Środki czystości

Mydła to sole wyższych kwasów karboksylowych

Tłuszcze to mieszaniny estrów wyższych kwasów karboksylowych i glicerolu

Zmydlanie tłuszczu to reakcja otrzymywania mydła z tłuszczu i wodorotlenku sodu lub potasu. Produktem reakcji zmydlania jest też glicerol.

Tłuszcz + wodorotlenek sodu/potasu mydło sodowe/potasowe + glicerol

Reakcja zobojętnienia/neutralizacji:

Kwas + zasada sól + woda

Podział mydeł: rozpuszczalne: sodowe, potasowe trudno rozpuszczalne lub nierozpuszczalne: litowe, magnezowe, glinowe, wapniowe

Stałe-twarde: sodowe, wapniowe, stałe-miękkie: potasowe, glinowe, półciekłe: litowe, ciekłe: magnezowe

Mydła potasowe: szare, maziste, stosuje się do produkcji płynów do prania, preparatów do mycia skóry wrażliwej, mydeł antybakteryjnych w płynie, preparatów zwalczających mszyce, past usuwających plazmy ze smaru

Mydła litowe: składniki zagęszczające smary łożyskowe

Mydła magnezowe: ciekłe w temp. pokojowej , produkuje się z nich szampony, płyny do kąpieli i mydła w płynie.

Mydła glinowe: stałe, miękkie z właściwościami żelującymi, stosowane do impregnacji tkanin bawełnianych (brezent), z których szyje się nieprzemakalną odzież.

Mydła sodowe: twarde, białe, stosuje się do produkcji mydeł toaletowych w kostkach

Hydroliza- reakcja jonów mydła z cząsteczkami wody

Mydło + woda kwas + wodorotlenek

Napięcie powierzchniowe-sprężysta, napięta błona wytwarzana przez warstwę powierzchniową cieczy na granicy faz np.: woda-powietrze

Materiały zwilżane to takie, na których powierzchni woda rozpływa się i wnika w ich pory np.: bawełna, beton, wata

Materiały niezwilżane to takie, na których powierzchni woda nie rozpływa się i nie wnika w ich pory np.: tworzywa sztuczne, szkło, tkaniny impregnowane

Substancje powierzchniowo czynne (surfaktanty, detergenty) to takie, które zmniejszają napięcie powierzchniowe cieczy

Twarda woda zawiera jony wapnia i magnezu

Mydło składa się z dwóch części: ogona-hydrofobowej, nielubiącej wody i główki-hydrofilowej, lubiącej wody

Powstanie piany: jony mydła tworzą w wodzie skupiska zwane micelami. We wnętrzu miceli schowany jest pęcherzyk powietrza. Micela unosi się na powierzchnię wody. Pianę na powierzchni wody tworzy cienka warstwa wody zamknięta z obu stron jonami mydła.

Usuwanie brudu: Hydrofobowe ogony jonów mydła wnikają w cząstki brudu. Tarcie i mieszanie ułatwia oderwanie cząstek brudu z tkaniny. Jony mydła zamykają w miceli oderwany brud. Brud zostaje usunięty z tkaniny.

Środki zmiękczające wodę: sole kwasów fosforowych (III) i fosforowych (V), sole Na₂CO₃ I Na₂SO₄

Kamień kotłowy-nierozpuszczalny w wodzie osad CaCO₃ i MgCO₃

Emulsja to mieszanina 2 nierozpuszczających się w sobie cieczy, z których jedna jest rozproszona w drugiej w postaci małych kropelek, dzielimy na dwa typy: O/W- emulsja, w której kropelki fazy olejowej(cieczy rozproszonej) są rozproszone w fazie wodnej (cieczy rozpraszającej) i W/O-emulsja, w której kropelki fazy wodnej są rozproszone w fazie olejowej.

