wywodzi się od języka greckiego tero - „drżeć, bać się”; „stchórzyć, uciec” oraz łacińskiego terror - „strach, trwoga, przerażenie”; „straszne słowo, straszna wieść”
Thomas Thornton: akt terrorystyczny to akt symboliczny obliczony na pobudzenie zachowania politycznego za pomocą pozanormalnych środków obejmujących użycie przemocy lub groźbę jej użycia
Jerzy Muszyński: terroryzm polityczny jest swoistą postacią walki politycznej prowadzonej przez określone siły, a mającej bezpośrednio na celu zdobycie lub utrzymanie władzy. Jest wszakże działalnością polityczną zdeformowaną
Brain Jenkins: terroryzm jest przemocą dla wyniku, ale nie tylko i nie zawsze dla wyniku aktualnej ofiary terrorystów. W rzeczywistości ofiara może być zupełnie nie związana z z celem działania terrorystów.
Alex Schmid: Terroryzm polityczny to systematyczne stosowanie przemocy i jej groźby użycia w celach politycznych. Jest metodą walki obliczoną na uzyskanie rozgłosu, zastraszenia i wymuszenia określonych zachowań grupy osób szerszej niż bezpośrednie ofiary, które są najczęściej przypadkowe i symboliczne i nie są właściwym celem ataku. Jest to okrutny, nienormalny sposób walki. Z reguły jest stosowany przez niewielkie grupy ludzi nie mające społecznego poparcia. Najczęściej jest skierowany przeciwko władzy państwowej.
O skuteczności aktu terroru decyduje spektakularność:
Istotą terroryzmu jest to, że celem działania są osoby, które nie mają bezpośredniego wpływu na realizację celów jakie chcą osiągnąć organizacje terrorystyczne. By osiągnąć pełną skuteczność, działania terrorystyczne powinny charakteryzować się znacznym efektem psychologicznym i potencjalnie dużym wydźwiękiem społecznym i medialnym. Im bardziej przypadkowa osoba, im większe zagrożenie w miejscu potocznie dostępnym tym większy skutek. Nieważna jest liczba ofiar, ważna jest świadomość zagrożenia i braku bezpieczeństwa.
Definicje ogólne terroryzmu nie odzwierciedlają pełni problemu, gdyż wynikają w dużej mierze z bezpośredniego związku tej tematyki z polityką.
Wraz z tworzeniem definicji terroryzmu wciąż aktualne są pytania:
1. czy terroryzmem jest atakowanie ludzi związanych z władzą państwową,
2. czy terroryzmem są ataki na funkcjonariuszy policji, lub żołnierzy okupantów
3. czy w niektórych sytuacjach i czy w ogóle terroryzm może być usprawiedliwiony,
4. czy można mówić o terroryzmie stosowanym przez państwo
Odpowiedzi na te pytania są zawsze uzależnione od przekonań oraz poglądów politycznych stron bezpośrednio z problemem związanych.
Baskijska ETA.
• Przez Basków jest traktowana jako organizacja narodowowyzwoleńcza, która walczy o niepodległość Kraju Basków.
• Dla Hiszpanów jest to organizacja terrorystyczna, o charakterze politycznym, indywidualnym i kryminalnym.
• Dla członka ETA zabicie jakiegokolwiek polityka związanego z hiszpańską władzą jest usprawiedliwionym działaniem w ramach prowadzonej walki o niepodległość.
• Dla Hiszpana jest to tylko morderstwo, którego celem jest wpłynięcie na władzę, co mieści się już w ramach ogólnej definicji terroryzmu.
Izrael
• działania Hamasu, Hezbollahu i Dżihadu są traktowane jako terroryzm
• Dla Palestyny terrorem są działania prewencyjne armii izraelskiej
• W przypadku tego rejonu, którym zainteresowany jest cały świat, często uważa się, że działania obu stron konfliktu mieszczą się w definicji terroryzmu.
• Dla jednych zatem terroryzmem jest wysadzenie bomby na rynku pełnym cywilów, ale nie zamach na ciężarówkę wiozących żołnierzy. Inni zaś stwierdzą, że żaden z tych aktów nie mieści się w definicji terroryzmu, gdyż stanowi element wojny, dla nich terroryzmem będzie burzenie palestyńskich domów przez izraelskie spychacze.
Arena międzynarodowa.
• Czy naloty powietrzne w okresie wojny na cywilne miasta mogą być traktowane jako element wojny, czy też stają się już aktami terroru?
▪ nalot na Drezno w 1945 roku – ok 40 000 ofiar
▪ naloty na Jugosławię w roku 1999
• Z założenia wypełniają one warunki ogólne definicji terroryzmu, czy zatem wojna ma je usprawiedliwiać?
• ma na celu zmianę rządu, zmianę systemu politycznego – RAF, Czerwone Brygady
• wprowadzenia nowych rozwiązań zarządzania państwem - ETA Umiarkowana
• oderwanie określonego terytorium od państwa - ETA Radykalna, IRA
• stworzenie nowego państwa lub przyłączenie go do innego - ETA Radykalna, IRA
• działanie z pobudek materialnych np. porwania dla okupu, niszczenie mienia, sabotaż oraz szantaż. - Frakcja Czerwonej Armii, RAF
Terroryzm polityczny często związany jest z terroryzmem kryminalnym. Organizacje terrorystyczne zyskami z akcji kryminalnych finansują działalność polityczną. Dobrym przykładem jest tutaj działalność RAF, która zaczynała od napadów na banki.
• taki, którego ofiara jest ściśle określona, czyli zabójstwo konkretnego polityka lub porwanie biznesmena. - RAF, Czerwone Brygady
• ofiarami są przypadkowe osoby - Al-Kaida
Lewackie – RAF, Czerwone Brygady
Nacjonalistyczne / Etniczne – IRA, ETA, Partia Pracujących Kurdystanu
Religijne – Hezbollah, Kahane Chai, Najwyższa Prawda
Islamskie – Hamas, Dżihad
Prawicowe - OAS
1. Antyczna Grecja.
• Rządy tyranów. Platon i Arystoteles rządy tyranów nazywali przestępstwami, a ich zabijanie uznawali za w pełni usprawiedliwione.
2. Od XI wieku na Bliskim Wschodzie i w Europie przerażenie wywoływali Nizaryci zwani asasynami – szyicka, fanatyczna organizacja stworzona przez „Starca z Gór” Hassana Ibn Sabbaha - specjalizująca się w skrytobójczych zamachach na zlecenie. Cały świat żył w strachu przed tymi zamachowcami.
"Gdy w XII wieku rozpuszczono plotki o przybyciu pary asasynów do Francji w całym kraju wybuchła panika."
3. Średniowiecze
• upowszechnienie akceptacji zabójstwa złego władcy
• św.Tomasz z Akwinu - podzielił rządzących na tyranów legalnych i nielegalnych. Tych drugich mógł zabić każdy, pierwszych można było zgładzić jedynie na podstawie wyroku sądowego.
• Jan z Salisbury stworzył pierwszą średniowieczną teorię uzasadniającą zabójstwo tyrana. W XVI wieku teoria przeszła małą ewolucję - zabić można było władcę, którego rządy sprzeczne były z prawem boskim.
• Inkwizycja – swoją działalnością objęła prawie całą ówczesną Europę siejąc terror wśród heretyków.
4. Rewolucja francuska
• okres rządów Komitetu Bezpieczeństwa Publicznego, został nazwany "Terrorem", zaś zasiadających w komitecie jakobinów zwano terrorystami.
