POLITYKA PIENIĘŻNA

WYKŁAD 1 28.09.2011r

Literatura:

1. Red. A Sławiński- Polityka pieniężna, Beck, Warszawa 2011

2. I. Pyka- Bank centralny na współczesnym rynku pieniężnym. Dyscyplina regulacyjna, skuteczność, instrumenty., Warszawa 2010

3. Red. W. Przybylska- Kapuścińska- Współczesna polityka pieniężna, Difin, Warszawa 2008

Egzamin:

• Na podstawie książek

• Test (tylko w 1 terminie)

• Pytania otwarte- termin 2

Bankowość centralna- geneza i przesłanki powstania

1. Istota bankowości centralnej

2. Bank centralny w systemie bankowym

3. Ewolucja zadań banków centralnych

Bankowość centralna

• System organizacji tradycyjnego pośrednictwa finansowego – banków - instytucji kredytowych

• Odnosi się do działalności banków centralnych i różnych przedsiębiorstwa bankowych ( banki komercyjne, banki uniwersalne, spółdzielcze, hipoteczne)

• Nieraz traktowana jest jako dziedzina wiedzy o zasadach funkcjonowania banków- instytucja kredytowa

• Model bankowości centralnej powstał w efekcie potrzeb zachowania równowagi pieniężnej gospodarki światowej nękanej kryzysami finansowymi

• Momentem przełomowym w powierzaniu zadań bankom centralnym był upadek systemu monetarnego waluty złotej

• Ostateczne załamanie tego systemu nastąpiło w 1976 roku

• Banki centralne otrzymały nowe zadania przekształcając się w instytucje publiczne działające na zlecenie władzy ustawodawczej pełniąc funkcje instytucji państwowych

• Banki centralne przestały pełnić funkcje komercyjne stając się instytucjami o charakterze zarobkowym

Pierwsze banki centralne

• Powstały w różnych okresach

• 1657- Bank Szwecji

• 1694- Bank Anglii

• 1913- System rezerwy federalnej- USA

• 1.01.1999- rozpoczyna swą działalność EBC

• Banki te realizowały różne zadania

• Bankowość centralna rozwinęła się pod koniec XVII wieku

• Wtedy to powstaje potrzeba wydzielania funkcji banku centralnego w wielu państwach- 1900 rok……………

Podstawowy cel działalności banków centralnych

• Wiarygodny i stabilny pieniądz, który zapewnia podmiotom krajowym i zagranicznym wysoką sprawność i bezpieczeństwo prowadzonej działalności gospodarczej

Realizacja celu wymagała od banków centralnych

1. W ujęciu przedmiotowym przyjęcia zasad:

• Emisji znaków pieniężnych

• Obiegu pieniężnego

• Stosunków pieniężnych z zagranicą

1. W ujęciu podmiotowym określenia sposobu funkcjonowania instytucji monetarnej

System bankowy- najważniejszy element systemu finansowego

• Ogół instytucji bankowych w danym kraju kształtujących i regulujących warunki zaopatrywania podmiotów niefinansowych w środki płatnicze,

• W ujęciu podmiotowym –bank centralny i banki komercyjne, uniwersalne i specjalistyczne.

Bank centralny

• Funkcjonuje zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami prawnymi i tradycja

• Przyjmuje się, ze pełni funkcje

• Bank banków

• Banku emisyjnego

• Banku państwa

Bank banków

• Organizuje i współuczestniczy w systemie rozliczeń pieniężnych

• Reguluje działalność banków komercyjnych

• Wspiera system rozliczeń bankowych w kraju i skali międzynarodowej

Bank emisyjny

• Emituje pieniądz gotówkowy i kredytowy,

• Oddziałuje na ilość pieniądza w obiegu,

• Określa jego wartość poprzez kształtowanie.

1. podaży pieniądza,

2. stopy procentowej,

3. kursu walutowego.

Bank państwa (to NIE jest finansowanie państwa!)

• Obsługa budżetu państwa,

• Prowadzenie rachunków bankowych.

Bank centralny realizuje więc różne zadania:

• emituje pieniądz gotówkowy i kreuje pieniądz bezgotówkowy,

• zarządza rezerwami walutowymi,

• z rządem współzarządza kursem walutowym,

• realizuje politykę dewizową państwa,

• zapewnia bezpieczeństwo obiegu pieniądza bankowego,

• zapewnia bezpieczeństwo i stabilność systemu finansowego,

• prowadzi usługi bankowe wobec rządu i jego instytucji.

Ewolucja zadań banków centralnych

• dokonuje się stale pod wpływem różnych wydarzeń gospodarczych

• inflacja, stagflacja, recesja gospodarki światowej, niestabilność rynków finansowych, bąble spekulacyjne, globalny kryzys finansowy

• powstają nowe koncepcje bankowości centralnej: globalnego banku centralnego, instytucji powiernictwa złych długów, większej dyscypliny regulacyjnej