Wymień zasady zarządzania jakością wg normy ISO 9000.
orientacja na klienta,
przywództwo,
zaangażowanie pracowników, 0
podejście procesowe,
systemowe podejście do zarządzania,
ciągłe doskonalenie,
podejmowanie decyzji na podstawie faktów,
wzajemnie korzystne relacje z dostawcami.
Opisz zasadę ciągłego doskonalenia w zarządzaniu jakością (cykl Deminga).
Cykl Deminga (model PDCA, cykl PDCA, koło Deminga, pętla Deminga, model PDSA, cykl PDSA) - schemat ilustrujący podstawową zasadę ciągłego ulepszania (ciągłego doskonalenia, Kaizen), stworzoną przez Williama Edwardsa Deminga, amerykańskiego specjalistę statystyka pracującego w Japonii.
Idea modelu PDCA polega na zastosowaniu odpowiedniego podejścia do realizacji działań i/lub procesów. W pierwszej kolejności powinniśmy ustalić, co chcemy osiągnąć - Zaplanuj (ang. Plan), następnie zrealizować to, co sobie zaplanowaliśmy - Zrealizuj (ang. Do), sprawdzić, czy wyniki naszych działań są zgodne z tym, co chcieliśmy osiągnąć - Sprawdzaj (ang. Check) i wprowadzić odpowiednie działania doskonalące, adekwatne do osiągniętych wyników sprawdzenia - Działaj/Usprawniaj(ang. Act).
Kroki w cyklu PDCA
Planuj (ang. Plan)
Ustalić cele i procesy niezbędne do dostarczenia wyników zgodnie z oczekiwanym wynikiem końcowym (cel lub cele). Poprzez określenie oczekiwanego efektu, kompletności i dokładności specyfikacji co jest również częścią docelowej poprawy. O ile jest to możliwe, należy rozpocząć na małą skalę w celu przetestowania możliwych skutków.
Wykonaj (ang. Do)
Wdrożyć plan, uruchomić proces, wykonać produkt. Zbieranie danych do wykresów i analiz w następnym kroku "sprawdzaj" i "usprawniaj".
Sprawdzaj (ang. Check)
Analiza rzeczywistych wyników (mierzonych i zbieranych we wcześniej fazie "Wykonaj") i porównanie z oczekiwanymi rezultatami (celów lub zadań z fazy "Zaplanuj") sprawdzenie wszelkich różnic. Poszukiwanie odchyleń w realizacji od planu, a także zgodności/kompletności planu, aby umożliwić wykonywanie, czyli "Wykonaj". Wykresy danych mogą ułatwić zauważenie trendów w kilku cyklach PDCA oraz pomóc przetworzyć zgromadzone dane w informację. Informacja to jest to, czego potrzeba w następnym kroku "Usprawniaj".
Usprawniaj (ang. Act)
Zaleć działania korygujące w przypadku wystąpienia znaczących różnic między wynikami rzeczywistymi i planowanymi. Analiza różnic dla określenia ich przyczyn. Określ, gdzie zastosować zmiany, które uwzględnią udoskonalenie procesu lub produktu. Jeżeli przejście przez te cztery kroki nie zaowocuje potrzebą poprawy, można zmodyfikować zakres zastosowania PDCA tak, aby w kolejnej iteracji cyklu zwiększyć szczegółowość planowania i usprawniania lub zmienić etap procesu poddany atencji.
Podaj definicje: jakości i zarządzania jakością według ISO 9000.
Definicja jakości wg normy PN-EN ISO 9000 z września 2001 r.: „Jakość to stopień w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia wymagania”
Zarządzanie jakością jest natomiast funkcją menedżerską odpowiedzialną za wszystkie aspekty związane z jakością produktu. Konkurowanie na rynku odbywa się w trzech aspektach: ceny, jakości i obsługi. Pierwsze dwa stanowią niezbędny warunek zdobycia przewagi konkurencyjnej, trzeci - obsługa - decyduje o sukcesie bądź porażce rynkowej. Z tych względów jakość jest jednym z podstawowych elementów budujących bazę sukcesu.
