Starożytny Rzym
Architektura: wprowadzili 2 wynalazki (całkowicie odmieniły architektura): łuk półkulisty, zaprawa malarska. Rzymianie znosili budowle: Panteon(118-125) świątynia greckich bogów, autor: apollodora z Damaszku, plan okręgu z prostokątnym przedsionkiem, portyk przed wejściem, Świątynia-La Maison Caree w Nimes. Plan prostokąta na wysokim kamiennym postumencie. Portyk przed wejściem, ściany otoczone przylegającymi półkolumnami. (kolumna, półkolumna, filar, pilaster). (np. Świątynia Westy), Amfiteatr- najsłynniejszy Koloseum, Akwedukty- wodociągi, sprowadzanie wody z gór do miast, kąt 3˚, pręd. 20 l/min. Np. Port du Gard, Bazyliki- hale targowe i sale rozpraw, budowla kilka nawowa, nawa główna 2 razy wyższa i szersza od bocznej, nakryta dachem dwuspadowym, boczne jednospadowym, np. Basilica Uipia. Łaźnie i termy- budowle ozdobne z basenami, bibliotekami i boiskami, Największe należały do Dioklecjana i Karakalla. Cyrki- stadiony, wyścigi rydwanów (np. Circus Maximus, Cyrk Maksencjusza). 3 typy pomników: Łuk Tryumfalny (łuk Tytusa, Trajana), Pomnik kolumnowy(kolumna Trajana), Pomnik konny (pomnik Marka Aureliusza).
Rzeźba: wynalazek świder(odmienił rzeźbę). Opracowywał precyzyjnie pukle włosów, źrenice oczu i uszy. Używano go w: portret wernistyczny(najważniejsze osoby w państwie). Popularne było kopiowanie dzieł greckich, bo oryginały były drogie. Najwybitniejsze płaskorzeźby to: Reliefy Ołtarza Pokoju. Malarstwo: rzymianie stosowali enkaustykę, mozaikę(wiele różnych elementów). Style malarstwa ściennego: inkrustacyjny- dekoracje ścienne, imitacja marmuru; iluzjonistyczny- pejzaż i motywy architektoniczne; oriętalny- motyw egipski; architektury fantastycznej- prześwity, widoczne kolejne sale
Sztuka Wczesnochrześcijańska
Rozwijała się w Rzymie po zmartwychwstaniu Chrystusa. Ze względu na prześladowania chrześcijanie malowano na domach symbole: ICHTIS; kaganek(światłość świata czyli Chrystus); wiara, nadzieja, miłość pokładana w Bogu; kotwica; paw (symbol nieśmiertelności, jego mięso rozkłada się wolno). Po śmierci chrześcijan grzebano w katakumbach (Pryscylli, Donicjana, Piotra i Marcelina, Kaliksta) Na ich ścianach były malowidła :czystoantyczne (Herakles walczący z Hydrą); motywy antyczne, miały treści chrześcijańską (chłopiec niosący owcę to dobry pasterz); sceny czystkochrześcijańskie (Adam i Ewa w raju). Wyrabiali sarkofagi kamienne z płaskorzeźbionymi ścianami. Typy: jednopasowe, wielopasowe, kolumienkowe.
Starożytny Rzym
Architektura: wprowadzili 2 wynalazki (całkowicie odmieniły architektura): łuk półkulisty, zaprawa malarska. Rzymianie znosili budowle: Panteon(118-125) świątynia greckich bogów, autor: apollodora z Damaszku, plan okręgu z prostokątnym przedsionkiem, portyk przed wejściem, Świątynia-La Maison Caree w Nimes. Plan prostokąta na wysokim kamiennym postumencie. Portyk przed wejściem, ściany otoczone przylegającymi półkolumnami. (kolumna, półkolumna, filar, pilaster). (np. Świątynia Westy), Amfiteatr- najsłynniejszy Koloseum, Akwedukty- wodociągi, sprowadzanie wody z gór do miast, kąt 3˚, pręd. 20 l/min. Np. Port du Gard, Bazyliki- hale targowe i sale rozpraw, budowla kilka nawowa, nawa główna 2 razy wyższa i szersza od bocznej, nakryta dachem dwuspadowym, boczne jednospadowym, np. Basilica Uipia. Łaźnie i termy- budowle ozdobne z basenami, bibliotekami i boiskami, Największe należały do Dioklecjana i Karakalla. Cyrki- stadiony, wyścigi rydwanów (np. Circus Maximus, Cyrk Maksencjusza). 3 typy pomników: Łuk Tryumfalny (łuk Tytusa, Trajana), Pomnik kolumnowy(kolumna Trajana), Pomnik konny (pomnik Marka Aureliusza).
