Pedagogika specjalna

Wykład 1 – 18.02.2013

Niepełnosprawność kiedyś:

• Kaleka;

• Osoba ułomna;

• Inwalidzi (dotyczyło weteranów wojennych);

• Mongolizm/imbecyl/debil – nazwy wycofane w 1968;

• Piętno – pokazywanie osób z wadami w cyrkach, uważanie, że kalectwo to kara boska;

Definicja polska:

1. „niepełnosprawną jest osoba, której stan fizyczny lub/i psychiczny trwale lub okresowo utrudnia lub uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i społecznymi”

2. Ustawa z 26.08.1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osoby niepełnosprawnej.

Dz. U., nr 123, poz. 776

WHO – światowa organizacja zdrowia:

1. Niepełnosprawność uszkodzenia (impariment) każda utrata sprawności lub niepełnosprawność w budowie czy funkcjonowaniu organizmu pod względem psychologicznym, psychofizycznym lub anatomicznym (albinizm)

2. Niepełnosprawność funkcjonalna (disability) każde ograniczenie lub niemożność (wynikająca z niepełnosprawności) prowadzenia aktywnego życia w sposób lub zakresie uznawanym za typowe dla człowieka (depresja)

3. Upośledzenie lub niepełnosprawność społeczna inaczej ograniczenia w pełnieniu ról społecznych (handicap) – ułomność określonej osoby wynikająca z niepełnosprawności w zakresie pełnej realizacji roli społecznej odpowiadającej wiekowi, płci oraz zgodnej ze społecznymi i kulturowymi uwarunkowaniami (człowiek z zakładu poprawczego)

Rodzaje deficytów i uszkodzeń:

1. Niepełnosprawność sensoryczna: osoby niewidome i słabowidzące, głuchonieme, słabo słyszące i niesłyszące.

2. Niepełnosprawność fizyczna: osoby z uszkodzonym narządem ruchu i z przewlekłymi schorzeniami narządów wewnętrznych.

3. Niepełnosprawność psychiczna: niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia osobowości lub zachowania.

Przyczyny niepełnosprawności:

1. Wady genetyczne/dziedziczne

2. ???? – środowiskowe przyczyny związane z rozwojem płodu, niemowlęcia, dzieci

3. Mechaniczne uszkodzenie ciała

Niektóre choroby wywołane przez pojedynczy gen:

1. Pląsawica Huntingtona (dominująca; 30-40 lat)

2. Wrodzona głuchota (recesywna)

3. Retinoblastoma (dominująca)

Choroby wywołane przez więcej niż jeden gen:

1. Zajęcza warga

2. Łuszczyca

3. Kulawość

Defekty chromosomów:

• Zespół Downa – to zaburzenie chromosomalne, najczęściej związane z dodatkowym chromosomem 21. Jego skutki to opóźnienie umysłowe w charakterystyczny wygląd.

Leki:

1. Aspiryna - w dużych ilościach: poronienia, krwawienie, kłopoty noworodka z oddychaniem

2. Izoteryna (witamina A na wysypki) – zniekształcenia głowy i uszu, uszkodzenia serca i centralnego układu nerwowego, problemy zachowaniowe

3. Streptomycyna – utrata słuchu

Narkotyki:

1. Kokaina i „crak” - zahamowanie wzrostu, przedwczesny poród, drażliwość noworodka, syndrom głodu narkotykowego.

2. Heroina i metadon - zahamowanie wzrostu, przedwczesny poród, drażliwość noworodka, syndrom głodu narkotykowego, syndrom nagłej śmierci.

3. LSD i marihuana – przy znacznych ilościach przedwczesny poród, zahamowanie wzrostu, odrywanie się kawałków chromosomów (nie jest pewne)

Infekcje:

1. Różyczka – opóźnienie umysłowe, uszkodzenie oczu, głuchota, wady wrodzone.

2. Toksoplazmoza – anomalie rozwoju głowy i mózgu, opóźnienie umysłowe.

3. AIDS – dziecko jest bezbronne wobec wszelkich infekcji, wrodzone deformacje.

Środowisko:

1. Promieniowanie – białaczka, anomalie rozwoju głowy i ciała, rąk, zmiany genetyczne, poronienie, urodzenie martwego dziecka.