Etapy zarządzania jakością
Kontrola jakości (ang. quality inspection)
Sterowanie jakością (ang. quality control)
Zapewnienie / zabezpieczenie jakości (ang. quality assurance)
Kompleksowe zarządzanie jakością (ang. Total Quality Management)
Scharakteryzuj koncepcję TQM
TQM (Total Quality Management, inaczej: kompleksowe zarządzanie jakością, totalne zarządzanie jakości) – To sposób zarządzania organizacją, skoncentrowany na jakości, oparty na udziale wszystkich członków organizacji i nakierowany na osiągnięcie długofalowego sukcesu dzięki zadowoleniu klienta oraz korzyściom dla wszystkich członków organizacji i dla społeczeństwa.
Organizacją może być: spółka, korporacja, firma, przedsiębiorstwo lub instytucja, albo jakakolwiek ich część, samodzielne lub nie, publiczne lub prywatne, o własnych zadaniach i administracji.
Wyrażenie „wszystkich członków organizacji” oznacza pracowników we wszystkich komórkach oraz na wszystkich szczeblach struktury organizacyjnej.
Pojęcie „korzyści dla społeczeństwa” zakłada spełnienie wymagań społecznych; wymagania społeczne są to powinności wynikające z przepisów prawnych, uregulowań, zasad, kodeksów, statutów i innych uwarunkowań; „inne uwarunkowania” obejmują w szczególności ochronę środowiska, zdrowie, bezpieczeństwo, ochronę zachowania energii i zasobów naturalnych.
Filozofia TQM opiera się na 5 zasadach (pięć ścian piramidy TQM):
zaangażowanie kierownictwa (przywództwo)
koncentracja na kliencie i pracowniku
koncentracja na faktach
ciągłe doskonalenie (KAIZEN)
powszechne uczestnictwo.
Zarządzanie przez jakość opiera się na kilku założeniach:
Zaangażowanie każdego pracownika w przedsiębiorstwie w doskonalenie najdrobniejszych aspektów jego działalności. Doskonalenie to odbywa się poprzez częste drobne usprawnienia, a nie wielkie inwestycje. Przyczyną takiego podejścia jest rachunek efektywności - inwestycja wiąże się z nakładami, a zatem wyższa jakość, większa produkcja czy niższe koszty okupione są wcześniejszymi wydatkami. Prawdziwy wzrost efektywności występuje, gdy ten efekt powodują setki drobnych, tanich zmian.
Optymalizowanie procesów. Wykorzystanie prostych i uniwersalnych narzędzi oraz maszyn, które można łatwo i szybko przezbroić, maksymalizuje czas, kiedy można produkować. Synchronizacja pracy poszczególnych stanowisk pozwala minimalizować koszty zapasów. Wykonanie zadań dobrze za pierwszym razem sprawia, że praca nie jest destabilizowana przez ciągłe poprawki.
Przyczyną przeważającej większości problemów jakościowych jest niewłaściwe zarządzanie firmą, organizacja pracy, motywacja. Zaledwie kilka procent błędów powodowanych jest przez pracowników przy linii produkcyjnej.
Sukces stosowania zarządzania przez jakość jest oddalony w czasie, ponieważ dopiero długotrwałe stosowanie metod powoduje uzyskanie przewagi konkurencyjnej. Sukces musi przekładać się jednak nie tylko na działalność organizacji, ale także na korzyści dla społeczeństwa, środowiska naturalnego, itp., ponieważ przedsiębiorstwo musi brać na siebie społeczną odpowiedzialność.
Wymień normy z rodziny ISO serii 9000 (numery i tytuły).
| Symbol normy międzynarodowej | Nazwa normy | Symbol odpowiedniej polskiej normy |
|---|---|---|
| ISO 9000:2005 | Systemy zarządzania jakością – Podstawy i terminologia | PN-EN ISO 9000:2006 |
| ISO 9001:2008 | Systemy zarządzania jakością- Wymagania | PN-EN ISO 9001:2009 |
| ISO 90042009 | Zarządzanie ukierunkowane na trwały sukces organizacji. Podejście wykorzystujące zarządzanie jakością. | PN-EN ISO 9004:2010 |
| Wytyczne dotyczące audytowania systemów zarządzania jakością i/lub środowiskowego. | PN-EN ISO 19011:2003 |
Narysuj i opisz model podejścia, którego podstawą jest proces w zarządzaniu jakością wg normy ISO 9000
ISO 9000 - model systemu zarządzania
Model
Organizacja (firma, instytucja) funkcjonuje w powiązaniu ze swoimi klientami i dostawcami. Wewnątrz organizacji istnieje grupa wzajemnie powiązanych procesów, których celem jest spełnianie wymagań klienta. Poniższy rysunek przedstawia model systemu zarządzania jakością.
