RISK SCORE
Metoda RISK SCORE jest jakościową, wskaźnikową metodą oceny ryzyka, w której określane w definicji ryzyka prawdopodobieństwo skutków zdarzenia jest uszczegółowione i przedstawione przez dwa parametry ryzyka, tj. ekspozycję na zagrożenie i prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia. W metodzie tej wartościowanie ryzyka opisuje wyrażenie:
R=S•E•P
gdzie parametrami ryzyka R są:
S -możliwe skutki zdarzenia (straty spowodowane przez zdarzenie),
E -ekspozycja na zagrożenie,
P -PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA ZDARZENIA.
Szacowanie wartości poszczególnych parametrów ryzyka przedstawiono poniżej.
S -skutki zdarzenia
| Wartość S | Szacowaniestraty | Straty ludzkie | Stratymaterialne |
|---|---|---|---|
| 100 | poważna katastrofa | wiele ofiar śmiertelnych | > 30 mln zł |
| 40 | katastrofa | kilka ofiar śmiertelnych | 10-30 mln zł |
| 15 | bardzo duża | jedna ofiara śmiertelna | 0,3-1 mln zł |
| 7 | duża | ciężkie uszkodzenia ciała | 30-300 tys. zł |
| 3 | średnia | absencja | 3-30 tys. zł |
| 1 | mała | udzielenie pierwszej pomocy | < 3 tys. zł |
E -ekspozycja na zagrożenie
| Wartość E | Charakterystyka |
|---|---|
| 10 | stała |
| 6 | częsta (codzienna) |
| 3 | sporadyczna (raz na tydzień) |
| 2 | okazyjna (raz w miesiącu) |
| 1 | minimalna (kilka razy w roku) |
| 0,5 | znikoma (raz w roku) |
Metodę RISK SCORE opracowano na potrzeby marynarki wojennej USA. Ekspozycja na zagrożenia stała – wartość E=10 odpowiada sytuacji przebywania marynarza na okręcie, gdy jest on narażony na zagrożenie, np. zatonięcie, mimo że nie wykonuje żadnych prac.
P -PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA ZDARZENIA
| Wartość P | Charakterystyka | Szansa w % | Prawdopodobieństwo |
|---|---|---|---|
| 10 | bardzo prawdopodobne | 50 | 0.5 |
| 6 | całkiem możliwe | 10 | 0,1 |
| 3 | praktycznie możliwe | 1 | 0,01 |
| 1 | mało prawdopodobne, możliwe | 10-1 | 0,001 |
| 0,5 | tylko sporadycznie możliwe | 10-2 | 0,0001 |
| 0,2 | możliwe do pomyślenia | 10-3 | 0,00001 |
| 0,1 | teoretycznie możliwe | 10-4 | 0,000001 |
Po określeniu wskaźnika ryzyka R, wartościowanie ryzyka odbywa się według przyjętej w metodzie skali.
R – ryzyko
| Wartość R | Kategoria ryzyka | Działaniezapobiegawcze |
|---|---|---|
| R ≤ 20 | akceptowalne | wskazana kontrola |
| 20 < R ≤ 70 | małe | potrzebna kontrola |
| 70 < R ≤ 200 | istotne | potrzebna poprawa |
| 200 < R ≤ 400 | duże | potrzebna natychmiastowa poprawa |
| R > 400 | bardzo duże | wskazane wstrzymanie pracy |
Metoda pięciu kroków – FIVE STEPS
Metoda FIVE STEPS jest jakościową, wskaźnikową metodą oceny ryzyka, w której określane w definicji ryzyka prawdopodobieństwo skutków zdarzenia jest uszczegółowione i przedstawione przez trzy parametry ryzyka, tj. częstotliwość narażenia (ekspozycję), liczbę osób narażonych i prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia.
