Podstawy zarządzania
Zagadnienia na 3:
Definicja wizji – pożądany lub spodziewany wizerunek (obraz) organizacji w przyszłości, mglisty (kierunkowa wizja przedsiębiorstwa), lub konkretny (całościowa wizja przedsiębiorstwa)
Definicja misji – generalny, podstawowy cel funkcjonowania organizacji (np. szewc produkuje buty), zestaw wartości akcentujący specyficzną rolę danej organizacji na rzecz otoczenia, tym samym uzasadniających istnienie danej jednostki, ukonkretnieniem pomysłu na przedsiębiorstwo
Czym jest otoczenie wewnętrzne organizacji – są to jej wszystkie zasoby z jej procesami, osoby, instytucje pozostające w najbliższym otoczeniu firmy, mające bezpośredni dostęp do informacji
Czym jest otoczenie zewnętrzne organizacji – dzieli się na otoczenie zewnętrzne bliższe(celowe) i dalsze(ogólne). Bliższe (rynkowe, konkurencyjne) – w skład tego otoczenia wchodzą konkretne organizacje, które mogą wpływać na przedsiębiorstwo, np. konkurencja. Dalsze (charakter prawny, ekonomiczny, polityczny) – otoczenie społeczne.
Definicja reinżynieringu – totalne przeprofilowanie organizacji (szereg działań polegające na zmianie modelu organizacji), fundamentalne przemyślenie od nowa i radykalne przeprojektowanie procesów w firmie, prowadzące do drastycznej (przełomowej) poprawy osiąganych wyników (np. koszty obsługi, obsługa klientów, szybkość)
Definicja benchmarkingu – wzorowanie się na najlepszych (np. pokrewne organizacje), proces systematycznego porównywania własnej firmy z innymi, albo porównywania ze sobą różnych działów przedsiębiorstwa, aby ustalić jaki jest jego stan obecny i czy potrzebna jest jakaś zmiana
Definicja kontroli zewnętrznej – 1.kontrola instytucjonalna wykonywana przez uprawnione do tego organizacje zewnętrzne (zgodnie z prawem), 2.przeprowadzona jest w organizacji przez organy zewnętrzne, powołane do oceny prawidłowości funkcjonowania organizacji. Są to między innymi organy władzy administracji państwowej i gospodarczej, organy prokuratury i wymiany sprawiedliwości. Niektóre z form kontroli mają charakter stały np. okresowe kontrola i weryfikacja bilansu organizacji.
Definicja kontroli wewnętrznej –1. kontrola wykonywana przez (czynniki świadome) odpowiednio powołane przez osoby, które oceniają np. jakość, 2.przeprowadzana przez kierownictwo jednostki lub w jego imieniu przez odpowiednią komórkę kontroli wewnętrznej, 3. prowadzona jest przez wyspecjalizowaną komórkę organizacyjną tzw. kontrolę wewnętrzną lub zespół ewentualnie osobę powołaną przez kierownictwa organizacji. Kontrola ta wykonywana jest rutynowo według odpowiedniego planu lub też ze względu na to, że kierownictwo pragnie zanalizować dany konkretny problem, nie nosi dla organizacji niebezpiecznych skutków. Natomiast może przynieść ona korzyści dla organizacji poprzez poprawę jej funkcjonowania.
Zagadnie na 4:
Zachowania organizacyjne (to współczesna dyscyplina koncentrująca się na behawioralnych aspektach zarządzania) z podziałem na:
Indywidualne zachowania organizacyjne (psychologia zachowań w organizacji, np. przywództwo, kategorie przywódców, osobowość) –
Zachowania przywódcze - można wyodrębnić dwie podstawowe formy, które położone są na dwóch przeciwległych krańcach kontinuum (na podstawie badań naukowców z uniwersytetu Michigan, pod kierunkiem R. Likerta):
skoncentrowane na zadaniach - zachowanie przywódców, którzy zwracają baczną uwagę na pracę i procedury robocze związane z danym stanowiskiem, interesują się osiągnięciami pracowników
skoncentrowane na pracownikach - zachowanie przywódców, którzy pracują nad stworzeniem spójnych zespołów roboczych i dbają o zadowolenie pracowników. Podstawową ich troską jest dobro podwładnych
Rodzaje przywódców:
przywódca autorytarny – zorientowany na wykonanie zadania, lepiej działa w sytuacjach zagrożenia;
przywódca demokratyczny – zorientowany na stosunki międzyludzkie, lepiej działa w sytuacjach pokoju;
przywódca liberalny – zorientowany na pozostawienie pracownikom relatywnie dużej swobody przy wykonywaniu zadań; jego wyniki uzależnione są od tego, czy zagospodaruje talenty podwładnych.
