ZABIEGI CHIRURGICZNE NA WYMIENIU I STRZYKACH

1. URAZY WYMIENIA

• Rozerwanie strzyku

• Amputacja strzyku

• Rany gruczołu

1. PRZYGOTOWANIE KROWY – STOJĄCA

• Dobry poskrom z możliwością wywiązania tylnych nóg przy jednoczesnym dostępie do wymienia

• Ksylazyna?

1. PRZYGOTOWANIE KROWY – LEŻĄCA

• Warianty znieczulenia

• Nadoponowe

• Ksylazyna + miejscowe (+ wywiązać)

• Znieczulenie nadoponowe

• pamiętać, że nie wstanie ładne parę godzin

• głównie u cielnych - bo ksylazyna może wywołać poronienie

• związać nogi do wstawanie

• położyć na grzbiet

• bezpiecznie, szczególnie gdy można krowę dobrze wywiązać

• znieczulenie miejscowe – 2% polokaina 10 ml

• znieczulanie strzyku – u podstawy + klema jelitowa – dłużej działa, łatwiejsze pole, nie cieknie mleko, krew, ale ni widać co spartoliliśmy dopóki jej nie zdejmiemy

1. STRZYK – RANA NIEPERFORUJĄCA DO ZATOKI STRZYKOWEJ

• Pole!! – czystość!! – max 6-8 h na zabieg po urazie, potem może być taki syf, że by mogło się nam wszystko rozejść

• Najczęstsza przyczyna, ze się nie udaje – brud i zła technika szycia

• Odświeżenie brzegów rany + I piętro szycia (skóra)

• Szwy węzełkowe, ewentualnie materacowe

• Nić niewchłaniana 2-0 lub 3-0

• Zalecane niedojenie przez kilka dni

• Kaniula bez wyjmowania – gorzej – mastitis po 2-3 dniach po wyjęciu (zwieracz strzyku wraca do normy ok. dobę, przez ten czas ujście jest otwarte)

• Kaniula na dój – lepiej – mniejsze ryzyko mastitu

• dój na OX (5 j.) – chodzi o to, żeby był skurcz mm w ćwiartce, która nie będzie dojona

1. STRZYK – RANA PERFORUJĄCA DO ZATOKI STRZYKOWEJ

• Uszkodzenie skóry i błony śluzowej

• Piętra szycia

• I –błona śluzowa – Lembert

• Zaczynamy szycie nad krawędzią, żeby nie było możliwości, że będzie ciekło pod skórę.

• 3-0 lub 4-0 wchłanialne (max 2-0), plecionki (Dexon, Safil – mają właściwości kapilar – nie wolno przekłuć przez śluzówkę do zatoki bo będzie wchłaniać mleko!) nie monofilament (żyłka – drażni).

• 1-2 mm od brzegu wkłuwać

• II – skóra – węzełki lub materac

• Opatrunek – taki specjalny bandaż można założyć – klej jest tak mocny, że można doić mechanicznie – aparat go nie ściągnie, ale jak my będziemy chcieli odklejać to bez problemu

• Osobny czysty boks najlepiej

• Antybiotyk miejscowo lub ogólnie – rana ma pewno zakażona

1. AMPUTACJA STRZYKU

• Uszkodzenia całego strzyku, kopułki

• Nadepnięcie – odcięcie jak chirurgiczne

• U wartościowej krowy można zaszyć strzyk, ale się już i tak na niego doiła nie będzie

• Piętra szycia

• I – śluzowka – Lembert

• Jak wyżej

• Zanim zamkniemy antybiotyk DC (długodziałający) do ćwiartki

• Karencja!! Doić 10-14 dni do bańki, potem próbka do lab i sprawdzić substancje hamujące

• II – szew Halsteada – żeby szycie wytrzymało ciśnienie mleka (ćwiartka jeszcze kilka dni będzie aktywna)

• Wchłanialne…

• III – skóra – węzełki lub materac, niewchłanialna

1. RANY GRUCZOŁU

• Uszkodzenie może sięgać tkanki gruczołowej

• Piętra szycia

• I – gruczoł

• Wchłaniane, rozmiar

• II – torebka gruczołu

• Wchłanialne, rozmiar

• III – tkanka podskórna

• Wchłanialne, rozmiar

• IV – skóra – węzełki lub materac, niewchłanialne

• Szwy odpowierzchniowe

• Jeśli skóra oderwana na większej powierzchni od gruczołu i tworzy się taka kieszonka – trzeba ją przytwierdzić, bo tam by się mógł płyn zbierać

• Przed zamknięciem rany lub po – w kilku miejscach, przebijając przez skórę, łapiąc tkankę podskórną i torebkę gruczołu, wykłuwając się na wierzch i węzełek – kilka takich (łatwiej przy otwartej ranie skórnej, bo widać, gdzie będzie przylegać) – nie wkłuć się w gruczoł!!

• Przed zamknięciem rany skórnej, ale idąc od brzegu w głąb rany łapiąc torebkę i z powrotem skórą – uważać, żeby nie ściągnąć za mocno i żeby nie zrobiła się duża warga – trzeba robić plastykę, skóra będzie pomarszczona, może potem pękać.