techn transportu

TRANSPORT DROGOWY

Infrastruktura:

Cechy:

Funkcje:

Transport drogowy:

Podział:

Podział dróg:

Klasyfikacja techniczna:

(o znaczeniu ogólnokrajowym lub międzynarodowym)

Infrastruktura punktowa:

Korzyści z nowej infrastruktury drogowej:

PRZEWÓZ ŁADUNKÓW

Czynniki zewnętrzne

  • Rodzaj ładunku

  • Odległość przewozu

  • Warunki u nadawców i odbiorców

  • Warunki drogowe

Czynniki wewnętrzne

  • Rodzaj środków transportowych

  • Kwalifikacje pracowników

  • Organizacja pracy

3 podst kategorie tech przewozów:

Podatność transportowa – stopień odporności ładunku na warunki i skutki transp. Podział:

W ZALEŻNOŚCI OD SPEŁNIANYCH ZADAŃ OPAKOWANIA DZIELI SIĘ NA:

PAKIETY ŁADUNKOWE - Pakietowa jednostka ładunkowa to jeden zwarty pakiet, składający się co najmniej z dwóch jednakowych sztuk tego samego ładunku. Do tworzenia pakietów są zazwyczaj stosowane taśmy z tworzyw sztucznych lub stalowe (tzw. Bednarka), drut jarzma itp. Pakiety mają zwykle kształt zbliżony do prostopadłościanu lub walca.

KONTENERY - opakowania transportowe w formie prostopadłościanów o znormalizowanych wymiarach oraz wysokiej wytrzymałości i trwałości, dużej sztywności i szczelności.

PODZIAŁ: Uniwersalne(skrzyniowe, z otwieranym dachem, składane), Specjalizowane(przystoi do transp wybranych ładunków, izotermiczne), Specjalne(mieszkalne, ratownicze, szpitalne)

W zależności od wielkości: Małe: o masie do 5 t i pojemności do 3 m3, Średnie: o masie do 10 t i pojemności do 10 m3, Wielkie: o masie powyżej 10 t i pojemności powyżej 10 m

W zależności od użytego materiału: Metalowe (ze stali zwykłej lub nierdzewnej, z aluminium), Metalowo – drewniane (rama stalowa), Z tworzyw sztucznych (rama stalowa);

W zależności od konstrukcji: zamknięte, otwarte, składane

KONTENERY UNIWERSALNE - przeznaczone do przewozu ładunków drobnicowych, w tym do transportu ładunków luzem.

KONTENER Z OTWIERANYM DACHEM - ułatwia prace ładunkowe, bo można go napełniać i opróżniać od góry. Podczas przewozu ładunków wrażliwych na oddziaływania atmosferyczne kontener tego typu może być nakryty wodoszczelną opończą

KONTENERY SPECJALIZOWANE :

KONT Z OTWIERANYM DACHEM I BOKIEM - do przewozu ładunków, których wymiary uniemożliwiają ich załadowanie przez standardowe otwory kontenerów uniwersalnych i typu open

KONT PLATFORMA - do przewozu ładunków ciężkich i nienormatywnych. Wysoka wytrzymałość podłogi pozwala na transport ładunków o dużych naciskach jednostkowych.

KONT IZOTERMICZNY -do transportu ładunków wymagających zachowania określonej temperatury. Ich ściany mają bardzo wytrzymałą konstrukcję i panele izolacyjne jak w nadwoziach izotermicznych. Kontenery te są wyposażone w urządzenia utrzymujące wymaganą temperaturę w przestrzeni ładunkowej.

KONT ZBIORNIKOWY-do transportu ładunków płynnych. Zbiornik z armaturą do napełniania i opróżniania (cysterna) jest zwykle umieszczany w ramie nośnej kontenera uniwersalnego.

KONTENERY SPECJALNE:

KONT RATONICZO-DEKONTAMINACYJY - dla Lotniskowej Straży Pożarnej. Oprócz kompletnego systemu do przeprowadzania dekontaminacji masowej kontener posiada wydzieloną cześć magazynową do przechowywania i transportu środków medycznych - ratunkowych do udzielenia pierwszej pomocy na miejscu zdarzenia.

KONT MIESZKALNY

PALETY TRANSPORTOWE: płaska płyta o określonej wysokości, służąca do układania, piętrzenia, składowania oraz przemieszczania ładunków, przystosowana do przenoszenia za pomocą wózków widłowych lub innych urządzeń, zaopatrzonych w chwytak do palet czyli tzw. Widły. Dzielimy na: i

Płaskie - płyty nośne składają się z desek, które są zamocowane do wsporników lub belek wspornikowych.

Skrzyniowe- płyty nośne wystają poza belki wspornikowe, tworząc tzw. „Skrzydła”. Wystające poza belki wspornikowe płyty nośne umożliwiają przenoszenie palet za pomocą urządzeń dźwigowych z zawiesiem linowym. Często są stosowane palety skrzyniowe oraz tzw. Skrzyniopalety. Palety skrzyniowe mają ścianki chroniące ładunek przed rozformowaniem.

Z nadstawkami- Ułatwiają ułożenie i zamocowanie ładunku. Podczas piętrzenia palet nadstawki przenoszą obciążanie pomiędzy paletami, chroniąc ładunek przed uszkodzeniem.

Specjalizowane- dostosowane do właściwości ładunku

URZĄDZENIA ZAŁADOWCZE I WYŁADOWCZE: maszyny stacjonarne lub ruchome, w tym umieszczone na pojazdach. Rodzaje:

URZĄDZ STACJONARNE- urządzenia transportu bliskiego, takie jak: Żurawie, Suwnice, Przenośniki, Sprężarki i pompy do przeładunku materiałów płynnych i sypkich.

URZĄDZ RUCHOME- Wózki widłowe, Ładowarki, Wozy podnośnikowe i bramowe (służą do unoszenia kontenerów, ich piętrzenia i ustawiania na placach składowych lub na środkach przewozowych.).

ŻURAWIE SAMOCHODOWE -umocowane na samochodach ze skrzynią ładunkową, w celu ich odróżnienia od innych żurawi przeładunkowych, nazywa się żurawiami samochodowymi, jest urządzeniem dźwigowym, wykorzystywanym do załadunku i rozładunku skrzyni ładunkowej samochodu oraz holowanej przez ten samochód przyczepy.

PLATFORMA ZAŁADOWCZA- urządzenie, które przenosi umieszczony na jej podeście ładunek z poziomu podłoża do poziomu podłogi nadwozia i odwrotnie. Jest przeznaczona do załadunku i wyładunku towarów na paletach, w pojemnikach, koszach, skrzyniach. Rodzaje: klasyczne, składane pod ramą pojazdu, kolumnowe,

Proces transportowy to szereg złożonych czynności organizacyjnych wykonawczych oraz handlowych mających na celu przemieszczanie ładunków lub ludzi z jednego lub kilku punktów początkowych zwanych punktami nadania do jednego lub kilku punktów końcowych zwanych punktami odbioru przy pomocy odpowiednich środków transportu.

TRANSPORT ŁADUNKÓW PONADNORMATYWNYCH:

Ładunki ponadgabarytowe są to ładunki, których obrys przekracza gabarytowe wymiary pojazdu lub po załadowaniu wysokość czterech metrów od powierzchni drogi(NP. elementy mostowe, słupy energetyczne, wieże wiertnicze itp.)

