Anorexia nervosa
Definicja- Anoreksja, jadłowstręt psychiczny (grec. anorexia nervosa: an – brak, pozbawienie; orexis – apetyt) – zaburzenie odżywiania polegające na braku lub zmniejszeniu łaknienia prowadzące do wyniszczenia organizmu, a nawet śmierci.
Rodzaje-
restrykcyjny - spadek masy ciała chory osiąga poprzez drastyczne ograniczanie ilości przyjmowanego pokarmu. Chory pozbywa się „nadmiaru tłuszczu” poprzez diety, poszczenie oraz wyczerpujące ćwiczenia,
bulimiczny (żarłoczno-przeczyszczający) - dąży do utraty masy ciała poprzez wymioty i zażywanie tabletek przeczyszczających. Chory ogranicza ilość przyjmowanego pokarmu, jednak co jakiś czas zdarzają mu się napady obżarstwa, po których następuje prowokowanie wymiotów i nadużywanie leków przeczyszczających lub moczopędnych.
Grupa ryzyka- Anoreksja dotyczy przede wszystkim dorastających dziewcząt i młodych kobiet, starających się sprostać kreowanym w kulturze wzorcom urody. Zaburzenie to coraz częściej dotyczy także mężczyzn.
Przyczyny- Elementy brane pod uwagę jako potencjalne przyczyny anoreksji można podzielić na następujące grupy:
czynniki biologiczne,
Czynniki genetyczne,
Czynniki biochemiczne.
czynniki psychologiczne,
„Anorektyczna Osobowość”,
Zaburzenia osobowości powiązane z anoreksją:
zaburzenia osobowości obsesyjno-kompulsywne,
osobowość unikająca,
osobowość zależna.
czynniki socjologiczne i kulturowe,
Czynniki rodzinne,
Media masowe,
„Ryzyko zawodowe”.
Objawy
Somatyczne | Psychiczne |
---|---|
wychudzenie, postępujący zanik tkanek ciała, | spowolnienie psychoruchowe |
sucha, łuszcząca się skóra | potrzeba izolacji |
kruche, łamliwe włosy na głowie | nadwrażliwość na bodźce |
zanik miesiączkowania | wtórny infantylizm |
nietolerancja chłodu - paniczny lęk przed zimnem | |
zwolnienie akcji serca | |
wzdęcia, zaparcia | |
niedokrwistość |
Kryteria diagnostyczne
Kryteria diagnostyczne wg ICD-10:
Spadek wagi lub u dzieci brak przybytku wagi prowadzący do masy ciała o co najmniej 15% poniżej prawidłowej lub oczekiwanej stosownie do wieku i wzrostu,
Spadek wagi jest narzucony samemu sobie przez unikanie „tuczącego pożywienia”,
Postrzeganie siebie jako osoby otyłej oraz zaburzający strach przed przytyciem,
Zaburzenia endokrynne osi przysadkowo-gonadalnej (zanik miesiączkowania).
Leczenie- Leczenie anoreksji jest procesem długim i trudnym. Obejmuje trzy zasadnicze etapy:
dietę,
farmakoterapię,
psychoterapię.
Rokowaniawyzdrowienie obserwuje się u 40-80 % pacjentów,
-czas trwania leczenia jest długi - w różnych badaniach uzyskano wyniki o dość dużym rozrzucie - np. leczenie trwające 2 lata przyniosło 13% przypadków wyzdrowienia, z kolei po 5 latach za wyleczone uznano 56% pacjentów,
-istnieje konieczność badań kontrolnych po zakończeniu leczenia przez okres co najmniej 4 lat celem zapobiegania nawrotom choroby,
-możliwość wyzdrowienia istnieje nawet po bardzo długim okresie trwania choroby,
-wskaźnik śmiertelności rośnie wraz z czasem trwania anoreksji (około 5-10 % po 5 latach, 15-25 % po 20 latach),
-około połowa przypadków śmiertelnych jest spowodowana fizycznymi komplikacjami niedożywienia (najczęściej związanych z układem krążenia), druga połowa jest spowodowana samobójstwem.
Następstwa:
-uszkodzenie wątroby (zanik, marskość),
-uszkodzenie funkcji wydzielniczej nerek,
-osłabienie systemu immunologicznego,
-osteoporoza, utrata zębów,
-niepłodność,
-dysfunkcje hormonalne - guzy tarczycy, hirsutyzm (owłosienie typu męskiego),
-zmętnienie rogówki,
-łysienie,
-defekt metaboliczny - spowolnienie przemiany materii,
-napady padaczkowe, neuropatia nerwów.
Pro - ana - to filozofia, wg której anoreksja nie jest chorobą, ale świadomym wyborem stylu życia, sposobem na schudnięcie i tym sposobem uzyskanie perfekcji, podziwu innych ludzi i szczęścia. Zjawisko to dotyczy praktycznie tylko internetu - blogi, fora internetowe i całe portale poświęcone ekstremalnemu odchudzaniu.