Rzeźba: wynalazek świder(odmienił rzeźbę). Opracowywał precyzyjnie pukle włosów, źrenice oczu i uszy. Używano go w: portret wernistyczny(najważniejsze osoby w państwie). Popularne było kopiowanie dzieł greckich, bo oryginały były drogie. Najwybitniejsze płaskorzeźby to: Reliefy Ołtarza Pokoju. Malarstwo: rzymianie stosowali enkaustykę, mozaikę(wiele różnych elementów). Style malarstwa ściennego: inkrustacyjny- dekoracje ścienne, imitacja marmuru; iluzjonistyczny- pejzaż i motywy architektoniczne; oriętalny- motyw egipski; architektury fantastycznej- prześwity, widoczne kolejne sale
Sztuka Wczesnochrześcijańska
Rozwijała się w Rzymie po zmartwychwstaniu Chrystusa. Ze względu na prześladowania chrześcijanie malowano na domach symbole: ICHTIS; kaganek(światłość świata czyli Chrystus); wiara, nadzieja, miłość pokładana w Bogu; kotwica; paw (symbol nieśmiertelności, jego mięso rozkłada się wolno). Po śmierci chrześcijan grzebano w katakumbach (Pryscylli, Donicjana, Piotra i Marcelina, Kaliksta) Na ich ścianach były malowidła :czystoantyczne (Herakles walczący z Hydrą); motywy antyczne, miały treści chrześcijańską (chłopiec niosący owcę to dobry pasterz); sceny czystkochrześcijańskie (Adam i Ewa w raju). Wyrabiali sarkofagi kamienne z płaskorzeźbionymi ścianami. Typy: jednopasowe, wielopasowe, kolumienkowe.
313- Podpisanie Edyktu Mediolańskiego przez Konstantyna Wielkiego. (równouprawnienie chrześcijaństwa). 392- Teodozjusz Wielki, zakaz kultów pogańskich. Od 313 chrześcijanie mogli stawiać własne kościoły do celów liturgicznych. Wykorzystywano budowle rzymskie (bazyliki, cyrki). Bazylika Św. Piotra – najważniejszy kościół, wzniesiony w 324 nad grobem św Piotra. Bazylika 5 nawowa z transeptem. (inne: Bazylika św. Agnieszki, Jana na Lateranie)
Sztuka Bizantyjska
Architektura: Wznoszono kościoły(miały bardzo bogate wnętrza), które symbolizowały raj. Światło padało przez okna w bębnie kopuły tworząc łunę. Najważniejszym kościołem była Hagia Sophia(232-537) autor:Anthemios z Tralles i Izydora z Miletu, na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, nakrytego kopułą na bębnie i pendentywach. Kościoły Rawenny: - San Vitale(540-547)plan oktoganu nakryty kopułą na bębnie; San Apollinare Nouvo i San Apollinare in Classe - bliźniacze bazyliki, różnica układem okien w wieży. (2 okna biforia, 3 triforia, 4 quadriforia)
Malarstwo: VIII-IX doszło do zjawiska Ikonoklazmu. Spór o możliwość malowania Boga i osób św. Zwolennicy nazywani był Ikonodulowami, a przeciwnicy Ikonoklaści. Spór zakończył się połowicznym kompromisem(zezwolono na wizerunki, ale w przypadku Chrystusa i Maryji należało zaznaczyć boską i ludzką naturę jednocześnie. Deesis to modlitwa wstawiennicza do Boga za pośrednictwem Chrystusa, Maryji i Jana Chrzciciela. Najsłynniejszy znajduje się w kościele Hagia Sophia. Mozaiki i ikony miały złote tło, symbolizowało ono nieprzemijalność w czasie. Ikony- święte obrazy malowane przez mnichów po poście 40dni.Technika tempery na deskach lipowych, bardzo trudna, niemożliwość nanoszenie poprawek, wcześniejsza warstwa prześwituje spod późniejszych. Do najwybitniejsi malarze: Andrzej Rublow (Trójcy św). W Polsce Jerzy Nowosielski.
313- Podpisanie Edyktu Mediolańskiego przez Konstantyna Wielkiego. (równouprawnienie chrześcijaństwa). 392- Teodozjusz Wielki, zakaz kultów pogańskich. Od 313 chrześcijanie mogli stawiać własne kościoły do celów liturgicznych. Wykorzystywano budowle rzymskie (bazyliki, cyrki). Bazylika Św. Piotra – najważniejszy kościół, wzniesiony w 324 nad grobem św Piotra. Bazylika 5 nawowa z transeptem. (inne: Bazylika św. Agnieszki, Jana na Lateranie)
Sztuka Bizantyjska
Architektura: Wznoszono kościoły(miały bardzo bogate wnętrza), które symbolizowały raj. Światło padało przez okna w bębnie kopuły tworząc łunę. Najważniejszym kościołem była Hagia Sophia(232-537) autor:Anthemios z Tralles i Izydora z Miletu, na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, nakrytego kopułą na bębnie i pendentywach. Kościoły Rawenny: - San Vitale(540-547)plan oktoganu nakryty kopułą na bębnie; San Apollinare Nouvo i San Apollinare in Classe - bliźniacze bazyliki, różnica układem okien w wieży. (2 okna biforia, 3 triforia, 4 quadriforia)
Malarstwo: VIII-IX doszło do zjawiska Ikonoklazmu. Spór o możliwość malowania Boga i osób św. Zwolennicy nazywani był Ikonodulowami, a przeciwnicy Ikonoklaści. Spór zakończył się połowicznym kompromisem(zezwolono na wizerunki, ale w przypadku Chrystusa i Maryji należało zaznaczyć boską i ludzką naturę jednocześnie. Deesis to modlitwa wstawiennicza do Boga za pośrednictwem Chrystusa, Maryji i Jana Chrzciciela. Najsłynniejszy znajduje się w kościele Hagia Sophia. Mozaiki i ikony miały złote tło, symbolizowało ono nieprzemijalność w czasie. Ikony- święte obrazy malowane przez mnichów po poście 40dni.Technika tempery na deskach lipowych, bardzo trudna, niemożliwość nanoszenie poprawek, wcześniejsza warstwa prześwituje spod późniejszych. Do najwybitniejsi malarze: Andrzej Rublow (Trójcy św). W Polsce Jerzy Nowosielski.