Wymogi w transporcie ponadgabarytowym:

Co trzeba wykonać, aby przeprowadzić transport ładunków ponadgabarytowych?:

PRZYCZEPY I NACZEPY DO PRZEWOZU ŁADUNKÓW NIENORMATYWNYCH- Najczęściej są wykorzystywane cztery grupy przyczep i naczep:

Ciągnik siodłowy to pojazd samochodowy transportowy przeznaczony wyłącznie lub głównie do ciągnięcia innych pojazdów drogowych, które nie posiadają napędu własnego (przede wszystkim naczep).

Ciągnik balastowy jest to ciągnik drogowy dociążony odpowiednim balastem, przeznaczony do ciągnięcia wieloosiowych przyczep o dużej ładowności, lub innych pojazdów o dużej masie własnej

PRZEWÓZ OSÓB

Tabor samochodowy przeznaczony do przewozu pasażerów obejmuje samochody osobowe oraz autobusy

Lokalnym transportem zbiorowym są regularne przewozy ograniczone miejscowo wyłącznie do obszaru wskazanego (odpowiednio miasto, miasto i gmina lub miasto i gminy sąsiadujące) mające na celu głównie zaspokajanie potrzeb mieszkańców tego terenu. Lokalny transport zbiorowy może być realizowany przez samorządy szczebla gminnego, które organizują komunikację miejską i przedsiębiorców wykonujących przewozy na zasadach ogólnych na własne ryzyko.

POBIERANIE OPŁAT ZA PRZEWÓZ ZGODNIE Z CENNIKIEM jest jedną z przesłanek stanowiących warunek konieczny do zakwalifikowania przewozu jako przewóz regularny.

Jedną z przesłanek pozwalających zakwalifikować przewóz, jako przewóz regularny specjalny jest ograniczenie go do określonej grupy osób, z wyłączeniem innych; oznacza to bezwzględny zakaz zabierania innych pasażerów, niż określeni we wniosku o wydanie zezwolenia, oraz zakaz sprzedaży biletów na przejazd w ofercie publicznej, tj. każdemu chętnemu.

AUTOBUS- konstrukcja samonośna w post stalowego szkieletu.

HOMOLOGACJA- pozwolenie na użytkowanie urządzenia na terytorium kraju wydającego pozwolenie, przyznawane przez uprawnioną instytucję.

AdBlue to nietoksyczny roztwór mocznika, stosowany do chemicznej redukcji tlenku azotu (NOx) w samochodach ciężarowych. AdBlue jest sklasyfikowany jako produkt o minimalnym ryzyku podczas transportu.

AUTOBUS NISKOPODŁOGOWY -Według definicji, jest to autobus klasy I, II lub A, w którym przynajmniej 35% przestrzeni przeznaczonej dla pasażerów stojących tworzy powierzchnię pozbawioną stopni i zapewniającą dostęp do co najmniej jednej pary drzwi wejściowych

TROLEJBUS- drogowy pojazd komunikacji miejskiej napędzany energią elektryczną pobieraną z sieci trakcyjnej. Posiada dwa odbieraki prądu połączone z zawieszoną nad jezdnią parą przewodów

DUOBUS- jest cięższy od trolejbusu czy autobusu co powoduje, że musi mieć lepsze zawieszenie i wzmocnioną konstrukcję podwozia. Silnik spalinowy jest uruchamiany w miejscach gdzie nie ma sieci trakcyjnej

AUTOBUS MIEJSKI PRZEGUBOWY- posiada załamanie

AUTOBUS MIEJSKI POJEDYNCZY – bez przegubu

Linia komunikacyjna to połączenie komunikacyjne na określonej drodze między przystankami wskazanymi w rozkładzie jazdy, po której odbywają się regularne przewozy osób.

Przystanek to miejsce przeznaczone do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, oznaczony w sposób określony w przepisach ustawy Prawo o ruchu drogowym, z informacją o rozkładzie jazdy z uwzględnieniem godzin odjazdów środków transportu przewoźnika drogowego uprawnionego do korzystania z tego miejsca.

Rozkład jazdy autobusów stanowi szczegółowy plan wykonywania usług przewozowych zgodnie z potrzebami ludności, zachowaniem zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz zapewnieniem regularności obsługi komunikacyjnej.

MINIBUS, AUTOBUS DWUPOKŁADOWY (piętrowy), AUTOBUS JEDNOPOKŁADOWY, AUTOBUS TURYSTYCZNY, AUTOBUS MIĘDZYMIASTOWY,

ŚRODKI TRANSPORTU

ŚRODEK TRANSPORTU-maszyny transportowe dzięki którym możliwe jest przemieszczanie ludzi lub ładunków.

TYPY TRANSP DROGOWEGO:

PODZIAŁ ŚRODKÓW TRANSP DROGOWEGO DO PRZEWOZU OSÓB:

PODZIAŁ ŚRODKÓW TRANSP DROGOWEGO DO PRZEWOZU TOWARÓW:

Pojazdy do transp towarów można podzielić ze wzgl na ładowność pojazdu:

Nadwozia sam ciężarowych:

Samochody specjalne – do specjalnych celów, rodzaj i wyposażenie zależą od przeznaczenia,

CIĄGNIK SAMOCHODOWY- pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie wyłącznie do ciągnięcia przyczepy

CIĄGNIK SIODŁOWY- poj samoch transp przeznaczony wyłącznie lub głównie do ciągnięcia innych pojazdów drogowych, nie posiadających własnego napędu

CIĄGNIK BALASTOWY- ciągnik dociążony odpowiednim balastem do ciągnięcia przyczep wieloosiowych o dużej ładowności lub innych pojazdów o dużej masie własnej.

TECHNOLOGIE PRZEWOZU TOWARÓW- wyróżnia się 3:

uniwersalną- umożliwia przewożenie wszelkiego rodzaju ładunków,

specjalizowaną- środki transportu do określonego rodzaju ładunków,

zunifikowaną- środki transp dostosowane do przewozu specjalnych pojemników- kontenerów.

NACZEPA- poj drogowy przeznaczony do transp rzeczy, bez przedniej osi. Część naczepy i ładunków spoczywają na ciągniku samochodowym. Rodzaje:

-IZOTERMY- do przewozu art spożywczych; nie posiada agregatu chłodniczego

-DO PRZEWOZU BYDŁA- ochrona zwierząt przed czynnikami atmosferycznymi, dobra wentylacja, mała masa naczep,

-DO PRZEWOZU SAMOCHODÓW- solidne, bezpieczne, wykonane ze stali konstrukcyjnej, często posiada wciągarkę, łańcuchy i zaczepy łańcuchowe do zabezpieczenia towaru

-FURGONOWE- zamknięta skrzynia łądunkowa,

-PLANDEKOWE- najpopularniejszy rodzaj naczepy, możliwość załadunku z boku,

-MEGA- elastyczny pojazd, do transportów objętościowych, maksymalnie obniżona podłoga

-Z RUCHOMĄ PODŁOGĄ- najczęściej w transporcie pasz, rzepaku, paliw, węgla, stłuczki,

-WYWROTKI- wiele zastosowań, do ciężkich mat budowlanych,

AUTOBUS- poj samochodowy fabrycznie wyposażony w więcej niż 9 miejsc, dostosowany do przewozu pasażerów i bagażu. PODZIAŁ:

-ZE WZGL NA PRZEZNACZENIE: aut komunikacji publicznej, lokalne, miejskie, tradycyjne, trolejbusy, duobusy, podmiejskie, międzymiastowe, dalekobieżne, turystyczne, szkolne, lotniskowe, specjalne

-ZE WZGL NA ROZMIAR: mikrobus, minibus, midibus, klasa maxi, klasa mega

-ZE WZGL NA KONSTRUKCJĘ NADWOZIA: klasyczny, przegubowy (członowy), piętrowy

-ZE WZGL NA WYSOKOŚĆ PODŁOGI: niskopodłogowy, średniopodłogowy, wysokopodłogowy, wysokopokładowy, niskowejściowy

CIĄGNIK-pojazd mechaniczny przystosowany do ciągnięcia pojazdów bądź urządzeń nie posiadających własnego napędu. PODZIAŁ:

-ZE WZGL NA UKŁAD JEZDNY: kołowy, kołowo-gąsienicowy, gąsienicowy

-ZE WZGL NA PRZEZNACZENIE: rolniczy, leśny, samochodowy, pancerny

TRANSPORT KOLEJOWY

ogół urządzeń technicznych warunkujących funkcjonowanie kolei. Umożliwia prowadzenie przewozów przewoźnikom kolejowym i jest zarządzana przez zarządcę infrastruktury.