2. Rtęć – anomalia rozwoju głowy i mózgu, brak koordynacji motorycznej, opóźnienie umysłowe.

3. PCV – zahamowanie wzrostu

Stan matki:

1. Niedożywienie – wzrost prawdopodobieństwa zahamowania wzrostu, wcześniactwo, kłopoty z koncentracją uwagi, małe zdolności społeczne – zwłaszcza, gdy matka była niedożywiona w okresie przed zajściem w ciążę

2. Alkohol – uszkodzenie mózgu i serca, zahamowanie wzrostu, opóźnienie umysłowe, płodny zespół alkoholowy.

3. Cukrzyca – trzykrotny wzrost prawdopodobieństwa wystąpienia wszystkich typów wad wrodzonych, nie włączając takich jak: bezmózgowie czy wady serca

Kształcenie osób niepełnosprawnych:

1. SYSTEM SEGREGACYJNY

- uczniowie niepełnosprawni mają całkowicie zablokowany dostęp do edukacji powszechnej. W systemie tym istnieje rozbudowana struktura szkół i placówek socjalnych. Funkcjonowanie w grupie homogenicznej traktowane jest jako bezpieczne, właściwe, rozwojowe.

-standard: Japonia, Czechy, Rosja.

2. System „wspólnego nurtu”

- kształcenie specjalne odbywa się w placówkach powszechnych.

Program dzieci niepełnosprawnych jest dostosowanych do ich możliwości, uczą się więc obok dzieci sprawnych na ich zasadach.

- standard: Hiszpania, Polska, Niemcy

3. system asymilacyjny

- system kształcenia ogólnego jest jasno odseparowany od kształcenia specjalnego. Dzieci niepełnosprawne są nauczane w taki sam sposób jak ich zdrowi rówieśnicy, tylko osoby, które trafią do placówek specjalnych są uczone w odmienny sposób. Szkoły specjalne nie są w tym systemie nastawione na integracje społeczne.

- standard: Polska, Niemcy, Hiszpania

4. system inkluzywny

- kształcenie specjalne traktowane jako ostateczność, a wszelakie ograniczenia uczniów wynikające z niepełnosprawności przezwyciężane są przy użyciu standardowych środków, system ten jest nastawiony na jak najszerszy dostęp do kształcenia integracyjnego. Specjalne sposoby postępowania z niepełnosprawnymi uczniami kształtującymi się nie tylko w przypadkach uzasadnionych.

- standard: USA, Kraje skandynawskie.

Wykład 2 – 04.03.2013

Itard – ojciec pedagogiki specjalnej

Nauczyciel pedagogiki specjalnej

1891 rok – ideał nauczyciela – definicja uważa, że kobieta będzie najlepszym nauczycielem (ponieważ ma łagodne usposobienie)

Definicja: idealna nauczycielka jest dobrze wykształcona, dystyngowana (zachowuje się z godnością, jest dobrze wychowana) wielce zainteresowana swoimi wychowankami i posiada zawodowy zapał, by rozwijać się w pracy. Jest oryginalna, dąży do wprowadzenia nowych i błyskawicznych metod lecz nie przeskakuje z tematu na temat zanim dziecko nie zrozumie tego pierwszego. Jest cierpliwa lecz energiczna, łagodnie usposobiona lecz wytrwała i do wpływu swojego nauczania i charakteru dodaje urok osobistej schludności i ujmujących manier. Posiada naturalną i dobrze ugruntowaną instrukcję religijną, znajdująca najlepszy wyraz samopoświęcaniu, sumiennym wykonaniu powinności oraz instynktownej dobroci.

3 rozprawy w Stanach Zjednoczonych

1. 1954 Brown vs Rada Edukacji

• Nie można dyskryminować za rasę.

• Szkoły mieszane

1. 1972 Stowarzyszenie na rzecz dzieci upośledzonych w stanie Pensylwania vs Stan Pensylwania

• Stan ma zapewnić dzieciom upośledzonym prawo do uczenia się (era edukacji specjalnej)

1. 1972 Mills vs Rada Edukacji w okręgu Columbia

• Rozszerzyć prawo do edukacji dla wszystkich dzieci

1973 rok

1. Z ustawy kształcenia dzieci niepełnosprawnych (1-IDEA, 2-ADA)

2. Państwo ma gwarantować podstawowe prawa obywatelskie ludziom z niepełnosprawnościami

3. Wymaga się dostosowania warunków w szkołach i społeczeństwie do potrzeb osób niepełnosprawnych

1975 rok

Ustawa o edukacji dla wszystkich dzieci upośledzonych, gwarantuje bezpłatną, dostosowaną do potrzeb edukacji w jak najmniej ograniczonym środowisku

