Dzieje wewnętrzne Polski w XIII wieku.

Koniec z koncepcja władzy z bożej łaski, społeczeństwo miało wpływ na zarząd kraju na wiecu, monarcha musiał dzielić się władzą z innymi. Dodatkowo wytworzenie się społeczeństwa stanowego poprzez nadawanie przywilejów rycerstwu i duchowieństwu oraz ze względu na zróżnicowanie gospodarcze. Duchowieństwa zaczęło się szerzej domagać swoich praw ponieważ byli to Polacy a nie lidzie z innego obcego nadania. Przejście z gospodarki naturalnej do gospodarki pieniężnej powstanie miast rozwój handlu oparty na pieniądzu kruszcowym.

Ustrój państwowy w XIII wieku

Statut opowieści o dzielnicach oraz o nazewnictwie dux poloniae oraz fratrem poloniae. Prawa zwierzchnie seniora: bicie monety, zatwierdzanie akt, prowadzenie pokoju wszczynanie wojny. Wygnaniec, Kędzierzawy bunt w 1177 przejście władzy dla Sprawiedliwego i zjazd w Łęczycy z 1180.Uchwały jednostronne ponieważ nie powzięła ich cała dynastia. Jednak próbowano tym brakom zaradzić odnosząc się do papieża Aleksandra III i Fryderyka Barbarossy. W roku 1181 w Wielkopolsce z powrotem rządził Mieszko III Stary ze stolicą w Gnieźnie. Po śmierci Sprawiedliwego na tron wstąpił Mieszko III Stary walczył o tron krakowski nie uznając konfirmacji z roku 1181 i dążąc do przywrócenia ustawy z roku 1137. Podwójna bitwa pod Mozgawą w roku 1139 zmierzyły się dwa programy, obozy polityczne: w obronie zasady senioratu: Mieszko Stary wraz z książętami śląsko- opolskimi oraz w opozycji do nich Leszek Biały wraz z Konradem czyli w obronie nowego wypowiadało się społeczeństwo dzielnicy senioralnej wraz z Sandomierszczyzną i Kujawami. Mimo iż zwyciężył Mieszko Stary to i tak nie wykorzystał tego ponieważ sam został ciężko raniony a jego syn zabity. W Krakowie rządy objęła w imieniu nieletniego Leszka Białego rada: biskup Pełka oraz wojewoda Mikołaj. Roszada z Heleną matką L.B oraz z Mieszkiem Starym próba adopcji w latach 1198/1199 czyli Mieszko obejmuje władzę i przywróciwszy im charakter zwierzchni nad cała Polską przekaże je Leszkowi Białemu. Próba zjednoczenia? W 1202 tron obejmują Wł. Laskonogi i po nim Leszek Biały a właściwy senior Mieszko Plątonogi wcale się nie odzywa. Rządy Leszka się utrwaliły tron przestał być wielkoksiążęcy i Leszek nie zabiegał o zwierzchnictwo. Ostatecznie grzebanie zasady senioraty i pryncypatu. (Mieszko Plątonogi i próby zawładnięcie ekonomicznego n ad Krakowem w roku 1210). Po roku 1202 Polska rozpadła się najpierw na kilka a później na kilkanaście księstw niezależnych i nie podlegających sobie nawzajem. (134)

Przemiany gospodarcze w Polsce w wieku XIII

Powstanie miast jako centrów handlu i przemysłu wczesnośredniowiecznego. Gospodarka miejska = pieniądz kruszcowy. Rozległe zapotrzebowanie na kruszec w związku z wyrabianiem pieniądza: rychło mennice i zapasy krajowe kruszcu nie mogły wystarczyć i doszło do tego że moneta obca z braku czegokolwiek wtargnęła na nasz rynek i była traktowana jak nasza np. grosz praski, (454)