Na infrastrukturę kolejową składają się tory, sieć trakcyjna, semafory, rozjazdy, wykolejnice, wieże ciśnień, a w szerszym rozumieniu również przystanki i dworce kolejowe.

TOR KLASYCZNY-Tor z szynami normatywnej długości, zwykle 25 m (szyny typu 60E1) lub 30 m (szyny 49E1), połączonych łubkami lub z szynami zgrzewanymi (spawanymi) o długościach większych od normatywnych, ale mniejszych od 180 m.

TOR BEZSTYKOWY- tor składający się z odcinków szyn połączonych ze sobą bez luzów przez spawanie lub zgrzewanie

SIEĆ TRAKCYJNA- zespół urządzeń umożliwiających dostarczanie energii elektrycznej do pojazdów poruszanych silnikami elektrycznymi.

SEMAFOR-pociągowy sygnalizator kolejowy do sterowania ruchem kolejowym poprzez wizualne informowanie maszynisty przy pomocy ustawienia ramion (semafory kształtowe) lub barwnych świateł (semafory świetlne lub kształtowe pod warunkiem, że zostały wyposażone w odpowiednie latarnie zapalane w porze nocnej) o prędkości jazdy bądź nakazie zatrzymania pociągu, obowiązującej prędkości przy tym, oraz na kolejnym semaforze. TYPY:

SEM KSZTAŁTOWE- stare, 1 lub więcej ramion umieszczone na słupie których wychylenie wskazuje dozwoloną prędkość,

SEM ŚWIETLNE- przekazują sygnał tylko poprzez układ świateł, kolorów,

RODZAJE:

SEM PÓŁSAMOCZYNNE - zezwalają lub zakazują wjazdu, wyjazdu, przejazdu przez stację. Obsługiwane przez pracowni nastawni.

SEM SAMOCZYNNE- STEROWANE PRZEZ URZĄDZ. RUCHU KOLEJ. PRZEWAŻAJĄ SEM Samoczynnej Blokady Liniowej SBL

SBL- zespół urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego, zwiększających przepustowość szlaku i zapewniających bezpieczeństwo kilku pociągom znajdującym się w tym samym czasie na szlaku.

ROZJAZD-konstrukcja z szyn służąca do zmiany kierunku przejazdu pojazdu szynowego, z toru zasadniczego na inny tor zwrotny(odgałęźny) lub odwrotnie. Podstawowymi elementami rozjazdu są: zwrotnica, krzyżownica, kierownica, szyny łączące (tor zasadniczy i tor zwrotny) i urządzenie nastawcze. RODZAJE: zwyczajne, krzyżowe, łukowe, skupione

WYKOLEJNICE- element systemu urządzeń sterowania i zabezpieczenia ruchu kolejowego. Wykolejnice stosuje się na torach bocznych do ochrony drogi przebiegu pociągów i manewrów przed najechaniem taboru z toru bocznego, gdy nie jest możliwe zastosowanie rozjazdu ochronnego, albo zastosowanie go nie jest uzasadnione ekonomicznie.

DWORZEC KOLEJOWY- usytuowany na obszarze kolejowym obiekt budowlany lub zespół obiektów budowlanych do obsługi podróżnych lub usług towarzyszących tej obsłudze, który może również obejmować urządzenia do wykonywania czynności związanych z prowadzeniem ruchu pociągów.

PRZYSTANEK OSOBOWY(PUBLICZNY) - miejsce na szlaku kolejowym odpowiednio przystosowane do obsługi pasażerów, w którym zatrzymują się rozkładowo wyznaczone pociągi pasażerskie, wyłączając postoje dla potrzeb technicznych i pracowniczych.

PRZYSTANEK SŁUŻBOWY-miejsce na szlaku na którym zatrzymują się pociągi, zwykle położony niedaleko nastawni. Z przystanku tego typu przeważnie mogą korzystać tylko pracownicy kolei i jest wyłączony z ogólnego użytku.

LINIA KOLEJOWA-składa się z jednego, dwóch lub kilku torów kolejowych łączących punkt początkowi i końcowy, ustalony w Polsce przez Zarząd PKP. Linia kolejowa dzieli się na: odcinki, szlaki, odstępy.

ODCINEK LINII KOLEJOWEJ-część linii kolejowej zawarta między stacjami węzłowymi albo między punktem początkowym lub końcowym linii kolejowej i najbliższą stacją węzłową, to część linii kolejowej stanowiący 2, 3 lub więcej kolejnych szlaków

SZLAKI- części odcinków linii kolejowych zawierające się pomiędzy dwoma posterunkami zapowiadawczymi

ODSTĘP BLOKOWY-odcinek toru kolejowego między dwoma semaforami odstępowymi lub semaforem odstępowym i wjazdowym oraz między semaforem wyjazdowym i odstępowym, na którym może znajdować się tylko jeden pociąg. Wpuszczenie kolejnego pociągu możliwe jest dopiero po zwolnieniu odstępu przez poprzedni.

DROGA KOLEJOWA- droga żelazna, linia kolei szynowej obejmująca jeden lub kilka torów kolejowych połączonych ze sobą rozjazdami. W skład drogi kolejowej wchodzą: podtorze (torowisko, skarpy, stoki), nawierzchnia (szyny, złączki, podkłady i podsypki) i budowle inżynierskie (np. mosty, wiadukty,tunele).

PODTORZE-podłoże gruntowe, na którym jest ułożona nawierzchnia toru kolejowego. Może być ono naturalne lub sztuczne, utworzone przez wykonanie wykopu lub nasypu. W razie nadmiaru ziemi z wykopu po obu stronach toru sypie się tzw. odkłady (odwały), w razie niedoboru ziemi wykopuje się ukopy. Górną powierzchnię podtorza nazywa się torowiskiem, a powierzchnie boczne skarpami lub stokami.

NAWIERZCHNIA KOLEJOWA-zespół konstrukcyjny, składający się z szyn,  podkładów,  złączek i podsypki. Elementy te służą do zbudowania toru szynowego. BUDOWA: mat izolacyjny-> siatka przestrzenna-> tłuczeń-> drobny żwir-> tłuczeń-> podkłady toru-> tory-> tłuczeń(wyrównanie i profilowanie toru)

SZYNA – profil metalowy o przekroju dwuteownika lub zbliżonym, stosowany do podtrzymania i prowadzenia pojazdów kolei szynowej.

ZŁĄCZKI- mocowania podkładów za pomocą złączek przytwierdzających, którymi są podkładki szynowe, wkręty lub haki, śruby stopowe, łapki i pierścienie sprężyste.

PODKŁADY KOLEJOWE-belki poprzeczne do biegu toru, na których za pomocą specjalnych przytwierdzeń mocuje się szyny. RODZAJE: drewniane, strunobetonowe, betonowe, stalowe

PODSYPKA KOLEJOWA-jej Zadaniem jest przeniesienie nacisków przekazywanych przez podkłady na podtorze oraz zapewnienie stabilności rusztu torowego w płaszczyźnie poziomej, uniemożliwiające przemieszczenia podłużne i poprzeczne podkładów. Wykonana jest z bazaltu, granitu, sjenitu, dolomitu.

