Ziemniak 2

Ziemniak

  1. Gospodarcze znaczenie ziemniaków:

-możliwość wszechstronnego użytkowania i stosunkowo małe wymagania glebowe (udaje się na glebach lekkich),

-ma duże wymagania nawozowe i uprawowe,

-plon od 8–40 t z ha, w Polsce średnio ok. 20,6t z ha.

-W strukturze zasiewów zajmuje w Polsce około 8% obsianych powierzchni.-bulwy ziemniaczane mogą być użytkowane na cele :konsumpcyjne, pastewne, przemysłowe, nasienne

-Ze względu na dużą pracochłonność uprawą ziemniaków zajmują się głównie rolnicy indywidualni (98% powierzchni zasiewów), na terenach silnie rozdrobnionego rolnictwa.

–Przeciętne spożycie ziemniaków w Polsce wynosi około 130 kg/osoba/rok

-układ klimatyczny kraju (szerokość geograficzna) sprzyja uprawie ziemniaków

-ziemniak jest rośliną tolerancyjną w stosunku do jakości gleb.

-duża wszechstronność użytkowania ziemniaków

-struktura agrarna w polskim rolnictwie (duże rozdrobnienie i zróżnicowanie wielkości gospodarstw rolnych) umożliwia uprawę ziemniaków przy każdym stopniu mechanizacji produkcji i poziomie intensywności technologii, od ekologicznego systemu począwszy, a na intensywnej technologii skończywszy

-Polacy w swej diecie stosują dużo ziemniaków

-ważna rola ziemniaka w systemie zrównoważonego rolnictwa na glebach lekkich i średnich (zachowanie właściwej struktury płodozmianów)

  1. Ziemniak jest podstawowym artykułem spożywczym, paszą dla zwierząt,surowcem dla wielu dziedzin przemysłu jak np. do produkcji, alkoholu,krochmalu, glukozy, dekstryn, syntetycznego kauczuku. Jest artykułem spożywczym bezpośrednio do spożycia lub w postaci przetworzonej na frytki, i susze.

  2. = B.

  3. Ziemniaki- krótka charakterystyka;

Gatunek byliny należący do rodziny psiankowatych. Roślina wywodzi się z Andów.

Ziemniak jest rośliną jednoroczną, która rozmnaża się generatywnie i wegetatywnie

  1. Rozmieszczanie składników odżywczych w ziemniakach

Rozmieszczenie ważniejszych składników bulwy ziemniaka na przekroju podłużnym:

1. Skrobia, 2. Substancje azotowe, 3. Substancje mineralne, 4.Witamina C

  1. Ziemniak jako źródło witaminy C :

Z witamin znajdujących się w bulwach najistotniejsza jest witamina C, której zawartość zależy od odmiany, wynosi 5 – 40 mg w 100 g ziemniaków. Zawartość ta obniża się w czasie przechowywania tak, że po 6 miesiącach pozostaje tylko 1/3 wartości wyjściowej. Z chwilą rozpowszechnienia się uprawy ziemniaka w Europie praktycznie wygasły epidemie szkorbutu. Oprócz witaminy C w ziemniakach występują niewielkie ilości witaminy A, PP oraz witaminy z grupy B.

  1. Wymagania klimatyczne i glebowe ziemniaków

umiarkowane,średniej klasy gleby,urodzajna gleba długi okres wegetacyjny,dużo słońca ciepło brak przymrozków wiosennneych

  1. Procesy życiowe : Do podstawowych procesów życiowych w wyniku, których powstają ubytki naturalne (tzw. suszka) i zmienia się skład chemiczny bulw należą: oddychanie, transpiracja i kiełkowanie bulw. Intensywność tych procesów zależna jest od stanu fizjologicznego bulw, warunków uprawy i zbioru oraz od warunków termiczno-wilogtnościowych w miejscach przechowywania

Procesy życiowe zachodzące w bulwach w czasie przechowywania powodują transpirację, oddychanie i kiełkowanie i prowadzą do powstania strat przechowalniczych, tj. ubytków naturalnych, gnicia i pogorszenia jakości ziemniaków. Oprócz strat ilościowych mogą powstawać także straty jakościowe, takie jak zmniejsze- nie suchej masy i składników odżywczych oraz zwiększenie skłonności do zmiany bar- wy miąższu w czasie procesów przetwórczych.

