WYKŁAD Prawo dowodowe ze szczególnym uwzględnieniem problematyki przesłuchań

Źródła prawa
Ustawa z 6 czerwca 1997r. Kodeks postępowania karnego ( dz. U z 1997 , poz 555 ze zm. ) - dział V-dowodowy

Pojęcia dowodu

Dowód – rozumienie potoczne np. :

Wszystkie dowody są równoważne.

Pojęcia:

Rodzaje czynności dowodowych

Dowód- pojęcie wieloznaczne wg. S. Śliwińskiego

Dowód – pojęcie wieloznaczne wg. M. Cieślak

Dowód:

Istota źródła i środka dowodowego.

Źródło dowodowe – czyli źródło informacji o faktach, w tym znaczeniu dowodem jest osoba oskarżonego, świadka czy biegłego także rzecz, miejsce, ciało, dokument.

Środek dowodowy - czyli informacje płynące ze źródła dowodowego tj. wyjaśnienia oskarżonego, zeznania świadka, opinia biegłego, cechy i właściwości rzeczy, miejsca, ciała czy treści dokumentu

ŹRÓDŁA DOWODOWE ŚRODEK DOWODOWY
świadek zeznanie
Podejrzany wyjaśnienie
Biegły opinia
dokument treść dokumentu
rzecz właściwości rzeczy

Przedmiotem dowodu jest fakt( zdarzenie), który podlega udowodnieniu.

FAKT GŁÓWNY FAKTY DOWODOWE

fakt popełnienia przestępstwa,

np. Kowalski dokonał zabójstwa

(przestępstwo z art. 148 k.k.)

z ich istnienia można wyciągnąć wniosek

o istnieniu zdarzenia

Klasyfikacja dowodów:

  1. pierwotne i pochodne

  1. osobowe i rzeczowe

  1. pojęciowe i zmysłowe

  1. bezpośrednie i pośrednie (poszlakowe)

Warunki dopuszczalności dowodów poszlakowych:

  1. przypadkowe i z przeznaczenia

  1. ścisłe i swobodne

  1. inne: dowód elektroniczny, naukowy, neuronaukowy, niekonwencjonalny

Techniki diagnostyczne( kognitywne ) a nauki prawne

Istota zakazów dowodowych
Przyjmuje się, że jeżeli ustawodawca statuował zakazy dowodowe, to jednocześnie wyłączył lub ograniczył dowodzenia za pomocą określonych dowodów, rezygnując z możliwości ich wprowadzenia, przeprowadzeni i wykorzystywania w toku procesu oraz możliwości oosiągnięcia prawdy w zakresie objętym określonymi zakazami. Są to dobra prawne wyższej wartości: tajemnica informacji niejawnych i zawodowych, stosunek bliskości do osób i do sprawy , ważne interesy państwa, godność ludzka.

Art. 168 K.P.K
Niedopuszczalne jest przeprowadzane wykorzystywanie dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego za pomocą czynu o którym mowa w art. 1 §1 k.p.k.

Ograniczenia są to wszelkiego rodzaju ograniczenia co do możliwości wprowadzenia i przeprowadzenia możliwości wprowadzenia i przeprowadzenia dowodów oraz ich wykorzystanie w procesie.

Zakazami dowodowymi obejmujemy:

Zakaz dowodowy zupełny

Nie można przeprowadzić żadnego dowodu na daną okoliczność np. art. 186 §1 k.p.k.

1. Zakaz dowodzenia prawa lub stosunku prawnego wbrew ustaleniom innego sądu karnego (art. 8 §2 k.p.k.)
2. Zakaz dowodzenia przebiegu narady i głosowania nad orzeczeniem, które objęte tajemnicą nie podlegają uchyleniu ( art. 108 §1 k.p.k.)
3. Zakaz dowodzenia zasadności lub bezzasadności uprzedniego prawomocnego skazania jako okoliczności ( art. 389 k.p.k.)

