MAKROEKONOMIA ĆWICZENIA

20.12.2014

Better life index (OECD) – ma 11 wymiarów

Gross National Happiness – szczęście narodowe brutto

• Pomysł z butanu(1972r.)

• Uwzględnia m. In. Wartości kulturowe, dbałość o środowisko naturalne, dobre rządzenie (w sumie 124 czynniki)

• Celem polityki nie GDP tylko GNH

World Happiness Report (ONZ)

• Pierwszy raport w 2012r.

• Raport z 2013 – dane z lat 2010 – 2012

• Jednym ze współautorów jest J. Sachs

• Posługuje się tzw. drabiną Cantrila

• Polska zajmuje 51 miejsce; Dania – najszczęśliwsi, Togo – najbardziej nieszczęśliwi.

Paradoks Easterlina

• Czy wzrost ekonomiczny zwiększa pomyślność ludzi? (1974)

• Bogatsi ludzie (i społeczeństwa) są szczęśliwsi od biedniejszych, ale…

• …wzrost dochodu nie zwiększa poczucia szczęścia.

• Być może istnieje punkt nasycenia (15000-20000 USD) powyżej którego przyrost dochodów nie wpływa już na szczęście.

• A być może szczęście rośnie, ale coraz wolniej.

Indeks sprawiedliwości społecznej

Zapobieganie ubóstwu (property prevention)	Równość szans edukacyjnych (equitable education)	Rynek pracy (labor market Access)	Spójność społeczna i brak dyskryminacji (social cohesion and non-discrimination)	Zdrowie (health)	Sprawiedliwość międzypokoleniowa (inter generational justice)

Zintegrowany Indeks pomyślności (pomysł z Polski)

ZIP
PKB Per Capita

17.01.2015

Indeks MM (Indeks Marylin Monroe) - miarą jest spożycie indywidualne (suma wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w danym czasie w danym kraju).

Polityka innowacyjna

Definicja Oslo Manual:

Innowacja to wprowadzenie na rynek nowego lub znacznie ulepszonego: produktu (towaru lub usługi), procesu, sposobu prowadzenia marketingu, organizacji pracy. Jeżeli jest nowa w skali jednego przedsiębiorstwa to jest to innowacja (np. jeżeli cały świat produkował telefony dotykowe, a Alcatel zaczął po 10 latach od ich wynalezienia, to i tak jest to innowacja).

Definicje Oslo – rola rynku

WYNALAZEK + RYNEK = INNOWACJA

(wynalazek bez rynku jest tylko fajnym pomysłem)

OBSZAR	PROCESOWE	PRODUKTOWE
FAZA CYKLU KONIUNKTURALNEGO	Popularniejsze w recesji	Popularniejsze w ekspansji
FAZA CYKLU ŻYCIA GAŁĘZI	Dojrzewanie i schyłek (np. DVD)	Wczesne etapy produkcji (np. telefony)
WPŁYW NA ZATRUDNIENIE	Mogą redukować miejsca pracy (np. w call center – nie odbiera człowiek tylko automat)	Mogą kreować miejsca pracy
RODZAJ RYZYKA	Techniczne i projektowe (czy da się zrobić?)	Uzyskanie akceptacji na rynku (czy to się sprzeda?)
GROŹBA IMITACJI	Mniej widoczne – mniejsze zagrożenie	Bardziej widoczne – ryzyko inżynierii wstecznej (coś rozkręca się na składniki pierwsze, podrabia, i z tego robi się swój produkt)

Rodzaje innowacji wg Oslo Manual:

Kryterium – skala dokonywanych zmian:

Znaczenie innowacji:

• Główne źródło wzrostu w gospodarce

• Mechanizmy wpływu na wzrost:

  • Podnoszenie wydajności

  • Zachęcanie do inwestycji (wyższe stopy zwrotu zachęcają do inwestycji)

  • Włączenie do procesu produkcji zasobów wcześniej niewykorzystanych

• Przeciwdziałanie inflacji

Skąd się biorą innowacje?

Model podażowy – skala makro:

Skala przedsiębiorstwa:

Model popytowy:

Ocena innowacyjności:

Patenty triadowe (TPF) – patent musi być zatwierdzony i opłacony w następujących obszarach:

• USA (USPTO)

• Japonia (JPO)

• Europa (EPO)

Polska jest na 36 miejscu. Zaletą są równe szanse dla wszystkich.

Obszary polityki inwestycyjnej:

Nakłady na badania i rozwój – badania i rozwój to praca twórcza oparta na systematycznych podstawach, której celem jest powiększanie zasobu wiedzy, a także wykorzystanie tego zasobu wiedzy do tworzenia nowych rozwiązań.

Skład B+R:

• Badania podstawowe – tworzenie nowej wiedzy bez wymogu praktycznych zastosowań;

• Badania stosowane – od samego początku nakierowane na zdobycie wiedzy o praktycznym zastosowaniu;

• Badania rozwojowe – wykorzystanie istniejącej wiedzy do tworzenia nowych produktów, procesów.

