Kwas liponowy
Kwas liponowy | ||
---|---|---|
Ogólne informacje | ||
Nomenklatura systematyczna (IUPAC): | ||
kwas 6,8-ditiooktanowy | ||
Wzór sumaryczny | ||
SMILES | ||
Masa molowa | ||
Identyfikacja | ||
Numer CAS | ||
PubChem |
Kwas liponowy (nazwa systematyczna: kwas 6,8-ditiooktanowy lub skrótowo: tiooktanowy) – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych. Jest to ośmiowęglowy, nasycony kwas tłuszczowy, w którym atomy węgla 6, 7 i 8 wraz z dwoma atomami siarki tworzą pierścień ditiolowy. Po redukcji pierścienia powstaje kwas dihydroliponowy.
Synonimy: Acidum lipoicum, Acidum thiocticum, kwas α-liponowy.
Utleniona forma amidu kwasu liponowego (lipoamid), jako kofaktor (koenzym), bierze udział w reakcji dekarboksylacji oksydacyjnej α-ketokwasów. Uczestniczy w przemianie kwasu pirogronowego do octanu i dwutlenku węgla oraz w rozszczepianiu glicyny.
Zarówno kwas liponowy jak i kwas dihydroliponowy mogą pełnić rolę w unieszkodliwianiu wolnych rodników ("zmiatacze" wolnych rodników). Poza tym wykazują rolę w regeneracji zredukowanych postaci innych przeciwutleniaczy, takich jak witamina C i E.
Kwas liponowy ma zdolność chelatowania jonów metali.
Początkowo sądzono, ze kwas liponowy jest witaminą i musi być dostarczany z pożywieniem. Jednak później okazało się, że może być syntetyzowany zarówno przez rośliny jak i zwierzęta, także u człowieka.
Kwas liponowy występuje w wielu produktach żywnościowych (najwięcej w brokułach, szpinaku i podrobach). Nie są znane przypadki niedoboru.
Zastosowanie kwasu liponowego:
neuropatia cukrzycowa
zatrucia grzybami i metalami ciężkimi
hepatopatie (schorzenia wątroby)
Postuluje się wykorzystanie antyoksydacyjnych właściwości w nadciśnieniu tętniczym i chorobach autoimmunologicznych.