UKŁAD KRAZENIA
OBIEG DUZY :
- lewa komora
- aorta
- tętnice
- naczynia włosowate
- prawy przedsionek
FUNKCJE:
- transport
• gazów oddechowych
• substancje odżywcze
• zbędne produkty przemiany materii
- pełni role odpornościową
- utrzymuje stała temp ciala
- przenosi hormony
PODZIAŁ NACZYŃ KRWIONOSNYCH
Żyły- prowadza krew z obwodu w kierunku serca. Ściany cienkie, mało elastyczne, wiotkie. Obecność zastawek. Małe ciśnienie krwi.
Tętnice- prowadza krew z serca do tkanek. Ściany są sprężyste, grube, mocne i kurczliwe. Brak zastawek. Duże ciśnienie krwi.
Naczynia włosowate – cienkie naczynia krwionośne oplatające tkanki, docierają do każdej kom. Brak zastawek. Niskie ciśnienie krwi.
Krew - Krew jest tkanką płynną, krążącą w naczyniach krwionośnych dzięki czynności serca. Wypełnia ona naczynia krwionośne w całym organizmie, zarówno tętnicze, włosowate jak i żylne. Składa się z komórek (krwinek czerwonych, płytek krwi i krwinek białych) i części płynnej – osocza. Krew dociera do wszystkich zakątków organizmu i dostarcza tlen pobrany wcześniej z płuc, składniki mineralne, składniki energetyczne i witaminy.
Składa się z:
osocze
krwinki czerwone – erytrocyty
krwinki białe – leukocyty
płytki krwi – trombocyty
surowica
Tętno (puls) - faliste odkształcenie tętnicy podczas skurczu serca
Częstotliwość tętna:
u płodu: 110-150/min u niemowląt: 130/min u dzieci: 100/min u młodzieży: 85/min u dorosłych: 60-80/min u ludzi starszych: 60/min
Reakcja ortostatyczna - objaw regulacji ciśnienia przez organizm przy zmianie położenia ciała. Mogą się pojawić tzw. 'mroczki przed oczami – chwilowe niedokrwienie mózgu.
UKŁAD LIMFATYCZNY
PODZIAŁ:
- kapilary limfatyczne (tworzą bezzastawkowy system naczyniowy o drobnych oczkach. krwionośne naczynia włosowate, limfatyczne.
- kolektory (stanowią właściwe naczynia transportowe limfy.)
- przedkolektory
- pnie limfatyczne
· odpornościowa – w węzłach limfatycznych powstają niektóre leukocyty; usuwanie obcych substancji organicznych (bakterii, wirusów, grzybów) i nieorganicznych na drodze reakcji immunologicznych
· neutralizująca – przepływająca po organizmie limfa zbiera substancje toksyczne i odprowadza je do węzłów chłonnych, skąd są transportowane do nerek i usuwane z organizmu
· odprowadzająca – transport produktów uwalnianych przez komórki do osocza (enzymy, cytokiny i inne)
Cechy:
- brak centralnej pompy ( brak serca )
- brak ciągłego przebiegu
Rola limfy :
- transportuje substancje pokarmowe,
-transportuje produkty przemiany materii do miejsc ich wydalania,
-rozprowadza po organiznie cieplo i hormony
-ma zdolnosc krzepniecia
-ochrania organizm przed wnikaniem drobnoustrojów
Skład limfy:
*woda
* sole mineralne
* białka
* tłuszcze
* limfocyty (białe ciałka krwi)
Węzły chłonne to skupiska tkanki limfatycznej odpowiadającej za odporność organizmu.
Rola węzłów chłonnych:
Główną funkcją węzłów jest filtracja zawartej w nich limfy oraz udział w wytwarzaniu przeciwciał.