1986 rok

Wszystkie dzieci mają mieć prawo do zindywidualizowanego planu usług rodzinnych (bezpłatne)

1990 rok

• Ustawa wprowadzona – obowiązek opracowywania planów usług przygotowujących do dorosłego życia

• Dodanie autyzmu do listy niepełnosprawności oraz pourazowe uszkodzenie mózgu

• Zabrania się dyskryminacji w zatrudnianiu, transporcie, miejscach publicznych i telekomunikacji.

1997 rok

• Dodanie ADHD do listy niepełnosprawności

• Wprowadzono obowiązek dokonywania funkcjonalnych analiz zachowań oraz sporządzenia planu interwencji behawioralnej

2001 rok

• Ustawa „żadne dziecko nie zostanie w tyle”

- wszystkie dzieci uczestniczą w testach stanowych i okręgowych

2004 rok

• Ustawa modyfikuje procedury i upewnienia z tytułu trudności w uczeniu się

13 kategorii niepełnosprawności wg programu IDEA

1. Autyzm

2. Głucho ślepota

3. Głuchota

4. Zaburzenia emocjonalne

5. Zaburzenia słuchu

6. Upośledzenie umysłowe (niepełnosprawność intelektualna)

7. Niepełnosprawność wieloraka ze sprzężeniami

8. Niepełnosprawność ruchowa

9. Inne zaburzenia stanu zdrowia (ADHD)

10. Specyficzne trudności w uczeniu się

11. Zaburzenia mowy i językowe

12. Pourazowe uszkodzenie mózgu

13. Zaburzenie wzroku

Co gwarantuje IDEA

1. Bezpłatność edukacji publicznej

2. Prawo rodziców do zakwestionowania orzeczenia i edukacji o skierowanie do placówki

3. Zindywidualizowane nauczanie i usługi dla wszystkich dzieci niepełnosprawnych

4. Zindywidualizowana diagnoza

5. Zapewnienie odpowiednich usług towarzyszących

6. Nauczanie realizowane za wszelką cenę w najmniej ograniczającym środowisku

7. Pomoc federalna dla stanów i rejonów szkolnych w zmniejszaniu kosztów związanych z nauczaniem specjalnym.

Wykład 3 – 18.03.2013

Zespół Downa

1. D. Midro „Zespół Downa nie jest chorobą, ale naturalną forma ludzkiej egzystencji o odmiennym przebiegu rozwoju”

• Zespół Downa znany był ludziom od wieków, co potwierdzają liczne rzeźby, płaskorzeźby i obrazy, ale został opisany po raz pierwszy w 1866 roku przez doktora Johna Langdona-Downa, który po raz pierwszy użył określenia „mongolizm”. Określenie te stosowano do 1961 roku.

• Przyczyn zespołu Downa, który występuje wśród wszystkich ras, klas społecznych i we wszystkich krajach nadal nie wyjaśniono. Wiadomo tylko, że jest to spowodowane trisomią chromosomu 21, co oznacza obecność 47 zamiast 46 chromosomów. Badania wykazały, że kobietom, które ukończyły 40 rok życia rodzi się 1 dziecko z zespołem downa na 100 urodzeń.

Cechy fizyczne zespołu downa:

• Charakterystyczna buzia ze skośnymi oczami, płaska i szersza;

• Usta są małe a wargi wąskie;

• Język często wystaje, podniebienie jest wąskie i płytkie;

• Nos jest mały i gruby z płaskim grzbietem;

• Dość niskie czoło;

• Uszy są zwykle małe i nisko położone;

• Krótsza szyja;

• Głowa jest mniejsza niż u przeciętnego dziecka (tzw. Mikrocefalia) a jej tył jest często spłaszczony;

• Krótkie kończyny w stosunku do ciała;

• Widoczne poprzeczne bruzdy na szerokich i płaskich dłoniach;

• Większy odstęp między kciukiem a resztą palców, co wpływa na słabsze chwytanie przedmiotów;

• Bruzdy sandałowe na szerokich stopach, których palce są zwykle krótkie a odstęp między dużym palcem i resztą palców jest większy, co ma wpływ na trudności w próbach pełzania i raczkowania w okresie niemowlęcym;

