1.Rodzaje stężeń w konstrukcjach stalowych
2. Schemat ustrojów halowych
3. Dylatacje w halach
4. Długość wyboczeniowa słupów, układów poprzecznych hal (rysunek)
5. Rysunek dzwigara kratowego wg wytycznych (bedą podane z jakich profili są pasy słupki i inne i trzeba narysować to wsztstko łącznie z połączeniami jakimiś mądrymi)
na egzamin kartka A3, 2 linijki, ołówek

Wyboczenie w wytrzymałości materiałów – zjawisko gwałtownego przejścia od jednej postaci deformacji - osiowego ściskania pręta do jakościowo innej postaci deformacji - zginania. Zjawisko to powoduje gwałtowną redystrybucję sił wewnętrznych, przez co jest niebezpieczne dla konstrukcji. Zjawisko wyboczenia jest szczególnym przypadkiem szerszej grupy zjawisk określanych jako utrata stateczności konstrukcji.

Teoretycznie, gdy pręt jest idealnie symetryczny, a siła ściskająca idealnie osiowa i centryczna, istnieje dokładnie jeden stan deformacji w którym jest zachowana równowaga. Jeśli uwzględni się wpływ ugięcia na zmianę sił wewnętrznych (efekty drugiego rzędu) to możliwe jest drugie rozwiązanie. Drugie rozwiązanie istnieje tylko wtedy, kiedy siła ściskająca osiąga pewną wartość zwaną siłą krytyczną .

Moment, kiedy osiągana jest wartość krytyczna obciążenia zwany jest stanem bifurkacji (rozdwojenia), gdyż przy dalej rosnącym obciążeniu konstrukcja może zachować pierwotną postać (osiowe ściskanie), bądź przejść do nowego jakościowo stanu zginania ze ściskaniem.

Dla prętów krępych - których długość jest niewielka w stosunku do wymiarów przekroju - siła krytyczna wywołuje naprężenia bliskie granicy plastyczności, więc sąsiednia postać giętna musi być rozpatrywana w zakresie niesprężystym. Wyboczenie jest niesprężyste.

Rozwiązania nie określają jakie będą naprężenia i ugięcia po wyboczeniu - tzw. zachowanie pokrytyczne. Z reguły naprężenia po wyboczeniu rosną na tyle, że powodują pojawienie się stref plastycznych, bez względu na to, czy samo wyboczenie miało miejsce w zakresie sprężystym czy też plastycznym.

Obciążenie dopuszczalne oblicza się ze wzoru:

gdzie:

P_kr – obciążenie krytyczne

x_w – współczynnik bezpieczeństwa

Innym ważnym parametrem ściskanego pręta, ze względu na wyboczenie jest jego długość wyboczeniowa

gdzie:

μ – współczynnik zależny od sposobu podparcia (mocowania pręta) na obu końcach.

l – długość pręta

oraz smukłość pręta

gdzie:

i_min – najmniejszy promień bezwładności przekroju wyznaczany ze wzoru:

gdzie:

I_min – najmniejszy główny centralny moment bezwładności przekroju

A – pole powierzchni przekroju.

Dla większości materiałów, smukłością graniczna dla wyboczenia niesprężystego jest

gdzie:

E – współczynnik sprężystości wzdłużnej

R_n – maksymalne naprężenie, dla którego można przyjąć ważność prawa Hooke’a.

Dla wyboczenia sprężystego można wyznaczyć siłę krytyczną z zależności (rozwiązanie Eulera):

Współczynniki μ oraz sposoby wyboczenia pręta przy różnych rodzajach podparcia pokazane są na poniższym rysunku: