Projekt inwestycyjny budowy zakładu przemysłowego
Temat nr 00
X
Y
gr. A; ZiIP
OKREŚLENIE DŁUGOŚCI CZASU OBLICZENIOWEGO
Długość czasu okresu obliczeniowego – n [lat]:
n = b + m
gdzie
b – czas realizacji inwestycji (budowy) – 2 lata
m – czas eksploatacji inwestycji w latach, wynikający ze średniego czasu odziaływania inwestycji średniego czasu amortyzowania składników majątkowych – 10 lat
n = 2 + 10 = 12 [lat]
Okres eksploatacji inwestycji:
m = $\frac{1}{s_{sr}}$
gdzie:
sśr – średnia stawką amortyzacyjna dla całej inwestycji – 0,1029 %/100
m = $\frac{1}{0,1029} = 9,718\ \sim\ \mathbf{10\ \lbrack lat\rbrack}$
OKREŚLENIE ŚREDNIEJ STAWKI AMORTYZACYJNEJ
Średnia stawka amortyzacyjna dla całej inwestycji:
Sśr = $\frac{N_{1}*\frac{1}{t_{a}} + \ N_{2}*\frac{1}{t_{2}}\ }{N_{1} + \ N_{2}}$
gdzie:
N1 – nakłady inwestycyjne wydatkowane w 1 roku budowy
N2 – nakłady inwestycyjne wydatkowane w 1 roku budowy
t1 – liczba lat eksploatacji obiektów zaplanowanych w 1 roku budowy - 40 lat
t2 – liczba lat eksploatacji obiektów zaplanowanych w 2 roku budowy - 6 lat
N1 = 167 000 zł * 45% = 75 150 zł
N2 = 167 000 zł * 55% = 91 850 zł
Sśr = $\frac{75\ 150*\ \frac{1}{40} + 91\ 850*\ \frac{1}{6}}{167\ 000} = \mathbf{0,1029}\ $[%/100]
OBLICZENIE KOSZTÓW AMORTYZACJI TRWAŁYCH SKŁADNIKÓW MAJĄTKOWYCH
Amortyzacja roczna nakładów:
$$A_{r} = \ N_{i}*S_{i}\ \left\lbrack \frac{zl}{\text{rok}} \right\rbrack$$
gdzie:
Ni – nakłady inwestycyjne obiektów o i-tym okresie eksploatacji
Si – stawka amortyzacyjna nakładów o i-tym okresie eksploatacji
Ar roku 1 = 75 150 zł * $\frac{1}{40} = \ 1\ 878,75\ zl\ $
Ar roku 1 = 91 850 zł * $\frac{1}{6} = \ 15\ 308,33\ zl$
Amortyzacja roczna nakładów razem:
Ar = 1 878,75 + 15 308,33 = 17 187,08 [zł]
Amortyzacja jednostkowa:
$$a = \ \frac{A_{r}}{P_{t}}\ \lbrack\frac{zl}{\text{szt}}\rbrack$$
gdzie:
Pt – wielkość produkcji w roku t – 1 270 szt./rok
WARIANT I
Tabela 1. Nakłady inwestycyjne i amortyzacja [tys. zł].
Tabela 2. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [tys. zł].
Tabela 3. Koszty jednostkowe [zł/szt.].
Tabela 4. Koszty całkowite [tys. zł].
Tabela 5. Rachunek zysków i strat [tys. zł].
Tabela 6. Rachunek przepływów pieniężnych [tys. zł]
WARIANT II
Harmonogram spłaty kredytu:
Kolejne lata | Odsetki(zł) | Rata kapitałowa (zł) | Rata annuitetowa (zł) | Stan zadłużenia na koniec roku (zł) |
---|---|---|---|---|
2 | - | - | - | 91850,000 |
3 | - | - | - | 110220,000 |
4 | 22044,000 | 20532,787 | 42576,787 | 89687,213 |
5 | 17937,443 | 24639,344 | 42576,787 | 65047,869 |
6 | 13009,574 | 29567,213 | 42576,787 | 35480,656 |
7 | 7096,131 | 35480,656 | 42576,787 | - |
suma | 60087,148 | 110220,000 | 170307,148 |
Tabela 1. Nakłady inwestycyjne i amortyzacja [tys. zł].
Tabela 2. Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy [tys. zł].
Tabela 3. Koszty jednostkowe [zł/szt.].
Tabela 4. Koszty całkowite [tys. zł].
Tabela 5. Rachunek zysków i strat [tys. zł].