PRZEWÓZ ŁADUNKÓW

Kolejowy proces przewozowy ładunków jest to zespół uporządkowanych i wzajemnie ze sobą powiązanych czynności, które wiążą się z przemieszczeniem określonej partii ładunków (przesyłki) od stacji nadania do stacji przeznaczenia i wydaniem jej odbiorcy. (bezpośredniemu lub pośredniemu).

Dzięki zastosowaniu systemu SUW 2000 uzyskuje się skrócenie czasu obsługi przechodzenia z jednej szerokości toru na drugą, a w efekcie również skrócenie czasu obrotu wagonów używanych do tych przewozów i zmniejszenie liczby wykorzystywanych wagonów, a więc i kosztów ich eksploatacji oraz kosztów eksploatacji tradycyjnych urządzeń przeładunkowych

CZYNNOŚCI PODSTAWOWE- załadunek-> zabranie wagonu z pkt załadunku-> włączenie wagonu do pociągu-> przemieszczenie pociągu-> wyłączenie wagonu na stacji przeznaczenia-> podstawienie wagonu do pkt wyładunku-> wyładunek wagonu

CZYNNOŚCI POMOCNICZE- KONTROLA STANU WAGONU, PRÓBA HAMULCÓW, ZMIANY LOKOMOTYW, KONTROLA NA STACJI PRZEZNACZENIA, WAŻENIE WAGONU ŁADOWNEGO.

FAZY KOLEJOWEGO PROCESU ŁADUNKÓW: czynn początkowe-> przemieszczenie-> czynn pośrednie-> czynn końcowe

Przewóz ładunku koleją rozpoczyna się od czynności przygotowawczych przeważnie o charakterze organizacyjno-prawnym. Są to więc czynności związane z zawarciem umowy o przewóz i określeniem głównych warunków przewozu ładunku. Zawarcie umowy o przewóz przekształca ładunek w przesyłkę.

POCZĄTKOWE CZYNNOŚCI PRZEWOZOWE składa się z kilku czynności, z których najważniejszymi są:

Punktem ładunkowym nazywamy miejsce , w którym dokonywane są czynności obsługi ładunkowej środków przewozowych. W zależności od lokalizacji wyróżnia się KPŁ:

W zależności od przeznaczenia wyróżnia się:

POCIĄG TOWAROWY- Wagony naładowane na torach ogólnego użytku bądź też na bocznicy grupuje się w odpowiednich miejscach na stacji kolejowej. W wyniku szeregu manewrów z załadowanych wagonów zostaje zestawiony odpowiedni skład wagonów, do którego następnie dołącza się pojazd trakcyjny

WĘGLARKI WAGONY RODZAJ E- OTWARTE Z GÓRY, PŁASKA PODŁOGA,

WĘGLARKA WAGON RODZAJ F- TAK JAK E, TYLKO Z PRZECHYŁEM,

Przewóz między punktem (stacją) naładunku i wyładunku może odbywać się bez przerw i dodatkowych czynności technicznych lub też mogą występować w tej fazie kolejowego procesu transportowego postoje oraz czynności rozrządzania związane z przejściem wagonu w skład innego pociągu lub zmianą składu pociągu w drodze (np. wyłączenie wagonu uszkodzonego).

W KOŃCOWE CZYNNOŚCI PRZEWOZOWE wchodzą takie czynności jak:

WYWROTNICA WAGONOWA BOCZNA- Urządzenie do szybkiego rozładunku wagonów poprzez ich odwracanie stosowane na przykład w portach morskich do wysypywania węgla z wagonów na taśmociąg transportujący węgiel na hałdy do późniejszego załadunku bądź bezpośrednio na statki.

CZERPAK- Łyżka przeznaczona do przenoszenia materiałów sypkich

WYWROTNICA WAGONOWA CZOŁOWA- To urządzenie przeładunkowe powszechnie stosowane w portach, elektrowniach i na placach składowych do rozładunku materiałów sypkich z wagonów kolejowych.

URZĄDZENIA DŹWIGNICOWE nazywane popularnie DŹWIGNICAMI to grupa urządzeń dźwigowo-transportowych, służących do przemieszczania pionowego/poziomego ładunków, zwierząt i ludzi na niewielkie odległości, w ruchu przerywanym.

SUWNICE POMOSTOWE ORAZ BRAMOWE- do niedawna bardzo rozpowszechnione, używane do rozładunku węgla oraz załadunku popiołu. Obecnie są stosowane w małych i średnich elektrowniach. Suwnica porusza się po składzie węgla po torach jezdnych.

ŻURAW GĄSIENICOWY- Stosowany do rozładunku węgla z wagonów oraz barek. Jego zaletą jest duża różnorodność typów i możliwość obrotu wokół własnej osi. Czasami żurawie gąsienicowe budowane są jako stałe.

SIŁOWNIK PNEUMATYCZNY- urządzenie mechaniczne, zamieniające ciśnienie powietrza lub innego gazu na ruch – przemieszczenie elementów albo wzdłużne, albo wokół swojej osi.

ZASOBNIKI- naczynia otwarte o rzucie kwadratowym, prostokątnym lub kołowym, służące do magazynowania materiałów sypkich lub gęstych cieczy. Mogą występować jako pojedyncze lub łączone w zespoły.

PRZENOŚNIK TAŚMOWY- do transportu technologicznego wszelkiego rodzaju materiałów sypkich o różnej granulacji, kawałkowanych, ładunków jednostkowych, a także materiałów zawilgoconych niepowodujących trwałego przylegania do taśmy przenośnika.

NAWĘGLANIE -  proces dostarczenia węgla lub innego paliwa stałego do palenisk przemysłowych lub parowozów.

URZĄDZENIA ROZŁADOWCZE

- bębnowe (boczne) – wyładunek odbywa się przez obrót wagonu wokół jego osi podłużnej o kąt 170° (nośność do 132 Mg i wydajność do 1500 Mg/h)

- czołowe.

PROCES PRZEWOZOWY BEZPOŚREDNI- określona partia jest przemieszczania od stacji nadania do stacji przeznaczenia tylko jednym pociągiem.

PROCES PRZEWOZOWY POŚREDNI- proces przewozowy w których ładunek od stacji nadania od stacji przeznaczenia jest przemieszczany dwoma lub większą liczbą pociągów towarowych

ŁAMANY PROCES TRANSPORTOWY- występuje, gdy stacja nadania i stacja przeznaczenia leżą na liniach o różnych szerokościach toru, pojawia się jeszcze jedna podstawowa czynność w postaci przeładunku przesyłki z wagonu kolei normalnotorowych do wagonu kolei wąskotorowych i szerokotorowych.

POCIĄGI TOWAROWE:

PRZEWOZY MARSZRUTOWE- pociąg zestawiony z wagonów mających jedną stację przeznaczenia lub wspólną ostatnią stację rozrządową

PRZEWOZY WAHADŁOWE- przemieszczaniu ładunków pomiędzy stałymi na ogół punktami nadania i odbioru tym samym składem wagonów towarowych

PRZEWOZY ZWYKŁE- wszystkie inne sposoby przemieszczania ładunków, niespełniające warunków ustalonych dla przewozów marszrutowych i wahadłowych.

STACJE TOWAROWE-przeznaczone są do odprawy i obsługi przewozu przesyłek towarowych. Występują w dużych ośrodkach przemysłowych i przy portach morskich.