Zakaz dowodowy niezupełny

Możliwe jest dla udowodnienia danej okoliczności sięganie po inne źródło lub środek dowodowy.

Dzieli się na rodzaje:

  1. bezwzględny

  1. zakaz przesłuchania w charakterze świadka obrońcy co do faktów o których dowiedział się udzielając porady prawnej lub prowadząc sprawę ( art. 178 pkt. 1 k.p.k. )

  2. zakaz przesłuchania w charakterze świadka duchownego co do faktów, o których dowiedział się przy spowiedzi (art. 178 pkt 2 k.p.k.)

  3. zakaz przesłuchania w charakterze świadka osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy w zakresie ochrony zdrowia psychicznego, na okoliczności przyznania się wobec nich.

  4. zakaz przesłuchania w charakterze świadka osoby, która skorzystała z prawa odmowy składnia zeznań (art. 182 § 1 k.p.k. )

  5. zakaz przesłuchania osób korzystających z immunitetu dyplomatycznego i konsularnego, chyba że wyrażą na to zgodę (art. 581 §1 i art. 582 § 1 k.p.k.) – zakaz uzależniony jest od woli tej osoby

  6. zakaz przesłuchiwania osób zobowiązanych do zachowania w tajemnicy informacji niejawnych (tajne, ściśle tajne), na okoliczności objęte tą tajemnicą bez uprzedniego zezwolenia, przez uprawniony organ przełożony.

  1. względny

  1. zakaz przesłuchania w charakterze świadka osoby pozostającej w bliskich stosunkach z osobą oskarżoną o przestępstwo , która skorzystała z prawa odmowy składania zeznań ( art. 182 §1 k.p.k)- zakaz względny, gdyż zależy od woli świadka

  2. zakaz przesłuchania w charakterze świadka osoby, która uzyskała zwolnienie od zeznawania (art. 185 k.p.k.) – zakaz uzależniony jest od woli organu procesowego i świadka, który musi wystąpić o zwolnienie wystąpić

  3. zakaz przesłuchiwania osób korzystających z immunitetu dyplomatycznego i konsularnego, chyba że wyrażą na to zgodę ( art. 581 §1 i art.582 §1 k.p.k. ) – zakaz uzależniony jest od woli podmiotu

  4. zakaz przesłuchiwania osób zobowiązanych do tajemnicy informacji niejawnych ( tajne, ściśle tajne) na okoliczności objęte tą tajemnicą bez uprzedniego zwolnienia przez uprawniony organ przełożony. O Zwolnienie do właściwego naczelnego organu administracji rządowej wystąpić może sąd lub prokurator ( art. 179 k.p.k. )

  5. zakaz przesłuchiwania osób zobowiązanych do zachowania w tajemnicy informacji niejawnych o klauzuli tajności zastrzeżone lub poufne lun tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodów (art. 180 k.p.k. ) bądź funkcji na okoliczności na które rozciąga się ta tajemnica.

Osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy:

- notarialna, adwokacka, radcy prawnego, doradcy podatkowego, lekarskiej, dziennikarskiej, statystycznej
- mogą być przesłuchane, gdy kumulatywnie zostaną spełnione dwa warunki:

1. Gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości,

2. Gdy okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu i przesłuchanie jest niezbędne

- z tych rodzajów tajemnic nawet w postępowaniu przygotowawczym zwalnia sąd.

Sposoby eliminacji informacji uzyskanych w sposób sprzeczny z ustawą
:
Ustawodawca nie wprowadził w KPK innego pojęcia ustalenia dowodu natomiast posłużył się wyrażeniami określającymi czynność, których wspólnym mianownikiem jest skutek w postaci eliminacji dowodu z procesu karnego

Wprowadzanie dowodów do procesu
Inicjatywa dowodowa – możliwość wystąpienia z określonym wnioskiem o dokonanie określonej czynności w postępowaniu przygotowawczym

Proces kontradyktoryjny- proces sporny ( art. 167 k.p.k. ). Główny ciężar przeprowadzania dowody ciąży na stronach postępowania.