Tabela 6. Rachunek przepływów pieniężnych [tys. zł]
Analiza wskaźnikowa przedsięwzięcia inwestycyjnego dla obu wariantów:
okres zwrotu nakładów PBP
Wariant I
przepływy netto | skumulowane przepływy pieniężne | lata |
---|---|---|
-75150,0000 | -75150,0000 | 1 |
-91850,0000 | -167000,0000 | 2 |
6792,5231 | -160207,4769 | 3 |
52276,9044 | -107930,5724 | 4 |
75176,1159 | -32754,4565 | 5 |
93251,5527 | 60497,0961 | 6 |
94601,3428 | 155098,4389 | 7 |
-7496,9643 | 147601,4746 | 8 |
97729,8815 | 245331,3561 | 9 |
99141,3278 | 344472,6839 | 10 |
100573,9458 | 445046,6297 | 11 |
192880,0011 | 637926,6308 | 12 |
PBP I = 4 + $\frac{\left( - \ 32\ \ 754,4565 \right)*( - 1)}{93\ 251,5527}$ = 4 lata 5 miesięcy
Wariant II
przepływy netto | skumulowane przepływy pieniężne | lata |
---|---|---|
-75150 | -75150 | 1 |
0 | -75150 | 2 |
6792,5231 | -68357,4769 | 3 |
-2743,0798 | -71100,5567 | 4 |
16049,5743 | -55050,9824 | 5 |
29197,1422 | -25853,8403 | 6 |
24633,4897 | -1220,3506 | 7 |
-7496,9643 | -8717,3149 | 8 |
97729,8815 | 89012,5666 | 9 |
99141,3278 | 188153,8944 | 10 |
100573,9458 | 288727,8402 | 11 |
192880,0011 | 481607,8413 | 12 |
PBP II = 7 + $\frac{\left( - 8\ 717,3149 \right)*( - 1)}{97\ 729,8815}$ = 7 lat 1 miesiąc
księgowa stopa zwrotu ARR
ARR = $\frac{\overset{\overline{}}{\text{Zn}}*100}{N}$ [%]
gdzie:
$$\overset{\overline{}}{Z}n - sredni\ poziom\ zysku\ netto$$
N – nakłady inwestycyjne
Wariant I:
$$\overset{\overline{}}{Z}n = 70\ 367,896zl\ $$
N = 167 000 zł
ARR I = $\frac{70\ 367,896\ *100}{167\ 000}$ = 42,14[%]
Wariant II:
$$\overset{\overline{}}{Z}n = 56\ 573,01738\ zl\ $$
N = 167 000 zł
ARR II = $\frac{56\ 573,01738\ *100}{167\ 000}$ = 33,88[%]
analiza progu rentowności BEP (dla roku 5 – wtedy mamy 100% produktywności)
BEP = $\frac{\text{Ks}}{(cj\ - \ kjz)}$
Wariant I:
zmiana wielkości | Cena jednostkowa | Koszt jednostkowy zmienny | Koszt stały |
---|---|---|---|
poziom ceny | BEP 1 | procentowa zmiana BEP | |
-15% | 267,75 | 1423,390 | -43,67% |
-10% | 283,5 | 1242,530 | -25,41% |
-5% | 299,25 | 1102,449 | -11,27% |
0% | 315,00 | 990,753 | 100,00% |
5% | 330,75 | 899,609 | 9,20% |
10% | 346,5 | 823,821 | 16,85% |
15% | 362,25 | 759,811 | 23,31% |
BEP I = $\frac{136079,378}{(315\ - \ 167,523)}$ = 875 [szt.]
BEP I = 875 * 315 = 275 740,34 [zł]
gdzie
315 zł – średnia cena zbytu
Wariant II:
zmiana wielkości | Cena jednostkowa | Koszt jednostkowy zmienny | Koszt stały |
---|---|---|---|
poziom ceny | BEP | procentowa zmiana BEP | |
-15% | 267,75 | 1257,616 | -43,67% |
-10% | 283,50 | 1097,819 | -25,41% |
-5% | 299,25 | 974,053 | -11,27% |
0% | 315 | 875,366 | 100% |
5% | 330,75 | 794,836 | 9,20% |
10% | 346,50 | 727,875 | 16,85% |
15% | 362,25 | 671,32 | 23,31% |
BEP II = $\frac{154\ 016,82}{(315\ - 159,546\ \ )}$ = 991 [szt.]
