Wyklad 4

Rynek ubezpieczeniowy - jest to segment rynku ogolnego, ktory obejmuje caloksztalt uslug ubezpieczeniowych,

zaliczamy do tzw. rynku uslug finansowych.

Zasady organizacji ubezpieczen gospodarczych:

• zasada ubezpieczenia rynkowego

• zasada reglamentacji dzialalnosci ubezpieczeniowej

• zasada nadzoru panstwa ( panstwo ingeruje dosc mocno w rynek)

• zasada rozdzialu branż ubezpieczeniowych (dot. podzialu ubezpieczen na 2 dzialy)

• zasada ubezpieczen umownych (kazde ubezpieczenie wiaze sie z tym ze ktos zawiera z zakladem ubezpieczen umowe, podstawą jest umowa czyli stosunek cywilnoprawny)

• zasada ograniczonych form prawnych zakladow ubezpieczen (TUW)

• zasada ograniczenia obowiazkowych form ochrony ubezpieczeniowej (z konstytucji wynika ze ludzie sa wolni i wybieraja jakie ubezpieczenie chca miec, w drodze wyjatku panstwo moze nalozyc odpowiednia forme ubezpieczenia; w turystyce sa dyskusje czy ubezpiezenie KL i NNW powinny byc obowiazkowe?)

• zasada ochrony ubezpieczajacego (rynek jest rynkiem skąplikowanym)

• zasada kontroli sadowej stosunkow ubezpieczenia (oznacza ona ze jesli osoba nie jest zadowolona z decyzji zakladu ubezpieczen to taka decyzje moze zaskarzyc do sadu i zlozyc pozew)

• zasada ograniczenia pozaubezpieczeniowej dzialalnosci ubezpieczycieli (oznacza ze mamy ograniczona mozliwosc zakladania dodatkowych dzialalnosci przez zaklady ubezpieczeniowe)

• zasada otwarcia polskiego rynku dla kapitalu zagranicznego oraz dla prowadzenia dzialalnosci ubezpieczeniowej przez zagranicznych ubezpieczycieli)

Rynek ubezpieczen gospodarczych - ujecie instytucyjne.

Centralne organy administracji rządowych:

=> minister finansow

=> Komisja Nadzoru Finansowego

Instytucje quasi-ubezpieczeniowe:

=> ubezpieczeniowy fundusz gwarancyjny

=> polskie biuro ubezpieczycieli komunikacyjnych

Instytucje ochrony ubezpieczeniowej (konsumentow):

=> rzecznik ubezpieczonych

=> prezes urzedu ochrony konkurencji i konsumentow

=> sąd polubowny przy rzeczniku ubezpieczonych

Samorzady-fundacje-stowarzyszenia:

* Polska izba ubezpieczen (odgrywa najwieksza role), przynaleznosc do niej ma charakter obligatoryjny.

Rejestry ubezpieczeniowe:

> rejestr zakladow ubezpieczen KRS

> rejestr posrednikow ubezpieczeniowych

> rejestr PIU

> rejestr aktuariuszy (KNF)

> centralna ewidencja pojazdow (MA)

> rejestr umow obowiazkowego ubezpieczenia OC (UFG)

Podmioty zwiazane z transgranicznymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi:

=> reprezentant do spraw roszczen

=> organ odszkodowawczy

=> osrodek informacji

=> biura systemu "zielonej karty"

Minister Finansow.

Obszary kompetencji:

* polityka ubezpieczeniowa

* legislacja (dbalosc o ustawy, wydaje pewne rozporzadzenia)

Dzialalnosc ubezpieczeniowa:

♥ jest to rodzaj dzialalnosci gospodarczej

♥ moze byc prowadzona wylacznie za zezwoleniem organu nadzoru

♥ obejmuje zarowno dzialalnosc ubezpieczeniowa bezposrednia jak i posrednia czyli reasekuracje

Pojecie dzialalnosci ubezpieczeniowej (art.3 ust.1 u.d.u.) :

..... jest to wykonywnie czynnosci ubezpieczeniowych zwiazanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek

ryzyka wystapienia skutkow zdarzen losowych.