B+R w Polsce:

1. Polska zbyt mało wydaje na B+R.

2. Na badania podstawowe wydajemy zbyt dużą część B+R.

3. Zbyt dużą część badań finansuje i prowadzi sektor rządowy, a zbyt mało przedsiębiorstwa.

18.01.2015

Polityka konkurencji

Jaka organizacja rynku sprzyja innowacji?

• Schumpeter – monopol,

• Większość współczesnych autorów – konkurencja,

• Aghion – odwrócona litera U

Im bardziej regulowany rynek tym mniej konkurencji.

Prawo własności intelektualnej

Obecnie obowiązuje Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (1994r). Sygnatariuszami jest ponad 150 krajów. Zasada narodowego traktowania. Określenie minimum praw własności intelektualnej.

Narzędzia ochrony własności intelektualnej:

• Patenty (wygasają po jakimś czasie) podstawowe znaczenie z punktu widzenia innowacji

• Tajemnica handlowa (nie wygasa)

• Prawa autorskie

• Prawa z zakresu znaków towarowych

Patenty (tytuł prawny)

Prawo to polega na powstrzymywaniu osób trzecich od m.in. konstruowania, używania lub sprzedawania wynalazku bez zgody jej autora.

Patenty – mechanizmy wpływu na innowacje

1. Przyznanie ochrony patentowej stanowi zachętę do prac nad innowacjami,

2. Poprzez szeroką dostępność informacji zawartych we wniosku patentowym,

3. Umożliwiają funkcjonowanie rynku technologii.

Patent blokujący - kupujemy lub patentujemy coś tylko po to, żeby konkurencja z tego nie skorzystała.

Cechy systemu patentowego

1. Okres ochrony,

2. Zakres ochrony,

3. Wysokość opłat i rozłożenie w czasie.

Preferencja podatkowa

Cel: zachęcenie do większych nakładów na B+R

Narzędzie: Obniżenie kwoty obciążeń podatkowych

Rezultaty:

1. Wpływ na wzrost B+R dyskusyjny (+/-),

2. Pozostawienie środków w sektorze prywatnym (+),

3. Możliwość preferowania określonych branż,

4. Bardzo ograniczona skuteczność wobec przedsiębiorstw, które nie osiągają zysków.

Znaczenie szkolnictwa wyższego

Prowadzenie badań

Kluczowe znaczenie mają kontakty badawcze szkół wyższych z przedsiębiorstwami. Ożywienie tych kontaktów miało miejsce w latach 1880-tych.

1. Nowe, ekonomicznie atrakcyjne obszary technologii,

2. Wzrost udziału wiedzy w produkcji przemysłowej,

3. Zmiana oczekiwań rządów narodowych,

4. Ograniczenie finansowania uczelni ze środków budżetowych.

Formy współpracy uczelnie – przemysł

1. Wspólne z przedsiębiorstwami prowadzenie prac badawczych,

2. Realizacja badań na zlecenie przedsiębiorstw,

3. Tworzenie przedsiębiorstw typu spin – off,

4. Udzielanie licencji lub sprzedaż patentów.

Kształcenie – kapitał ludzki

Wpływ na innowacyjność gospodarki:

1. Od strony podażowej (dostarcza wykwalifikowanych pracowników),

2. Od strony popytowej.

Cechy kształcenia:

1. Liczba absolwentów,

2. Poziom kształcenia,

3. Równy dostęp do kształcenia,

4. Kierunki kształcenia.

Od czego zależy jakość kształcenia?

Źródła finansowania

Szczególne potrzeby przedsiębiorstw innowacyjnych:

1. Wysokie ryzyko,

2. Brak zabezpieczeń,

3. Brak dodatniego CF nawet przez kilka lat.

Źródła finansowania:

1. FFFF – founders, family, friends, foods

2. Aniołowie biznesu

3. Fundusze venture capital kupują udziały (pieniądze na rozwój za pakiet akcji)

Zagraniczne inwestycje bezpośrednie

1. Stosowanie nowoczesnych technologii w produkcji

2. Podnoszenie poziomu kapitału ludzkiego

3. Wzrost presji konkurencyjnej

4. Prowadzenie B+R w kraju lokaty

Zalecenia dla polityki:

1. Przyciąganie ZIB

2. Zapewnienie odpowiedniego kapitału ludzkiego

3. Koncentracja ZIB w wybranych branżach

Uwarunkowania kulturowe

WYMIARY KULTURY	SPRZYJAJĄCE ADOPCJI INNOWACJI	OSZACOWANE DLA POLSKI
DYSTANS WŁADZY	niski	wysoki
INDYWIDUALIZM	wysoki	wysoki
KOBIECOŚĆ	wysoki	niski
UNIKANIE NIEPEWNOŚCI	niski	wysoki
PERSPEKTYWA CZASOWA	długoterminowa	krótkoterminowa