GÓRKA ROZRZĄDOWA- jest to część stacji kolejowej towarowej lub rozrządowej, znajdująca się na naturalnym lub sztucznym wzniesieniu.

PRZEWOZY SZYNOWO- DROGOWE- Polegają na tym, że na głównym odcinku przewozowym środek transportu drogowego wraz z umieszczonym w nim ładunkiem, korzysta z transportu kolejowego. Natomiast sam dowóz i odwóz ładunku do i z stacji końcowych zapewnia środek transportu samochodowego.

CARGOBEAMER- w pełni zautomatyzowany, poziomy system obsługi intermodalnego ruchu kolejowego. Został zaprojektowany przede wszystkim do transportu naczep i kontenerów.

MODALOHR- w pełni zautomatyzowany system poziomego załadunku naczep. System ten do prawidłowego działania wymaga specjalnych wagonów wyposażonych w obrotową platformę, na którą wjeżdża pojazd z naczepą.

FLEXIWAGGON- możliwy jest załadunek całych zestawów pojazd + naczepa. Zwiększa to mobilność oraz nie wymusza zapewnienia dodatkowych pojazdów.

ROLLENDE LANDSTRASSE- przewożeniu koleją samochodów ciężarowych lub zestawów ciągnik siodłowy + naczepa specjalnymi wagonami niskopodwoziowymi.

TRANSPORT BIMODALNY- transport polegający na wykorzystaniu dwóch środków transportu: drogowego i kolejowego, bez stosowania przeładunku ładunku.

PRZEWÓZ OSÓB

UKŁADY PRZEWOZOWE- Pociągi wchodzące w skład układu przewozów regionalnych łączą wszystkie małe i średnie ośrodki sieci osadniczej z dużymi ośrodkami regionalnymi i krajowym. Zatrzymują się więc one na każdej stacji i przystanku osobowym, zgodnie z pojawiającymi się i zanikającymi strumieniami podróżnych.

Pociąg osobowy – zatrzymujący się na wszystkich stacjach

Pociąg przyspieszony – pełni funkcję pociągu osobowego zatrzymując się na wybranych stacjach

Z uwagi na charakter kursowania, pociągi pasażerskie dzielą się na:

W transporcie kolejowym rozróżnia się trzy rodzaje prędkości pociągów:

POJAZDY TRAKCYJNE:

LOKOMOTYWY ELEKTRYCZNE- 120-200km/h

ELEKTRYCZNE ZESPOŁY TRAKCYJNE- 100-250km/h

LOKOMOTYWY SPALINOWE- 120 km/h

AUTOBUSY SZYNOWE- 90-120km/h

WAGONY OSOBOWE- 120-160km/h

WAGONY KUSZETKOWE

WAGONY SYPIALNIANE

ROZKŁAD JAZDY POCIĄGÓW- plan, według którego mają się odbywać przejazdy pociągów na danej sieci kolejowej lub jej części w czasie, w którym on obowiązuje.

TARYFY KOLEJOWE:

PLAN OBIEGU- Zestawienie pracy danych pojazdów trakcyjnych bądź spalinowych, czy planu pracy danej drużyny konduktorskiej

DRUŻYNA KONDUKTORSKA- konduktor oraz kierownik pociągu, odpowiedzialni za bezpieczeństwo pasażerów

ŚRODKI TRANSPORTU

RODZAJE KOLEI:

-KOLEJ KONWENCJONALNA- porusza się po torach naziemnych złożonych z pary szyn stalowych

-ZE WZGL NA SZEROKOŚĆ TORÓW: wąskotorowa- rozstaw mniejszy od 1435mm; normalnotorowa- 1435mm; szerokotorowa- większy niż 1435mm

-KOLEJ NIEKONWENCJONALNA- z taborem ogumionym, magnetyczna, jednoszynowa, linowa

LOKOMOTYWA- pojazd szynowy z własnym napędem przeznaczony do ciągnięcia lub pchania wagonów. RODZAJE:

WAGON TOWAROWY:

-wagon węglarki- do niewrażliwych na warunki atmosferyczne ładunków masowych.

-wagony kryte- posiadają pudło z drzwiami do załadunku i wyładunku.

-wagony platformy- z niskimi burtami, bez ścian, duża powierzchnia ładunkowa, do przewozów ładunków długich.

-wagony cysterny- do przewozu prod płynnych i gazowych

-wagony z otwieranym dachem- do załadunku z góry

-wagony chłodnie- posiadają izolacje cieplną oraz urządzenia chłodzące

-wagony specjalne lub służbowe

-brankard- wagon służbowy do przewozu załogi kolei

TRANSPORT MORSKI

SKŁAD:

  1. Elementy liniowe- naturalne i sztuczne szlaki komunikacji morskiej, tyko częściowo kształtowane przez człowieka;

  2. Elementy punktowe – porty morskie jako węzłowe punkty transportowe, usytuowane na styku środowiska morskiego (wodnego)
    i lądowego.

ŚLUZA WODNA- Budowla hydrotechniczna wznoszona na kanałach żeglownych, rzekach oraz pomiędzy jeziorami. Są one budowane w celu umożliwienia podczas żeglugi pokonywania różnic poziomu wody przez jednostki pływające

PORT MORSKI- logistyczny i gospodarczy węzeł w systemie transportu globalnego o silnym morskim charakterze, w którym koncentruje się funkcjonalnie i przestrzennie różnorodna działalność bezpośrednio lub pośrednio związana z łańcuchami logistycznymi, których częścią pozostają lądowo-morskie łańcuchy transportowe; dzieli się na jego część wodną – akwatorium oraz część lądową – terytorium

SKŁADNIKI TECHNICZNE PORTU MORSKIEGO:

  1. Obiekty i urządzenia infrastruktury portowej, zapewniające powiązania liniowych elementów infrastruktury transportu morskiego i lądowego w porcie, służące przede wszystkim obsłudze ruchowej wszystkich środków transportu występujących w danym porcie

  2. Suprastruktura portowa- jej podstawowym zadaniem jest obsługa przedmiotu przemieszczania (ładunku i pasażera) oraz obsługa ładunkowa środków transportu.

PODZIAŁ INFRASTRUKTURY W PORTACH MORSKICH:

  1. Infrastruktura dostępu do portu- Wszystkie obiekty i urządzenia związane z dostępem do obszaru portu od strony morza i lądu; od strony morza- kamały żeglowne, śluzy, falochrony, urządz nawigacyjne; od strony lądu- drogi, sieć kolejowa, drogi wodne śródlądowe,

  2. Infrastruktura portowa- Budowle inżynierskie wewnątrz obszaru portu pozwalające na obsługę statków, ładunków
    i pasażerów np.: nadbrzeża, kanały, baseny, drogi portowe, systemy instalacyjne ,
    systemy informacji i system elektronicznej wymiany danych.

  3. Suprastruktura portowa- Magazyny i place składowe wraz z wyposażeniem, urządzenia przeładunkowe oraz sprzęt zmechanizowany, portowy tabor pływający, terminale pasażerskie, urządzenia i wyposażenie pomocnicze, urządzenia i wyposażenie zabezpieczające trwałość obiektów portu, systemy informacyjne wewnątrz terminali portowych.

SUWNICA- dźwignica pracująca w ruchu przerywanym wyposażona w mechanizm podnoszenia i opuszczania: wciągarka lub wciągnik

BOJA, PŁAWA- urządzenie pływające zakotwiczone za pomocą martwej kotwicy lub swobodnie dryfujące – bywa wyposażana w znak szczytowy, w reflektor, w światło o określonej charakterystyce, dziś już rzadziej w dzwon lub buczek, także w urządzenia radiowe lub radarowe.

