21.Prawo Liebiga

Przeciwstawieniem teorii próchnicowej była teoria mineralnego odżywiania się roślin. Opierała się ona na nowoczesnych, jak na owe czasy, podstawach naukowych opracowanych przez wielu badaczy, z których największe zasługi mieli Sprengel, Boussingault i Liebig.

Teorię mineralnego odżywiania się roślin można ująć następująco:
1) Rośliny odżywiają się składnikami mineralnymi (popielnymi), które pobierają korzeniami oraz dwutlenkiem węgla asymilując go z powietrza za pomocą liści.
2) Próchnica nie jest niezbędną substancją dla wzrostu i rozwoju roślin.
3) Związki organiczne przedstawiają tylko taką wartość odżywczą dla roślin, jaką mają substancje mineralną pozostającą po ich spopieleniu; azot zawarty w tych związkach nie przedstawia żadnej wartości.
4) Wydzielający się w trakcie rozkładu próchnicy węgiel, pobierany jest przez rośliny w postaci CO2 z powietrza.
5) Składniki odżywcze pobrane przez rośliny należy zwracać glebie w postaci nawozów.
6) Różne rośliny potrzebują niejednakowych ilości tych samych składników pokarmowych ( np. motylkowate - dużo wapna, okopowe - dużo potasu), dlatego w celu zmniejszenia wyczerpania gleb należy stosować zmianowanie.
7) Jeden pierwiastek odżywczy nie może być zastąpiony innym.
8) Wysokość plonu zależy od składnika pokarmowego, występującego w glebie w najmniejszej ilości ( prawo minimum Liebiga).
Dużą zasługą Liebiga było stworzenie naukowych podstaw żywienia roślin. Teoria jego była rewolucyjna i wywarła ogromny wpływ na praktykę rolniczą, mimo pewnych nieścisłości.
Od czasu Liebiga datuje się rozwój przemysłu nawozowego, przede wszystkim zaś fosforowego. Zaczyna się przerabiać kości na nawozy fosforowe oraz użytkować żużle Thomasa. Rozbudowuje się przemysł potasowy ( głównie w Niemczech ), a na rynkach światowych pojawia się saletra chilijska, jako nawóz azotowy.