W metodzie Pięciu Kroków wartościowanie ryzyka opisuje wyrażenie:
R = P•F•S•I
gdzie parametrami wartość ryzyka R są:
P - PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA ZDARZENIA,
F- częstotliwość narażenia (ekspozycja),
S - następstwa zdarzenia (skutki),
I - liczba osób narażonych.
Szacowania wartości parametrów ryzyka dokonuje się w oparciu o dalej przedstawione zasady.
P -PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA ZDARZENIA
| Wartość P | Charakterystyka |
|---|---|
| 0,033 | prawie niemożliwe |
| 1 | bardzo mało prawdopodobne, ale możliwe |
| 1,5 | mało prawdopodobne, ale może się zdarzyć |
| 2 | możliwe, ale niecodziennie |
| 5 | równa szansa |
| 8 | prawdopodobne |
| 10 | zdarza się |
| 15 | pewne |
F -częstotliwość narażenia
| Wartość F | Charakterystyka |
|---|---|
| 0,5 | raz na rok |
| 1 | raz na miesiąc |
| 1,5 | raz na tydzień |
| 2,5 | raz dziennie |
| 4 | co godzinę |
| 6 | ciągle |
S -następstwa zdarzenia
| Wartość S | Charakterystyka |
|---|---|
| 0,1 | zadrapania, siniaki, |
| 0,5 | skaleczenia, łagodne obrażenia, |
| 2 | proste złamania, lekka choroba, |
| 4 | skomplikowane złamania, poważna choroba, |
| 6 | utrata jednej kończyny, utrata oka. trwała utrata słuchu, |
| 10 | utrata dwóch kończyn, utrata oczu, |
| 15 | śmierć. |
I- liczba osób narażonych
| Wartość I | Charakterystyka |
|---|---|
| 1 | 1 – 2 osoby |
| 2 | 3 – 7 osób |
| 4 | 8 – 15 osób |
| 12 | 16 – 50 osób |
Po określeniu wskaźnika ryzyka R, wartościowanie ryzyka odbywa się według przyjętej w metodzie skali.
R -poziom ryzyka
| Wartość R | Charakterystyka |
|---|---|
| 0 – 5 | pomijalne |
| 5 – 50 | niskie, ale istotne |
| 50 – 500 | wysokie |
| powyżej 500 | nie do przyjęcia |
Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
Wstępna Analiza Zagrożeń jest metodą matrycową, indukcyjną, pozwalającą na jakościowe oszacowanie ryzyka. Obejmuje ona etapy:
–charakterystyki stanowiska pracy, dla którego prowadzona jest ocena ryzyka,
–sporządzenia listy zidentyfikowanych zagrożeń,
–oszacowanie ryzyka,
–wartościowanie ryzyka wyrażone przez zależność:
W=S•P
gdzie:
S – stopień szkód,
P – prawdopodobieństwo zdarzenia.
Szacowanie stopnia szkód i prawdopodobieństwa odbywa się według opracowanej skali na sześciu poziomach dla każdego zidentyfikowanego zagrożenia.
S -STOPIEŃ SZKÓD
| Poziom | Charakterystyka |
|---|---|
| 1 | znikome urazy, lekkie szkody |
| 2 | lekkie obrażenia, wymierne szkody |
| 3 | ciężkie obrażenia, znaczne szkody |
| 4 | pojedyncze wypadki śmiertelne, ciężkie szkody |
| 5 | zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na bardzo dużą skalęna terenie zakładu |
| 6 | zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na dużą skalę pozaterenem zakładu |
Poziom 1-5 dotyczy oceny stopnia szkód i prawdopodobieństwa szkód dla zdarzeń na terenie zakładu, poziom 6 poza terenem zakładu.