LATARNIA MORSKA- Znak nawigacyjny w postaci charakterystycznej wieży umieszczonej na brzegu lub w wodzie (latarniowiec); wysyła sygnały świetlne o określonej charakterystyce. Czasem latarnia morska wysyła także sygnały radiowe (radiolatarnia), a podczas mgły może wysyłać sygnały dźwiękowe

REDA- obszar znajdujący się przed wejściem do portu morskiego, z wyznaczonymi torami wodnymi oraz płytkim i odpowiednim rodzajem dna umożliwiającym zakotwiczenie statków oczekujących na wejście do portu.

AWANPORT- najdalsza z wewnętrznych części wodnej powierzchni portu, przylega do wejścia do portu i redy, ograniczona jest zazwyczaj falochronem; miejsce, w którym statki czekają na wejście do śluzy.

BASEN PORTOWY- miejsce postoju statków. Zwykle ma kształt wąskiego prostokąta z betonowymi nabrzeżami, uzbrojonego w dźwigi, magazyny itp.

MOLO- budowla hydrotechniczna; wysunięty
w morze, prostopadle albo ukośnie do brzegu, pomost albo nasyp ziemny obramowany nabrzeżami, przystosowany do obsługi statków oraz ruchu pojazdów albo ruchu pieszego lub do obsługi jednostek sportowych i statków pasażerskich

PIRS- portowa budowla hydrotechniczna w postaci sztucznego półwyspu wysuniętego w głąb wody prostopadle lub skośnie do brzegu lub nabrzeża, lub w postaci sztucznej wyspy, a w przypadku pirsów największych - również w postaci pomostu stojącego dalej od brzegu i połączonego z lądem estakadą

FALOCHRONY- konstrukcja służąca do ochrony przed działaniem fal

ZALETY I WADY:

Zalety:

Wady

PRZEWÓZ TOWARÓW

NOŚNOŚĆ STATKU- podstawowy parametr określający wielkość statku oznaczający zdolność przewozową statku i określa łączną masę ładunku, załogi, zapasów paliwa, wody pitnej i technicznej, prowiantu, części zamiennych itp. jaką statek może przyjąć na pokład, nie przekraczając dopuszczalnego zanurzenia. Wyrażana jest w tonach

TEU- jednostka pojemności używana często w odniesieniu do portów i statków. Jest ona równoważna objętości kontenera 39m3.

PODZIAŁ TOWARÓW:

Ładunki, masowe - jednorodne ładunki o charakterze surowcowym, przewożone zwykle luzem, w dużych partiach. Zaliczamy do nich przykładowo węgiel, ropę naftową czy zboża.
Ładunki drobnicowe- wszelkiego rodzaju produkty przetworzone i wyroby gotowe, przemieszczane w opakowaniach. Specyficznymi grupami wśród ładunków drobnicowych są ładunki chłodzone (mięso, ryby, kurczaki, warzywa czy owoce) oraz ładunki ponadgabarytowe.
Ładunki półmasowe - ładunki, które mają cechy dwóch grup (masowej i drobnicowej) - np. cukier w workach, wino w beczkach.
Ładunki przestrzenne i wagowe - do ich przewozu trzeba używać specjalistycznych środków przewozu i przeładunku.

RODZAJE STATKOW:

Drobnicowiec - statek przeznaczony do przewozu drobnicy, czyli towarów przemysłowych liczonych w sztukach, zapakowanych w skrzynie, beczki, bele, worki i inne rodzaje opakowań, lub bez opakowania, jak samochody. Drobnicowce rozwijają zwykle dużą prędkość

Kontenerowiec - statek specjalnie wyposażony w prowadnice i przeznaczony do przewozu kontenerów, przy założeniu ich pionowego załadunku i wyładunku.

Masowiec - statek, zazwyczaj z pojedynczym pokładem i dnem podwójnym, zbiornikami szczytowymi i obłowymi oraz z pojedynczym lub podwójnym poszyciem burtowym, przeznaczony głównie do przewozu suchych ładunków masowych luzem, tj. bez opakowania, wsypywanych bezpośrednio do ładowni, jak np. węgiel,

BIBO (Bulk In, Bags Out/Bulk Out) - typ statku przeznaczony do transportu sypkiego cukru. Cechą charakterystyczną tego typu masowców jest zainstalowana na nich kompletna linia technologiczna do pakowania towaru. W ten sposób statek w jednym porcie pobiera cukier luzem, a do portu docelowego dostarcza towar zapakowany w worki. 

Zbiornikowiec - przestarzałe tankowiec - statek-cysterna, przeznaczony do transportowania materiałów płynnych. Zbiornikowce należą do największych statków handlowych. W przeciwieństwie do innych frachtowców nie posiadają ładowni, a zbiorniki ładunkowe - załadunek/wyładunek odbywa się za pośrednictwem systemu rurociągów i pomp.

Barkowiec – statek morski przystosowany do transportu specjalnych barek w barkowcowym systemie transportowym. Polega to na tym iż jednostkowy pojemnik służący do transportu ładunku to cała barka.

Cementowiec- statek przystosowany do przewozu przede wszystkim cementu luzem tj. bez opakowania. Ładownie są zabezpieczone przed wilgocią, mają specjalne wyposażenie i kształt, umożliwiające szybkie i dokładne ich opróżnianie za pomocą systemu dmuchaw, dostarczających osuszone i wolne od oparów oleju powietrze.

Jeziorowiec – rodzaj statku handlowego przeznaczonego do uprawiania żeglugi pomiędzy portami znajdującymi się na brzegach Wielkich Jezior w USA i Kanadzie. Różni się od statków pełnomorskich pewnymi cechami konstrukcyjnymi, przede wszystkim ograniczeniem szerokości i zanurzenia.

Chemikaliowiec - Zbiorniki i armatura wykonane są z wysokiej jakości stali nierdzewnej, odpornej na działanie przewożonych ładunków, często substancji bardzo agresywnych chemicznie lub pokryte wewnątrz specjalną powłoką. Mogą to być farby epoksydowe, ale obecnie wiodącym rodzajem są powłoki oparte na wysoko zaawansowanych technologiach polimerowych. Stosowany jest tez teflon. Rodzaj stali lub pokrycia zależy od ładunków, jakie ma przewozić statek.

Gazowiec - statek przeznaczony do transportu skroplonego naturalnego gazu ziemnego - LNG lub skroplonego gazu porafinacyjnego - LPG. Gazowce są statkami bardzo złożonymi, na których mają zastosowanie najnowsze osiągnięcia inżynierii materiałowej, okrętownictwa, informatyki i elektroniki. Priorytetem jest tutaj zachowanie bezpieczeństwa jednostki, jak i otoczenia w promieniu wielu kilometrów, dopiero na drugim miejscu stawiane są wymogi prowadzenia ekonomicznej żeglugi.

Chłodniowiec - statek służący do przewozu łatwo psujących się produktów spożywczych w chłodzonych ładowniach. 
Dla zmniejszenia przepływu ciepła z otoczenia burty, pokłady, pokrywy i dno ładowni są pokryte (od wewnątrz) warstwą izolacji termicznej, a luki mają rozmiary mniejsze w porównaniu z rozwiązaniami na masowcach i drobnicowcach.

Samochodowiec- (ang. Car Carrier lub Pure Car Carrier) - specjalny statek do przewozu samochodów.

Katamaran- statek wodny mający dwa połączone ztywno kadłuby umieszczone równolegle względem siebie. Katamarany budowane są w różnych rozmiarach, od dużych jednostek oceanicznych po małe, nie przekraczające 5 m długości jachty. Mogą być zarówno jednostkami silnikowymi, jak i napędzanymi żaglami lub wiosłami.

