FARMAKOTERAPIA W CHOROBACH UKŁADU KRĄŻENIA

LEKI STOSOWANE W CHOROBIE NIEDOKRWIENNEJ SERCA: -leki przeciwpłytkowe A -beta – adrenolityki B -statyny S -inhinitory konwertazy angiotensyny ACEI -antagniści receptorów angiotensyny II –azotany -antagoniści wapnia

LEKI STOSOWANE W NADCIŚNIENIU TĘTNICZYM: -inhibitory konwertazy angiotensyny -antagoniści receptora dla angiotensyny –diuretyki -antagoniści wapnia -beta – adrenolityki

LEKI STOSOWANE W NIEWYDOLNOŚCI SERCA: -inhibitory konertazy angiotensyny -antagoniści receptora angiotensyny II –diuretyki -beta – adrenolityki –azotany -digoksyna

LEKI STOSOWANE W ZABURZENIACH RYTMU : -beta – adrenolityki -antagoniści wapnia z grupy werapanilu i diltiazemu –amiodaron -inne leki przeciw rytmiczne: soltalol, propafreon

INNE LEKI: -przeciwzakrzepowe –insulina.

BETA – ADRENOLITYKI: mechanizm działania – antagoniści amin katecholowych w zakresie wpływu na receptory beta – adrenergiczne

1- Β1- wpływ na serce:

-inotropowo ujemy , zmniejsza się kurczliwośc

-chronotropowo ujemny, zwolnienie HR spoczynkowego, a w jeszcze większym stopniu wysiłkowego

-spadek RR oraz spadek zużycia O2 przez mm sercowy

-dromotropowo ujemny, spadek szybkości przewodzenia w łączu przedsionkowo – komorowym

-batmotropowo ujemny – spadek pobudliwości serca

2- Β2- wpływ na naczynia, oskrzela oraz na gospodarkę węglowodanową i tłuszczową

-tendencja do skurczu oskrzeli u osób wrażliwych

-możliwośc nasilenia niewydolności tętniczej

-opóźnienie wyrównania hipoglikemi poinsulinowej

BETA-ADRENOLITYKI GENERACJE

-1 generacja – nieselektywne

-2 generacja – selektywne(metoprolol, bisoprolol)

-3 generacja – dodatkowe właściwości(karwedilol)

BETA-ADRENOLITYKI –WSKAZANIA: -choroba niedokrwienna serca -zaburzenia rytmu serca -niewydolnośc serca -nadciśnienie tętnicze -zespół serca hiperkinetycznego -nadczynnośc tarczycy, migrena

BETA-ADRENOLITYKI – DZIAŁANIA NIEPORZĄDANE: -bradykardia -nasilenie niewydolności serca –hipotonia -skurcza oskrzeli u osób podatnych -pogorszenie przepływu krwi przez naczynia obwodowe -zaburzenia snu -nasilenie insulino oporności i wzrost ryzyka hipoglikemi u chorych na cukrzycę -niekorzystny wpływ na gospodarkę lipidową

BETA-ADRENOLITYKI – P/WSKAZANIA: -bradykardia, bloki -niewyrównana niewydolnośc serca –hipotonia –wstrząs –astma -ciężka choroba naczyń obwodowych -ciężka depresja -chwiejna cukrzyca

INSULINA : Hormon o działaniu anabolicznym i antykatabolicznym

-wpływa na gospodarkę węglowodanową: wzrost transportu glukozy do komórek mięśniowych, tłuszczowych i fibroblastów; wzrost zużycia glukozy w komórkach; spadek syntezy i uwalniania glukozy z wątroby

-spadek syntezy glikogenu w wątrobie i mięśniach

-wskazania: cukrzyca typu 1, niektóre osoby z cukrzycą typu2

-drogi podania insuliny: dożylnie; podskórna(brzuch, udo); wziewna

HIPOGLIKEMIA

-wysiłek fizyczny zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę

-ryzyko hipoglikemi w czasie do 24h od wysiłku u osób leczonych insuliną lub niektórymi doustnymi lekami hipoglikemizującymi

OBJAWY HIPOGLIKEMI

a)aktywacja układu przywspółczulnego: wilczy”głód”, nudności, wymioty

b)aktywację układu współczulnego: niepokój, poty, tachykardia, wzrost RR, drżenie, rozszerzenie źrenic

c)niedocukrzenie OUN(neuropenia): -ból głowy -zaburzenia widzenia -pobudzanie, depresja -zaburzenia czucia –niedowłady -drgawki

POSTĘPOWANIE PRZY PODEJŻENIU HIPOGLIKEMII

-pacjent przytomny, może połykac – podac doustnie łatwo przyswajalne węglowodany(sok owocowy)