BEP II = 991 * 315 = 312 087,33 [zł]
gdzie
315 zł – średnia cena zbytu
wartość zaktualizowana netto (NPV)
Wariant I:
WACC I = 0,135
NCF [zł] | t | 1/(1+WACC)^t | Zdyskontowane przepływy |
---|---|---|---|
-75150,000 | 1 | 0,881 | -66211,454 |
-91850,000 | 2 | 0,776 | -71299,657 |
6792,523 | 3 | 0,684 | 4645,618 |
52276,904 | 4 | 0,603 | 31501,151 |
75176,116 | 5 | 0,531 | 39911,732 |
93251,553 | 6 | 0,468 | 43619,522 |
94601,343 | 7 | 0,412 | 38987,579 |
-7496,964 | 8 | 0,363 | -2722,191 |
97729,881 | 9 | 0,320 | 31265,445 |
99141,328 | 10 | 0,282 | 27944,485 |
100573,946 | 11 | 0,248 | 24976,467 |
192880,001 | 12 | 0,219 | 42202,372 |
NPV I = 144821,071 zł
Wariant II:
WACC II = 0,45 * 0,135+ 0,55 * 0,162 = 0,14985
gdzie:
Ww – waga kapitału własnego – 0,45
Wb – waga kredytu bankowego – 0,55
rw – koszt kapitału własnego – 0,135
Rb - koszt kredytu bankowego – 0,162
NCF [zł] | t | 1/(1+WACC)^t | Zdyskontowane przepływy |
---|---|---|---|
-75150 | 1 | 0,870 | -65356,351 |
0 | 2 | 0,756 | 0 |
6792,523 | 3 | 0,658 | 4467,942 |
-2743,080 | 4 | 0,572 | -1569,183 |
16049,574 | 5 | 0,498 | 7984,681 |
29197,142 | 6 | 0,433 | 12632,613 |
24633,490 | 7 | 0,376 | 9269,101 |
-7496,964 | 8 | 0,327 | -2453,330 |
97729,881 | 9 | 0,285 | 27813,566 |
99141,328 | 10 | 0,248 | 24538,208 |
100573,946 | 11 | 0,215 | 21648,729 |
192880,001 | 12 | 0,187 | 36107,126 |
NPV II = 75083,102 zł
Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)
IRR została policzona w programie Excel, przy dobraniu odpowiedniej formuły.
Wariant I
IRR I = 28,50%
Wariant II
IRR II = 26,19%
Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu (MIRR)
MIRR = $\frac{\sqrt[n]{\sum_{}^{}{\text{CIF}*(1 + \text{rei})\hat{}n - t}}}{\sqrt[n]{\sum_{}^{}\frac{\text{COF}}{(1 + r)\hat{}t}}}$ - 1
gdzie:
t – kolejne lata
n – długość okresu obliczeniowego
CIF – dodatnie wpływy gotówkowe
COF – ujemne wpływy gotówkowe
r – stopa dyskontowa – 13,5%
rei – stopa redyskontowa – 12%
Wariant I
NCF | t | CIF*(1+rei)n-t | COF/(1+r)^t |
---|---|---|---|
-75150 | 1 | -66211,454 | |
-91850 | 2 | -71299,657 | |
6792,523 | 3 | 18836,202 | |
52276,904 | 4 | 129435,690 | |
75176,116 | 5 | 166190,442 | |
93251,553 | 6 | 184062,030 | |
94601,343 | 7 | 166719,890 | |
-7496,964 | 8 | -2722,191 | |
97729,881 | 9 | 137303,447 | |
99141,328 | 10 | 124362,882 | |
100573,946 | 11 | 112642,819 | |
192880,001 | 12 | 192880,001 | |
Suma | 1232433,402 | 140233,301 |
MIRR I = 19,9%
Wariant II
NFC | t | CIF*(1+rei)n-t | COF/(1+r)^t |
---|---|---|---|
-75150 | 1 | -66211,45374 | |
0 | 2 | 0 | |
6792,523 | 3 | 18836,20162 | |
-2743,08 | 4 | -1652,932057 | |
16049,574 | 5 | 35480,49541 | |
29197,142 | 6 | 57629,9816 | |
24633,49 | 7 | 43412,62565 | |
-7496,964 | 8 | -2722,190743 | |
97729,881 | 9 | 137303,4469 | |
99141,328 | 10 | 124362,8816 | |
100573,9458 | 11 | 112642,8193 | |
192880,0011 | 12 | 192880,0011 | |
Suma | 722548,4532 | 70586,57654 |
MIRR II = 21,39%
Wskaźnik rentowności (PI)
PI=$\frac{\sum_{}^{}\frac{\text{CIF}}{(1 + r)\hat{}t}}{\sum_{}^{}\frac{\text{CIF}}{(1 + r)\hat{}t}}$ [zł/zł]
gdzie:
t – kolejne lata okresu obliczeniowego
CIF – dodatnie wpływy gotówkowe
COF – ujemne wpływy gotówkowe
r – stopa dyskontowa – 13,5%
Wariant I
CIF/(1+r)^t | COF/(1+r)^t | t |
---|---|---|