Osobowość – wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Jest to zespół względnie trwałych cech lub dyspozycji psychicznych jednostki, różniących ją od innych jednostek.
Rodzaje osobowości:
2) Wg Hollanda:
Badawczy: docieka, bada sprawdza, analizuje, poszukuje prawdy, ocenia, stawia problemy, formuje teorie
Realistyczny: realnie ocenia rzeczywistość, lubi realizować zadania (wysiłek fizyczny)
Artystyczny : zajmuje się muzyką, sztuką, literaturą, ciągle tworzy nowe rzeczy, lubi sytuacje zaskakujące i niezaplanowane,
Społeczny: niesie pomoc innym ludziom, ocenia, doradza, wyjaśnia, instruuje, lubi kierować innymi.
Przedsiębiorczy: lubi prace z innymi, pod warunkiem własnych korzyści, jest typem władczym, lubi sprawować kontrole, kierować, przewodzić i zdobywać pieniądze,
Konwencjonalny: nie, lubi nowych wyzwań, ceni porządek, bezpieczeństwo, jest tradycyjny.
Grupowe zachowania organizacyjne (zachowania o charakterze społecznym, np. socjologia zachowań, kierowanie zespołami)
Co zrobić żeby organizacja funkcjonowała?
ustalenie niezbędnego zakresu pracy, którego wykonanie jest warunkiem realizacji wytyczonych celów;
podział zadań całościowych na zadania i na czynności szczegółowe;
łączenie stanowisk organizacyjnych w grupy;
ustalenie mechanizmów koordynacji części składowych organizacji;
kontrola rozwiązań organizacyjnych i ich korygowanie w celu utrzymania lub zwiększenia poziomu jej sprawności.
w innym ujęciu jest to proces porządkowania, przydzielania, koordynowania działań i zasobów poszczególnym członkom organizacji.
Związki pomiędzy: celami i planami (strategicznymi i operacyjnymi)
Podstawowe cechy planowania strategicznego, związki między nimi:
Planowanie strategiczne ma długoterminowy charakter, wybieganie do przodu.
Obejmuje wszystkie kategorie zasobów.
Zagadnienia na 5:
Model organizacji (interpretacja):
Struktura prosta (bardzo małe organizacje).
Struktura funkcjonalna.
Struktura wielokrotnego podporządkowania (wielozależność organizacji).
Na czym polega zarządzanie rozwojem regionu i jego elementy.
Zarządzanie czasem(jest konsekwentnym i zorientowanym na cel stosowaniem w praktyce sprawdzonych zasad i technik pracy w taki sposób że kierowanie samym sobą i swoim otoczeniem odbywa się bez zbędnego wysiłku a otrzymany do dyspozycji czas jest wwykorzystywany sensownie i optymalnie) i jego metody:
Generacje: 1.lista rzeczy do zrobienia, 2.zadania wpisane w kalendarz, 3.zadania wraz z priorytetami, 4. Małe karteczki
Złote zasady-ustal życiowe priorytety, zajmuj się tylko tym co jest zgodne z twoimi priorytetami, planuj zadania tygodniowo, dzień wcześniej zaplanuj co będziesz robić następnego dnia, zostaw sobie 40% czasu na niezaplanowane zdarzenia, podobne czynności układaj w bloki, utrzymuj porządek w domu i pracy, najważniejsze rzeczy wykonuj w optymalnej porze dnia, przed rozpoczęciem pracy zgromadź wszystkie potrzebne rzeczy, zajmij się tylko jednym zadaniem a po jego realizacji nie wracaj już do niego, naucz się mówić nie, deleguj obowiązki, wykorzystuj podróże do czytania i nauki
Macierz zarządzania czasem (podział na elementy ważne i nieważne- pilne(zrób, ?) niepilne(zaplanuj, zapomnij o tym)).
Karteczki (?)
