiadających rozkładalne opakowania to gather/keep litter in appointed places - zbierac i trzymac śmieci w wyznaczonych miejscach to not litter parks and forests - nie zaśmiecać parków i lasów to separate and recycle litter - segregować i przetwarzać śmieci to save water - oszczędzać zużycie wody to stop poaching (illegal hunting) - powstrzymać kłusownictwo (nielegalne polowania) to save energy at your home - oszczędzać energię w domu to stop dumping toxic wastes into the sea - powstrzymać wrzucanie toksycznych odpadów do morza to do anything for your Planet - zrobic cokolwiek dla swojej planety to lead an ecological campaign - prowadzic kampanię ekologiczną to enforce ecological laws - wprowadzić ustawy promujące ochronę środowiska to fine companies polluting the environment - karać grzywną firmy zanieczyszczające środowisko to raise people's awarness about how to protect the environment - zwiększyć świadomosć ludzi w kwestii ochrony środowiska Negatywne zwroty to ruin/destroy environment - niszczyć środowisko to pollute/contaminate the environment - zanieczyszczać srodowisko to poison - zatruwać to disturb natural balance - zakłócać balans naturalny to excesively hunt animals - nadmiernie wytrzebiać zwierzynę to endanger people - narażać na niebezpieczeństwo ludzi to contaminate air /water - zanieczyszczac powietrze/wodę to soak up toxic substances - wchłaniać substancje toksyczne(o np. glebie) to give off - wydzielać/wydalać (o kominach fabrycznych) to lose home habitat - utracic własne środowisko (o zwierzętach) Przymiotniki global - światowy (problem) polluted/contaminated - zanieczyszczone dying - ginący (rośliny, zwierzęta) under threat - zagrożony rare - żadki (o gatunku) harmful to - szkodliwe dla(o czynnikach) harmless - nieszkodliwe renowable - odnawialne (źródło energii) overpopulated - przeludniony Zwroty związane z tematem ĆWICZENIADO GÓRY Pozytywne zwroty to blossom - kwitnąć (rośliny) to bud - pączkować to survive - przetrwać, przeżyć to make one's own food - zdobywać pożywienie to adapt - przystosować się to grow - rosnąć to reproduce - rozmnażać się to fertilize - zapłodnić to lay eggs - złożyć jaja to give birth to ... - urodzić/począć to hatch - wylęgać Negatywne zwroty to die out/to become extinct - wymrzeć to get wet through - przemoknąć całkowicie (dzięki deszczowi) to wait until rain goes off - przestać aż przestanie padać to rise/drop - podnosic sie/opadać (o temperaturze) to be thunderstruck - zostać porażonym piorunem to dry up - wysychać (o np. rzece) to flood - zalewać (o wodzie) to pollute - zanieczyszczać to contaminate - zanieczyszczać Neutralne What's the weather like? - Jaka jest pogoda? What kind of weather are you having? - Jaka jest u was pogoda? The weather is improving/is getting worse/is changing - pogoda się poprawia/pogarsza się/zmienia się the weather affects me - pogoda ma na mnie wpływ spring is in the air - czuć wiosne w powietrzu winter sets in - zaczyna się zima days draw out - dni staja się coraz dłuższe days draw in - dni stają się coraz krótsze the sky is clearing up - niebo się przejaśnia it turns out a fine day - robi się piękny dzień it looks like rain - zanosi sie na deszcz it is raining like cats and dogs - leje jak z cebra I get soaked to the skin - przemokłem do suchej nitki Inne słownictwo związane z tematem ĆWICZENIA DO GÓRY Pozytywne living organism - żywy organizm folwer - kwiat plant - roślina petal - płatek leaf - liść stem - łodyga root - korzeń trunk - kora seeds - nasiona moss - mech species - gatunek inverterbrate - bezkręgowiec verterbrate - kręgowiec mating - gody zwierzęce reproduction - rozmnażanie się offspring - potomstwo body parts - części ciała wing - skrzydło antenna - czułek feather - pióro beak - dziób fur - futro claw - pazur muzzle - pysk snout - ryj mane - grzywa hoof - kopyto tail - ogon teat - dójka thorax - tułów, klatka piersiowa antler - róg (u zwierzyny płowej) horn - róg hindquarters - zad hump - garb fin - płetwa scale - łuska gill - skrzele udder - wymię tusk - kieł (słonia) trunk - trąba (słonia) ivory - kość słoniowa weather forecast - prognoza pogody cendigrade - skala Celsjusza pressure fluctuactions - wachania ciśnienia atmosferycznego storm - burza thunderstorm - burza z piorunami snowstorm - burza śnieżna lightning - błyskawica thunder - grzmot rainfall - opad deszczu shower - ulewa cloudburst - oberwanie chmury passing rainfalls - przelotne deszcze snowfall - opad śniegu hail - grad frost - mróz ground frost - przymrozek glazed frost - gołoledź hoarfrost - szron heat - upał winds - wiatry gale - wichura clearing up - przejaśnienie green thinking - myslenie ekologiczne ecofarming - rolnictwo ekologiczne Friends of the Earth - Ruch Przyjaciół Ziemi Greenpeace - Greenpeace (organizacja walcząca o prawa dla przyrody) domectic animals -zwierzęta domowe pets - zwierzęta domowe wild animals - dzika zwierzyna Negatywne water/air pollution - zanieczyszczenie wody/powietrza contamination - zatrucie regular destruction - regularne niszczenie industrial chemicals - chemikalia przemysłowe industrial/nuclear waste - odpady przemysłowe/nuklearne nuclear dump - wysypisko odpadów nuklearnych pollutants - środki zatruwające środowisko shortage of water - niedostatek wody polluted water - zanieczyszczona woda oil spill - wyciek oleju (w morzu) sulphur dioxide - dwutlenek siarki acid rain - kwaśny deszcz carbon dioxide - dwutlenek węgla greenhouse effect - efekt cieplarniany factory emission - emisja zanieczyszczeń przemysłowych global weather changes - globalne zmiany pogodowe forest destruction - niszczenie lasów deforestation - wycinanie lasów global warming - ocieplenie klimatu ziemskiego population problem - problem z przeludnieniem ultraviolet rays - promienie ultrafioletowe radioactivity - radioaktywność untreated sewage - ścieki nieoczyszczone litter - śmieci toxic fumes - wyziewy toksyczne nuclear accident (Czarnobyl) extincion - wyginięcie ecofreak - maniak ochrony przyrody