-66211,454 | 1 | |
-71299,657 | 2 | |
4645,618 | 3 | |
31501,151 | 4 | |
39911,732 | 5 | |
43619,522 | 6 | |
38987,579 | 7 | |
-2722,191 | 8 | |
31265,445 | 9 | |
27944,485 | 10 | |
24976,467 | 11 | |
42202,372 | 12 | |
285054,372 | 140233,301 | suma |
PI I = 2,03 [zł/zł]
Wariant II
CIF/(1+r)^t | COF/(1+r)^t | t |
---|---|---|
-66211,454 | 1 | |
0 | 2 | |
4645,618 | 3 | |
-1652,932 | 4 | |
8520,875 | 5 | |
13657,310 | 6 | |
10152,077 | 7 | |
-2722,1907 | 8 | |
31265,445 | 9 | |
27944,485 | 10 | |
24976,467 | 11 | |
42202,372 | 12 | |
163364,651 | 70586,577 | suma |
PI II = 2,31 [zł/zł]
WNIOSKI:
Wskaźnik PBP, czyli okres zwrotu nakładów w wariancie I wyniósł 4 lata i 5 miesięcy a w wariancie II – 7 lat i 1 miesiąc. Okresy te są dosyć wysokie w stosunku do całego okresu trwania inwestycji, jednakże to dzięki finansowaniu nakładów inwestycyjnych kapitałem własnym inwestycja zwraca się szybciej.
Księgowa stopa zwrotu ARR w wariancie I wynosi 42,13% a w wariancie II – 33,88%, w obu przypadkach jest więc na wysokim poziomie. ARR jest to procentowy stosunek przeciętnego, założonego w okresie projektu zysku netto do nakładów inwestycyjnych. Oznacza to, że udział przeciętnych zysków netto w całkowitych nakładach inwestycyjnych wynosi odpowiednio ponad 42% i prawie 34% - oba projekty są rentowne, jednakże wariant I generuje większe zyski.
100% produktywności zakład osiąga w roku 5. Analiza progu rentowności BEP wykazała, że miernik ten wyniósł wówczas odpowiednio 875 szt. i 991 szt. co oznacza, że przy takim poziomie produkcji koszty wytworzenia zrównają się przychodom ze sprzedaży. Projekt założył wielkość produkcji 1 270 szt.; założona produkcja jest więc większa niż próg rentowności - w obu przypadkach zakład przynosi zyski, jednakże w wariancie I są one większe.
Wartość zaktualizowana netto NPV w wariancie I wyniosła 144 821,071 zł a w wariancie II – 75 083,102 zł. Jako, że NPV mówi nam, o jaką kwotę wzrósł majątek firmy lepszy jest wariant I z racji, iż NPV II jest niemalże 2 razy mniejsza niż NPV I.
Wewnętrzna stopa zwrotu IRR wyniosła w pierwszym przypadku 28,5% a w drugim 26,19%. W obu wariantach IRR jest wyższe od założonej w projekcie stopy dyskontowej wynoszącej 13,5% - jest to sytuacja pozytywna. Wyliczony miernik oznacza, że gdyby stopa dyskontowa wynosiła odpowiednio ponad 28,5% oraz 26,9% to wówczas wartość zaktualizowana netto projektu wyniosłaby zero.
Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu MIRR dla wariantu I wynosi 19,9%, a dla wariantu II - 21,39%. MIRR oznacza wartość stopy dyskontowej, która zrównuje wartość bieżącą ujemnych przepływów z wartością końcową dodatnich przepływów pieniężnych. W obu przypadkach wskaźnik ten jest wyższy od obliczonego w projekcie WACC, jednakże wariant z kredytem jest bardziej efektywny gdyż chcemy, by MIRR -> MAX.
Wskaźnik rentowności PI w wariancie I wynosi 2,03 zł/zł a w wariancie II – 2,31 zł/zł. Na każdą 1 złotówkę nakładów inwestycyjnych przypada odpowiednio 1,03 zł zysku z wariantu I oraz 1,32 zł zysku z wariantu II. W obu przypadkach firma generuje zyski, wariant z kredytem przynosi ich jednak więcej.
Inwestycja jest opłacalna w obu wariantach; w obu przypadkach przynosi zyski. Analiza wskaźników wykazała jednak, że wariant I jest korzystniejszy.S