  1. Budowa morfologiczna rośliny:

1- korzeń główny, 2- pędnadziemny, 3- stolon,

4-bulwy B- bulwa wypuszczająca pęd

nadziemny: 5- oczka C- oczko w powiększeniu:

6- blizna po łuskowatym liściu (brewka),

7- pączek środkowy,

8- pączki boczne

  1. Budowa morfologiczna bulw ziemniaka:

Spirala genetyczna:

1. Część wierzchołkowa,

2. część pępkowa,

3. oczko wierzchołkowe,

4. przyczep stolonu (pępek)

5. spirala genetyczna,

6. rząd oczek

K. Budowa anatomiczna bulwy

Budowa anatomiczna bulwy jest podobna do budowy łodygi nadziemnej. Odzewnątrz bulwa jest otoczona skórka, występującą tylko u młodych bulw. W bulwie dojrzałej skórka się złuszcza i w jej miejsce powstaje warstwa korkowa stanowiącą ochronę całej bulwy. Następnie znajduje się kora pierwotna, której część wewnętrzna jest bogata w skrobię. Komórki zewnętrzne miękiszu kory pierwotnej maja zdolność tworzenia chlorofilu pod wpływem światła. Sok komórkowy tej tkanki zawiera często barwnik czerwony, brunatny lub niebieski nadający charakterystyczne zabarwienie powierzchni bulwy. Pod korą pierwotną występuje pierścień wiązek przewodzących dochodzący do wszystkich oczek oraz do stolonu. Wnętrze bulwy zajmuje rdzeń, w którym wyróżnią się bardziej wodnista część wewnętrzną oraz mniej przejrzystą część zewnętrzną o wyższej zawartości składników suchej masy głownie skrobi.

1 – skórka, 2 – kora pierwotna, 3 – miękisz łyka zewnętrznego, 4 – drewno, 5 – miękisz łyka wewnętrznego, 6 – rdzeń

L.

N.

Oczko- W zagłębieniu blizny znajdują się pączki, które wraz z blizną tworzą tzw. Oczko. W oczku znajdują się zazwyczaj trzy pączki, z których rozwija się zazwyczaj tylko środkowy, a w razie jego uszkodzenia jeden z pączków bocznych.

Brewka- blizna po łuskowatym liściu

Kłąb- to samo co bulwa

Bulwa- W okresie kwitnienia rośliny stolony staja się pogrubiają się na końcu, tworząc bulwy. zgrubiała, podziemna część roślin pochodzenia pędowego  pełniąca funkcję organu spichrzowego. Zawiera głównie cukry np. skrobię i białko zapasowe.

Blizna- Na dojrzałej oddzielonej od rośliny bulwie ziemniaka widoczna jest reszta stolonu względnie blizna, jaka pozostała po oderwaniu się bulwy.

Jagoda- Owoc ziemniaka , dwukomorowy - okrągła jagoda zawiera dużo (150 – 300) drobnych nasion (jagoda zielona, po dojrzeniu kremowa i pachnie jak ananas).

Bylina- roślina zielna żyjąca dłużej niż dwa lata i zwykle wielokrotnie w tym czasie wydająca nasiona bądź zarodniki 

Roslina okopowa –  rośliny polowe wymagające kilkakrotnego okopywania lub obsypywania w okresie wzrostu.

Stolony- Z dolnej części łodygi znajdującej się podpowierzchnią gleby, wyrastają podziemne pędy zwane stolonami (rozłogami u innych roślin).

Solanina -  organiczny związek chemiczny, toksyczny glikozyd. W znacznym stężeniu występuje w pędach roślin psiankowatych.

Część pępkowa- miejsce połączenia bulwy ze stolonem w postaci zagłębienia lub wzniesienia i mała ilość oczek

Część wierzchołkowa- charakteryzująca się znacznie większą ilością oczek niż w części pępkowej.

Spirala genetyczna- spiralny układ oczek okółkowy na bulwie odpowiadający układowi liści na łodydze 

Kiełki świetlne- rozwijające się w oczkach bulw umieszczonych na świetle w temp. pokojowej. Są grube i krótkie. Mogą być nagie lub częściowo owłosione. kolor może być różowy, czerwono-fioletowy oraz zielone w różnych odcieniach i stanowi jedną z najbardziej stałych cech odmianowych.

Kiełki etiolowane- rozwijające się w oczkach bulw umieszczonych w  warunkach bez dostępu światła

O. Odmiany ziemniaka najłatwiej rozpoznać w okresie kwitnienia,gdyż wtedy występuje najwięcej cech charakterystycznychodróżniających odmiany. Pod uwagę bierzemy te cechy, które nie zmieniają pod wpływem środowiska. Są to tzw. dobre cechy rozpoznawcze, a mianowicie:

Q.Cechy gospodarcze ważne, a wykazujące różnice odmianowe są następujące:

1.Długość okresu wegetacyjnego (wahania od około 90 do 180 dni)

2.Plenność

3.Skład chemiczny bulw

4.Różnice w odporności lub wrażliwość na choroby

5.Odporność na uszkodzenia mechaniczne

6.Cechy bulwy: kształt, głębokość i liczba oczek

7.Stopień wytrzymałości na okres przechowywania

8.Właściwości kulinarne.

R. Skrobia powstaje w procesie fotosyntezy w chloroplastach, a

tworzące się nieduże ziarna noszą nazwę skrobi asymilacyjnej. W w nocy,

gdy fotosynteza nie zachodzi ulega ona przekształceniu do cukru

rozpuszczalnego (najczęściej glukozy) i jest transportowana do innych

organów (bulw), gdzie ponownie, w leukoplastach jest syntezowana jako

skrobia zapasowa.


Wyszukiwarka