P -PRAWDOPODOBIEŃSTWO SZKÓD
| Poziom | Charakterystyka |
|---|---|
| 1 | bardzo nieprawdopodobne |
| 2 | mało prawdopodobne, zdarzające się raz na 10 lat |
| 3 | doraźne wydarzenia, zdarzające się raz w roku |
| 4 | dosyć częste wydarzenia, zdarzające się raz w miesiącu |
| 5 | częste regularne wydarzenia, zdarzające się raz w tygodniu |
| 6 | duże prawdopodobieństwo wydarzenia |
Po oszacowaniu parametrów ryzyko wartościowane jest na podstawie matrycy ryzyka przedstawionej w tabeli 1.
Tabela 1. Matryca wartościowania ryzyka metoda PHA
Ryzyko wartościowane jest na trzech poziomach:
1 – 3 - ryzyko akceptowalne,
4 – 9 - dopuszczalna akceptacja ryzyka po ocenie ryzyka,
10 – 25 (36) - ryzyko niedopuszczalne - wymagane zmniejszenia ryzyka.
Wartość wskaźnika ryzyka poniżej 25 dotyczy szacowania stopnia szkód dla szkód na stanowiskach pracy na terenie zakładu.
Graf ryzyka
Metoda Graf ryzyka jest jakościową metodą oceny ryzyka, w której określane w definicji ryzyka prawdopodobieństwo zdarzenia jest uszczegółowione i przedstawione przez trzy parametry ryzyka, tj. czas występowania zagrożenia (ekspozycja), możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniem i prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego zdarzenia.
Parametrami ryzyka są:
–wielkość szkód (strat) S, jakie może spowodować zagrożenie,
–czas występowania zagrożenia (ekspozycja) A,
–możliwość zastosowania ochrony przed zagrożeniem G,
–prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego zdarzenia W.
Szacowanie wartości parametrów ryzyka w metodzie Graf ryzyka dokonuje się według dalej przedstawionych zasad.
S – Wielkość szkód
| Oznaczenie | Charakterystyka |
|---|---|
| S1 | lekkie obrażenia lub dyskomfort |
| S2 | ciężkie lub nieodwracalne obrażenia jednej lub większejliczby osób |
| S3 | śmierć najwyżej jednej osoby |
| S4 | śmierć większej liczby osób |
A – Czas występowania zagrożenia
| Oznaczenie | Charakterystyka |
|---|---|
| A1 | rzadkie do częstego |
| A2 | częste do stałego |
G – Ochrona przed zagrożeniem
| Oznaczenie | Charakterystyka |
|---|---|
| G1 | efektywna przy spełnieniu pewnych warunków |
| G2 | nie dająca prawie żadnych efektów |
W – Prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego zdarzenia
| Oznaczenie | Charakterystyka |
|---|---|
| W1 | bardzo małe |
| W2 | małe |
| W3 | relatywnie duże |
Wartościowanie ryzyka odbywa się za pomocą grafu (rys. 4) według skali siedmiostopniowej dla trzech poziomów:
Rysunek 1. Graf ryzyka
Ocena ryzyka za pomocą PN-N-18002
Metoda oceny ryzyka przeznaczona do jakościowego oszacowania ryzyka zawodowego. W metodzie szacuje się parametry ryzyka, którymi są możliwe spowodowane zdarzeniem ciężkości następstw (skutki) oraz prawdopodobieństwo, z jakim następstwa te mogą wystąpić.
Wartościowanie ryzyka przeprowadzane jest przez odczytanie jego wartości z matrycy.
Szacowanie ciężkości następstw i prawdopodobieństwa następstw odbywa się w skali trójstopniowej dla każdego zidentyfikowanego zagrożenia. Charakterystykę wartości parametrów ryzyka przedstawiają tablice 2 i 3.