Odpowiedzialność kierownictwa
Kierownictwo organizacji odpowiada za właściwe jej funkcjonowanie. To właśnie kierownictwo ustala misję i politykę organizacji, następnie określa odpowiednie cele do osiągnięcia. Do realizacji tych celów opracowuje plan działań i przyznaje odpowiednie zasoby do ich realizacji. Następnie kierownictwo regularnie weryfikuje jak organizacja działa i czy spełnia stawiane jej cele (przegląd zarządzania). Na tej podstawie kierownictwo przydziela zasoby i podejmuje odpowiednie działania doskonalące.
Ten element modelu jest opisany w normie PN-EN ISO 9001:2009 w punkcie 5.
Zarządzanie zasobami
Jest to zespół procesów związanych z zasobami jakie występują w organizacji. Te zasoby to ludzie (zasoby ludzkie), infrastruktura (maszyny, narzędzia, budynki, sieć IT itp.) oraz środowisko pracy. Zarządzanie zasobami leży w gestii kierownictwa bo to właśnie kierownictwo decyduje o przydzieleniu zasobów (głównie finansowych) niezbędnych do właściwego funkcjonowania pozostałych procesów w organizacji. Przykładem działań związanych z tym elementem jest zatrudnienie i szkolenie personelu, zakup nowych maszyn i utrzymanie istniejącej infrastruktury.
Ten element modelu jest opisany w normie PN-EN ISO 9001:2009 w punkcie 6.
Scharakteryzuj normę ISO 9001 (główne założenia, układ)
Norma ISO 9001:2008 składa się z dziewięciu rozdziałów (od 0 wprowadzenie;1 nawiązanie do normy ISO 9000:2008... do 8), z czego rozdziały od 4 do 8 zawierają wymagania.
1 rozdział. Zakres normy, określono cel, w jakim organizacja może wdrożyć wymagania i ustalić możliwość wyłączenia niektórych z tych wymagań.
2 rozdział. Normy jako podstawowy dokument
3 rozdział. Wyjaśnienie znaczenia pojęć; terminy i definicje
4 rozdział. System zarządzania jakością. Wymagania ogólne, wymagania w zakresie dokumentacji
5 rozdział. Odpowiedzialność kierownictwa. Dotyczy odpowiedzialności najwyższego kierownictwa w systemie zarządzania jakością
6 rozdział. Zarządzania zasobami. Zasoby ludzkie, infrastruktura, środowisko pracy
7 rozdział. Realizacja wyrobu. Realizacja wyrobu w całym cyklu życia produktu, od projektu aż po dostarczenie usługi
8 rozdział. Pomiary, analiza i doskonalenie. Dotyczy pomiarów i i analiz, które należy wykonywać w celu ciągłego doskonalenia organizacji.
Założenia: Kompleksowość, elastyczność, uniwersalność, oparcie na dobrym zapleczu organizacyjnym, obiektywność.
Wymień procedury w SZJ, których udokumentowanie wymaga norma ISO 9001.
- nadzór nad dokumentacją
- nadzór nad zapisami
- audit wewnętrzny
- nadzór nad niezgodnościami
- działania korygujące
- działania zapobiegawcze
Integracja systemów zarządzania – jakie systemy obejmuje, wymień korzyści.
System zarządzania jakością, System zarządzania środowiskiem, System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
Zintegrowane systemy zarządzania reagują efektywniej na ryzyko związane z zagrożeniami, ZSZ identyfikuje zagrożenia i im zapobiega
INTEGRACJA QMS; EMS; SZ BHP
W jej wyniku powstaje wspólna dokumentacja, opisująca poszczególne procesy w systemie;
Stwarza możliwość jednoczesnego procesu certyfikacji i wspólnego nadzoru systemu;
Pozwala uzyskać otwartość i elastyczność w stosunku do wprowadzania wymagań innych norm;
Umożliwia uzyskanie efektu synergii.
poprawa image firmy;
ujednolicenie dokumentacji;
usprawnienie zarządzania;
wzrost świadomości i zaangażowania pracowników w poprawę jakości, zrozumienia problemów środowiskowych i bhp;
zmniejszenie niezgodności wewnętrznych;
zmniejszenie liczby reklamacji i skarg.