• Zęby mają zazwyczaj inny kształt i są nieco mniejsze, mogą wychodzić też później;

• Wiotkość w układzie kostno-mięśniowym, tzw. Hipotonia (po urodzeniu słabsze naprężenie mięśni)

• Zespół downa jest chorobą, która wiąże się ze starzeniem organizmu przed czasem, średnia długość życia ok 56lat

• W 1929roku w Anglii notowano średni wiek przeżycia z zespołem downa 9 lat, już w 1969 roku – 32,5 lat a w 1985 roku – 40+

Choroby, które często występują:

• Wady CUN (centralnego układu nerwowego)

• Wady narządu zmysłów (wzrok i słuch)

• Często choroba Alzheimera

• Wady przewodu pokarmowego (zrośnięcie dwunastnicy czy przetoki tchawiczo-przełykowej)

• Wrodzone wady serca (50% dzieci)

• Wrodzona zaćma wymagająca usunięcia (3% dzieci)

Emocje

• Rozwój psychiczny i rozwój intelektualny dziecka z zespołem downa ma niektóre charakterystyczne cechy, ale u dzieci tych nie występuje jednolity typ zachowań i osobowości. Rozwój tych dzieci zależy od opieki, stymulowania i nauczania.

• Dzieci te są na ogół serdeczne, pełne miłości i życzliwości.

• Pewne rodzaje zachowań w przypadku małych dzieci przedłużają się u osób dorosłych z zespołem downa. Do takich zachowań należą: zmiana nastroju, rzucanie przedmiotami, oddalanie się i uciekanie w trakcie spacerów czy z miejsca pracy, koncentracja przy pracy przez dłuższy czas, a także bycie nieustępliwym i niełatwym do opanowania. Kłopoty z zachowaniem nie są związane z poziomem rozwoju umysłowego lecz z niższym poziomem rozwoju mowy i gorszymi możliwościami porozumiewania się i mniejszą zaradnością samoobsługi.

• U osób z zespołem downa zauważamy, że dojrzałość społeczna i przystosowanie życiowe znacznie przewyższają rozwój intelektualny. Dzięki takim umiejętnościom jak spostrzegawczość, dobra pamięć mechaniczna, zdolność do naśladownictwa są dobrze dostosowane społecznie i mogą być bardzo pomocne w wielu pracach. Zaburzeniem utrudniającym osobom z zespołem downa jest wykonywanie zadań manualnych, a przez to spowalniającym naukę i wykonanie czynności jest upośledzona sfera ruchowa – zdeterminowana przez hipotonię.

Intelekt

• Najbardziej upośledzone jest myślenie, nie są one zdolne do myślenia abstrakcyjnego. Nastawienie do rzeczywistości określone jest przez konkretne działania. Pod względem uczenia się materiału konkretnego upośledzeni umysłowo z zespołem downa w stopniu głębszym wykazują lepsze wyniki aniżeli osoby upośledzone w tym samym stopniu po zapaleniu mózgu. Wśród procesów intelektualnych uczestniczących w uczeniu się stosunkowo najsłabiej zdaje się być upośledzony proces spostrzegania.

Joanna Kruk-Lasocka, przedstawiając najbardziej charakterystyczne objawy zaburzeń u osób z zespołem downa scharakteryzowała również procesy percepcji: prawdopodobnie analiza i synteza ogólnie opóźniona, ale percepcje adekwatne, dość dobra spostrzegawczość, silne tendencje do naśladownictwa. Natomiast odnośnie pamięci i uwagi stwierdziła: pamięć mechaniczna dobra, ogólna pojemność pamięci obniżona, uwaga………

Propozycje terapii dla dzieci z zespołem downa:

1. Terapia ruchowa (np. metoda Vojty)

2. Hipoterapia;

3. Terapia ręki;

4. Hydroterapia;

5. Zajęcia logopedyczne;

6. Muzykoterapia;

- metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne

Przykładowe formy aktywności ruchowej służące poznaniu własnego ciała stosowane na zajęciach”

1. Leżenie na plecach

2. Leżenie na podłodze

3. Ślizganie się w koło na brzuchu, plecach

4. Podciąganie kolan do siadu skulonego i pchanie kolan do siadu prostego

5. Maszerowanie, bieganie z wysokim podnoszeniem kolan

6. Chodzenie na „sztywnych” i miękkich nogach

7. Uderzenie stopami (palcami nóg, piętami) o podłogę

8. Dotykanie łokciami kolan

9. Jeżdżenie w siadzie

Wykład 4 – 15.04.2013

Zespół Aspergera (aspergergera :D )

