Problemy żywieniowe współczesnego świata

Jednym z najpoważniejszych problemów współczesnego świata jest ogromne zróżnicowanie poziomu życia w skali globalnej. To zróżnicowanie objawia się w bardzo wielu dziedzinach. Kraje bogate zamieszkiwane są przez społeczeństwa niezwykle zamożne, podczas gdy ludność państw biednych często boryka się z problemem niedożywienia czy wręcz głodu.

Według danych Banku Światowego problem głodu dotyczy mniej więcej 1/3 mieszkańców krajów Trzeciego Świata. Od dawna głód uważano za stan organizmu związany z niedoborem lub brakiem pożywienia ludności danego regionu. Współczesna nauka poszerza jednak pojęcie głodu o tzw. Głód jakościowy lub niedożywienie związane z brakiem jednego lub więcej podstawowych składników diety. Nawet jeśli ilość spożywanych kalorii zaspokaja zapotrzebowanie organizmu, to często problem stanowi niewłaściwa dieta, w której zbyt mało jest produktów pochodzenia zwierzęcego.

Najbardziej jednak tym problemem dotknięte są kraje Afryki, co najlepiej ukazują statystyki: 6 mln samych dzieci w 41 krajach położonych na południe od Sahary jest niedożywionych. Wielu mieszkańców Liberii, Sierra Leone lub Czadu musi zadowolić się jedną miską ryżu raz na dwa, trzy dni. 27% wszystkich głodujących na świecie przypada na kontynent afrykański. Ich codzienna dieta pozbawiona jest wielu witamin i mikroelementów. Powoduje to tak częste występowanie anemii wśród mieszkańców tego kontynentu.

Głodni ludzie rodzą więcej dzieci, ponieważ więcej z nich umiera. Jedna czwarta lub więcej dzieci urodzonych w krajach rozwijających się umiera przed osiągnięciem 5 lat w wyniku niedożywienia. Biedni w tych krajach potrzebują dzieci jako siłę roboczą dla zapewnienia przetrwania rodziny oraz by zaopiekowały się rodzicami na starość. Gdyby rodzice wiedzieli, że ich dzieci nie umrą, posiadaliby ich mniej.

W rzeczywistości możemy wyeliminować głód na zawsze za sumę mniejszą, niż świat wydaje na wojsko i zbrojenia w ciągu roku. Gdybyśmy od r. 1975 jedną siódmą światowych wydatków na alkohol i tytoń przeznaczyli na rozwój samowystarczalności żywnościowej, moglibyśmy zlikwidować głód do końca tego wieku.

Przyczyny głodu na świecie

• Marnotrawienie żywności

Niewiarygodna jest skala marnotrawienia żywności na świecie. Co trzeci Polak przyznaje się do wyrzucania jedzenia do śmieci. Tymczasem Organizacja Narodów Zjednoczonych podaje, że na świecie głoduje obecnie 925 milionów ludzi. Wbrew pozorom to nie niedostatek żywności na świecie jest przyczyną głodu. Żywności produkujemy aż za wiele. Winić za ten stan rzeczy należy nierozsądną gospodarkę żywnością i nieekonomiczną dietę mięsną.

• Nieracjonalne wykorzystanie ziemi

W rzeczywistości wiele ziemi uprawnej w krajach biednych należy do bogatych i leży odłogiem, lub nie jest wykorzystywanej do produkcji żywności, ale do produkcji luksusowych używek, takich jak kawa, herbata czy tytoń, które mogą być sprzedane krajom bogatym. Bywa i tak, że biedni są pozbawiani swych poletek, na których hodowali żywność na swoje codzienne potrzeby, aby mogły powstać wielkoobszarowe gospodarstwa, produkujące na eksport.

• Fałszywa pomoc humanitarna

Teoretycznie, czysta pomoc humanitarna powinna być bezwarunkowa, a tymczasem w dużej części jest efektem nadprodukcji żywności w krajach dobrze rozwiniętych np. USA.W porze zbiorów, nagle na rynku pojawiają się olbrzymie ilości zboża, które każdy chce je sprzedać. Normalnie doprowadziłoby to do spadku cen poniżej opłacalności produkcji. Wtedy to następuje państwowy skup interwencyjny. Państwo może skupić pewną ilość. Reszta zbiorów nie jest potrzebna i po prostu psuje rynek. Stany mają dwa wyjścia: spalić nadwyżkę produkcji lub wysłać ją do krajów potrzebujących. Z wielu przyczyn wysyłają ją np. do Afryki:

a) Można się pokazać jako dobroczyńca

b) To jest tańsze

c) Ma większą akceptację społeczną

d) Afryka nigdy się w ten sposób nie podniesie z kryzysu i nie będzie konkurentem, a niewolnikiem

Oto, dlaczego:

Załóżmy, że jakiś Afrykańczyk ma ziemię, na której zasiał pszenicę. Zainwestował w to pieniądze, pracę i czas. Wiadomo więc, że nie odda zbiorów za darmo, lecz chce ją sprzedać. Ale nikt od niego nic nie kupi. Dlaczego? Ano temu, że na pobliskim lotnisku znajduje się samolot z USA i tam dzielni "wolontariusze" rozdają pszenicę za darmo.

Skutek: pracowity Afrykańczyk jest rok pracy do tyłu, zboże mu zgniło, a pieniądze przepadły.

Metody zwalczania głodu na świecie

Żeby położyć kres głodowi i niesprawiedliwości należałoby dokonać całkowitego przewartościowania poglądów, zachowań i zasad. Trzeba by zmienić całe dotychczasowe życie. Jest bowiem rzeczą niemożliwą jednoczesne trwanie w konsumpcjonizmie oraz domaganie się położenia kresu głodowi i niesprawiedliwości na świecie. Nie można walczyć o godne życie dla ludzi, których jednocześnie się okrada.

Wprowadza się w życie wiele działań, które mają przeciwdziałać temu negatywnemu zjawisku. Należą do nich:

• Podnoszenie świadomości w dziedzinie zasad prawidłowego uprawiania rolnictwa.

• Zastępowanie produktów roślinnych produktami zwierzęcymi.

• Prowadzenie rozsądnej polityki przez państwa.

• Tworzenie odpowiednich miejsc do magazynowania żywności.

• Zapobieganie skutkom klęsk żywiołowych.

• Zwalczanie procesów niszczenia gleb.

• Stosowanie racjonalnych metod gospodarki rolnej.

Inna inicjatywą, którą warto polecić w tym miejscu jest kampania „Świat bez głodu” Polskiej Akcji

Humanitarnej pod patronatem „Pajacyka”. Jej inicjatorzy przekonują: dobrze odżywione dzieci są

nadzieją dla przyszłych pokoleń - są zdrowsze i lepiej się uczą, dzięki temu w przyszłości mają szansę zapewnić sobie i innym godne warunki życia. Tymczasem na świecie co 6 sekund z głodu umiera jedno dziecko. Codziennie prawie 15 tys. dzieci umiera z głodu lub z powodu chorób będących jego wynikiem.