5. XIX/XX wiek
• rozwój ruchów anarchistycznych
◦ Piotr Kropotkin - najlepszą metodą walki z uciskiem klasowym jest terror indywidualny
◦ W 1901 roku anarchista Leon Czołgosz zastrzelił prezydenta USA McKinleya.
• rozwój ruchów rewolucyjnych
◦ Ignacy Hryniewicki 1881 – zabójstwo cara Aleksandra II
• Zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda stał się bezpośrednim powodem wybuchu I wojny światowej. (Czarna Ręka, Gawriło Princip)
• powstanie IRA – 1916 - najstarszej organizacji terrorystycznej współczesnego świata
6. Lata trzydzieste i czterdzieste XX wieku
• Powstanie pierwszej organizacji terrorystycznych na Bliskim Wschodzie – Irgun – 1931 – organizacja żydowska skierowana przeciwko Palestyńczykom
• okres rozwoju państw, które są wskazywane jako kraje rządzone terrorem: hitlerowskie Niemcy i stalinowski ZSRR.
7. Czasy współczesne
• W roku 1959 powstała ETA.
• W latach 60. pojawiło się zjawisko określane mianem islamskiego terroryzmu, którego wyraźnym sygnałem był dzień 5 września 1972 roku podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium. Grupa Palestyńczyków z organizacji "Czarny Wrzesień", uprowadziła i w ostateczności zabiła sportowców ekipy Izraela.
• Lata 60 i 70 to okres największej aktywności organizacji skrajnie prawicowych np. OAS.
• Lata 70 i 80 to rozwój lewicowych organizacji terrorystycznych w Europie Zachodniej (RAF, Czerwone Brygady).
• W latach 80 pojawił się nowy sposób dokonywania zamachów – zamachowcy samobójcy.
8. Początek nowej ery terroryzmu
• w marcu 1995 roku w tokijskim metrze zginęło 12 osób, prawie 6000 zatruło się sarinem - gazem bojowym. Zamachu dokonała apokaliptyczna sekta Najwyższa Prawda na wieść o rychłym końcu świata, który przepowiedział ich guru. Po raz pierwszy w zamachu wykorzystano broń masowej zagłady.
• dnia 11 września 2001 roku doszło do uważanego za największy w dziejach ataku terrorystycznego - zamachu na World Trade Center i Pentagon. W zamachu zginęło około 3000 osób.
• 11 marca 2004 zamach w Madrycie - zginęło w nim 191 osób, a ponad 1800 zostało rannych, co czyni ten zamach najkrwawszym aktem terroryzmu w Europie
• atak terrorystyczny w Biesłanie, w Północnej Osetii, 1 września 2004 roku, który został przeprowadzony przez komando czeczeńskich terrorystów. Zginęło 339 osób, w tym około 156 dzieci, około dwustu osób uznano za zaginione, a ok. 700 zostało rannych, z czego 450 osób trafiło do szpitali (70 w stanie ciężkim). Zginęło też 32 napastników. Według oświadczenia prezydenta Władimira Putina w ataku zginęło 11 żołnierzy służb specjalnych, a kilkudziesięciu zostało rannych.
• 7 lipca 2005 atak na metro w Londynie W wyniku eksplozji zginęły 52 osoby, a co najmniej 700 osób zostało rannych
Walka z terroryzmem jest integralną częścią mandatu Organizacji Narodów Zjednoczonych. Zgodnie z artykułem 1 Karty Narodów Zjednoczonych, celem ONZ jest - "utrzymać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo, stosując w tym celu skuteczne środki zbiorowe dla zapobiegania zagrożeniom pokoju i ich usuwania, tłumienia wszelkich aktów agresji i innych naruszeń pokoju, łagodzić lub załatwiać pokojowymi sposobami, zgodnie z zasadami sprawiedliwości i prawa międzynarodowego, spory albo sytuacje międzynarodowe, które mogą prowadzić do naruszenia pokoju".
Jednym z największych osiągnięć ONZ jest w tej kwestii przygotowanie 12 konwencji antyterrorystycznych. Dzięki tym umowom powstały niezbędne uregulowania prawne pozwalające na ściganie i pociąganie do odpowiedzialności karnej sprawców aktów terroru. żadna z nich, podobnie jak wcześniejsze, nie obejmuje swoim zakresem całości zjawiska terroryzmu, a jedynie poszczególne jego aspekty.
1. Konwencja o przestępstwach i innych bezprawnych aktach dokonanych na pokładzie samolotu (1963 r.)
2. Konwencja o zwalczaniu bezprawnego zawładnięcia statkami powietrznymi (1970 r.)
3. Konwencja o zwalczaniu bezprawnych czynów przeciwko bezpieczeństwu lotnictwa cywilnego(1971 r.)
4. Konwencja o zapobieganiu i karaniu za przestępstwa wobec osób korzystających z ochrony międzynarodowej (1973 r.)
5. Konwencja o zakazie brania zakładników (1979 r.)
6. Konwencja o ochronie materiałów nuklearnych (1980 r.)
7. Protokół o zwalczaniu bezprawnych aktów wobec lotnisk służących międzynarodowemu lotnictwu cywilnemu (1988 r.)
8. Konwencja o przeciwdziałaniu bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej (1988 r.)
9. Protokół o zwalczaniu bezprawnych aktów przeciwko stałym platformom zlokalizowanym na szelfie kontynentalnym (1988 r.)
10. Konwencja o znakowaniu plastikowych substancji wybuchowych w celach ich detekcji (1991 r.)
11. Konwencja o zwalczaniu terrorystycznych zamachów bombowych (1997 r.)
12. Konwencja o zwalczaniu finansowania terroryzmu (1999 r.)
Obecnie w ramach ONZ trwają prace nad sformułowaniem całościowej konwencji antyterrorystycznej oraz konwencji o zwalczaniu aktów terroryzmu nuklearnego.
Zamachy z 11 września 2001 r. w znacznym stopniu przyczyniły się do wzmożenia działań mających na celu walkę z globalnym terroryzmem. Rada Bezpieczeństwa NZ określiła zamachy z 11 września jako "tragedię, stanowiącą zarazem wyzwanie dla ludzkości", podkreślając iż "niczym nie można uzasadnić ani usprawiedliwić takich czynów" .
Rezolucja ta zyskała szerszy zasięg (191 państw członkowskich) niż 12 istniejących konwencji antyterrorystycznych. Zobowiązuje ona państwa do pociągania do odpowiedzialności karnej osoby lub organizacje finansujące terroryzm, zamrożenia rachunków bankowych osób co do których istnieją uzasadnione podejrzenia, iż są zaangażowane w działalność terrorystyczną, powstrzymania się od udzielenia pomocy podmiotom lub osobom zaangażowanym w działalność terrorystyczną, dzielenia się informacjami dotyczącymi działalności terrorystycznej z innymi państwami.
Na mocy rezolucji 1373 powstał Komitet Antyterrorystyczny . W skład Komitetu weszło 15 przedstawicieli członków Rady Bezpieczeństwa NZ. Głównym zadaniem Komitetu jest doradzanie krajom członkowskim w jaki sposób dostosować obowiązujące w tych państwach prawo, tak aby jak najskuteczniej wypełniać postanowienia rezolucji RB 1373.
IRA (Irlandzka Armia Republikańska, czyli Irlandzcy Ochotnicy)
Lokalizacja/Narodowość: Irlandia
Cel: Organizacja walcząca początkowo o niepodległość Irlandii, a od 1921 roku o przyłączenie Irlandii Północnej do Republiki Irlandii.
