MONOTERPENY

Właściwości:C10, z reguły nierozp.w wodzie,ciecze lepkie lub ciała stałe lotne,silny zapach,wchodzą w skład olejków eter.

Farmakologia:drażnią skórę i błony-nacierania,przeziębienia, choroby reumatyczne,żółciopędne i żółciotwórcze, wykrztuśne, moczopędne,uspokajające, przeciwbakteryjne.

Substancje:1)LINALOL-optycznie czynny,lewoskrętny; w olejku lawendowym z kwiatu lawendy. 2)CYTRAL-w olejku cytrynowym. 3)MENTOL-w olejku miętowym liścia mięty pieprzowej; słabe wł.znieczulające miejscowo. 4)PINEN-w olejku terpentynowym(Terebinthinae oleum) z Pinus sylvestris. 5)BORNEOL-w olejkach z drzew iglastych. 6)KAMFORA-z kory drzewa kamforowego(Cinnamomum camphora).

SESKWITERPENY

Właściwości:ciecze lub ciała stałe,lotne lub nielotne,nierozpuszczalne.

Farmakologia:laktony seskwiterpenowe mają właściwości goryczowe.

Substancje: 1)FARNEZOL-z Tiliae inflorescentia, wł.uspokajające i rozkurczające. 2)BISABOLOL-z Chamomillae anthodium, wł.przeciwzapalne. 3)CHAMAZULEN-z Chamomillae anthodium, przeciwzapalne. 4)KWAS WALERENOWY-z Valerianae radix, uspokajające. 5)PARTENOLID-z Parthenii folium, przeciwmigrenowe. 6)ABSYNTYNA-z Absinthi herba, goryczowe. 7)KNICYNA-z Cnici benedicti herba, pobudza łaknienie i trawienie.

DITERPENY

Właściwości:rozpuszczalne i nierozpuszczalne, nielotne, składniki żywic.

Substancje: 1)KWAS ABIETYNOWY-w kalafonii z Pinus sp., przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe, alergizujące. 2)GINKGOLIDY A i B-z Ginkgo bilobae folium, pobudza krążenie. 3)RETINOL-witamina A.

TRITERPENY

Właściwości:nielotne, nierozpuszczalne

SAPONINY TRITERPENOWE-związki glikozydowe rozpuszczalne w wodzie; obniżają napięcie powierzchniowe.

Substancje:1)SAPONAZYD A-w Saponariae eadix. 2)HEDERASAPONINA C-w Hederae heli cis folium (Hedera helix). 3)PRIMULASAPONINA A-w Primulae radix. 4)GLICYRYZYNA-w Glycyrrhizae radix. 5)ESCYNA-w Hippocastani semen, uszczelnia naczynia. 6)GINSENOZYDY-w Ginseng radix (Panax ginseng), wł.adaptogenne.

TETRATERPENY

Podział: karoteny I ksantofile

Właściwości: nierozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalne w tłuszczach.

Substancje: 1)B-KAROTEN-w Dauci radix (Daucus carota), ochrona skóry, przeciwnowotworowe, prowitamina A. 2)LIKOPEN-w Solanum lycopersicum, antyoksydacyjne, przeciwnowotworowe, ochrona skóry. 3)LUTEINA-brukselka, jarmuż,przeciw degeneracji plamki żółtej. 4)ZEAKSANTYNA-w Zea Mays, jak luteina.

POLITERPENY

KAUCZUK NATURALNY-w soku mlecznym drzew kauczukodajnych (Hevea brasilensis), miękki, elastyczny, rozpuszczalny w rozp.oranicznych. GUTAPERKA-sok mleczny, nieelastyczny, w dentystyce.

IRYDOIDY

Pochodne irydodialu, struktura C8,C9,C10. Sekoirydoidy mają rozbity pierścień cyklopentanowy.

Właściwości:ciecze lub ciała stałe,glikozydy rozpuszczalne w wodzie,nielotne; w wodzie hydrolizują i dają niebieskie zabarwienie.

Substancje:1)AUKUBINA-w Plantaginis lanceolatae folium i Euphrasiae herba z gatunku Euphrasia rostkoviana. Przeciwzapalne i bakteriostatyczne. 2)HARPAGOZYD-w Harpagophyti radix z gatunku Harpagophytum procumbens. Przeciwzapalne. 3)OLEOEUROPEINA-w Oleae folium z gatunku Olea europea. Hipotensyjne obniża cholesterol. 4)WALEPOTRIATY-w Valerianae radix,uspokajające. SUBSTANCJE GORYCZOWE-1)GENCJOPIKROZYD i AMAROGENTYNA w Gentianae radix. 2)ERYTROCENTAURYNA w Centaurii herba z gatunku Erythrea centaurium.

STEROIDY

I)SITOSTEROLE – B-SITOSTEROL w Cucurbitae semen (Cucurbita pepo), Pygei africani cortex (Pygeum africanum), Sabalis serrulatae fructus (Sabal serrulata). Na łagodny przerost prostaty. II)KWASY ŻÓŁCIOWE-KWAS CHOLOWY, wspomaga trawienie tłuszczów. III)HORMONY STEROIDOWE-1)Kora nadnerczy-mineralokortykosteroidy i glikokortykosteroidy. 2)Hormony płciowe. IV)SAPONINY STEROIDOWE-RUSKOGENINA w Rusci aculeati rhizoma z gatunku Ruscus aculeatus, uszczelnia naczynia. V)GLIKOZYDY NASERCOWE-Kardenolidy i bufadienolidy. Digitalis purpureae folium (Digitoksyna), Digitalis lanatae folium (Digoksyna), Adonidis vernalis herba (Adonitoksyna), Convallariae maialis herba (Konwalatoksyna) i Scillae bulbus z gatunku Urginea maritima (Proscilarydyna).