Diagnoza i terapia trudności szkolnych

DIAGNOZA I TERAPIA TRUDNOŚCI SZKOLNYCH

1. Wyjaśnij terminy:
a) Niepowodzenia szkolne

proces pojawiania się braków w wymaganych przez szkolę wiadomościach i umiejętnościach ucznia oraz negatywnego stosunku wobec tych wymagań. Niepowodzenia szkolne uczniów są wynikiem długofalowego procesu, którego początek jest trudno wykrywalny. Objawia się on spadkiem przystosowania szkolnego dziecka wskutek narastania jego niewydolności szkolnej. Do najbardziej ewidentnych niepowodzeń należy zaliczyć: drugoroczność, wieloroczność, odpad, odsiew szkolny. Czesław Kupisiewicz podzielił niepowodzenia w nauce szkolnej na ukryte lub jawne. Niepowodzenia ukryte występują wówczas, gdy nie zostają dostrzegane braki w wiadomościach, umiejętnościach lub nawykach uczniów, mimo że braki tego rodzaju rzeczywiście istnieją. Niepowodzenia ukryte prowadzą zazwyczaj do niepowodzeń jawnych. Ten rodzaj niepowodzeń szkolnych wystąpi wówczas, gdy nauczyciel stwierdza określone braki w opanowywanej przez ucznia wiedzy i w rezultacie ocenia wyniki jego pracy jako „niedostateczne”.

- Przyczyną trudności szkolnych jest również nieharmonijny rozwój psychoruchowy dziecka. Objawia się to tym, iż niektóre funkcje rozwijają się prawidłowo, podczas gdy inne kształtują się z opóźnieniem. Dotyczy to przede wszystkim funkcji, które biorą udział  w nauce czytania i pisania, jak również w ich współdziałaniu.

-Objawy zaburzeń poszczególnych funkcji: zaburzenia rozwoju funkcji słuchowo ; językowych objawiają się jako zaburzenia uwagi, pamięci oraz percepcji słuchowej.
Nieprawidłowości funkcji wzrokowych objawiają się jako zaburzenia
uwagi na materiale literowym, obniżoną spostrzegawczością wzrokową oraz
pamięcią wzrokową.

b) Diagnoza trudności szkolnych

Diagnoza oznacza: rozróżnianie, osądzanie i rozpoznanie. Cechami dobrej diagnozy jest  rzetelność, trafność i nieodłączność prognozy. Diagnoza powinna zawierać informacje z zakresu: społecznego, medycznego, psychologicznego i pedagogicznego. Diagnoza pedagogiczna stanowi podstawę zaplanowania form pracy korekcyjno-wyrównawczej, jak również programowanie procesu terapii.

c) Terapia pedagogiczna

jest to oddziaływanie za pomocą środków psycho - pedagogicznych na przyczyny i przejawy trudności w uczeniu się, mające na celu eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz ich ujemnych konsekwencji (poziom samooceny, niechęć do dalszej nauki, zaburzenia koncentracji uwagi, zaburzenia kontaktów interpersonalnych, nerwice, trudna i patologiczna sytuacja domowa- zbyt duży nacisk na naukę), likwidowanie przyczyn, wyrównywanie wiadomości szkolnych, kompensacja .

 2. Celem terapii pedagogicznej jest:

-stymulowanie rozwoju dziecka - jest to cel nadrzędny
-stymulowanie i usprawnianie rozwoju funkcji psycho - motorycznych
-wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach
-eliminowanie niepowodzeń szkolnych poprzez różne techniki
-eliminowanie niepowodzeń emocjonalno - społecznych i ich konsekwencji.

Bardzo ważnym i istotnym efektem zajęć terapii pedagogicznej jest to, że są one efektywne, i powodują zmiany (np. zmiana nastawienia do nauki, pracy, opanowanie niechęci do szkoły).Dobór metod pracy podyktowany jest trudnościami jakie ma dziecko.

3. Wymień zasady terapii

- możliwe pełna indywidualizacja pracy z każdym dzieckiem;

- stawianie zadań dostosowanych do możliwości dziecka i zapewnianie warunków do poprawnego wykonywania ćwiczeń;

- powolne, systematyczne przechodzenie od zadań łatwiejszych do trudniejszych, od prostych do bardziej złożonych;

- zapewnianie warunków do utrwalania prawidłowych umiejętności i likwidowania niekorzystnych nawyków w czytaniu i pisaniu;

- dostosowanie czasu trwania poszczególnych ćwiczeń do wydolności dziecka;

- mobilizowanie dziecka do wykonywania zadań poprzez stosowanie różnorodnych form ćwiczeń;

4. Wymień i opisz krótko znane Ci  metody, techniki i narzędzia diagnostyczne

Wyróżniamy tutaj narzędzia diagnostyczne tj.: (to jest z notatek od dr Maksymowicz)

- rysunek postaci : test Goodnow, test Harrisa: „narysuj człowieka”, test: narysuj rower- Sikorski, narysuj samego siebie, narysuj osobę. *psychologia rysunku- Szumana

- rysunek rodziny: test rodziny Cormana, „narysuj rodzinę”- test Wolffa, kinetyczny obraz rodziny podczas wspólnej pracy, rysunki projekcyjne rodziny, test Kos i Biermann: „rysunek rodziny zaczarowanej”, test: dom, drzewo, człowiek.

-testy Oziereckiego do badania zaburzeń motoryczności

-Ewa Jarosz: „Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego”.

Metoda badania Technika badawcza Narzędzie badawcze
Metoda indywidualnego przypadku

a/wywiad

  • częściowo-kierowany

  • grupowy

  • narracyjny

b/ obserwacja

  • otwarta

  • bezpośrednia

  • jawna

c/ analiza dokumentów

a/kwestionariusz wywiadu

b/arkusze obserwacyjne

c/notatki

opisy dokumentów

W diagnozie pedagogicznej mogą być stosowane następujące metody badawcze:

-        obserwacja pedagogiczna, 

-        rozmowy,

-        wywiad szkolny i środowiskowy,

-        sprawdziany czytania i pisania,

-        analizę wytworów ucznia

5. Dysleksja rozwojowa

Są to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Spowodowane są zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.

Objawy dysleksji rozwojowej

Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas gdy już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy, które cechują tzw. dzieci ryzyka dysleksji.

6. Jaką rolę pełni nauczyciel i rodzic w procesie terapii trudności
szkolnych


Wyszukiwarka