Ograniczenie dzialalnosci ubezpieczeniowej:

Zaklad ubezpieczen nie moze zajmowac sie bezposrednio inna dzialalnoscia poza dzialalnoscia ubezpieczeniowa i

bezposrednio z nia zwiazana (art.3 ust.2 u.d.u.)

Zaklad ubezpieczen nie mozeprowadzic jednoczesnie dzialalnosci w dziale ubezpieczenw d:-)iale ubezpieczen na

zycie i dziale pozostalych ubezpieczen (art.8 ust.1 u.d.u.)

Rozszerzenie.

• Zaklad ubezpieczen moze prowadzic akwizycje na rzecz otwartych funduszy emerytalnych

• Zakladowi ubezpieczen wolno prowadzic dzialalnosci bezposrednio zwiazana z dzialalnoscia ubezpieczeniowa

• Zaklad ubezpieczen moze posredniczyc przy wykonywaniu dzialalnosci bankowych w imieniu lub na rzecz podmiotow wykonujacych takie czynnosci.

• Zaklad ubezpieczen moze posredniczyc w obrocie jednostkami uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych.

Grupy czynnosci ubezpieczeniowych:

=> grupa 1 (czynnosci zakladow ubezpieczen o charakterze "niezlecalnym" oraz "zlecanie" wylacznie posrednikom

ubezpieczeniowym)

• Zawieranie umow ubezpieczenia, reasekuracji i gwarancji badz na zlecenie ich zawierania ich uprawnionym posrednikom ubezpieczeniowym.

• Skladanie oswiadczen woli zwiazanych w sprawach roszczen o odszkodowanie lub inne swiadczenia nakezne z tytulu powyzszych umow.

• Ustalanie skladek i prowizji naleznych z tytulu umow, o ktorych mowa powyzej.

• Ustalanie w drodze czynnoscicywilnoprawnych zabezpieczen zwiazanych bezposrednio z zawieraniem w.w. umów.

=> grupa 2 (czynnosci zakladow ubezpieczen o charakterze "zlecalnym" - bez ograniczenia podmiotow)

• Czynnosci zwiazane z ocena ryzyka.

• Wyplata swiadczen z tytulu umow swiadczen (odszkodowan) z tytulu ubezpieczenia i umow gwarancji.

• Kontrola postrzegania (zastrzezonych w umowie albo w OWU) obowiazkow i zasad bezpieczenstwa odnoszacych sie do przedmiotow objetych ochrona ubezpieczeniowa.

• prowadzenie postepowan regresywnych i windykacyjnych zwiazanych z umowami ubezpieczenia, reasekuracji i gwarancji.

• lokowanie srodkow zakladu ubezpieczenia

=> grupa 3 ( czynnosci lezace w sferze dzialan innych podmiotow, ktore rowniez ale dodatkowo moga wykonywac

zaklady ubezpieczen)

• Ustalenie przyczyn i okolicznosci zdarzen losowych

• Ustalenie wysokosci szkod oraz wysokosci odszkodowan naleznych osobom prawnym.

• Ustalenie wartosci przedmiotu ubezpieczenia.

• Czynnosci polegajace na zapobieganiu wypadkom ubezpieczeniowym jak rowniez finansowanie takich dzialan z funduszu prewencyjnego.

TUW --> ubezpieczenie osob nie bedacych czlonkami.

• Jezeli przewiduje tak status TUW, moze ono ubezpieczac takze osoby nie bedace jego czlonkami, ktore beda placic skladki stale (bez doplat)

• Skladki takich osob nie moga stanowic wiecej niz 10% skladki przypisanej brutto danego towarzystwa.

Wymog zezwolenia:

Zezwolenia na wykonanie dzialalnosci ubezpieczeniowej dla krajowego zakladu ubezpieczen wydaje, w drodze decyzji, po rozpatrzeniu wniosku zalozycieli zakladu ubezpieczen, organ nadzoru.

