Inwestycji wg Hirsleifera Inwestycja jest bieżącym wyrzeczeniem dla przyszłych korzyści. Teraźniejszość jest względnie dobrze znana, natomiast przyszłość to zawsze tajemnica.
Cechy inwestycji charakter psychologiczny(decyzje inwestycyjne dotyczą konieczności dokonania określonych wyborów przez inwestujących), czas(nieodłączny czynnik), ryzyko(wynikające z niepewnej przyszłości)
Rachunek ekonomiczny- zespół metod i narzędzi umożliwiający dokonanie najkorzystniejszego wyboru wariantu spośród możliwych alternatywnych rozwiązań realnych od względem ekonomicznym i technicznym. Porównanie nakładów i efektów pozwalające na wybór najkorzystniejszego wariantu.
Cele przedsiębiorstw osiąganie zysku, wzrost wartości firmy, poprawa wizerunku firmy, zadowolenie interesariuszy i pracowników przedsiębiorstwa, CSR
Rodzaje inwestycji Finansowe=kapitałowe(akcje, obligacje, lokaty); Rzeczowe(nowe, rozbudowa, modernizacja, odtworzenie); Niematerialne(badanie i rozwój, szkolenie kadr, promocja i reklama)
Inwestycje wg kryterium podmiotowego Monetarne – przez pryzmat ruchu pieniądza; Rzeczowe – przez pryzmat ruchu dóbr
Fazy rozwoju projektu inwestycyjnego I – przedinwestycyjna 1.Identyfikacja możliwości inwestycyjnych; 2.Wstępne studium wykonalności (pre-feasibility study); 3.Studium wykonalności (feasibility study); 4.Identyfikacja możliwości inwestycyjnych (np. występowanie i obfitość zasobów naturalnych i możliwość ich wykorzystania, przewidywanie wielkości i struktury przyszłego popytu,przewidywania zmian skłonności do inwestowania, ukierunkowanie polityki inwestycyjnej danego państwa); 5.Studium wykonalności (dokonanie oceny czy zbadane zostały wszystkie warianty projektu, przeprowadzenie analiz umożliwiających uzyskanie odpowiedzi na pytanie czy projekt będzie); 6.ostateczna wersja projektu II – inwestycyjna 1. negocjacje i zawieranie umów; 2.projektowanie - budowa - marketing produkcyjny–szkolenie; III – operacyjna - odbiór i rozruch - działania na rzecz odtwarzania i restrukturyzacji
Związek inwestycji z kapitałem W wyniku procesów inwestycyjnych powstają dobra kapitałowe, czyli takie, które charakteryzują się aktywnym uczestnictwem w procesie reprodukcji, których zaangażowanie przynosi przedsiębiorstwu możliwość osiągnięcia zysków. Dobra kapitałowe mogą mieć charakter materialny i niematerialny.
Leasing finansowy – finansujący nabywa przedmiot i do końca trwania umowy jest on własnością firmy leasingowej. Na koniec jest umowa przekazania przedmiotu na rzecz biorcy. Służy on do nabywania przedmiotów, jest nakładem inwestycyjnym i można go wpisać w amortyzację.
Leasing operacyjny – jest kosztem operacyjnym. Całą ratę leasingową można wpisać w koszty. Polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego. Czas ten jest z reguły krótszy niż okres zużycia leasingowanej rzeczy. W umowie leasingu operacyjnego leasingobiorca może mieć zagwarantowane prawo zakupu przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy, za określoną z góry wartość końcową powiększoną o podatek VAT.
Źródła finansowania Wewnętrzne: zysk, rezerwy, środki z przekształceń składników majątku(środki ze sprzedaży produktów, usług i towarów, ze sprzedaży majątku trwałego i obrotowego); Zewnętrzne: Własne- udziałowe, Obce – kredytowe, subwencyjne
Oczekiwana stopa zwrotu = warunek brzegowy opłacalności inwestycji; niezbędne minimum, które musi spełniać dany projekt, aby można było powiedzieć, że będzie on opłacalny. Oceniamy, ile inwestycja musi przynieść. Jeśli oczekiwania dawcy będą niezaspokojone, to nie przekażą kapitału na inwestycje.
Ryzyko w fazach życia projektu Identyfikacja celu projektu - ryzyko podjęcia nietrafnego projektu; Projektowanie - wybór rozwiązań technologicznych, technicznych, architektonicznych; Planowanie - identyfikacja i uwzględnienie różnych ograniczeń, współzależności czynności, komunikacja między uczestnikami; Wykonawstwo - czynności operacyjne-materiały, pogoda; zachowania ludzkie różnych, licznych zespołów pracowników; Odbiór i rozruch - niewłaściwe użytkowanie, rozruch, pozwolenie na eksploatację
Kapitały własne – środki pozostawione do dyspozycji przedsiębiorstwa przez jego właścicieli na czas nieokreślony, co skutkuje powstaniem stosunków własnościowym, z których wynika prawo do udziału w podziale zysku; gwarancja dla wierzycieli
Kapitały obce – środki pozostawione do dyspozycji przedsiębiorstwa przez jego wierzycieli na czas ściśle określony, co oznacza, że muszą one być zwrócone w określonym terminie wraz z ustalonymi odsetkami
Źródła ryzyka dotyczące projektu: Zw. z naturą projektu (duży zakres robót i ich wartość, złożoność, jednostkowość i innowacyjność, pośpiech w planowaniu i wdrażaniu („złota zasada inwestowania”); Personel (kompetencje i umiejętności); Inwestor (słaba motywacja dla projektu, realizacja wielu projektów konkurencyjnych, ograniczoność zasobów, w tym możliwości finansowe, złe rozpoznanie popytu i nietrafna ocena opłacalności projektu
Źródła ryzyka dotyczące otoczenia: Zagrożenia konkurencji; Otoczenie ekonomiczne (trendy w gospodarce krajowej, światowej, inflacja, poziom stopy % to jest koszt kapitału, system podatkowy, priorytety gospodarcze rządu, możliwości pozyskania kapitału); Otoczenie prawne wraz ze standardami międzynarodowymi dotyczące projektów inwestycyjnych; Otoczenie polityczne; Otoczenie technologiczne (najbardziej dynamiczne dotyczące realizacji projektu, jego pomysłu i formy); Otoczenie społeczne (brak akceptacji społeczności ości lokalnej dla projektu np. tarczy rakietowej w Polsce, elektrowni jądrowej, obwodnicy Augustowa w Dolinie Rospudy, w Solcu Kuj. Masztu Polskiego Radia itp.); Otoczenie przyrodnicze (przyroda zagraża projektowi (trzęsienia ziemi, powodzie, tsunami, huragany), projekt – w czasie jego realizacji oraz eksploatacji – zagraża równowadze naturalnej – środowisku); Otoczenie wykonawcze(liczba i poziom wiarygodności uczestników fazy procesu inwestycyjnego: zły zbiór wykonawców, spóźnione zaangażowanie niektórych wykonawców, złe przygotowanie kontraktu)