Jest to całościowe zaburzenie rozwojowe, które należy do spektrum autyzmu. Specjaliści określają je jako łagodniejsze przypadki autyzmu wczesnodziecięcego. Osoby z zespołem Aspergera podobnie jak osoby z autyzmem mają tendencję do wycofania się z kontaktów społecznych, ale cierpią bardziej, bo zależy im na przyjaźniach. W odróżnieniu od typowego autyzmu chorujący na syndrom Aspergera nie wykazują opóźnień w rozwoju mowy i rozwijają się prawidłowo pod względem poznawczym, co umożliwia logiczną komunikację i kontakt z ludźmi.

Jakie są przyczyny zespołu Aspergera i jak objawia się ta choroba?

• Po raz pierwszy zespół Aspergera opisał w 1944 roku dr Hans Asperger, od którego nazwiska pochodzi nazwa choroby. Zwrócił on uwagę, że niektóre dzieci na wczesnym etapie rozwoju mają dobrze rozwiniętą mowę i zdolności poznawcze, ale wykazują zaburzenia w rozwoju motorycznym i społecznym.

• Na zespół Aspergera statystycznie częściej chorują chłopcy niż dziewczynki, jak w przypadku autyzmu wczesnodziecięcego.

• Do tej pory nie wiadomo, co leży u podstaw rozwoju syndromu Aspergera. Przyjmuje się, że za zaburzenia ze spektrum autyzmu odpowiadają nieprawidłowości neurologiczne i zaburzenia w rozwoju płodowym.

Przyczyny:

Wśród potencjalnych przyczyn zespołu Aspergera wymienia się:

• Czynniki genetyczne – uwarunkowane genami znajdującymi się na chromosomach 3,4,11 i genem ENZ na chromosomie 7

• Wiek ojca (powyżej 40 roku życia)

• Urazy okołoporodowe

• Toksoplazmoza

• Uszkodzenia OUN (ośrodkowego układu nerwowego)

• Dziecięce porażenie mózgowe

• Poważne infekcje

Występuje dużo częściej niż klasyczny autyzm – na każdy przypadek autyzmu przypadka kilka przypadków Zespołu Aspergera. Wpływ czynników genetycznych wydaje się dużo wyraźniejszy niż w przypadku klasycznego autyzmu. Świadczą o tym badania, które udowadniają, że rodzicie dziecka z zespołem Aspergera, najczęściej ojciec, sami wykazują cechy autystyczne.

U rodziny dzieci z zespołem Aspergera znacznie częściej stwierdza się takie cechy jak intensywne/izolowane zainteresowania, zachowania kompulsywne i rutynowe oraz problemy w kontaktach społecznych. Inne badania wykazują spory odsetek …….

Obsesyjne zainteresowania

• Najbardziej widoczną cechą zespołu Aspergera u dzieci są ponadprzeciętnie nasilone, czasami wręcz obsesyjne zainteresowania. Tematyka fascynacji dziecka może być bardzo różna i obejmować: klucze i zamki, układ gwiezdny, dinozaury, zespoły muzyczne, gry komputerowe, budowy maszyn, filmy, mitologię, komiksy, zwierzęta i wiele innych, często odmiennych od powszechnych zainteresowań ich rówieśników. Przedmiotem wszelkich rozmów dziecka jest ich pasja.

• Dzieci te potrafią bez przerwy mówić na jeden temat. Ich zabawy i działania w większości skupiają się wokół jednej, wybranej dziedziny. Zafascynowane danym zagadnieniem, potrafią zapamiętywać i gromadzić duże ilości informacji; czasem tworzą zbiory i tabele danych związanych z ulubionym tematem.

• ……………………..

Złe kontakty społeczne

• Kolejną cechą charakterystyczną dla osób z zespołem Aspergera jest częściowy lub znaczny brak zdolności do nawiązywania kontaktów z innymi osobami.