Geneza:
IRA to zbrojne ramię Sinn Feinn (My sami) – irlandzkiej organizacji a z czasem partii politycznej.
• Sinn Feinn powstała prawdopodobnie około roku 1898 będąc na początku nazwą wspólną bloku irlandzkich organizacji politycznych.
• Partia o tej nazwie została formalnie zarejestrowana w roku 1917.
• Od początku funkcjonowała w oparciu o idee lewicowe, republikańske i separatystyczne.
• Aktualnie jest największą partią nacjonalistyczną z około 25 % poparciem społeczeństwa.
Sama Irlandzka Armia Republikańska powstała po nieudanym powstaniu wielkanocnym w 1916 roku w wyniku przekształcenia z paramilitarnej organizacji założonej przez irlandzkich nacjonalistów w 1913 roku - Irlandzkich Ochotników. Mało znanym faktem jest, że Irlandczycy organizując powstanie przeciwko Brytyjczykom zwrócili się o pomoc do Niemiec, które wesprzeć miały ich ochotnikami i uzbrojeniem. Pomoc jednak nie dotarła, zaś powstanie upadło.
Twórcą IRA był Michael Collins, który stworzył oddziały partyzanckie do walki z silniejszymi i lepiej uzbrojonymi wojskami brytyjskimi, wynikiem czego w 1919 roku 15 tysięczna armia republikańska zaczęła walkę przeciwko 50 tysiącom brytyjskich żołnierzy. Wojna trwała dwa lata i zakończyła się podpisaniem w lipcu 1921 roku Traktatu, na mocy którego 26 południowych hrabstw Irlandii stało się brytyjskim dominium. Los pozostałych 6 hrabstw północnych został jednak rozwiązany wiele lat później. Nie było to spełnienie oczekiwań większości walczących, którzy rozpoczynali walkę licząc na pełną niepodległość. Fakt ten doprowadził do rozłamu. Przeciwnicy Traktatu, określani jako IRA antytraktatowa, postanowili walczyć o pełną niepodległość 32 irlandzkich hrabstw. Rozłam doprowadził do bratobójczej wojny domowej, która trwała do 1923 roku. Skutkiem działań była śmierć jednego z sygnatariuszy Traktatu i twórcy IRA Michaela Collinsa, zabitego przez jego przeciwników z IRA. Zakończona niepowodzeniem wojna traktatowa doprowadziła w ostateczności do przejścia IRA do podziemia i rozpoczęcia walki terrorystycznej. Po kilku zamachach organizacja przeszła w fazę pewnego uśpienia, które zakończyło się w roku 1969. Powodem były protestanckie bojówki, które rozpoczęły działalność antykatolicką w Irlandii Północnej. Na kongresie zorganizowanym przez IRA w roku 1969 doszło do rozłamu. Radykalna grupa stwierdziła, że IRA nie działa wystarczająco w aspekcie ochrony ludności katolickiej.
Organizacja rozpadła się na dwa ugrupowania:
o Radykalne - IRA Tymczasowa (PIRA)
o Ugodowe - IRA Oficjalna
Za późniejszą falę zamachów odpowiada PIRA, która po kongresie rozpoczęła przygotowania do kolejnej wojny partyzanckiej, która rozpoczęła się w 1971 roku i trwała kolejne 20 lat.
Po fali rozmów w latach 90-tych PIRA w roku 1997 ogłosiła zawieszenie broni, potwierdzone w roku 1998 Porozumieniem Wielkopiątkowym. Wśród postanowień znalazły się poniższe.
• Irlandia Północna pozostała częścią Wielkiej Brytanii, ale w przyszłości społeczeństwo większością głosów miało prawo zdecydować o zjednoczeniu wyspy. (zakładano przeprowadzenie referendum)
• Ugrupowania polityczne zobowiązały się do korzystania wyłącznie z pokojowych i demokratycznych sposobów działania.
• W ciągu dwóch lat organizacje paramilitarne miały się rozbroić.
• W ciągu dwóch lat mieli być wypuszczeni więźniowie związani z ugrupowaniami paramilitarnymi przestrzegającymi zawieszenia broni.
• Miało być wprowadzone nowe prawo w Irlandii Północnej w zakresie praw człowieka i równouprawnienia obywateli.
• Republika Irlandii zobowiązała się do zmiany zapisów w swojej konstytucji dotyczących roszczeń terytorialnych wobec Irlandii Północnej, a Wielka Brytania zobowiązała się uchylić ustawę o administrowaniu Irlandią
Porozumienie miało zakończyć konflikt irlandzki. Tak się jednak nie stało. W szeregach IRA po raz kolejny pojawili się radykałowie, którzy utworzyli w wyniku rozłamu kolejną strukturę – tzw. Prawdziwą IRA, która przejęła na siebie prowadzenie dalszej działalności terrorystycznej, na szczęście w stopniu bardzo marginalnym.
Pozostała część organizacji zastosowała się do założeń traktatowych, choć pełne rozbrojenie nastąpiło dopiero po zamachach na WTC w 2001 roku, kiedy rozpoczęła się międzynarodowa wojna z terroryzmem.
28 lipca 2005 roku IRA oficjalnie ogłosiła koniec walki zbrojnej. W ramach współpracy, rząd w Londynie ogłosił plan normalizacji dla Irlandii Północnej, zakładający zmniejszenie liczby brytyjskich żołnierzy w tej prowincji oraz przestrzeganie założeń Porozumienia.
8 maja 2007 roku stał się dniem przełomu. W ramach wcześniejszych ustaleń został w Irlandii przywrócony katolicko – protestancki samorząd. Stało się to podstawą zapowiedzi możliwego zjednoczenia Irlandii.
Najważniejsze zamachy:
• rok 1937 nieudany zamach w Belfaście na króla Jerzego VI.
• rok 1939 seria zamachów bombowych w Wielkiej Brytanii.
• luty 1971 roku z rąk IRA zginął pierwszy brytyjski żołnierz
• lipiec 1972 - ”krwawy piątek” – w przeciągu jednego dnia 22 bomby eksplodowały w Belfaście, zabijając 9 osób
• sierpień 1979 – dwa zamachy bombowe jednego dnia – zginęli: lord Mountbatten, ostatni wicekról Indii w pierwszym oraz 18 brytyjskich żołnierzy w drugim
• październik 1984 – eksplozja bomby na konferencji brytyjskiej Partii Konserwatywnej – 5 zabitych, premier Margharet Thatcher ledwo uszła z życiem
• 1991 – moździerzowy ostrzał siedziby premiera przy Downing Street
• 15 sierpnia 1998 – zamach bombowy w Omagh – na miejscu zginęło 31 osób (w tym dwoje nienarodzonych bliźniąt), a około 220 zostało rannych.
ETA – Kraj Basków i Wolność
Lokalizacja/Narodowość: Hiszpania
Cel: walka o niezależność Kraju Basków
Geneza:
ETA została założona przez radykalnych działaczy Baskijskiej Partii Nacjonalistycznej (PNV) w 1959 roku.
Już od samego początku w ETA wykrystalizowały się dwa nurty:
- umiarkowany, dążący do uzyskania przez Kraj Basków autonomii i
- radykalny, zdecydowany na walkę o niepodległość.