Dzialalnosc zagranicznych zakladow ubezpieczen:

=> z krajow UE - na zasadzie swobody swiadczenia uslug

=> spoza krajow UE - na zasadzie wzajemnosci.

Zaklad ubezpieczen z krajow UE:

* nie jest wymagane zazwolenie polskiego organu nadzoru

* dzialalnosc na podstawie zezwolenia organu nadzoru kraju macierzystego.

* wymog jedynie procedury notyfikacyjnej czyli zawiadomienia w polskim organie nadzoru.

* nie stosuje sie ograniczen co do formy organizacyjno-prawnej zakladu.

* dzialajacy w PL zaklad podlega nadzorowi kraju macierzystego.

* dzialajacy w PL zaklad jest zobowiazany stosowac polskie prawo.

Zaklad ubezpieczen spoza krajow UE:

♡ glowny oddzial musi uzyskac zezwolenie polskiego organu nadzoru.

♡ warunki zezwolenia sa podobne jak w odniesieniu do krajowego zakadu ubezpieczen, warunkime jest tu takze

zlozenie kaucji odpowiadajacej min. wysokosci kapitalu gwarancyjnego.

♡ podlega nadzorowi polskiego organu nadzoru.

♡ podlega wpisowi do KRS.

♡ posiada zdolnosc prawną i zdolnosc sądową

♡ w przypadku zakladow panstw nalezacych do WTO (swiatowa organizacja handlu) nie stosuje sie ograniczen co do przypuszczalnej formy organizacyjno-prawnej zakladow ubezpieczen.

Posrednictwo ubezpieczeniowe => polega na wykonywaniu przez posrednika za wynagrodzeniem czynnosci

faktycznych lub czynnosci prawnych zwiazanych z zawieraniem i wykonywaniem umow ubezpieczenia.

Agent dziala w imieniu zakladu ubezpieczen a broker w imieniu klienta.

Czynnosci agencyjne => czynnosci wykonywane w imieniu lub na rzecz zakadu ubezpieczen, polegajace na:

# pozyskiwaniu klientow.

# wykonywaniu czynnosci przygotowawczych do zawierania umow ubezpieczenia.

# zawierania umow ubezpieczenia.

# uczestniczenie w administrowaniu i wykonywaniu umow ubezpieczenia.

Czynnosci brokerskie => wykonywane w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukujacego ochrony

ubezpieczeniowej, polegajace na:

1. zawieraniu lub doprowadzeniu do zawarcia umow ubezpieczenia

2. wykonywaniu czynnosci przygotowawczych do zawarcia umow ubezpieczenia.

3. uczestniczenie w zarzadzaniu i wykonywaniu umow ubezpieczenia

Dystrybucja ubezpieczen:

=> bezposrednia - ubezpieczajacy + ubezpieczyciel

=> posrednia - ubezpieczajacy + posrednik + ubezpieczyciel

Wielkosc posrednictwa ubepieczeniowego w paktyce => na nowoczesnych rynkach ubezpieczen gospodarczych

ponad 70% umow ubezpieczenia zawieranych jest przy udziale posrednikow ubezpieczeniowych.

Warianty udzialu pośrednika:

wariant I:

1. Ubezpieczajacy

2. Agent

3. Zaklad ubezpieczen

Wariant II:

1. Ubezpieczajacy

2. Broker

3. Zaklad ubezpieczen

Wariant III:

1. Ubezpieczajacy

2. Broker

3. Agent

4. Zaklad ubezpieczen

Funkcje posrednictwa ubezpieczeniowego:

1. Umasowienie ubezpieczen (sa latwo dostepne)

2. Łagodzenie konfliktowego charakteru stosunkow ubezpieczenia

3. Dzialalnosc edukacujno-wychowawcza

4. Wzmocnienie pozycji prawnej i faktycznej ubezpieczajacego i ubezpieczonego.