W postępowaniu przygotowawczym:

Wniosek dowodowy

Wymogi wniosku dowodowego- art. 169 k.p.k.)
We wniosku dowodowym należy podać:

Podstawy oddalenia wniosku dowodowego- art. 170
1. Przeprowadzanie dowodu jest niedopuszczalne
2. Okoliczność, która ma być udowodniona, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy albo jest ona już udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy
3. Dowód jest nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności
4. Dowodu nie da się przeprowadzić
5. Wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania

Świadek
Pojęcie świadka

Rodzaje świadków

Szczególne kategorie świadków

Kryteria typowania świadków


Kto może być świadkiem
?
Świadkiem może być każdy niezależnie od wieku płci i stanu zdrowia, wykształcenia, poglądów, pochodzenia itp.

Miejsce przesłuchania

W siedzibie organu procesowego. Jeżeli osoba nie może stawić się na wezwanie z powodu choroby, kalectwa, innej nie dającej się pokonać przeszkody, można ją przesłuchać w miejscu pobytu ( art. 177 §2 k.p.k. )

Obowiązki świadka

Za zgodą świadka
Świadka nie można poddać oględzinom ciała i badaniu lekarskiemu lub psychologicznemu bez jego zgody

Prawa świadka:

Przesłuchanie

Przygotowanie do przesłuchania

Tryb przesłuchania:

  1. Etap czynności wstępnych:
    a. sprawdzenie tożsamości
    b. poinformowanie o celu przesłuchania
    c. uprzedzenie o odpowiedzialności karnej z art. 233 §1 k.k. i art. 182 k.p.k.
    d. w zależności od okoliczności o treści art. 183, 185 k.p.k.
    e. anonimizacja danych adresowych

  2. Etap swobodnej wypowiedzi- w granicach określonych celem danej czynności

  3. Etap pytań i odpowiedzi

  4. Etap końcowy- zapoznanie świadka z treścią protokołu i złożenie podpisów

Rejestracja czynności przesłuchania- art. 147

  1. Dyrektywy prawidłowego przesłuchania

  2. Dyrektywa stałego kierowania przesłuchania

  3. Dyrektywa obiektywizmu i uprzejmości

  4. Dyrektywa obserwacji

  5. Dyrektywa prawidłowego odbioru kłamstwa (zakaz natychmiastowego prostowania prawdopodobnego kłamstwa)

  6. Dyrektywa unikania sugestii

  7. Dyrektywa sprawnego protokołowania

Przesłuchanie poznawcze- jest to rodzaj przesłuchania ( Monika zapomniała dokończyć )

PLUSY PRZESŁUCHANIA POZNAWCZEGO MINUSY PRZESŁUCHANIA POZNAWCZEGO
  1. więcej szczegółów

  2. mniejszy wpływ czasu

  3. trudniejsze kłamstwa

  4. działanie na wiele zmysłów

(bliższe procesowy zapamiętywania)

  1. możliwość uzupełnienia zeznań

  2. konieczna współpraca z przesłuchującym

Cechy szczególne:
1. Odtwórz ( przywróć) kontekst zdarzenia
2. Szczegółowe odtwarzanie czyli odpowiedz na wszystko
3. Zmień ( odwróć ) kolejność
4. Zmień perspektywę

Przesłuchanie dziecka
błąd analityczny: dzieci nie kłamią
Wiarygodność zależna od wieku świadka, roli świadka w zdarzeniu, roli psychologa

Sposoby uniknięcia błędów

Okazanie

Okazanie to czynność tak kryminalistyczna, jak i procesowa,

polegająca na jednoczesnym przedstawieniu jakiejś osobie ( świadkowi lub podejrzanemu)

grupy przedmiotów poznania w celu stwierdzenia przez tę osobę,

czy w tej grupie znajduje się taki przedmiot ( poznania), z którym się wcześniej zetknęła.