Pierwsza osoba zabita przez ETA zginęła w roku 1968 był to policjant, który próbował zatrzymać samochód, którym jechał przywódca organizacji. ETA miała na koncie wcześniej próby zamachów, które obyły się jednak bez ofiar. Rok 1968 zapoczątkował wojnę pomiędzy organizacją a władzami Hiszpanii, która przyczyniła się do fali sympatii w stosunku do ETA. Basków traktowano jako ofiary systemu rządów gen. Franco. 20 grudnia 1973 roku ETA przeprowadziła swój najbardziej spektakularny atak. W zamachu bombowym zginął premier Hiszpanii i jednocześnie najbliższy współpracownik gen. Franco admirał Luis Carrero Blanco.
Wkrótce po tym wydarzeniu ETA podzieliła się na dwie organizacje.
- umiarkowana ETA “polityczno-wojskowa”, która bardzo szybko zakończyła działalność terrorystyczną i przeszłą do działalności politycznej
- radykalna ETA “wojskowa” (ETA-M) – nastawiona na kontynuowanie walki
W odpowiedzi na zamach na Blanco, w stosunku do ETA przeprowadzono falę represji, która zakończyła się nagle w roku 1975 wraz ze śmiercią gen. Franco. Władzę w państwie objął książę Jan Karol. W wyniku demokratyzacji rządów w Hiszpanii w marcu 1980 roku Kraj Basków odzyskał autonomię. ETA “polityczno-wojskowa” osiągnęła swój cel zamierzony i zaprzestała stosowania jakichkolwiek form terroru w stosunku do obywateli i władz Hiszpanii.
Radykalna ETA “wojskowa” postanowiła jednak kontynuować walkę o niepodległość, utrudniając tym samym stabilizację w kraju. Po kolejnych latach terroru w roku 1995 ETA złożyła wstępną propozycję pokojową – zaprzestanie zamachów za prawo do samostanowienia narodu baskijskiego. Władze Hiszpanii odrzuciły jednak propozycję, uznając ten warunek za niemożliwy do spełnienia. Po zawieszeniu broni w latach 1998-1999 ETA ponownie rozpoczęła działalność terrorystyczną, która trwa do dnia dzisiejszego, pomimo wznawianych co jakiś czas rozmów pokojowych (ostatnie w roku 2006 zerwane przez ETA).
Najważniejsze zamachy:
• 20 grudnia 1973 roku w zamachu bombowym zginął premier Hiszpanii i najbliższy współpracownik Franco admirał Luis Carrero Blanco.
• 26 czerwca 1979 r. przeprowadzono podjęto próbę wysadzenia wieży sanktuarium maryjnego Torreciudad, którym opiekuje się Prałatura Opus Dei
• W roku 1987 w garażu centrum handlowego Hipercor w Barcelonie eksplodowała bomba zabijając 22 osoby. W tym samym roku bomba eksplodowała na osiedlu w Saragossie zamieszkanym przez rodziny hiszpańskich policjantów - zginęło 11 osób, w tym pięcioro dzieci.
• 1995 – próba zamachu na króla Juana Carlosa i lidera Partii Ludowej Jose Marię Aznara.
• 2002 - podczas szczytu UE w Sewilli eksplodowało 5 bomb - na szczęście bez ofiar śmiertelnych.
• 30 grudnia 2006 zamach na lotnisku w Madrycie, w którym zginęły dwie osoby, a ponad 20 zostało rannych.
• 7 marca 2008 - zamach na socjalistycznego polityka Isaiasa Carrasco. Carrasco zginął w ostatnim dniu kampanii przed niedzielnymi wyborami parlamentarnymi, gdy wychodził z córką ze swego domu w baskijskim miasteczku Arrasate, od trzech strzałów oddanych w tył głowy.
• 30 października 2008 - zamach terrorystyczny przy użyciu samochodu pułapki na terenie kampusu studenckiego Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie (nad którym opiekę duchową sprawuje Opus Dei). 17 osób zostało rannych
Partia Pracujących Kurdystanu - znana także jako KADEK lub Kongra-Gel
Lokalizacja/Narodowość: Irak, Iran, Turcja, Syria, Niemcy / Kurdowie
Cel: lewicowa organizacja niepodległościowa, której celem jest ustanowienie opartego na ideologii socjalistycznej państwa na terenach zamieszkanych przez Kurdów.
Geneza:
- Organizacja została założona w roku 1974
- w 1978 roku na czele organizacji stanął Abdullah Ocalan, odpowiedzialny za nowy kierunek rozwojowy organizacji.
- w roku 1984 Ocalan ogłosił zbrojne powstanie przeciw władzom państw, na terenie których znajdowały się największe skupiska Kurdów (w Iraku, Iranie, Syrii i Turcji)
- celem miało być stworzenie niepodległego państwach kurdyjskiego (problem kurdyjski w innym skrypcie)
- z czasem partia uzyskała nieoficjalne wsparcie ze strony władz syryjskich, co doprowadziło do konfliktu politycznego pomiędzy Syrią a Turcją, zakończonego dopiero w oku 1998, kiedy Syria podporządkowała się żądaniom Turcji i przestała wspierać Ocalana
- Organizacja zmobilizowała się generalnie w dwóch miejscach na świecie.
- w Turcji, gdzie prowadzi ciągłą walkę z władzą
- oraz w Niemczech, gdzie jest największa diaspora Kurdów w Europie.
• do roku 1993 organizacja działała tam legalnie, zmieniło się to kiedy właśnie w roku 1993 członkowie PPK zaatakowali tam tureckie przedstawicielstwa dyplomatyczne, banki i biura turystyczne. Rząd niemiecki uznał wtedy PPK za grupę terrorystyczną i zakazał jej działalności.
- Turcja do zwalczania PPK używa całej dostępnej siły militarnej, którą stanowią: wojsko, helikoptery, samoloty, szpiedzy i donosiciele, prawo.
- Rocznie na zwalczanie PPK Ankara wydaje 5 mld dolarów.
- Tureccy żołnierze w trakcie trwającego 15 lat konfliktu zrównali z ziemią trzy tysiące kurdyjskich wiosek.
- Trzy miliony Kurdów musiało opuścić swoje ziemie.
- W samej wojnie zginęło też ponad 45 tysięcy ludzi.
- 15 lutego 1999 roku Ocalan został złapany w Kenii w wyniku wspólnej operacji CIA, tureckich służb specjalnych (MIT) i izraelskiego Mossadu. Po tym jak został schwytany Öcalan zadeklarował "pokojową ofensywę", a 15-letnia rebelia skończyła się, choć nie zakończyło to całkowicie ataków terrorystycznych
- Na chwilę obecną PKK zdeklarowała rozejm, którego celem ma być „rozwiązanie problemu kurdyjskiego metodami demokratycznymi”. Rozejm ma trwać do 15 Lipca 2009 roku.
- Öcalan po krótkim procesie został zesłany na wyspę Imrali na Morzu Marmara. Choć został skazany na śmierć, wykonanie kary zostało bezterminowo odroczone gdy w Turcji w 2002 roku zabroniono taką karę wykonywać.
- 12 marca 2003 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka doszedł do wniosku, że jego proces nie był uczciwy. Po apelacji sąd wyższej instancji uznał, że proces nie był przeprowadzony zgodnie z prawem.
- Ocalan przebywa wciąż w więzieniu – jego sytuacja jest pomimo charakteru więźnia wykorzystywana do zarzutów w stosunku do władz tureckich o naruszanie praw człowieka
• Abdullah Öcalan ma oficjalnie prawo do spotykania się z prawnikami w każdą środę. Jednakże często odmawia mu się tej możliwości.
• Często przebywa w celi nie spotykając nikogo innego miesiącami. Wówczas rząd turecki tłumaczy to złymi warunkami pogodowymi.
