Tłuszcze-zwiazki pochodzenia naturalnego ,nierozpuszczalne w wodzie a w rozpuszczalnikach organ : eter eternaftowy benzen alkoh etylowy FUNKCJE –budulcowa błony biologiczne –energet. Tk zapasowa –redukujaca metabolizm-hormony –mechaniczne ochrona narządów wewn. TLUSZCZE *zmydlające –woski(-estry kwas tl i wyższych alkoh monohydroksylowch – subst pochodzenia roślinnego –funkcja ochronna –wosk pszczeli palmitynian mirycylu CH3-(CH2)14-COO-CH2)15-CH3 –melisynian mirycylowy C29H59COOC30H61 )–tłuszcze właściwe (mono ,dwu, trójglicerydy –estry kw tłuszcz i glicerolu –cz. Polarna /hydrofilowa reszty glicerolowe i wiązania astrowe –cz.niepolarna/hydrofobowa reszty kw tłuszcz. C15H31COOH-palmitynowy C17H35COOH stearynowy C17H33COOHoleinowy %9-10 C15H29COOH-palmitooleinowy %9-10 C17H31COOH linolowy %9-10, 12-13 C17H29COOH linolenowy %9-10 12-13 15-16 CH3-CH-CH-COOH najkrótszy nienasyc krotonowy. KWASY omega 3 –kw tłuszcz majace podwojne wiązanie przy 3 atomie wega –linolenowy –timnodonowy –klepanodonowy bogate ryby,niezbędne związki do budowy blon biologicznych.HYDROKSYKWASY pochodne nasyconych i nienasyconych kw tłuszcz, składniki glikolipidów CH3-(CH2)21-CHOH-COOH-cerebronowy CH3-(CH2)7-CH=CH(CH2)12-CHOH-COOH-hydroksynerwowy CYKLICZNE –kw tł które ulegly cyklizacji wewn tworząc zamknięte układy kilku atomow wegla –k sterkulowy –hydnokarpowy –czolmugrowy –prostanowy)–tł złożone (fosfolipidy) –skladniki blon kom –udzila w proc fizycz :fosforylacja oksydacyjna ,przepuszczalność wody, utrzymanie odpowied napięcia powierzchownego –najwiecej w tk nerwowych #sa to dwuestry kw fosforowego który jest łacznikiem glicerolu lub swingozyny z holina/etanolina /seryna lub pochodnych sacharydowych FOSFOGLICEROLIPIDY z kw fosfatydowego i kw tłuszcz ( LECYTYNY- glicerol zestryfikowany z 2 cz kw tłuszcz i cz kwasu fosfororwego który zestryfikowany jest z cholina-4rzedowa zasada amonowa ,-w zaleznosci od ph roztw rezty fosforanowej ladunek może mnienic się na - -zwiazek może uczestniczyć w reakcjach oksydoredukcyjnych –w zoltku jaj KEFALINY –sa zestryfikowane z kolaminaHO-CH2-CH2-NH2 lub seryną0H-CH2-CHCOOH-NH2 Kefaliny iLecytyny maja zdolność amfifilowa-rozpuszcz w rozpusz org i wodzie FOSFOSFINGOZYDY- pochodne 18 weglowego aminoalkoh sfingozyny , reszta aminowa zwykle polaczona z kw tłuszcz wiązaniem amidowym np. ceramid sfingomielina*niezmydlające brak kw tłuszcz –rozp w tluszcvzach właściwych i rozp organ –terpeny *monoterpeny 10 wegli, pochodzenie roślinne , olejki zapach np. cytronellol, limonen , kamforę, pinen *tetra terpeny 40 wegli-> KAROTENOWCE Alifatyczne (z 8 reszt izoprenowych np. fitoen, fitofluen ,neuropren, likopen) CYKLICZNE( karoteny syntetyzowane z 40 wegli niecyklcznych , pierścienie jonu na koncach lancucha , jony w postaci wolnej zapach fiolkow ) TLENOWE( tlen w postaci OH CO lub epoksydowej , pochode alfa i beta karoteny z grupa OH przy C3, barwniki zywnosciowe np. zeksantol luteinol. KAROTENY prekursorami wit A (enzymatyczny symetryczny podzial cząsteczki karotenu polaczony z utlenianiem do gr OH lub COH ostatniego atomu wegla w bocznym lancuchu retinol-powstaje forma alkoholowa retynal-aldechydowa Z beta karotenu powstaje 2 cz wit A tylko obecność jonu beta gwarantuje aktywność witaminowa związku rozpad możliwy tylko w przeowdzie pokarmowym TOKOFEROLE –pochodne chromanu(2 skondensowane pierścienie benzenu i tetrahydropiranu -7zwiazkow o aktywności witaminowej -najpopularniejsze αβµΔ rozniace się iloscia i polozeniem podstawników metylowych przy pierścieniu benzenowym –w olejach roślinnych ,zielonych jarzynach i maśle –silne wlasc redukujące –czule na utlenianie i ogrzewanie –pelnia role przeciwutleniaczy -sterole pochodne steranu zbudowanego z 3 szescioczlonowych pierścieni cyklicznych i 1 piecioczlonowego cyklopentanu –blony lipidowe cytoplazma –blony kom,otoczki mielinowe –wolny we krwi jest prekursorem innych bilogicznie aktywnych strydow - wychwytywane przez watrobe i przekształcane w kwasy zulciowe KWASY ŻÓŁCIOWE -pochodne kw cholanowego, -roznia się iloscia grup OH i ich polozeniem –maja polaczenie wiazan amidowych z aminokwasami (glicyna tauryna)albo ich solami –wytwarzane w wątrobie –trawienie tłuszczy wlasciwowsci amfifilowe –daje lipazom dostep do estrowych wiazan w cz tłuszczu –uczestnicza w wchłanianiu tluszcu

Liczba jodowa jest to liczba gramów chlorowca, w przeliczeniu na jod, która przyłacza sie w określonych warunkach do podwójnych wiazan kwasów tłuszczowych znajdujacych sie w 100 gramach badanego tłuszczu. Liczba jodowa jest zatem miernikiem stopnia nienasycenia tłuszczu, w zwiazku z tym mo#e słu#yc do identyfikacji tłuszczów. Liczba nadtlenkowa jest to ilosc mililitrów mianowanego roztworu tiosiarczanu sodu potrzebna do zmiareczkowania jodu wydzielonego z roztworu jodku potasu w wyniku działania nadtlenków zawartych w 1 gramie tłuszczu. Liczba nadtlenkowa jest miara zawartosci nadtlenków i traktowana jest jako wskaznik stopnia utlenienia (zjełczenia) tłuszczu. Liczba kwasowa okresla ilosc wolnych kwasów tłuszczowych. Wyra#a sie ja jako ilosc mg wodorotlenku potasu potrzebna do zobojetnienia kwasów tłuszczowych zawartych w 1 gramie badanego tłuszczu. Liczba kwasowa jest miara zawartosci wolnych kwasów tłuszczowych, czyli okresla stopien hydrolizy tłuszczu.