POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH

WYDZIAŁ ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

Procesy i Techniki Produkcyjne

Sprawozdanie z wycieczki do Huty Katowice

Wykonał:

Hubert Skrzypulec

Data: 19.12.2007

Kierunek: ZiIP 2.2

Miasto: Zabrze

Wstęp.

O Hucie Katowice

W dniu 06.12.2007 roku odbyła się, w ramach zajęć z przedmiotu Procesy i Techniki Produkcyjne, wycieczka do Huty Katowice w Dąbrowie Górniczej.

Huta Katowice jest największą hutą żelaza w Polsce. Potencjał produkcyjny huty szacuje się na 9,5 mln ton stali rocznie.

Krótka historia Huty Katowice:

Decyzja o wybudowaniu w Zagłębiu Dąbrowskim ówcześnie największego i najnowocześniejszego w PRL-u kombinatu metalurgicznego, zapadła na VI Zjeździe PZPR we wrześniu 1971 roku.

Skutkiem tej decyzji były późniejsze, ogromne zmiany struktury gospodarczej i społecznej na skalę całego kraju. Oprócz zupełnego przeobrażenia zagłębiowskiego regionu, polegającego zarówno na poważnych zmianach urbanistycznych jak i wielkiej fali migracji ludności, równocześnie rozpoczęto realizację innych, wielkich inwestycji centralnych, takich jak budowa Linii Hutniczej Szerokotorowej wraz z taśmociągiem transportowym rudy żelaza, czy dziesiątków zakładów pomocniczych.

Obecnie Oddział Dąbrowa Górnicza, wyposażony m.in. w trzy wielkie piece, trzy walcownie (Walcownia Półwyrobów - Zgniatacz, Walcownia Duża i Walcownia Średnia), dwie linię ciągłego odlewu stali oraz własną elektrociepłownię, znany jest przede wszystkim z produkcji szyn tramwajowych i kolejowych, na których - pomimo zmiany właściciela - nadal znajduje się rozpoznawany w całym świecie znaczek "HK". W zakładzie zatrudnionych jest 4073 osób (wg stanu koniec 2006), przy czym wciąż prowadzona jest polityka redukcji kosztów produkcji.

Etap I – Wydział wielkopiecowy

Pierwszym miejscem w jakie się udaliśmy był wydział wielkopiecowy, gdzie byliśmy świadkami spustu surówki. W Hucie Katowice istnieją trzy wielkie piece, każdy o użytkowej objętości wynoszącej 3200 m³ i średnicy 12m. Takie rozmiary pieca pozwalają uzyskać wydajność na poziomie 6400 ton na dobę.

Proces wielkopiecowy jest monitorowany w osobnym pomieszczeniu przez pracowników huty za pomocą aparatury kontrolno pomiarowej

Urządzenia namiarowe wielkich pieców wyposażone są w wagi automatycznie ważące i dawkujące wsad zasypywany do pieca z obrotową rynną zasypową. Układ zasypowy jest zhermetyzowany, a odzyskiwany gaz wielkopiecowy po oczyszczeniu kierowany jest do wewnętrznej sieci zakładu. Proces wielkopiecowy jest zdalnie sterowany i zautomatyzowany. Stosowana technologia zapewnia produkcję surówki o obniżonej zawartości manganu i krzemu. Odbiór surówki w stanie płynnym realizowany jest przy pomocy surówkowozów o pojemności ok. 420 ton.

Naokoło pieca są 4 otwory spustowe, a przy każdym znajdują się urządzenia: wiertarka i zatykarka.

Piec posiada 3 systemu chłodzenia:

• dół pieca – powietrzem

• wokoło pieca – chłodzenie wodą

• góra pieca – chłodzenie parą wodną

Z pieca wypływa jednorazowo 400 – 700 ton surówki.

Oprócz żużla produktem ubocznym jest gaz wielkopiecowy, za pomocą którego ogrzewane jest powietrze do temperatury 1200⁰C i jako ciepły dmuch oddawany jest z powrotem do wielkiego pieca.

Etap II – Wydział konwertorowy

Kolejnym celem naszej wycieczki był wydział konwertorowy. Najbardziej efektowne, ale jednocześnie bardzo niebezpieczne miejsce w hucie.

Stalownia konwertorowa wyposażona jest w trzy konwertory tlenowe. Proces konwertorowy jest zautomatyzowany i wyposażony w autonomiczne systemy komputerowe.

Po zalaniu pieca płynną surówką następuje wprowadzenie lancy tlenowej, przez którą wprowadzane jest ok. 1200 m³ tlenu z siłą 12-24 atmosfer i proces ten trwa od 15-25 minut. Gaz konwertorowy jest odzyskiwany dzięki specjalnej instalacji i przechowywany w zbiorniku.

Etap III – Wydział Ciągłego Odlewania Stali [COS]

Odlewanie stali przeprowadza się dwoma metodami: tradycyjną i ciągłego odlewania. Metoda tradycyjna polega na odlewaniu stali z kadzi odlewniczych jednocześnie do dwóch wlewnic. Wlewki przekazywane są na Walcownię Zgniatacz do dalszego przerobu lub na sprzedaż.

W procesie ciągłego odlewania stal wypływa z kadzi głównej do kadzi pośredniej, a następnie z kadzi pośredniej 6 otworami do krystalizatorów miedzianych. Na wydziale COS znajdują się dwie maszyny do ciągłego odlewania stali. Na jednej z nich odlewa się wlewki o przekroju 280 x 300 mm i 280 x 400 mm przeznaczone głównie dla Walcowni Dużej natomiast na drugiej odlewane są wlewki o przekroju od 105 x 105 mm do 190 x 220 mm przeznaczone głównie dla Walcowni Średniej.

Etap IV – Walcownia średnia

Ostatnim punktem naszego zwiedzania była Walcowania Średnia, gdzie mogliśmy obserwować jak wcześniej nagrzane wlewki są walcowane metodą zgniatania. Wlewki po takim walcowaniu nazywane potocznie „slapem”, trafiały do maszyny posiadającej palniki umożliwiające usunięcie zewnętrznej warstwy przewalcowanego materiału w celu wyeliminowania jakichkolwiek wad znajdujących się na powierzchni. Po tych zabiegach z przewalcowanej wcześniej wlewki usuwa się końcówki, po czym trafia ona do magazynu. Dalsza obróbka takiej wlewki jest obrabiana poza obrębem oddziału w Dąbrowie Górniczej.