Czym są zasoby organizacji:
Zasoby osobowe (ludzie) – podstawowe i najważniejsze, (pracownicy organizacji) – przy czym istotne znaczenie mają:- struktura zatrudnienia w układzie cech demograficzno- zawodowych, - rozkład cech osobowych- motywacje pracowników- procesy decyzyjne dotyczące właściwego wykorzystania zdolności i umiejętności pracowniczych
Zasoby informacyjne – wtórne do zasobów osobowych, (wszelkiego typu użyteczne dane liczbowe i jakościowe pochodzące z otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego organizacji, niezbędne do skutecznego podejmowania decyzji).Zasoby te dotyczą np.- znajomości przepisów prawnych, skarbowych, preferowanych kierunków polityki gospodarczej państwa, regionu;- informacji o charakterze marketingowym- wewnętrznych zasobów informacyjnych, umożliwiających podejmowanie decyzji dotyczących, np. poziomu zapasów, struktury kosztów, wykorzystania maszyn i urządzeń, wprowadzenia nowych produktów i asortymentów, wykorzystania czasu pracy, polityki kadrowej oraz kształtowania systemu wynagrodzeń.
Zasoby finansowe – pochodne, ważne, ale nie są najważniejsze, kapitał finansowy wykorzystywany przez organizację do finansowania zarówno funkcjonowania bieżącego jak i długofalowego rozwoju. Zaliczamy tu: pieniądze gotówkowe, zaciągnięte kredyty, posiadane wkłady bankowe. Papiery wartościowe itp. Zasoby finansowe stanowią o wiarygodności organizacji.
Zasoby rzeczowe – tak samo jak zasoby finansowe, środki trwałe organizacji. Procesy decyzyjne dotyczą ich optymalnego wykorzystania w procesie wykonywania pracy. Ogólnie można stwierdzić, że zasoby rzeczowe wyznaczają stopień nowoczesności organizacji.
Znaczenie ekoinnowacji w firmach: innowacje nakierowane jednoznacznie na uzyskanie korzyści.
Zarządzanie innowacjami: każda firma powinna szukać najnowszych sposobów produkcji, ciągle się rozwijać.
Zarządzanie zmianą: dążenie do pewnych zmian, np. reinżyniering.
Zarządzanie samym sobą: dopasowanie funkcji, planowanie, organizacja, kontrolowanie.
Przywództwo, kategorie władzy:
Władza formalna – władza z urzędu (kierownicza, kontrolna).
Władza charyzmatyczna – władza sprawowana o pewne cechy osobowości (charyzma).
Władza ekspercka – wybitna wiedza wykorzystywana w praktyce.
Cechy dobrego przywódcy i zależność między tymi cechami.
ENTUZJAZM - nie można sobie wyobrazić lidera, któremu brakowałoby entuzjazmu.
INTEGRALNOŚĆ - cecha, która sprawia, że ludzie ufają liderowi, a zaufanie jest podstawą wszelkich stosunków międzyludzkich, zarówno zawodowych jak i prywatnych. Integralność to nie tylko wewnętrzna spójność osobowa, ale także przywiązanie do pewnych wartości zewnętrznych, jak dobroci i prawdy.
TWARDOŚĆ - liderzy to częstokroć ludzie wymagający, z którymi niełatwo na co dzień wytrzymać, ponieważ mają duże
wymagania. Są uparci i nieustępliwi, powinni cieszyć się szacunkiem, a nie tylko popularnością.
UCZCIWOŚĆ - dobrzy liderzy podchodzą do ludzi w sposób zróżnicowany, ale wszystkich traktują jednakowo nikogo nie
faworyzują, są bezstronni w wymierzaniu kar za złą pracę i rozdawaniu nagród za dobrą.
CIEPŁO - sztywniacy nie zostają dobrymi przywódcami. Bycie dobrym liderem wymaga zaangażowania serca w takim samym
stopniu jak umysłu. Zamiłowanie do pracy i dbałość o ludzi są jednakowo ważne.
POKORA - rzadka cecha, ale charakteryzująca najlepszych liderów jej przeciwieństwem jest arogancja. Oznakami dobrego lidera
są chęć słuchania innych i brak dominującego ego.
WIARA W SIEBIE - jest to jeden z najważniejszych atrybutów. Ludzie doskonale czują, gdy lider ją w sobie ma, dlatego też
rozwijanie wiary we własne możliwości pomaga w rozwoju umiejętności przywódczych. Uważać trzeba jednak by jej nadmiar nie
przerodził się w arogancję.