Najważniejsze zamachy:
• październik 1992 - zastrzelenie 55 mieszkańców wsi Cevizdali w prowincji Bitlis (organizacja często napadała na wsie, które niechciały z nią współpracować, odmawiając dostarczania żywności i udzielania schronienia).
• 1993 - skoordynowana seria ataków na tureckich dyplomatów w trzydziestu miastach Europy Zachodniej.
• Styczeń 2008 - Wybuch samochodu pułapki zabił w Diyarbakir pięć i ranił 68 osób.
Lokalizacja/Narodowość: Organizacja islamska / sunnicka
Cel:
Deklaracja Osamy bin Ladena zakłada powstrzymanie ekspansji Stanów Zjednoczonych; porozumienie o nieagresji z Europą; popieranie muzułmańskich wojowników w Afganistanie, Algierii, Bośni, Kosowie, Pakistanie, Somalii, Tadżykistanie i Jemenie, usunięcie wojsk amerykańskich z terytorium Arabii Saudyjskiej, na którym znajdują święte miejsca islamu.
Geneza:
Stworzona w 1988 roku przez Abdallaha Azzama.
Początkowo Al-Kaida miała na celu przeciwstawiać się i walczyć z radziecką interwencją w Afganistaniez czasem po jej zakończeniu przekształciła się w ugrupowanie, którego głównym celem stało się zwalczanie wpływów Izraela, USA i szeroko pojętego Zachodu w krajach muzułmańskich.
Najważniejsze zamachy:
• 1993 - eksplozja furgonetki-bomby w podziemnym garażu World Trade Center
• 1996 - zabicie 19 amerykańskich żołnierzy w Arabii Saudyjskiej
• 1998 - zamach na amerykańskie ambasady w Nairobi (Kenia) i Dar es Salaam (Tanzania). Po tych zamachach i interwencji amerykańskiej bin Laden przeniósł się do Afganistanu, gdzie wspierał rządy talibów.
• 2000 - uszkodzenie w Jemenie amerykańskiego niszczyciela USS Cole
• 11 września 2001 zamach na World Trade Center i Pentagon. Zginęły 2823 osoby.
• 11 marca 2004 - Zamachy bombowe w Madrycie, na stacji kolejowej Atocha. Zginęło 200 osób, ponad 1900 zostało rannych. Wśród ofiar czworo Polaków.
• 7 lipca 2005 – zamachy w metrze i komunikacji miejskiej w Londynie. Zginęły 52 osoby, 700 zostało rannych, wśród ofiar 3 Polki.
Lokalizacja/Narodowość: organizacja palestyńska
Cel:
„Wojna konwencjonalna jest wojną burżuazyjną. Rewolucja jest wojną ludu” – brzmiało w latach 60 naczelne hasło Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny.
Przywódcy LFWP doszli do wniosku, iż rządząca krajami arabskimi burżuazja nadużywa władzy, aby uciskać chłopów i robotników oraz instrumentalnie wykorzystuje sprawę palestyńską do realizacji swoich własnych finansowych interesów. Uznali zatem, że wyzwolenie Palestyny musi być częścią walki rewolucyjnej we wszystkich krajach arabskich.
Z czasem coraz silniejszą pozycję w ich ideologii zajmowała kwestia powstania socjalistycznego państwa palestyńskiego oraz wyrzucenia Żydów z całego obszaru Palestyny.
Tak więc głównymi wrogami LFWP stał się Izrael, Stany Zjednoczone Ameryki, jako główny przedstawiciel światowego imperializmu oraz wszelkie nie socjalistyczne rządy w krajach arabskich.
Geneza:
Założona w 1967 roku po klęsce państw arabskich w wojnie z Izraelem, organizacja miała charakter świecki, łączyła ideologię marksistowsko-leninowską z arabskim nacjonalizmem, na arenie międzynarodowej współpracowała z Syrią. W latach 60. i 70. w celu zwrócenia uwagi świata na problem palestyński stosowała taktykę porywania samolotów. W okresie późniejszym skoncentrowała swe ataki na celach izraelskich. Specyfiką organizacji było występowanie także przeciwko umiarkowanym Palestyńczykom. LFWP współtworzył Organizację Wyzwolenia Palestyny (OWP); przedstawiciele Frontu zasiadali w jej Komitecie Wykonawczym, w którym najczęściej pozostawali w opozycji do Jasera Arafata, nie zgadzając się z jego ugodową w stosunku do Izraela polityką. LFWP odegrał jeszcze poważną rolę podczas pierwszej intifady, później jednak jego znaczenie stale spadało, co w dużej mierze związane było upadkiem Związku Radzieckiego i ostatecznym skompromitowaniem się idei marksistowskich. Po zamordowaniu przez armię izraelską przywódcy organizacji Mustafy Zabiriego w sierpniu 2001 roku, zbrojne ramię LFWP przyjęło jego przydomek jako swoją oficjalną nazwę i działa odtąd jako Brygady Abu Ali Mustafa.
Najważniejsze zamachy:
• uprowadzenie samolotu izraelskich linii El-Al z Algieru w lipcu 1968 roku i porwanie samolotu w Atanach w grudniu tego samego roku, uprowadzenie maszyny linii TWA z Rzymu do Damaszku, czy też 3 spektakularne akcje porwania i wysadzenia w powietrze samolotów w Jordanii oraz Egipcie – wszystko w ramach akcji „terror ponad chmurami”
• Wspólnie z japońską „Czerwoną Armią” zorganizowali szereg zamachów:
o na lotnisku w Tel Avivie 30 maja 1972 roku,
o atak na rafinerię w Singapurze w lutym roku 1974
o atak na japońską ambasadę w Kuwejcie też w roku 1974
• Wspólnie z niemiecką Frakcją Czerwonej Armii (Rote Armee Fraktion – RAF) i międzynarodowym terrorystą „Carlosem” vel „Szalakem”:
o napaść na centralę OPEC w Wiedniu 21 grudnia 1975,
o zamach na samolot El-Al w Nairobi 18 stycznia 1976
o uprowadzenie samolotu Air France w Entebbe 27 czerwca tegoż roku.
• Wśród innych zamachów wspomnieć trzeba o jednym z pierwszych w Palestynie ataków samobójczych – na Kino w Tel Avivie 11 grudnia 1974 roku oraz nieudanym zamachu na króla Jordanii Husajna w roku 1975.
• W październiku 2001 roku dokonali oni udanego zamachu na izraelskiego ministra turystyki Rahavama Ze’ewiego,
• Ostatnio przyznali się do dwóch zamachów samobójczych: w wiosce Karnei Shomrom (luty 2002) i w Tel Avivie (grudzień 2003).
Lokalizacja/Narodowość: organizacja islamska
Cel:
• Za swój podstawowy cel organizacja ta uważa zbudowanie państwa palestyńskiego rozciągającego się od Morza Śródziemnego do rzeki Jordan (co pociąga za sobą konieczność zniszczenia Izraela).
