ŻYWNOŚĆ WYGODNA
Produkty spożywcze otrzymane wyniku przetwarzania surowców z wykorzystaniem operacji zalecanych przez dobrą praktykę technologiniczną, które nadają wyrobom pożądaną trwałość i umożliwiają szybkie przygotowanie
Rodzaje żywności wygodnej:
-produkty poprawiające apetyt, zupy, kremy, potrawki, buliony, dania główne mięsne, rybne, mączne, ziemniaczane,
Dania dietetyczne-dania warzywne, sałatki, rybne, mięsne i owocowe
Dania mieszane-pieczywo, bulki, grzanki, chleb, desery, ciasta i lody
Generacje żywności wygodnej ze względu na poziom technologiczny:
-wyroby tradycyjne (chleb, susze warzywne, owocowe, wyroby mięsne, rybne)
-Gotowe zestawy posiłków potraw sterylizowanych, pasteryzowanych, mrożonych, chłodzonych przeznaczonych do mikrofalowania, produkty otrzymane metodami kombinowanymi (nietermiczne metody przetworzenia, niekonwencjonalne metody ogrzewania, osłonki jadalne, opakowanie aktywne, żywność funkcjonalna
Podział żywności wygodnej ze względu na sposób przetworzenia:
-żywność gotowa do obróbki wstępnej
-do obróbki kulinarnej
- do obróbki termicznej
-do podgrzania
-do spożycia
Popyt na żywność wygodną kształtuje: praca zawodowa kobiet, wzrost ilości gospodarstw jedno i dwuosobowych, większy udział osób w starszym wieku
ŻYWNOŚĆ MINERALNIE PRZETWORZONA
Jest najbardziej zbliżona do naturalnej. W celu zaspokojenia wymagań konsumentów przemysł spożywczych w krajach rozwijających wprowadza technologie łagodne przetwarzające
W zakresie produkcji żywności mieści się
-żywność ekologiczna produkcja żywności tradycyjnej metodami chałupniczymi na małą skalę z tradycyjnego lokalnego surowca
- produkcja żywności niskoprzetworzonej na mała skalę z przeznaczeniem na rynek lokalny lub dla gastronomii
Wspólne właściwości żywności minimalnie przetworzone;- zachowanie w dobrym stanie wrażliwych składników odżywczych. Głównie Wit, zachowanie sensorycznych cech świeżości. Zabezpieczenie trwałości ,jakości przez zastosowanie specjalnych opakowań dobranych indywidualnie do produktu
Około 300-400 asortymentów minimalnie przetworzonej żywności: owoców i warzyw, przekąski warzywne (cebula pasteryzowana, pałeczki selerowe, liście sałaty, warzywa duszone, sałatki warzywne)
Minimalne przetworzenie mięsa i ryb to zastosowanie modyfikowanej atmosfery, pakowanie w folię kurczliwą na tackach, pakowanie w próżni
KONCENTRATY SPOŻYWCZE
Są to produkty występujące w postaci pastowanych lub płynnych mieszanek surowców roślinnych, zwierzęcych i in. dodatków smakowo-zapachowych
Stosowanie takich procesów technologicznych aby produkt był jak najbardziej zbliżony do naturalnej żywności (lepsze surowce, naturalne dodatki)
Koncentraty spożywcze- to żywność ,,szybka ‘’ wygodna stosunkowo dużej trwałości
Podział:
-koncentraty śniadaniowe
-obiadowe
-deserowe
-specjalnego przeznaczenia tzw dietetyczne
Koncentraty śniadaniowe-produkowane z preparowanego ziarna zbóż, mogą być barwione, aromatyzowane, wzbogacone substancjami odżywczymi. Mają postać całego ziarna zbóż, napęcznianego, ekstrudatów
Rodzaje:
-płatki zbożowe (owsiane, jęczmienne, kukurydziane często błyskawiczne) Napęcznienie produkowane z całego ziarna lub rozdrobnione a także z ciasta ekspondow? i wytłaczanego w eksrtuderacie
Koncentraty obiadowe-w skład mogą wchodzić warzywa mięso mleko, kasze tłuszcz składniki smakowo-zapachowe i in. Do koncentratów obiadowych zalicza się koncentraty zup,sosów, przekąsek, drugie dania obiadowe. Drugie dania obiadowe produkowane są z nasion roślin strączkowych, mięsa, podrobów, kasz, makaronów, ziemniaków lub ryżu
Koncentraty sosów tzw błyskawiczne do sporządzenia potraw na gorąco i na zimno
Koncentraty deserów-produkowane przy użyciu zagęstników skrobiowych, żelatyny, pektyn, przetworów jajczarskich, mleczarskich, owocowych, stabilizatorów, cukru, glukozy, subst. smakowo-zapachowych. Przykłady- kisiele, budynie, galaretki, pianki, kremy deserowe, lody w proszku, desery dietetyczne
Koncentraty specjalnego przeznaczenia-w żywieniu osób chorych, w różnych okresach zycia, wykonujących określone zawody (np. górnicy, hutnicy) sportowcy, ludzie przebywający w specyficznych warunkach
Żywność dla niemowląt i dzieci- modyfikowane mleko, błyskawiczne kleiki, kaszki zbożowe
Celiakię- żywność dla dzieci chorych na tą chorobę
Surowce do produkcji mleka modyfikowanego- mleko pełne w proszku, laktoza, sacharoza, kleiki, tłuszcz roślinny, preparaty witamin
ŻYWNOŚĆ FUNKCJONALNA
Żywność, która spełnia dodatkowe funkcje w organizmie. Zawiera składnik, który działa prozdrowotnie (leczniczo) musi być aspekt pożytku klinicznego
Składniki antykancerogenne, antynowotworowe
Nutraceutyk- każda subst którą można uważać za żywność wywołującą korzystne skutki zdrowotne, włączając w to zapobieganie i leczenie chorób
Żywność programowana-żywność przetworzona, która została uzupełniona w składniki bogate w substancje zapobiegające chorobom (w tej grupie mieści się żywność GMO)
Żywność specjalna- ? wymagania dotyczące żywności funkcjonalnej?
Podział żywności funkcjonalnej
-żywność wpływająca na zwiększenie wydajności organizmu w stanach znacznego obciążenia
-żywność specjalna
-żywność poprawiająca nastrój i wpływająca na poprawę samopoczucia psychicznego
Inny podział żywności funkcjonalnej- żywność zmniejszająca ryzyko chorób krążenia itd.
Składniki nadające cechy funkcjonalności produktom żywnościowym- błonnik, polisacharydy, aminokwasy, peptydy, białka, Wit, składniki mineralne, cholina, lecytyna, bakterie fermentacji mlekowej, subst fitochemiczne
Podział żywności funkcjonalnej ze względu na sposób jej otrzymywania:
-naturalna (sok z czarnej porzeczki )
- żywność będąca kombinacją
Nośniki substancji bioaktywnych
-margaryny
-napoje owocowe
-przetwory mleczne
-produkty zbożowe
Podział żywności funkcjonalnej ze względu na specyficzny skład
-wzbogacona
-probiotyczna
-niskoenergetyczna
-wysokobłonnikowa
Najpopularniejsze produkty prozdrowotne w Polsce – probiotyki, koncentraty napojów