Poduszkowiec- pojazd poruszający się na poduszce powietrznej. Przemieszczanie się poduszkowca odbywa się najczęściej przy pomocy silników napędzających śmigła.

Wodolot-  jednostka pływająca charakteryzująca się zainstalowanymi pod kadłubem płatami nośnymi, które powodują wynurzanie się kadłuba z wody wraz ze wzrostem prędkości jednostki.

Ro-ro -  typ statku towarowego, pasażersko-towarowego lub barki przystosowanego do przewożenia ładunków tocznych i pojazdów (samochodów osobowych, ciężarówek lub wagonów kolejowych). 

con-ro - połączenie ro-ro i kontenerowca: część przestrzeni ładunkowej (najczęściej dziobowa) przeznaczona jest wyłącznie do przewozu kontenerów

ro-lo - jednostka, na której albo część albo cała przestrzeń ładunkowa jest przystosowana do przewozu ładunków oraz do przeładunków zarówno w systemie ro-ro (poziomym, ładunki toczne), jak i lo-lo (pionowym); 

sto-ro - jednostka, na którą ładunek jest wwożony maszynami kołowymi (czyli występuje element przeładunku w systemie ro-ro), a następnie jest tam ustawiany / układany i pozostawiany

ro-pax - w zasadzie odmiana promu pasażersko-samochodowego, ze zwiększoną przestrzenią ładunkową i zmniejszoną powierzchnią pomieszczeń publicznych i kabin dla pasażerów

Statki do przewozu ładunków wielkogabarytowych - Z powodu nietypowości i ogromnej różnorodności przewożonych ładunków, statki te bardzo różnią się od siebie. Mamy tu m.in. Ciężarowce konwencjonalne, statki doki, barki dla ładunków ciężkich, żurawie pływające, ciężarowce konstrukcyjne 

MORSKIE TERMINALE KONTENEROWE- opierają się z pozoru na dość jednolitym schemacie funkcjonalnym. Stanowiska cumownicze jest fragmentem prostego odcinka nabrzeża, przy którym statki obsługiwane są przez suwnice nabrzeżowe pracujące w relacji statek-nabrzeże. Z płyty nabrzeża ładunki są przewożone urządzeniami terminalowymi na otwarte place składowe, do magazynów zbiorczo rozdzielczych, albo wywożone z terminalu ciągnikami trasowymi na naczepach samochodowych.

OBSŁUGA ŁADUNKÓW PŁYNNYCH- Ze względu na fakt silnego ukierunkowania przewozów paliw, w tym w szczególności ropy naftowej, terminale do ich obsługi dzielimy na:

OBSŁUGA ŁADUNKÓW MASOWYCH SUCHYCH- Wyspecjalizowane bazy przeładunku suchej masówki bardzo często obsługują ładunki tylko w jednej relacji- załadunkowej lub wyładunkowej. Istnieje zróżnicowanie w zakresie sposobu kształtowania infrastruktury i konstrukcji ciągu technologicznego wyspecjalizowanych terminali masowych obsługujących ładunki sypkie wrażliwe na warunki atmosferyczne(zboże, cukier) i towary odporne na zawilgocenie(węgiel, ruda, kruszywa)

PRZEWÓZ OSÓB

PODZIAŁ STATKÓW:

-LINIOWIEC- Statek pasażerski pływający według rozkładu na określonej linii żeglugowej. Zwykle nazywano tak duże statki pasażerskie, pływające przez oceany (transatlantyki).

-PROM- statek wodny służący do przewozu osób i towarów.

-PROM SAMOCHODOWY- specjalny statek do przewozu samochodów. Przestrzeń ładunkowa takiego statku jest podzielona na wiele pokładów o małej wysokości. Część pokładów jest ruchoma w pionie, co pozwala ładować samochody o różnej wysokości.

-PROM PASAŻERSKO-SAMOCHODOWY- Oprócz przewozu pasażerów, przewożą również ładunki tj. samochody osobowe lub ciężarowe.

-PROM PASAŻERSKO-SAMOCHODOWO-KOLEJOWY- przystosowany do transportu ludzi, samochodów (osobowych i ciężarowych) oraz wagonów kolejowych.

-PROM KOLEJOWY- typ statku przystosowany do transportu wagonów kolejowych. Zazwyczaj na statku jest jeden poziom, który posiada tory kolejowe z wjazdem i wyjazdem z jednej lub z dwóch stron statku. Pokład promu jest połączony z torami kolejowymi na lądzie specjalną rampą, która obniża się, bądź podwyższa w zależności od poziomu wody.

-STATEK WYCIECZKOWY- Podstawowym obecnie zajęciem statków pasażerskich to prowadzenie żeglugi wycieczkowej

-TRAMWAJ WODNY- mały statek śródlądowy lub portowy przewożący ludzi pomiędzy kilkoma (kilkunastoma) przystaniami na stałej trasie i według określonego rozkładu jazdy.

TERMINALE PASAŻERSKIE- budynek lub zespół budynków, będących wydzieloną częścią portu lotniczego lub morskiego przeznaczoną do obsługi ruchu pasażerskiego i świadczącą usługi na rzecz przybywających i opuszczających port pasażerów.

ŚRODKI TRANSPORTU

TRANSPORT WODNY(ŻEGLUGA)- jedna z form transportu. Oznacza w szczególności przewóz statkami, w celach zarobkowych, pasażerów i ładunków, przez wody morskie lub śródlądowe.

STATEK- wszelkiego rodzaju urządzenie pływające, nie wyłączając urządzeń bezwypornościowych i wodnosamolotów, używane lub nadające się do użytku jako środek transportu wodnego

FRACHTOWIEC- statek handlowy przewożący towary drogą morską, będący w dyspozycji przewoźnika, np. masowiec, kontenerowiec, drobnicowiec

KLASYFIKACJA ŚRODKÓW TRANSPORTU MORSKIEGO:

-ZE WZGL NA PRZEZNACZENIE EKSPLOATACYJNE:

-ZE WZGL NA ZANURZENIE:

-ZE WZGL NA RODZAJ STOSOWANEGO NAPĘDU:

-ZE WZGL NA LICZBĘ KADŁUBÓW:

TRANSPORT POWIETRZNY (LOTNICZY)

INFRASTRUKTURA LOTNICZA:

  1. Elementy liniowe- drogi lotnicze (są wydzielonymi pasami przestrzeni, o określonym kształcie, odpowiedniej wysokości i szerokości, przeznaczonymi do ruchu statków powietrznych), urządzenia kontroli ruchu lotniczego służące kontroli dróg lotniczych
    i rejonów lotnisk /kontrola obszaru, kontrola zbliżenia, kontrola lotniska/

  2. Elementy punktowe- lądowiska, lotniska, porty lotnicze

KONTROLA RUCHU LOTNICZEGO- instytucja ustanowiona w celu zapobiegania niebezpiecznym zbliżeniom statków powietrznych ze sobą, zarówno podczas lotu, jak i na lotniskach . Kontrola ruchu lotniczego ma też na celu usprawnianie i utrzymywanie uporządkowanego przepływu ruchu lotniczego.

