Dieta w przewlekłym zapaleniu trzustki
Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) charakteryzuje się postępującym włóknieniem z towarzyszącym zanikiem tkanki gruczołowej, prowadzącym w różnych okresach do upośledzenia czynności zewnątrzwydzielniczej trzustki i rozwoju cukrzycy.
W przewlekłym zapaleniu trzustki stosuje się dietę niskotłuszczową, bogatą w węglowodany i białko. Najważniejsze w postępowaniu dietetycznym w przebiegu przewlekłego zapalenia trzustki jest ograniczenie spożycia tłuszczu do około 50 g/d. Zaleca się spożywanie chudych gatunków mięs (cielęcina, drób), chudych wędlin, chudych ryb, odtłuszczonego mleka (0,5% tł.), chudych twarogów i jogurtu naturalnego.
Tłuszcz można podzielić na widoczny, a więc oleje dodawane do potraw i tłuszcze do smarowania, oraz niewidoczne, czyli te, które znajdują się w produktach spożywczych. Aby ograniczyć ilość tłuszczu w diecie, należy usuwać widoczny tłuszcz ze spożywanych produktów, np. tłuszcz otaczający wędliny, wykrawać tłuszcz z mięsa, usuwać skórę z kurczaka, zamiast śmietany stosować jogurt naturalny lub kefir, do smarowania pieczywa używać niskotłuszczowych margaryn roślinnych, nie spożywać do mięs tłustych sosów i nie zaprawiać zup zasmażką ani śmietaną. Potrawy powinny być gotowane w wodzie lub na parze, pieczone w folii aluminiowej, pergaminie albo rękawie foliowym z minimalną ilością tłuszczu roślinnego, takiego jak oliwa z oliwek i olej rzepakowy, lub duszone bez obsmażania na tłuszczu.
Należy pamiętać, że całkowite ograniczenie spożycia tłuszczu nie jest wskazane, gdyż upośledziłoby wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witaminy A, D, E i K. W przypadku tej diety głównym źródłem energii są węglowodany. Należy spożywać produkty węglowodanowe o małej zawartości błonnika pokarmowego (pszenne pieczywo, drobne kasze, makarony z małą zawartością jaj, ziemniaki puree, cukier, miód, dżemy bez pestek, przeciery owocowe). U osób z przewlekłym zapaleniem trzustki, u których wystąpiła cukrzyca, trzeba wykluczyć produkty zawierające cukry proste, takie jak cukier, miód, wysokosłodzone dżemy i syropy owocowe. Jeśli po spożyciu surowych warzyw lub owoców wystąpią objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak wzdęcia, bóle brzucha czy biegunka, należy spożywać warzywa i owoce w postaci gotowanej (np. pieczone jabłka) albo w postaci przecierów lub rozcieńczonych soków. Z diety należy wyeliminować warzywa i owoce wzdymające (kapusta, cebula, pory, czosnek, suche nasiona roślin strączkowych, śliwki, czereśnie).
Spożycie białka powinno wynosić około 1–1,5 g/kg mc., a głównym jego źródłem powinny być niskotłuszczowe produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak chude gatunki mięs, ryb i wędlin, chudy twaróg, mleko z zawartością tłuszczu do 1,5%.
Należy pamiętać, że nawet niewielkie spożycie alkoholu może powodować zaostrzenie choroby. U większości chorych z przewlekłym zapaleniem trzustki obserwuje się niedobór masy ciała, dlatego dieta powinna być wysokokaloryczna (najczęściej 2500–3000 kcal). Posiłki powinny być regularne – zaleca się spożywanie 5–6 posiłków o jednakowej kaloryczności. W zespole złego wchłaniania stosuje się substytucję preparatami trzustkowymi i suplementację witamin: A, D, E i K, witamin z grupy B oraz kwasu foliowego.
| Tabela. Produkty zalecane i niezalecane w żywieniu chorych z przewlekłym zapaleniem trzustki |
|---|
| produkty |
| produkty zbożowe |
| mięso, drób, dziczyzna |
| ryby |
| wędliny i przetwory mięsne |
| zupy, sosy |
| tłuszcze do smarowania, oleje |
| ziemniaki |
| warzywa, sałatki |
| mleko, produkty mleczne |
| owoce i orzechy |
| przyprawy, sosy przyprawione korzeniami, zioła |
| cukier, słodycze |
| napoje |
Przykładowy jadłospis dla osób z przewlekłym zapaleniem trzustki
I śniadanie
zupa mleczna z kaszą manną (mleko o zawartości 0,5% tł.)
bułka pszenna
margaryna
kiełbasa szynkowa z indyka
ogórek, sałata
jajko na miękko
herbata gorzka
II śniadanie
chleb pszenny
margaryna
polędwica z kurczaka
sałatka z sałaty zielonej z pomidorem i papryką doprawiona niewielką ilością oliwy z oliwek
Obiad
krupnik z ryżu
pulpety z cielęciny (małe sztuki)
margaryna
ziemniaki
buraczki gotowane z margaryną
sok marchwiowo-jabłkowy
Podwieczorek
jogurt
banan
Kolacja
makaron z serem chudym i jogurtem 0% tł.
jabłko pieczone
herbata gorzka
Nadżerka przełyku przyczyny
Jest to jedna z chorób układu trawiennego. Nie występuje samoistnie. Przyczyną powstawania nadżerek w przełyku jest cofanie soków żołądkowych, co jest objawem choroby zwanej refluksem przełykowym, czyli popularną zgagą. Przełyk jest w efekcie cofania soków żołądkowych podrażniony, co prowadzi do powstania nadżerki przełyku, a potem owrzodzenia.
Nadżerka przełyku dieta
Nieleczone nadżerki przełyku mogą doprowadzić nawet do choroby nowotworowej. Ważne są w tej chorobie profilaktyka i stosowanie odpowiedniej diety. Nie powinno się spożywać posiłków nadmiernie tłustych i w żadnym wypadku nie jeść tuż przed snem. Nie pomaga picie nadmiernej ilości kofeiny, alkoholu i palenie papierosów. Skłonność do tej choroby mają ludzie z nadwagą. Są różne stadia występowania nadżerek.
Nadżerka przełyku objawy
Najpierw występuje jedna, której wielkość nie przekracza ok. 5 mm, w kolejnym pojawia się większa ilość niewielkich nadżerek, występujących w przełyku, które się jednak nie zlewają. Problem pojawia się, gdy nadżerki powiększają się i zajmują około 50% przełyku. Najgroźniejsze są zlewające się nadżerki, które zajmują więcej niż 75%. Należy pamiętać, że nadżerka przełyku jest wyraźnym objawem groźniejszej choroby. Trzeba się skonsultować z lekarzem i podjąć leczenie.