-pacjent nie może przełykac i nieprzytomny – podac glukozę lub glukagon, następnie glukozę po

-z korygowac dawki insuliny i/lub dietę

BETA-ADRENOLITYKI A HIPEGLIKEMIA: -maskują objawy hipoglikemi -opóźniają wyrównanie hipoglikemi poinsulinowej

LEKI PRZECIWPŁYTKOWE: -kwas acetylosalicylowy –klopidogrel -tikopidyma

KWAS ACETYLOSALICYLOWY ASA

a)dawka 75-150mg

-preparaty-Acard

-mechanizm działania – hamuje agregację płytek poprzez hamowanie syntezy prostaglandyny i TXA

b)wskazania: -po zawale serca - po udarze niedokrwiennym mózgu -osoby obciążone dużym ryzykiem ChNS -zapobieganie zakrzepicy tętniczej, czasem żylnej chorobie zakrzepowo-przedsionkowej

c)działania nieporządane i p/wskazania

1-zapalenie błony śluzowej żołądka, owrzodzenie w przewodzie pokarmowym, krwawienia z przewodu pokarmowego, skurcz oskrzeli u osób podatnych

2-czynna choroba wrzodowa, skaza krwotoczna, nadwrażliwośc

KLOPIDOGREL

- preparaty plavix, Zyllt, Areplex

-mechanizm działania – hamuje agregację płytek zależną od ADP

-wskazania – przed i po(od 1-12 miesięcy)PCI zamiast ASA u osób nietolerujących ASA

-p/wskazania – skaza krwotoczna, 7 dni przed CABG

TIKLOPIDYNA

-preparaty : Tido, Aclotin, Ifapidin

-mechanizmy działania - hamuje agregację płytek zależną od ADP

-wskazania – przed i po(od 1-12 miesięcy)PCI zamiast ASA u osób nietolerujących ASA

-działania nieporządane – neuropenia

LEKI PRZECIWZAKRZEPOWE: -heparyna -doustne antykoagulanty

HEPARYNA

-rodzaje: niefrakcjonowana, drobnocząsteczkowa

-mechanizm działania: naturalny czynnik przeciwkrzepliwy, produkowany przez komórki tuczne, tworzy kompleks z AT-III, który hamuje aktywnośc trombiny

-drogi podawania: przez skórna, dożylna

DOUSTNE ANTYKOAGULANTY: -acenokumarol -warfaryna

-mechanizm działania- hamują syntezę białek krzepnięcia w wątrobie –wydłużają czas krzepnięcia

-problemy – opóźniony początek działania, długi czas działania, trudności z dostosowaniem dawki

-interakcje z licznymi lekami, dietą

-kontrola: wskaźnik protrombiny, INR

-wskazania: leczenie zakrzepicy i zatorowości osoby z mechanicznymi zastawkami serca po przebytym epizodzie zakrzepowo-zatorowym, wielu pacjentów z migotaniem przedsionków, po udarze niedokrwiennym mózgu, u osób ze znacznymi zaburzeniami kurczliwości.

CZYNNIKI RYZYKA ZAKRZEPICY ŻYŁ GŁĘBOKICH: -internistyczne -chirurgiczne-zagięcie żyły podkolanowej -wrodzona skłonnośc do zakrzepów

INTERNISTYCZNE CZYNNIKI RYZYKA ZAKRZEPICY ŻYŁ GŁĘBOKICH: -nowotwory złośliwe -zawał serca, udar mózgu -wstrząs, niewydolnośc serca -podeszły wiek -dosutne środki antykoncepcyjne -palenie tytoniu, unieruchomienia -otyłośc,żylaki

CHIRURGICZNE CZYNNIKI RYZYKA ZAKRZEPICY ŻYŁ GŁĘBOKICH: -stany pooperacyjne –złamania -urazy kończyn dolnych i miednicy

Duże ryzyko: duże zabiegi ortopedyczne na kończynach dolnych, alloplastyka stawu biodrowego i kolanowego, żylna choroba zakrzepowo-zatorowa w wywiadzie

Umiarkowane ryzyko: zabiegi ogólnochirurgiczne trwające >30 min, wiek >40lat

Małe ryzyko: „mniejsze” zabiegi u młodych chorych bez czynnika ryzyka, unieruchomienia kończyny dolnej.

STATYNY

-leki: simwastatyna, atrowastyna

-mechanizm działania – hamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie

-wskazania – u osób z chorobą niedokrwienną serca, zwłaszcza u osób po zawale serca, po udarze niedokrwiennym mózgu, u osób z dużym ryzykiem choroby niedokrwiennej serca

-działania nieporządane – zaburzenia żołądkowo-jelitowe, uszkodzenie wątroby, miopatia.