DO SŁUŻBY KONTROLI RUCHU LOTNICZEGO ZALICZA SIĘ:

NARZĘDZIA SŁUŻBY KONTROLI RUCHU LOTNICZEGO:

DROGI LOTNICZE- łączą infrastrukturę liniową lotnictwa z infrastrukturą punktową

LĄDOWISKO- obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni, który może być w całości lub w części wykorzystywany do startów, lądowań naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych; Lądowiska dzielą się na: STAŁE I TYMCZASOWE. Ze względu na położenie względem ziemi, dzielimy je na: lądowiska naziemne, lądowiska wyniesione

WSPÓŁCZESNE OKRĘTY LOTNICZE:

liczbe śmigłowców

LOTNISKO- Wydzielona na lądzie lub wodzie powierzchnia wraz z przynależnymi do niej obiektami budowlanymi, urządzeniami i wyposażeniem, przeznaczona w całości lub w części do przylotów, odlotów i manewrowania statkami powietrznymi. W SKŁAD LOTNISKA WCHODZĄ:

PASY (DROGI) STARTOWE- zasadnicza część pola wzlotów lotniska o sztucznej utwardzonej nawierzchni (betonowej, asfaltowo-betonowej) lub, na mniejszych lotniskach, naturalnej (trawiastej znanej również jako darniowa, żwirowa), przeznaczona do startów i lądowań samolotów. Każda droga startowa może być użyta w obydwu kierunkach, wobec czego nosi dwie nazwy

DROGI KOŁOWANIA- pas wytyczony na powierzchni lotniska, pozwalający samolotom lub śmigłowcom na toczenie się pomiędzy hangarem, drogą startową, terminalem lub innymi instalacjami lotniska. Drogi kołowania często są utwardzone (betonowe lub asfaltowe); inaczej jest na mniejszych lotniskach, gdzie drogi kołowania są często trawiaste, gruntowe lub żwirowe.

PŁYTY POSTOJU SAMOLOTÓW- utwardzone miejsce na lotnisku gdzie po lądowaniu i kołowaniu parkują samoloty. Następuje przygotowanie do kolejnego lotu (załadunek towaru, tankowanie i boarding pasażerów). Płyta jest jedyną częścią wokół pola wzlotów, po której czasami pasażerowie mogą warunkowo się poruszać.

HANGAR- najbardziej charakterystyczna budowla na lotnisku, głównie z uwagi na ogromne rozmiary.

SCHRONO-HANGARY- budowle charakterystyczne tylko dla lotnictwa wojskowego. Są to obiekty żelbetonowo ziemne lub metalowe, standardowo przeznaczone dla ukrycia jednego samolotu bojowego. Drzwi do takiego obiektu są żelbetonowe lub metalowe

WIEŻA KONTROLI LOTÓW- Jest odpowiedzialna za operacje pojazdów i statków powietrznych w obrębie pola manewrowego i pola wzlotów. Swoją nazwę zawdzięcza charakterystycznemu budynkowi, który zwykle zajmuje. Wieża także pośredniczy w przekazywaniu informacji między samolotem na lotnisku a innymi organami kontroli - kontrolą zbliżania i kontrolą obszaru

URZĄDZENI NAPROWADZAJĄCE- System ILS– radiowy system nawigacyjny wspomagający lądowanie samolotu w warunkach ograniczonej widoczności. System umożliwia precyzyjne prowadzenie samolotu od granicy zasięgu do pewnego punktu na ścieżce schodzenia lub do punktu przyziemienia na pasie startowym.

TERMINAL LOTNICZY- współczesna nazwa dworca lotniczego. Największe lotniska posiadają nawet cztery terminale. W terminalach odbywa się odprawa pasażerów. Tam można kupić bilet. Są tam; poczekalnie, punkty informacje, bary, restauracje, sklepy, kaplice, toalety, zaplecza dla służb lotniskowych i wiele innych

SAMOCHÓD FOLLOW ME- Samolot i załoga są pierwszy raz na lotnisku. Zostaje wysyłany, więc samochód Follow me, który poprowadzi samolot. Samochód standardowo jest wyposażony w żółte światła błyskowe na dachu w postaci tak zwanego koguta. Może mieć także tablice z napisem Follow me. Na karoserii są elementy odblaskowe i łatwo dostrzegalne, dla szybkiej orientacji.

PRZESZKODY- w nocy powinny być odpowiednio oświetlone; muszą być odpowiednio oznaczone; znaki dzienne powinny być widoczne z 1000m z powietrza i 300m z ziemi;

PORT LOTNICZY- spełnia rolę węzła transportowego. Ma na celu obsługę zetknięcia się głównego
i dowozowo- odwozowych środków transportu, obsługę przedmiotów przewozu- pasażera i ładunku. Następuje zetknięcie się środków transportu naziemnego z samolotem, istnieje więc konieczność koordynacji ruchu lotniczego oraz dowozowo- odwozowych środków transportu.

KLASYFIKACJA PORTÓW LOTNICZYCH: Międzynarodowe; Regionalne; Drugorzędne; Lotnictwa ogólnego

CECHY INFRASTRUKTURY TRANSPORTU LOTNICZEGO:

Immobilność przestrzenna i funkcjonalna

ŚRODKI TRANSPORTU LOTNICZEGO

SAMOLOT- statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), utrzymujący się w powietrzu dzięki wytwarzanej sile nośnej za pomocą nieruchomych, w danych warunkach względem statku, skrzydeł.

ŚMIGŁOWIEC(HELIKOPTER)- statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), rodzaj wiropłatu, który wytwarza siłę nośną dzięki ruchowi obrotowemu wirnika lub wirników napędzanych przez silnik, a obecnie coraz częściej przez 2, a czasem nawet 3 silniki.

STEROWIEC- aerostat z własnym napędem. Podział sterowców:

POWIERZCHNIA NOŚNA- powierzchnia rzutu płata nośnego samolotu na płaszczyznę poziomą wraz z ich przedłużeniem wewnątrz obrysu kadłuba. Powierzchnia nośna stanowi główną powierzchnię odniesienia podczas wykonywania większości obliczeń związanych z aerodynamiką i mechaniką lotu statku powietrznego. W literaturze zwykle oznaczana wielką literą "S".

PODZIAŁ SAMOLOTÓW:

-ZE WZGL NA PRZEZNACZENIE: sam towarowe, sam pasażerskie, combi, cywilne-osobiste, wojskowe

-ZE WZGL NA KONSTRUKCJĘ: konwencjonalne-wąskokadłubowe, szerokokadłubowe (>4,72m)

-ZE WZGL NA LICZBĘ MIEJSC (CYWILNE): do 70; 70-120; 120-170; 170-240; powyżej 240

-ZE WZGL NA NAPĘD: śmigłowe(ciąg wytw za pomocą śmigła), odrzutowy(ciąg wytw w silniku)

SAMOLOTY TOWAROWE- Służą do przewozu różnego rodzaju ładunków o łącznej masie od 40 do 250 ton. Maksymalna dopuszczalna ładowność samolotu zależy, poza ładownością samej maszyny, także od innych czynników:

SAMOLOTY PASAŻERSKIE- służą do transportu osób. Jednorazowo mogą zabrać na pokład od kilkudziesięciu do kilkuset osób. Są one również wyposażone w pomieszczenia do przewozu bagażu osób podróżujących

SAMOLOTY TYPU KOMBI- funkcjonalne polaczenie samolotów pasażerskiego i towarowego. Powierzchnia samolotu typu kombi podzielona jest na część przeznaczoną do przewozu pasażerskiego i część ładunkową. Powierzchnia towarowa znajduje się pod pokładem pasażerskim oraz w tylnej części samolotu.

SAMOLOTY WOJSKOWE- maszyny zaliczane do tej grupy maja specjalne konstrukcje stworzone dla potrzeb wojska. Są one wykorzystywane do transportu maszyn wojskowych, sprzętu oraz przemieszczania ludzi.

SAMOLOTY CYWILNE (OSOBISTE)- niewielkie samoloty, zabierające na pokład od kilku do kilkunastu osób, wykorzystywane przede wszystkim do celów prywatnych lub służbowych.


Wyszukiwarka