PEDAGOGIKA OKRESU ODRODZENIA

Nastąpiła ostra krytyka pedagogiki średniowiecznej, ustępuje ideał ascezy na ciekawość świata. Potępienie kar, nauczania pamięciowego, ogłupiania młodych umysłów, obciążanie ich wiedzą zbędną, nieużyteczną oraz jednostronności nauczania szkół kościelnych. Wypłynął postulat odebrania kościołowi wpływu na wychowanie i podporządkowanie szkół władzom świeckim. Krytyka średniowiecznych metod nauczania oraz nauczania w języku łacińskim.

Zaczęły powstawać niezależne twory szkolne, które miały swoje cele i zadania nie zależne od kościoła:
• 13 wiek – władze miejskie zorganizowały powszechnie dostępne szkoły elementarne w języku ojczystym /włoskim/ Podobne szkoły powstały w innych miastach jak Ferone,Wenecja, Scenie, Mediolanie.
• 1348 – powstaje Uniwersytet Mieszczański we Florencji, który założyła to rodzina MEDYCEUSZY /słynni mecenasi sztuki/
• Do końca 14 wieku powstanie szkół nadwornych z humanistycznym profilem nauki w Florencji, Padwie, Wenecji, Pawi, Weronie, Ferrara, Mantua.
• 1405r powstaje szkoła z KONWIKTEM /akademik/ we Florencji dla uczniów. Założyciel: Gasparino Barzizza.
• 1423 – SZKOŁA RADOŚCI założyciel Wiktorio Defeltre.





Przedstawiciele myśli pedagogicznej w Europie:
Włochy – Vergerio, Piccolomini, Legia, Alberti, Barbaro, Guanino z Werony
Anglia – J. Colet, J. Moore, T. Eliot.
Niderlandy – Groote, J. CELE, A. Higins. J d Vives, Erazm z Roterdamu
Francja – F. Rabeliois, P. Ramus.

John Cele – jako pierwszy zastosował podział na klasy w szkole ze względu na wiek.

MYŚL PEDAGOGICZNA POLSKA

W 1596 Akt Unii Lubelskiej – Jagiellonowie tym aktem połączyli Polskę z Litwą.
W wieku 16tym „złoty wiek szlachecki ” i „złoty wiek kultury polskiej” wpłynął na rozwój architektury - kościoły, zamki królewskie/ np. w Piotrkowie, Warszawie, Niepołomicach, Sandomierzu, Kamieniec Podolski Wilno/ oraz zamki magnackie / zamki magnackie /Baranów, Piaskowa Skała, Trzmielów, Tęczy, Janowiec.

Literatura – rozwija się literatura narodowa, w 16 wieku , która poprzedziła l twórczość łacińską / Jan z Wiślicy, Andrzej Krzycki, Mikołaj Hussowski, Klemens Janowski/
Główni przedstawiciele: Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Piotr Skarga-Powęski.
Rozwija się drukarstwo, powstają pierwsze oficyny drukarskie. Najbardziej wyspecjalizował się w drukarstwie Kraków.
W 15 -16 nastąpił największy rozwój drukarstwa w Krakowie – Jan Haller, Florian, Unger, Mikołaj i Stanisław Szafenbergowie, Hieronim Wieter drukowali nie tylko książki ale i wydawnictwa naukowe.
W Gdańsku – Marian Tretter, Franciszek Rhode, Jerzy Rhete


W 16 wieku powstaje w Poznaniu w 1519r KOLEGIUM BISKUPIE – status akademicki. Nazywana była też Akademią Lubrańskiego/od założyciela Jan Godziemba-Lubrański.
Posiadała 2 wydziały:
1. humanistyczny – kurs przygotowawczy do studiów na wydziale teologii, łacina, gramatyka, poetyka, retoryka, literatura i język Grecki, kurs matematyki, astronomii, elementy prawa i historii powszechnej.
2. teologiczny – zasady liturgii, prawo kanoniczne, dogmatyka moralna, egzegeza pisma Św. /rozbieranie na zdania, co filozof miał na myśli/, śpiew i muzyka kościelna.

Akademia dotrwała do czasów Komisji Edukacji Narodowej do 1773 roku.

MYŚL PEDAGOGICZNA – POLSKA.

1. Łukasz Górnicki
• przewodniczący, przedstawiciel myśli pedagogicznej w Polsce. Twórca „ Dworzanin Polski” /dowolny przekład ksiązki Baltazara Castelione/.
• Ideał : Człowiek o wysokiej kulturze, moralności w sztuce rycerskiej.
2. Mikołaj Rej - „Żywot człowieka poczciwego”
• poglądy na szkołę i wykształcenie szlachcica tj. przygotuje go do udziału w życiu politycznym, żeby umiał przemawiać, sprawność fizyczna, ćwiczeń wojskowych, fechtunku,
• szlachty nie można przemęczać intelektualnie, jedynie studia dla przyszłych naukowców.
3. Erazm Gliczer
• mogą uczyć się tylko dzieci ze związków małżeńskich,
• nauka w szkole a nie w domu od 4 roku życia pod okiem 1 nauczyciela.
• Ideał: religijny, nieskazitelnie moralny, wykształcony tj. w miescie w najlepszych szkołach przez najlepszych nauczycieli, znajomości rzemiosła użyteczności zawodów mieszczaństwa.
4. Szymon Marycjusz
• państwo jest odpowiedzialne za stan oświaty w Polsce,
• kler musi przeżyć ‘ odnowienie moralne” i duchowe,
• nauka dla wszystkich stanów społecznych,
• podnieść prestiż zawodu nauczyciela,
• zakładanie niezależnych szkół od kościoła /miejskie, publiczne, prywatne/, przeciwnik nauczenia przez kościół.
5. Andrzej Frycz Modrzewski – polityk, autor „ O naprawie Rzeczpospolitej” jedna z ksiąg o nazwie „ O Szkole”.
• Powszechny dostęp do szkół dla męskiej części młodzieży,
• szkoła utrzymywana przez klasztor i biskupów,
• program szkolny oparty na kwadilium oraz gramatyce, retoryce, dialektyce na wyższym stopniu i filozofia oraz języki obce.
6. Sebastian Patrycy
• podkreśla role wychowania fizycznego, moralnego i umysłowego,
• dzieci podejmują naukę w wieku 7 lat, na początku dzieci uczone były triwium, pisanie i czytanie,
• na poziomie wyższym program powinien być zróżnicowany w zależności dla jakiego stanu np. dla szlachty – poetyka, historia, etyka, nauka wymowy, prawo, języki / łacina, greka, hebrajski, polski, niemiecki, hiszpański/