• Już dzieci w wieku przedszkolnym wykazują cechy zachowań aspołecznych: odmawiają uczestnictwa w grupowych zabawach, niechętnie dołączają do zabawy rówieśników, nie dopuszczają kolegów do swoich działań. Jako uczniowie mają trudności z zaakceptowaniem i przystosowaniem się do ogólnych zasad funkcjonowania w szkole. Z trudnością przyswajają niepisane zasady życia społecznego i nie dopasowują swojego zachowania do osoby, z którą rozmawiają (np. zarówno do rówieśników jak i dorosłych zwracają się po imieniu)

Brak przyjaciół

• Nastoletnim osobom z zespołem Aspergera trudno odnaleźć „wspólny język” z rówieśnikami. Jako osoby o odmiennych zainteresowaniach i odmiennym sposobie funkcjonowania, często zostają wyłączone z grupy, czasami padają ofiarą żartów lub agresji, a brak umiejętności społecznych nasila trudności w nawiązywaniu bliższych relacji interpersonalnych.

Rutyna – tak; zmiany – nie;

• Osoby z zespołem Aspergera wykazują nadmierne przywiązanie do pewnych działań (czynności rutynowych). Bardzo źle znoszą wszelkie nieoczekiwane zmiany planów, stają się drażliwe w nieprzewidzianych sytuacjach (np. niezapowiedziane odwiedziny, zmiana planu lekcji). W skrajnych przypadkach może dochodzić do wybuchu płaczu, agresji. Osoby z zespołem Aspergera preferują aktywności powtarzalne i niezwłoczne.

Wąska specjalizacja

• Chorzy na zespół Aspergera nie wykazują empatii w relacjach z innymi ludźmi. Są skupieni na sobie, co przez otoczenie jest identyfikowane jako egocentryzm.

• Są zainteresowani tylko jedną, często bardzo wąską dziedziną wiedzy, którą traktują obsesyjnie, zaniedbują inne. Jest to szczególnie widoczne w warunkach szkolnych, gdzie dziecko ma ogromne predyspozycje np. do matematyki, ale nie potrafią nauczyć się prostych zasad języka polskiego.

Zaburzona komunikacja

• Osoby z zespołem Aspergera mają trudności w prowadzeniu rozmowy opartej na wymianie poglądów, ponieważ przejawiają tendencję do powracania do innych tematów, które je interesują.

• Nie rozumieją żartów albo śmieją się w nieodpowiednim momencie.

• Ich język jest zbyt pedantyczny, pozbawiony idiomów i potocznej mowy.

• Ich mowa może być przekoloryzowana albo zbyt intelektualna, jakby cytowali podręczniki. Mogą stosować kalki słowne, a w dzieciństwie wykazywać problemy z odróżnieniem zaimków osobowych

• Osoby z zespołem Aspergera odczytują komunikaty dosłownie, mogą nie rozumieć znaczeń przenośnych – reagują nieadekwatnie do bodźców w otoczeniu.

Inność

• Lekarze uważają, że chorzy na zespół Aspergera mają zupełnie inne priorytety niż osoby zdrowe. Mają odmienne zainteresowania, potrzeby emocjonalne i społeczne

Wykład 5 – 25.04.2013

Kinezjologia edukacyjna – metoda Dennisona

Paul Dennison – „Ruch jest drzwiami do nauki”

Kinezjologia – nauka o znaczeniu i wpływie na fizyczny i umysłowy rozwój człowieka, to „leczenie” ruchem – usprawnienie pracy umysłu za pośrednictwem gimnastyki mózgu.

Wiele problemów w uczeniu się i zapamiętywaniu wynika z traktowania umysłu-mózgu, jako czegoś zupełnie odrębnego od ciała. Niewiele jest osób, które słyszały o kinezjologii i wiedzą, że te proste ćwiczenia ruchowe zwane gimnastyka mózgu poprawiają działanie naszego umysłu.

Gimnastyka Mózgu

• Może skutecznie pomóc nie tylko dzieciom mającym problemy z nauką pisania, czytania z wypowiadaniem się i matematyką, w szybkim pokonywaniu tych trudności, ale także i dorosłym, którym nie łatwo jest przyswoić nową wiedzę związaną np. z wykonywaną pracą zawodową. Gimnastyka mózgu pomaga radzić sobie ze stresem oraz uwalnia od napięć i blokady nim wywołane, ułatwia podejmowanie decyzji, prowadzenie rozmów, negocjacji oraz uwalnia od strachu przed zdawaniem egzaminów ………

Paul Dennison

Urodzony w 1941 roku w Kaliforni – amerykański twórca kinezjologii edukacyjnej. Miał dysleksję i samodzielnie opracował zestaw ćwiczeń zwanych „metodą dennisona”, który przetestował na sobie, których celem jest wspomaganie pamięci wydolności mózgu, koordynacji ciała.