Tabela 2. Szacowanie ciężkości następstw
| Następstwa | Charakterystyka |
|---|---|
| O małej szkodliwości | Urazy i choroby, które nie powodują długotrwałychdolegliwości i absencji w pracy; są to: czasowe pogorszenie stanu zdrowiatakie jak niewielkie stłuczenia i zranienia, podrażnienie oczu, objawyniewielkiego zatrucia, bóle głowy itp. |
| O średniej szkodliwości | Urazy i choroby, które powodują niewielkie, ale długotrwałelub nawracające okresowo dolegliwości i są związane z okresami absencji; sąto np. zranienia, oparzenia drugiego stopnia na niewielkiej powierzchniciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążenioweukładu mięśniowo- szkieletowego, itp. |
| O dużej szkodliwości | Urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałedolegliwości i/lub śmierć; są to np. oparzenia trzeciego stopnia, oparzeniadrugiego stopnia na dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowanezłamania z następową dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenianarządów wewnętrznych i układu nerwowego w wyniku narażenia na czynnikichemiczne, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma, itp. |
Tabela 3. Szacowanie prawdopodobieństwa następstw
| Prawdopodobieństwo | Charakterystyka |
|---|---|
| Mało prawdopodobne | Następstwa zagrożeń, które nie powinny wystąpić podczascałego okresu aktywności zawodowej pracownika |
| Prawdopodobne | Następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić nie więcej niżkilkakrotnie podczas okresu aktywności zawodowej pracownika |
| Wysoce prawdopodobne | Następstwa zagrożeń, które mogą wystąpić wielokrotniepodczas okresu aktywności zawodowej pracownika |
Po oszacowaniu, ryzyko wartościowane jest w skali trój- lub pięciostopniowej (tabele 4 i 5).
Tabela 4. Szacowanie prawdopodobieństwa następstw w skali trójstopniowej
| Ciężkośćnastępstw | |
|---|---|
| Prawdopodobieństwo | Mała |
| Mało prawdopodobne | Małe 1 |
| Prawdopodobne | Małe 1 |
| Wysoce prawdopodobne | Średnie 2 |
Tabela 5. Szacowanie prawdopodobieństwa następstw w skali pięciostopniowej
| Ciężkośćnastępstw | |
|---|---|
| Prawdopodobieństwo | Mała |
| Mało prawdopodobne | Małe 1 |
| Prawdopodobne | Małe 2 |
| Wysoce prawdopodobne | Średnie 3 |
Norma zaleca również w zależności od poziomu wartościowania ryzyka podjęcie działań profilaktycznych (tabele 6 i 7).
Tabela 6. Działania profilaktyczne dla wartościowania ryzyka w skali trójstopniowej
| Poziom ryzyka | Wartościowanie ryzyka | Działania profilaktyczne |
|---|---|---|
| Duże | Niedopuszczalne | Jeżeli ryzyko zawodowe jest związane z już wykonywaną pracą, to działania w celu jego zmniejszenia trzeba podjąć natychmiast, np. przez zastosowanie środków ochronnych. Planowana praca nie może być rozpoczęta do czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego. |
| Średnie | Dopuszczalne
|
Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenie ryzyka zawodowego. |
| Małe | Konieczne jest zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostaje co najmniej na tym samym poziomie. |
Tabela 7. Działania profilaktyczne dla wartościowania ryzyka w skali pięciostopniowej
| Poziom ryzyka | Wartościowanie ryzyka | Działania profilaktyczne |
|---|---|---|
| Bardzo duże | Niedopuszczalne
|
Praca nie może być rozpoczęta ani kontynuowana do czasu zmniejszenia ryzyka zawodowe do poziomu dopuszczalnego. |
| Duże | Jeżeli ryzyko zawodowe jest związane z już wykonywaną pracą, to działania w celu jego zmniejszenia trzeba podjąć natychmiast, np.przez zastosowanie środków ochronnych. Planowana praca nie może być rozpoczęta do czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego. | |
| Średnie | Dopuszczalne
|
Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenie ryzyka zawodowego. |
| Małe | Konieczne jest zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostaje co najmniej na tym samym poziomie. | |
| Bardzo małe | Nie jest konieczne prowadzenie żadnych działań. |
Wyszukiwarka