• Propaganda, indoktrynacja, szerzenie wiary
"Islamski ruch oporu jest wyróżniającym się ruchem palestyńskim, którego podstawowym założeniem jest wiara w Allaha i życie zgodnie z zasadami islamu. Jego usilnym staraniem jest rozpowszechnienie wielkości Allaha na każdym centymetrze Palestyny". (art. 6)
• Zniszczenie Izraela:
"Izrael będzie istniał dopóty, dopóki islam nie zlikwiduje go, tak jak uczynił to z innymi przedtem". (wstęp)
• Wyłączna natura muzułmańska tego rejonu:
"Palestyna jest krajem islamskim... Od czasu, gdy stanowi to problem, wyzwolenie Palestyny jest indywidualnym obowiązkiem każdego muzułmanina, kiedykolwiek miałoby to nastąpić". (art. 13)
• Wezwanie do Dżihadu:
"W dniu, kiedy wróg przywłaszczy sobie choćby kawałek ziemi muzułmańskiej, Dżihad stanie się indywidualnym obowiązkiem każdego muzułmanina. W przypadku uzurpacji żydowskiej, obowiązkiem jest wznieść wojenny sztandar Dżihadu". (art. 15)
• Odrzucenie rozwiązań pokojowych:
"(Pokojowe) inicjatywy, tzw. rozwiązania pokojowe i konferencje międzynarodowe są sprzeczne z zasadami islamskiego ruchu oporu... Konferencje te nie są niczym więcej, jak środkiem do wyznaczenia niewiernych na rozjemców na ziemiach islamskich... Nie ma innego rozwiązania problemu palestyńskiego poza świętą wojną Dżihad. Inicjatywy, propozycje i konferencje pokojowe są jedynie stratą czasu, działaniem na próżno". (art. 13)
• Działalność antysyjonistyczna:
"Hamas sam uważa się za czołówkę i przednią straż na polu walki przeciwko światowemu syjonizmowi. Z chwilą, gdy ugrupowania islamskie z całego świata będą dobrze wyposażone, w imię ich przyszłej roli w walce z podżegającymi do wojny Żydami, powinny również prowadzić taką działalność". (art. 32)
Geneza:
Powołana w 1987 r. gdy wybuchło palestyńskie powstanie czyli tzw. Pierwsza Intifada
Początkowo Hamas koncentrował się na zwalczaniu tych Palestyńczyków, którzy zostali uznani za przeszkodę w przyszłym dżihadzie przeciwko Izraelowi. Realizując ten cel w trakcie pierwszej intifady zamachowcy z Hamasu zabili kilkudziesięciu Palestyńczyków.
W roku 1989 Hamas rozpoczął akcje przeciwko Izraelowi zyskując znaczne poparcie społeczeństwa palestyńskiego. Jego efektem stało się wejście Hamasu na arenę polityczną. W wyniku wyborów z 24 stycznia 2006 roku Hamas uzyskał 76 miejsc w 132-osobowym parlamencie Autonomii Palestyńskiej.
Najważniejsze zamachy:
• zamach w Haderze z 13 kwietnia 1994 – uznawany, nie wiadomo dlaczego, za pierwszy dokonany przez terrorystę samobójcę. (LFWP – 1974)
• luty 1996 r. - zamach na autobus linii nr 18 w Jerozolimie (zginęło26 osób)
• lipiec 1997 r. - podwójny zamach na targowisku Mahane Yehuda w Jerozolimie (zginęło 16 osób).
Lokalizacja/Narodowość: islamski ruch szyickim i partia polityczna działająca w Libanie
Cel:
• Ustanowienie w Libanie republiki islamskiej na wzór Iranu.
• Doprowadzenie do wycofania się z terytorium Libanu sił ONZ, głównie amerykańskich i francuskich.
• Zwalczanie wszelkich wpływów świata zachodniego
• Doprowadzenie do wycofania się wojsk izraelskich, następnie zniszczenie państwa Izrael (którego Hezbollah postrzega jako tzw. "małego szatana") i ustanowienie rządów islamskich nad Palestyną a zwłaszcza nad Jerozolimą.
Geneza:
Hezbollah powstał w 1982 roku w Libanie, którego południowe terytorium było wówczas zajęte przez wojska izraelskie tworzące tam "strefę buforową" dla północnego Izraela. Libańscy szyici utworzyli wówczas własną partię polityczną, która uzyskała wsparcie i pomoc finansową z Iranu. Do Libanu przybyło około 1 tys. Strażników Rewolucji z Iranu, którzy pomogli stworzyć struktury Hezbollahu. W okresie wojny libańskiej Hezbollah koncentrował się na walce z izraelskimi wojskami. Przeprowadził także kilka spektakularnych zamachów terrorystycznych na międzynarodowe siły pokojowe stacjonujące w Libanie. W 1985 roku Hezbollah ogłosił deklarację lojalności wobec ajatollaha Chomeiniego. W 1992 roku Hezbollah wziął po raz pierwszy udział w libańskich wyborach, wygrywając 12 z 128 miejsc w parlamencie. W 1996 roku zdobył 10 miejsc, a w 2000 roku 8 miejsc. Po wybuchu palestyńskiego powstania Intifady, libański Hezbollah zaangażował się w szkolenie i dozbrajanie Hamasu. 2 września 2004 roku Rada Bezpieczeństwa ONZ pod naciskiem Stanów Zjednoczonych i Francji zażądała od Syrii (okupującej Liban) zakończenia okupacji i rozbrojenia Hezbollahu. Żądanie to nie zostało jednak zrealizowane.
W 2005 roku Hezbollah wziął udział w powszechnych wyborach w Libanie, gdzie zdobył 11% miejsc w libańskim parlamencie (14 z 128). Warto dodać, że Hezbollah zarządza co najmniej 4 szpitalami, 12 przychodniami lekarskimi, agencjami prasowymi i 12 szkołami w Libanie. Realizuje również program edukacji
technicznej dla rolników oraz prowadzi kampanię odbudowy gospodarczej i rekonstrukcji infrastruktury Libanu.
Najważniejsze zamachy:
• kwiecień 1983 r. - zamach na ambasadę USA w Bejrucie (zginęły 63 osoby)
• październik 1983 r. - samobójczy atak na koszary U.S. Marines w Bejrucie (zginęło 241 amerykańskich żołnierzy)
• zamach na główną kwaterę francuskich sił pokojowych w Bejrucie (zginęło 58 francuskich żołnierzy)
• czerwiec 1985 r. - porwanie samolotu TWA z 145 pasażerami (głównie Amerykanami) lecącymi z Grecji do Bejrutu.
• marzec 1992 r. - zamach bombowy na ambasadę Izraela w Buenos Aires, Argentyna (zginęło 29 osób, 242 zostało rannych)
• lipiec 1994 r. - zamach bombowy na żydowskie centrum kultury w Buenos Aires, Argentyna (zginęło 100 osób, ponad 200 zostało rannych)
Lokalizacja/Narodowość: Liban / organizacja palestyńska
Cel:
Eliminacja Żydów na całym obszarze Palestyny.
Geneza:
Powstała w roku 1977 w wyniku odłączenia od LFWP. Uległa podziałowi na cztery frakcje w latach 1983-1984 (każda frakcja twierdziła, że jest prawdziwym FWP). W roku 1989 dwie z tych frakcji dokonały zjednoczenia, a po rozpoczęciu procesu pokojowego włączyły się do OWP (zachowując odrębność jako FWP) i zaprzestały ataków terrorystycznych na Izrael. Od tego momentu zaczęła funkcjonować bardziej jako organizacja polityczna.
Najważniejsze zamachy:
• porwanie statku Achille Lauro w roku 1985
• najbardziej oryginalne zamachy w historii terroryzmu
o próba nalotu na Izrael przy użyciu dwóch spadolotni, z których zamachowcy mieli zrzucać granaty
o wtargnięcie balonem na terytorium Izraela.
Lokalizacja/Narodowość: Palestyna
Cel:
• rewolucja ogólno islamska
• przygotowanie gruntu dla wielkiej armii islamskiej, która zniszczy Izrael.