• Uważa, że wiele problemów z intelektualnym i emocjonalnym funkcjonowaniem człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i z braku równowagi między nimi. Mózg nie jest narządem symetrycznym – każda z półkul ma nieco inne działania.

Lewa półkula

• Odpowiedzialna za analizę szczegółów, wnioskowanie i operowanie mową. Prawa – pamięta znajome twarze i steruje życiem emocjonalnym, nadaje przeżyciom wyraz mimiczny (u osób leworęcznych role obu półkul są odwrócone)

Prawa półkula: synteza, obraz, kolory, muzykalność, przestrzeń;

Lewa półkula: analiza, cyfry, słowa, logika;

Dziecko, którego rozwój przebiega w sposób naturalny ćwiczy 2 półkule: łatwiej przyswaja sobie kolejne umiejętności i ma szansę na pełny rozwój swoich talentów.

Brak równowagi między pracą obu półkul prowadzi do zakłóceń – kłopoty z koncentracją, nauką czytania i pisania.

Pozwólmy dzieciom się bawić i rozwijać w swoim tempie.

• Rodzice często wymuszają na dzieciach „grzeczność” czyli siedzenie bez ruchu – mają dobre intencje ale nieświadomie im szkodzą.

• Dziecko musi rozwijać się w swoim tempie więc nie należy tego przyspieszać.

Metoda Dennisona

• Zintegrowanie obu półkul mózgu

• Stosuje się je regularnie z osobami, które mają problem z uczeniem się (proste ćwiczenia stosowane kilka razy w ciągu dnia)

Przykłady ćwiczeń

• Dotykanie lewą dłonią prawego łokcia i odwrotnie

• Dotykanie lewą dłonią prawego ucha i odwrotnie

• Dotykanie lewą dłonią prawego kolana i odwrotnie

• Krzyżowanie wyprostowanych ramion przed klatką piersiową

• Rysowanie ręką w powietrzu ósemek, wodzenie za ręką

• Rysowanie na suficie nosem leżących ósemek

• Robienie kołyski całym ciałem podczas siedzenia na podłodze

Entuzjaści

- dzieciom tym łatwiej jest mierzyć się z rzeczywistością, są bardziej otwarte na świat, odporniejsze, łatwiej nawiązują kontakty z rówieśnikami

4 grupy ćwiczeń Dennisona

1. Ćwiczenia na przekraczanie linii środkowej ciała

2. Ćwiczenia wydłużające

3. Ćwiczenia energetyzujące

4. Ćwiczenia pogłębiające

Ad. 1

- wykonywanie ósemek w powietrzu

- rysowanie obydwoma rękami jednocześnie identycznych rysunków

Ad. 2

- „aktywna ręka” wyprostowaną rękę przyciskać do ucha (odpychanie jej w przód i w tył i do siebie)

Ad. 3

- „punkty równowagi”

- udając ziewanie dotyka się czubkami palców wszystkie napięte mięsnie twarzy

Ad. 4

- dotykanie „pozytywnych punktów” ponad oczami

- siedzące ósemki

Metoda Weroniki Sherborne

• Angielska terapeutka

• System ćwiczeń wywodzi się z naturalnych potrzeb dziecka

Stosowanie metody ruchu rozwijającego przynosi korzyści:

• Wspomaganie rozwoju

• Uczy współdziałania

• Wyrównuje opóźnienia w sferze emocjonalnej i społecznej

• Uczy koncentrowania się na danym zadaniu

• Pozwala wykorzystać nagromadzoną energię

• Wyzwala wiele radości

Wszystkie dzieci mają dwie podstawowe potrzeby”

1. Pragną poczuć się dobrze we własnym ciele (umieć w pełni nad nim zapanować)

2. Odczuwają potrzebę nawiązania kontaktu z innymi

Ćwiczenia wspomagające rozwój dziecka:

• Poznanie własnego ciała

• Zdobycie pewności siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu

• Ułatwianie nawiązania kontaktu i współpracy z partnerem i grupą

• Ćwiczenia twórcze

W ćwiczeniach nie ma rywalizacji

„bajka o moim ciele”

„koncert – gra na plecach”

„jak najwyżej”, „bączek”

„usypianie misia”

„naleśniki”