Descriptieve vertaalwetenschap:

• product gerichte – de tekst is een uitgangpunt; analyse van verschillende vertalingen; houdt zich bezig met bestaande teksten

• functie gerichte – beschrijft de receptie van vertalingen binnen de ontvangende cultuur; waarom zijn bepaalde teksten niet vertaald in bepaalde tijperken, bv. waarom uberhaupt niet vertaald wordt

• proces gerichte – houdt zich bezig met het proces van vertalen; wat speelt zich af in de geheugen van de vertaler als het proces loopt;

• J.A. Richards (’53) – het vertalen ‘may probably be the most complex type of event yet produced in de evolution of the cosmos’

Teoretische vertaalwetenschappen – ontwikkelt principes, modellen, theorieen om vertalen en vertaling te verklaren

• medium-gebonden theorieen

  • over menselijke vertalingen

    • schriftelijke vertalingen

    • mondelijke vertalingen – simultaan en consecutief

  • over machinale vertalingen

  • over gemengde vertalingen

• gebied-gebonden theorieen (geografische gebieden)

  • talenpaar gebonden – uit het NL en PL

  • taalgroep gebonden – bv. germaanse talen, slavische talen

  • taalgroep paargebonden – bv. germaanse met slavische talen

• niveau-gebonden theorieen

  • op taaleenheden van lagere orde

  • heel lang beperkt tot het niveau van uitzonderlijke woorden

  • nog steeds bezig met het onderzoek naar met welke woorden/woordgroepen/ vol zinnen (verder niet) hebben we problemen – taalgeorienteerd onderzoek

  • met zinnen

    • zinslinguistiek

    • tekstlinguistiek

• tekstsoorten-gebonden theorieen

  • verschillende tekstsoorten worden onderzocht: gesproken en geschreven

  • literatuur wetenschappers bezig met literaire teksten (bv. teologen – hoe Bijbelse teksten moeten vertaald worden)

  • bv. literatuur of technisch gebonden teksten (vertaling van technische wetenschappelijke teksten)

• tijd-gebonden theorieen

  • over hedendaagse vertalingen van eigentijdse teksten

  • over hedendaagse vertalingen van teksten uit het verleden (diachronische vertaling)

• probleem-gebonden theorieen

  • over problemen van fundamentele betekenis, bv. equivalenten tussen vertaling en origineel

  • over problemen van beperkte orde (niet zo belangrijk) – bv. vertalingen van eigennamen en metaforen

Types van vertalingen (typologie) – Barchudarow (’79)

• schriftelijk schriftelijke vertaling – bron- en doeltaal in schriftelijke form (het meest voorkomend)

• mondelijk mondelijke vertaling – tolken

• schriftelijk mondelijke vertaling – a livre ouvert (z otwartej książki)

• mondelijk schriftelijke vertaling