Geneza:
• składa się z kilku radykalnych ugrupowań, które zaczęły działać około roku 1979.
• współpracuje ona dość często z Hamasem i podobnie jak Hamas pragnie zniszczenia Izraela.
• obecnie jej przywódcą jest doktor ekonomii Ramadan Abdallah Shalah, który w latach 1990-1995 pracował jako wykładowca (tu ciekawostka) na Uniwersytecie w Tampa na Florydzie (prowadził tam kursy wiedzy o Bliskim Wschodzie).
Najważniejsze zamachy:
• Październik 1981 zamordowali prezydenta Egiptu Anwara Sadata, którego oskarżyli o zdradę ideałów islamskich, po podpisaniu przez niego pokoju z Izraelem
• Pierwszy zamachowiec-samobójca z Dżihadu uderzył w listopadzie 1994, zabijając 3 izraelskich żołnierzy (zamachowiec jechał na rowerze).
Lokalizacja/Narodowość: Palestyna
Cel:
Celem działalności było prowadzenie walki zbrojnej z Izraelem, aż do wyzwolenia całej Palestyny.
Konstytucja al-Fatah wyraźnie domaga się zniszczenia Izraela.
Artykuł 12: "Doprowadzenie do wyzwolenia Palestyny i wykorzenienie syjonistycznej obecności gospodarczej, politycznej, militarnej i kulturalnej."
Artykuł 17: "Zbrojne narodowe powstanie jest nieuniknioną metodą prowadzącą do wyzwolenia Palestyny."
Artykuł 19: "Walka zbrojna jest strategią, a nie taktyka. Zbrojne powstanie palestyńskiego arabskiego narodu jest decydującym czynnikiem w walce o wyzwolenie i zniszczenie syjonistycznego istnienia. Walka nie zostanie zakończona dopóki syjonistyczne państwo nie zostanie zniszczone i Palestyna całkowicie wyzwolona."
Obecnie Fatah oficjalnie twierdzi, że celem jest utworzenie niepodległego państwa Palestyna.
Geneza:
Al-Fatah został założony w roku 1958 lub 1959 w Kuwejcie przez Jassira Arafata. Celem grupy było uzyskanie pełnej niepodległości Palestyny. W 1964 rozpoczęła akcje bojowe przeciw Izraelowi. W organizacji skupili się radykalni uchodźcy palestyńscy, którzy rozpoczęli szkolenia wojskowe w bazach, które były tworzone w obozach palestyńskich uchodźców w Jordanii, Syrii i Libanie.
Początkowo akcje Fatahu były wymierzone w obiekty wojskowe i strategiczne Izraela, jednak z czasem zaczęto atakować także ludność cywilną Po Wojnie Sześciodniowej 1967 roku al-Fatah wykorzystał osłabienie Jordanii i stworzył w zachodniej części kraju własne państwo w państwie. Fatah stał się dominującą siłą w palestyńskiej polityce.
W lutym 1968 roku al-Fatah zawarł porozumienie z Organizacją Wyzwolenia Palestyny i i wszedł w jej skład jako zbrojne ramię organizacji. Al-Fatah był największą organizacją w OWP, dlatego miał dominującą pozycję.
Organizacja Wyzwolenia Palestyny powołała Armię Wyzwolenia Palestyny (15 tys. żołnierzy, pod dowództwem Jasira Arafata) i Palestyński Fundusz Narodowy dla finansowania działalności (wpływy z opodatkowania 3-6% rocznego dochodu każdego pracującego Palestyńczyka oraz pomoc finansowa krajów arabskich).
21 marca 1968 roku izraelska armia przeprowadziła atak na bazę Fatahu w jordańskiej wiosce Karameh. Doszło do bitwy, w której zginęło 28 izraelskich żołnierzy, 170 Palestyńczyków i 100 Jordańczyków. To właśnie po tej bitwie wzrosła rola ruchu al-Fatah i samej osoby Jasera Arafata, który stał na czele al-Fatah. Mówiono o nim "zwycięzca spod Karameh".
W lutym 1969 roku przewodniczącym Komitetu Wykonawczego OWP został Jaser Arafat (przywódca al-Fatah).
We wrześniu 1970 roku doszło do walk al-Fatahu z wojskami rządkowymi w Jordanii. W ich wyniku Jordania usunęła siłą ze swojego terytorium wszystkie bazy Fatahu, które przeniesiono do południowego Libanu. Bazy Fatahu w Libanie przekształcono w obozy szkoleniowe dla międzynarodowego terroryzmu (Czerwone Brygady, Frakcja Czerwonej Armii, Akcja Bezpośrednia i inni). Korzystano z pomocy szkoleniowej oraz z dostaw broni z ZSRR i innych krajów bloku wschodniego. Szkoleni tutaj terroryści przeprowadzali zamachy terrorystyczne w Zachodniej Europie, Azji, Afryce i na Bliskim Wschodzie.
W wyniku wojny domowej w Libanie 1975-1976, Organizacja Wyzwolenia Palestyny przejęła kontrolę nad południową częścią kraju oraz nad południowymi dzielnicami Bejrutu. Nieustannie prowadzono ataki na terytorium Izraela. W 1982 roku izraelska armia zaatakowała Liban, niszcząc obozy Fatahu i wyrzucając z kraju przywódców OWP.
Fatah i OWP przeniosły się wówczas do Tunezji. W listopadzie 1983 roku doszło do rozłamu w organizacji i walk pomiędzy zwolennikami a przeciwnikami Arafata. Ostatecznie od al-Fatah odłączyła się grupa przeciwników dotychczasowej polityki kierownictwa Arafata, którego określono jako zbyt umiarkowanego i ugodowego.
Gdy w grudniu 1987 roku wybuchło palestyńskie powstanie nieposłuszeństwa wobec Izraela (Intifada), działacze al-Fatah organizowali przemyt broni i szkolenie członków swojej organizacji w Samarii, Judei i Strefie Gazy. Coraz większą siłą okazywał się jednak Islamski Dżihad oraz Hamas, które były coraz większą konkurencją polityczną dla Fatahu.
13 września 1993 roku Icchak Rabin i Jaser Arafat (przewodniczący OWP) podpisali w Waszyngtonie (USA) Deklarację Zasad (Declaration of Principles - Deklaracja Pokojowych Intencji), wynegocjowaną w Oslo. Dzięki temu porozumieniu, przywódcy al-Fatah mogli przyjechać do nowo tworzonej Autonomii Palestyńskiej.
Obecnie Al-Fatah pozostaje główną siłą stojącą za Organizacją Wyzwolenia Palestyny, jednakże jej polityka uległa zmianie w kierunku zaprowadzenia w Palestynie rządów zbliżonych do demokratycznych.
Czarny Wrzesień - niewielka grupa powstała w lipcu 1971 roku, po zabiciu jednego z liderów Fatahu, Abu 'Ali Iyyada. Skupiła ona radykalnych ekstremistów al-Fatah, którzy postanowili wziąć odwet na jordańskim królu Husseinie za masakrę Palestyńczyków w 1970 roku. Grupa zasłynęła z licznych porwań i morderstw.