Emulgator-substancja ułatwiająca tworzenie się emulsji i ją utrwala

Kosmetyki- produkty przeznaczone do oczyszczania i upiększania ciała, a także do ochrony skóry przed utratą wody i szkodliwym działaniem czynników atmosferycznych

INCI- Międzynarodowe Nazewnictwo Składników Kosmetycznych

Filtry: chronią skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV, dzielimy na chemiczne-pochłaniają część promienowania UV np. witaminy C(kwas askorbinowy, ascobid acid) i E ( Tokoferol, Tocopherol), oraz na fizyczne- rozpraszają lub odbijają część promieniowania UV np. ZnO(tlenek cynku, Zinc oxide) i TiO₂ (tlenek tytanu, Titanium dioxide)

Substancje nawilżające: dostarczają wodę do głębszych warstw skóry i zostawiają ją tam np.: gliceryna (glicerin), sacharydy, aminokwasy

Substancje konserwujące i przeciwutleniające: utrzymują w kosmetyku w niezmienionym składzie przez datę przydatności i hamują rozwój mikroorganizmów, oraz zapobiegają jełczeniu(utlenianiu) tłuszczów np.: HCOOH (kwas mrówkowy, formic acid) C₂H₅COOH (kwas propanowy, propionowy, Proconic Acid), Wit. E

Substancje antybakteryjne: niszczą bakterie które powodują powstanie wyprysków i potu np.: S, Ag, H₃BO₃ (kwas borowy, borny, boric acd), ZnO

Subst. Polerujące i złuszczające: składnki past do zębów i peelingów np.: Ca₃(PO₄)₂,(fosforan (V) wapnia, calcium phosphate) Mg₃(PO₄)₂, CaCO₃, (węglan wapnia, calcium carbonate) NaCl.( chlorek wapnia, sodium chloride)

Barwniki: składniki farb do włosów i kosmetyków kolorowych (szminek, cieni do powiek itp.) np.: C, Cu, Au, Al., ZnO, TiO₂

Substancje zapachowe: naturalne- uzyskiwane z roślin np.: olejki różany i goździkowy; uzyskiwane ze zwierząy np.: ambra (wydzielina kaszalota) piżmo (wydzielina jelenia piżmowego)

Składniki: bazowe- rozpuszczalniki dla pozostałych składników kosmetyku np.: woda, etanol, tłuszcze; czynne (aktywne)- warunkujące działanie kosmetyku np.: nawilżające, promieniochronne, wybielające, złuszczające lub barwiące; dodatkowe (pomocnicze)- ułatwiające uzyskanie ostatecznej postaci kosmetyku (np.:emulgatory) zapewniające jego trwałość przez dłuższy czas (konserwanty, przeciwutleniacze) oraz nadające barwę i zapach.

Woda (Adua), uwodniona krzemionka (Hydrated silica) hydroksyetyloceluloza (hydroxyethylcellulose) amino fluorek (olaflur) sacharyna (saccharin) lanolina (lanolin) olej mineralny (mineral oil) masło kakaowe (theobroma cocoa, seed butter) kwas hialuronowy (hialuronic acid) glikol (glycol)

Parabeny to substancje konserwujące których podstawowym składnikiem jest pierścień benzenowy C₆H₆

Środki do czyszczenia: szkła- roztwory właściwe substancji powierzchniowo czynnej w wodzie które nie zawierają środków ściernych, metali- substancje, które reagują ze składnikami zanieczyszczeń metali

Środki do udrożniania rur- ich składnikiem jest wodorotlenek sodu, który bierze udział w reakcji zmydlania tłuszczu

Eutrofizacja- intensywny rozwój rośliń i mikroorganizmów wodnych wskutek wzrostu zawartości składników odżywczych głównie jonów fosforanowych (V) w wodzie

Pod wpływem nadmiernej il. Subst. Odżywczych (fosforu, azotu ) w zbiorniku wodnym dochodzi do intensywnego rozwoju roślinności, mikroorganizmów oraz zagęszczenia planktonu które wzrastając zużywają dużą il tlenu rozpuszczonego w wodzie. Tlen zużywany jest również przez rozkładającą się materię organiczną np.: obumarłe glony. Efektem zmiejszania się zawartości tlenu w wodzie jest wymieranie organizmów wodnych spowodowanie brakiem tlenu. Dalszy rozkład materi zachodzi w warunkach beztlenowych. Powstają wówczas toksyczne związki chemiczne o przykrych zapachach np.: siarkowodór, amoniak, aminy. Obumarłe roślny i drobne organizmy zwierzęce opadają na dno zbornika wodnego. W efekcie zaczyna gromadzić się tam muł.

Gazy nośne- subst, gazowe powodujące rozpylenie zawartości opakowania.