INHIBITORY KONWERTAZY ANGIOTENSYNY (ACEI)

-leki – kaptoparyl, peridopryl, chinapryl, trandolapryl

-hamowanie układu RAA: zmniejszenie oporu naczyniowego i RR, zmniejszenie obciążenia wstępnego i następczego, wzrost objętości wyrzutowej, wzrost stabilności elektrycznej serca, spadek przerostu serca i naczyń, poprawa tolerancji węglowodanów, spadek mikroalbuminurii

-wskazania – po zawale serca, niewydolnośc serca, nadciśnienie tętnicze, po udarze mózgu, cukrzyca.

-działania nieporządne – kaszel, hipotonia, hiperkalemia, wysypka

ANTAGONIŚCI RECEPTORA ANGIOTENSYNY II

-leki – walsartan, losartan

-mechanizm działania –podobny do ACEI

-korzystne może być łączenie z ACEI

-działanie nieporządane – nie powodują kaszlu

ANTAGONIŚCI WAPNIA

-mechanizm działania –blokują kanały wapnia, zwalniają postęp miażdżycy

-grupy – werapamilu, diltianemu, nifedypiny

GRUPA WRAPAMILU

-preparaty – Isoptin

-działanie – podobne do beta-adrenolityków, ale nie wpływają na oskrzela i nie mają niekorzystnych działań metabolicznych

-wskazania – zamiast beta-adrenolityków, nadciśnienie tętnicze, nadkomorowe zaburzenia rytmu, nie wolno ich łączyc z beta-adrenolitykami!

GRUPA NIFEDYPINY

-leki – amlodypina, nitrdypina

-działanie rozszerzające naczynia krwionośne

-wskazania – nadciśnienie tętnicze

-działania nieporządane – tachykardia, zaczerwienienie twarzy, obrzęki kończyn dolnych

AZOTANY

-leki – trój azotan glicerolu, dwuazotan izosorbitolu, monoazotan izosorbitolu

-mechanizm działania – rozszerzenie naczyń: spadek obciążenia wstępnego i następczego, spadek zapotrzebowania serca na O2, rozszerzenie naczyń wieńcowych i wzrost przepływu wieńcowego

-wskazania – objawowe leczenie choroby niedokrwiennej, niewydolnośc serca, obrzęk płuc

-drogi podawania – podjęzykowo, doustnie, przez skórnie, dożylnie

-działania nieporządane: hipotonia, odruchowa tachykardia, bóle głowy, tolerancja

-p/wskazania: hipotonia, wstrząs, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, jaskra

MOLSIDOMINA

-mechanizm działania – jak azotany

-nie ma zjawiska tolerancji

DIURETYKI

-mechanizm działania – hamują wchłanianie zwrotne sodu i wody w nerkach

-diuretyki pętlowe, wydalanie Na,Cl,K,Ca,Mg

-diuretyki tiazydowe, wydalanie Na,Cl,K,Ca

-diretyki oszczędzające potas

-wskazania: nadciśnienie tętnicze, niewydolnośc serca, obrzęki, niewydolnośc nerek

-działania nieporządane – zaburzenia elektrolitowe i równowagi kwasowo-zasadowej, niekorzystny wpływ na gospodarkę węglowodanową i lipidową, hipotonia, hipowolemia, wzrasta ryzyko zakrzepicy

DIOKSYNA

-mechanizm działania – hamowanie ATP-zy, entropowo dodatnio, dromotropowo ujemnie, batmotropowo dodatnio

-wskazania – kontrola HR w migotaniu przedsionków, niewydonośc serca

-problemy – mała rozpiętośc między dowkąleczniczą a toksyczną, interreakcje z innymi lekami, zaburzenia elektrolitowe, zmiany w EKG utrudniające interpretację próby wysiłkowej

-przenaparstnicowanie: zaburzenia rytmu i przewodzenia; ze strony PP- nudności, wymioty, biegunka; ze strony OUN: bóle, zawroty głowy, bezsennośc, depresja, zaburzenia widzenia

AMIODARON

-leki przeciw rytmiczny

-wskazania – komorowe i nadkomorowe, zaburzenia rytmu

-działanie nieporządane – zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nadwrażliwośc skóry na światło słoneczne, zaburzenia czynności tarczycy, zwłóknienie płuc, złogi w rogówce, zapalenia wątroby, liczne interakcje lekowe, okres półtrwania 30-100dni.