Do najsłynniejszych akcji należą:
28 listopada 1971 r. - zabójstwo premiera Jordanii.
grudzień 1971 r. - zabójstwo ambasadora Jordanii w Londynie
styczeń 1972 r. - sabotaż instalacji elektrycznych w Niemczech Zachodnich i sieciach gazowych w Danii.
maj 1972 r. - porwanie belgijskiego samolotu Sabena lecącego z Wiednia do Lod (w Izraelu).
wrzesień 1972 r. - masakra drużyny izraelskich sportowców na Olimpiadzie w Monachium (Niemcy).
marzec 1973 r. - atak na ambasadę Arabii Saudyjskiej w Chartumie (Sudan), w której zamordowano szefa misji ONZ w Sudanie, szefa misji USA w Sudanie oraz belgijskiego chargé d'affaires w Sudanie.
Tanzim - radykalna frakcja wewnątrz ruchu al-Fatah, która wyodrębniła się wewnątrz ruchu po zawarciu porozumień pokojowych w Oslo. Podczas Intifady Al-Aksa członkowie Tanzim doszli do dużej popularności, dzięki dużemu udziałowi w walkach ulicznych z Izraelczykami. Ciekawostką jest, że do Tanzim należą także chrześcijańscy Arabowie. Tanzim rekrutuje także kobiety do samobójczych zamachów bombowych.
Jest to najbardziej wojowniczo nastawiona frakcja w ruchu al-Fatah, która powstała podczas Intifady Al-Aksa. Początkowo atakowała jedynie izraelskich żołnierzy, jednak od 2002 roku zaczęła atakować także cywilów. Odpowiada za liczne zamachy bombowe przeprowadzone w Izraelu. Organizacja przeprowadziła także zamachy z wykorzystaniem palestyńskich dzieci.
Po śmierci Jasera Arafata, 11 listopada 2004 roku grupa ogłosiła, że zmienia nazwę na Brygadę Męczenników Jasera Arafata.
Jeden z najbardziej popularnych ruchów młodzieżowych wewnątrz al-Fatah, który powstał w 1987 roku. Grupa przeprowadziła liczne ataki na izraelskich żołnierzy. Podczas Intifady Al-Aksa, członkowie ruchu zawarli porozumienie z Hamasem i wspólnie atakowali izraelskie siły na granicy z Egiptem.
Jest to elitarny oddział wojskowy al-Fatah, który zapewnia ochronę najwyższym władzom ruchu oraz palestyńskiemu prezydentowi. Oddział zastał założony w latach 70-tych przez wysokiego dowódcę Fatahu, Ali Hassan Salameha. W latach 90-tych oddział Force 17 oficjalnie wszedł w skład palestyńskich sił bezpieczeństwa. Członkowie oddziału są ściśle powiązani z innymi ekstremistycznymi grupami terrorystycznymi i bardzo często udzielają im wsparcia.
Lokalizacja/Narodowość: Izrael
Cel:
odtworzenie "biblijnego wizerunku i stanu Izraela".
Geneza:
• jest organizacją żydowską założoną przez rabiego Meira Kahane, w roku 1969.
- Organizacja ta nawoływała do wyrzucenia Arabów z Izraela i startowała w wyborach parlamentarnych
- W roku 1984 mimo kłopotów z dopuszczeniem do wyborów ugrupowanie zdołało umieścić w Knesecie 1 członka (rabiego Kahane).
- Po zmianie prawodawstwa, której dokonano specjalnie przeciwko partii Kach, ugrupowanie to uznano za rasistowskie i w wyborach w roku 1988 nie mogło już startować.
- W roku 1990 Meir Kahane został zabity w Nowym Jorku przez islamskiego ekstremistę z Egiptu.
- Po tym zabójstwie syn Kahana Beniamin (zabity w roku 2000) utworzył drugą organizację Kahane Chai (Kahane żyje).
- Mają one na swoim koncie zamachy, strzelaniny i podżeganie do zamieszek. Organizują protesty przeciwko izraelskiemu rządowi, nękają i zastraszają Palestyńczyków.
- Władze izraelskie zdelegalizowały obie organizacje w 1994 roku, za poparcie przez nie zamachu dokonanego przez izraelskiego osadnika w Grocie Patriarchów w Hebronie, w którym zginęło 29 Palestyńczyków.
- Na chwilę obecną obie organizacje składają się z bardzo nielicznych, zamkniętych, stale odradzających się grup praktycznie niemożliwych do całkowitej likwidacji
- Obie organizacje współdziałają z innymi ekstremistami żydowskimi , miedzy innymi z organizacją Gush Emunim. Celem są ataki na Palestyńczyków, manifestacje domagające się aneksji Terytoriów Okupowanych jak również wygnania Arabów z Izraela
o Organizacje współpracowały prawdopodobnie również przy zorganizowaniu zamachu na Icchaka Rabina w 1995 roku.
Najważniejsze zamachy:
listopad 1992 zamach granatowy na Arabów w Jerozolimskim Starym Mieście
25 lutego 1994 roku w czasie żydowskiego święta Purim do meczetu Abrahama - doktor Baruch Goldstein wystrzelił 119 pocisków w plecy modlących się Arabów z karabinu M-16. Śmierć poniosło 29 osób a dziesiątki zostały rannych.
W kwietniu 2002 r. izraelska policja poinformowała, że organizacja Kach przygotowywała atak bombowy na palestyńską szkołę dziewczyn i szpital w Jerozolimie Wschodniej. Zamach nie doszedł do skutku
Pojęcia dodatkowe:
• była masowym powstaniem Palestyńczyków przeciwko izraelskiej okupacji Palestyny
Wielu Palestyńczyków uważa, że Intifada jest narodowo-wyzwoleńczą walką z okupacją izraelską, jednak Izraelczycy spostrzegają ją jako walkę terrorystyczną
wybuchła 9 grudnia 1987 w Strefie Gazy, przenosząc się później na całą Strefę Gazy oraz Zachodni Brzeg Jordanu. Jej celem było wywalczenie prawa do proklamowania niepodległego państwa Palestyna. Jako zbrojne ramię wystąpił wówczas po raz pierwszy Hamas. Arafat wsparł wówczas Irak w konflikcie z Kuwejtem i USA. Zakończyła się w 1991 roku, wraz z końcem Pustynnej Burzy. Przegrana iracka zmusiła Palestyńczyków do wyrażenia zgody na rozpoczęcie negocjacji pokojowych z Izraelem
Ogółem podczas Pierwszej Intifady zginęło 1 162 Palestyńczyków (w tym 241 dzieci) i 160 Izraelczyków (w tym 5 dzieci). Dodatkowo około 1 tys. Palestyńczyków zostało zabitych przez Palestyńczyków, za domniemaną współpracę z izraelskimi władzami.
Powstanie rozpoczęło się 28 września 2000 od wizyty premiera Ariela Szarona na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie. Arabskie zamieszki wybuchły w Jerozolimie i szybko rozprzestrzeniły się na Zachodni Brzeg Jordanu i Strefę Gazy. Druga Intifada bywa także nazywana przez Izraelczyków Wojną Oslo, gdyż wielu z nich uważa, że jest to skutek błędnych decyzji izraelskich polityków, którzy uczynili zbyt duże ustępstwa względem Palestyńczyków podczas zawierania Porozumienia w Oslo w 1993 roku (porozumienie Izraela i Organizacji Wyzwolenia Palestyny - podstawa prawna istnienia Autonomii Palestyńskiej). Jeszcze inni Izraelczycy nazywają ją Wojną Arafata, od nazwiska palestyńskiego przywódcy Jasera Arafata, którego wszystkie strony konfliktu obciążały winą za niepowodzenie procesu pokojowego zapoczątkowanego w Oslo.
Druga Intifada zakończyła się w zasadzie wraz ze śmiercią Arafata 11 listopada 2004 roku