- nadanie tej samej rangi problemom zarządzania obszarami podatnymi integracji
- ujednolicenie dokumentacji ZSZ oraz czynności związanych z jej funkcjonowaniem
- spójny dla wszystkich obszarów cykl doskonalenia systemu
- minimalizacja ilościowa procedur i instrukcji
- redukcja nakładów związanych z wdrażaniem i funkcjonowaniem ZSZ
- ugruntowanie zaufania klientów do przedsiębiorstwa, w którym system zarządzania opiera się o dowolnie skonfigurowany zespół standardów (norm i ew. wytycznych)
- możliwość uzyskania korzyści większych niż suma „korzyści prostych” z „pojedynczych” systemów zarządzania poszczególnymi obszarami funkcjonowania organizacji – efekt synergii
Wymień i opisz kolejne kroki przy wprowadzaniu SZJ w przedsiębiorstwie.
- wyznaczenie koordynatora projektu (podlegającemu zarządowi). Może on powołać szefów zespołów, reprezentujących poszczególne działy.
- przekazanie informacji załodze na temat celu wdrażania systemu. Każdy musi być zaangażowany.
- analiza potrzeb (zespół wdrożeniowy). Trzeba przeanalizować „wąskie gardła” i priorytety; plan działań, cele, szkolenia, dostęp do informacji
- określenie pracy członków zespołu wykonawczego
- zapewnienie uczestnictwa przy tworzeniu systemu pracownikom różnych szczebli
- przekazywanie informacji o bieżących postępach
- Zapewnienie ludziom wsparcia i informacji
- wprowadzenie systemu etapami (wg możliwości różnych działów)
- praktyczne wprowadzenie mechanizmów (prowadzenie przeglądów, zapisów, doskonalenia, auditów
- wystąpienie z wnioskiem o audit certyfikacyjny
Wymień i opisz dokumentację SZJ w przedsiębiorstwie.
- polityka jakości
- księga jakości
- plan jakości
- procedura
- zapisy
Rodzaje audytów w przedsiębiorstwie.
Audyt systemu – czy wdrożony system SZJ jest skuteczny i pozwala wykryć jego słabe punkty
Audyt procesu – ocenia zgodność procesu z wymaganiami określonymi w procedurach, instrukcjach itp.
Audyt wyrobu – niezależna ocena jakości wyrobu w celu ustalenia jego przydatności użytkowej i zgodności z wymaganiami klienta
Scharakteryzuj audyt: pierwszej strony, drugiej strony, trzeciej strony.
Audyt pierwszej strony – (audyt wewnętrzny) przeprowadzany przez firmę samodzielnie. Informacje o jego wynikach są przekazywane na zewnątrz firmy.
Audyt drugiej strony – przeprowadzane z inicjatywy organizacji z otoczenia bliskiego firmy, np. klienta.
Audyt trzeciej strony – przeprowadzany przez jednostki niezależne (np. certyfikujące).
Dokonaj podziału kosztów jakości zgodnie z normą ISO 9004 (podaj przykłady kosztów z grupy zapobiegania).
Koszty wewnętrznego zapewnienia jakości (koszty operacyjne)
Koszty zgodności – koszty zapobiegania, koszty oceny
Koszty niezgodności – koszty błędów zewnętrznych, wewnętrznych
Scharakteryzuj system HACCP i opisz jego główne założenia.
HACCP (ang. Hazard Analysis and Critical Control Points) – System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli, zwany dalej „systemem HACCP” – postępowanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa żywności przez identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń z punktu widzenia wymagań zdrowotnych żywności oraz ryzyka wystąpienia zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i obrotu żywnością produktami spożywczymi; system ten ma również na celu określenie metod eliminacji lub ograniczania zagrożeń oraz ustalenie działań korygujących.
Wyszukiwarka