Tadeusz Hanausek

Przedmiotem okazania mogą być:

Okazanie bezpośrednie polega na naocznym przedstawieniu określonego przedmiotu czy miejsca zwłok i może przybrać dwie formy okazania jawnego i tajnego

Konfrontacja

Konfrontacja ( art. 172 k.p.k. ) to jednoczesne bezpośrednie przesłuchanie dwóch osób na tę samą okoliczność w celu wyjaśnienia sprzeczności w ich wcześniej złożonych zeznaniach lub innych wyjaśnieniach

Cele konfrontacji:

Art. 71 k.p.k.

§1– za podejrzanego uważa się osobę co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego

§2 - za oskarżonego uważa się osobę przeciwko której wniesiono oskarżenie do sądu, a także osobę co do której prokurator złożył wniosek o warunkowane umorzenie postepowania

Oskarżony
Prawa oskarżonego

Obowiązki oskarżonego:

O obowiązkach oskarżonego mówi art. 175 §1 k.p.k.
Oskarżony jest zobowiązany zawiadamiać organ prowadzący postępowanie o każdej zmianie miejsca swego zamieszkania lub pobytu trwającego dłużej niż 7 dni, w tym także z powodu pozbawienia wolności w innej sprawie, a jeżeli pozostaje na wolności jest ponadto zobowiązany stawić się na każde wezwanie.

Biegły

Biegły źródło dowodowe

Opinie środek dowodowy

Biegły – art. 1193 k.p.k.

  1. Osoba posiadająca wiadomości specjalne i powołana postanowieniem organu procesowego do stwierdzenia okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia postępowania

  2. Wybór oraz powołanie odpowiedniego biegłego jest uzależnione od wiadomości specjalnych, jakie posiada osoba powołana do realizacji tej funkcji w procesie karnym

Rola biegłego

BIEGŁY

ŹRÓDŁO DOWODOWE ŚRODEK DOWODOWY

ZEZNANIA BIEGŁEGO OPINIA BIEGŁEGO


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Problemy lekowe ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki pacjentów geriatrycznych
Profilaktyka nowotworów złośliwych ze szczególnym uwzględnieniem raka jamy ustnej
PRZEDMIOT PSYCHOPATOLOGII ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZDROWIA I NORMALNOŚCI
Wymowa ideowa Pana Tadeusza A Mickiewicza ze szczególnym uwzględnieniem patriotyzmu
opracowania, Mikro JU cw 5, • Flora fizjologiczna człowieka ze szczególnym uwzględnieniem
KONSPEKT ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLEDNIENIEM JĘZYKA POLSKIEGO, scenariusze, nauczanie
agro, Analiza porównawcza dwóch gmin pod względem wysokości bazy noclegowej ze szczególnym uwzględni
Przestępstwa przeciwko ochronie informacji w Kodeksie Karnym z 1997r ze szczególnym uwzględnienie
ZWYRODNIENIA BIAŁKOWE POZAKOMÓRKOWE ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM SKROBIAWICY, studia, I rok, patomo
NLPZ, Medycyna, Farmakologia, 04. Leki przeciwzapalne ze szczególnym uwzględnieniem leków w RZS
Wpływ zanieczyszczenia środowiska na organy ze szczególnym uwzględnieniem człowieka, Studia, 1-stopi
WPŁYW ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA NA ORGANIZMY ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM CZŁOWIEKA
Biologiczne znaczenie witaminy C ze szczególnym uwzględnieniem jej znaczenia w metabolizmie skóry
04 Leki przeciwzapalne ze szczególnym uwzględnieniem leków w RZS (paynemax), wprowadzenie
prawo adminsitarcyjne - wykłady, Prawo administracyjne (część szczególna)

więcej podobnych podstron