Odporność – nadwrażliwość organizmu ludzkiego na zadziałanie drobnoustroju chorobotwórczego i jego zdolność do czynnej – przeciwciała i biernej – skóra ochrony przed patogenami. Przeciwciała – białka pojawiające się w płynach tkankowych jako odpowiedź na wniknięcie obcego białka – antygenu. Immunologia – zajmuje się badaniem odporności, Odporność: - nieswoista – wrodzona – skóra, błony śluzowe, czynniki znajdujące się we krwi niszczące bakterie – lizozym, interferon - swoista – nabyta : a) bierna – podanie limfocytów B i T oraz p/ciał pochodzących z poza organizmu, 1) naturalna – krew matki, mleko - długotrwała 2) sztuczna – gotowe przeciwciała – krótkotrwała b) czynna – wytwarzanie swoistych przeciwciał i pamięci immunologicznej powodujące szybką produkcję przeciwciał w przypadku kontaktu z antygenem, 1) naturalna – uzyskana w wyniku zarażenia się chorobą zakaźną i jej przechorowaniem, 2) sztuczna – szczepionki – rozwija się w ciągu kilku tygodni od podania, może trwać całe życie lub wymaga podawania dawek przypominających, duża skuteczność gdy drobnoustroje się nie mutują. Szczepionki – VACCINUM – komórki drobnoustrojów zabite lub martwe odzjadowione, ich jady, toksyny pozbawione właściwości chorobotwórczych lecz mające właściwości antygenowe, po podaniu powodują powstanie odporności swoistej czynnej długotrwałej przeciwko jednemu lub wielu drobnoustrojom. swoiste – zapobiegawczo w celu wytworzenia odporności u populacji na chorobę zakaźną nieswoiste – w celu wzmożenia ogólnej odporności organizmu w przewlekłych lub nawracających zakażeniach, mieszaniny – w celach leczniczych NIE STOSOWAĆ W GRUŹLICY I CIĄŻY Rodzaje szczepionek: bakteryjne – zawiesiny bakteryjne drobnoustrojów (p. gruźlicy) niebakteryjne – zawierają metabolity drobnoustrojów – anatoksyna przeciwwirusowe: grypa – Fluarix, Influvac, Vaxigrip, WZW – Havirix, H-B-Vac, Hepavac, przeciwuczuleniowe – wyciągi z alergenów (pleśń, kurz, sierść, pyłki) w małych dawkach zapobiegają uczuleniom dzięki indukcji tolerancji. pojedyncze – monowalentne (jeden gatunek drobnoustrojów), poliwalentne (kilka typów tego samego typu – 6w1), skojarzone – różne rodzaje drobnoustrojów – Di-Te-Per Postać szczepionek: płynne – nieadsorbowane , adsorbowane – z adiuwantem potęgującym efekt liofilizowane – w proszku, żywe drobnoustroje – atenowane, zabite drobnoustroje – inaktywowane, rekombinowane – inżynieria genetyczna, podjednostkowe – rozbite drobnoustroje lub fragmenty, Cechy szczepionek: mętny płyn ->wstrząsnąć, kolor szary, i.m, s.c., p.o., donosowo, przechowywanie w lodówce najczęściej.

Odporność: - nieswoista – wrodzona – skóra, błony śluzowe, czynniki znajdujące się we krwi niszczące bakterie – lizozym, interferon - swoista – nabyta : a) bierna – podanie limfocytów B i T oraz p/ciał pochodzących z poza organizmu,1) naturalna – krew matki, mleko - długotrwała 2) sztuczna – gotowe przeciwciała – krótkotrwała b) czynna – wytwarzanie swoistych przeciwciał i pamięci immunologicznej powodujące szybką produkcję przeciwciał w przypadku kontaktu z antygenem, naturalna – uzyskana w wyniku zarażenia się chorobą zakaźną i jej przechorowaniem, sztuczna – szczepionki – rozwija się w ciągu kilku tygodni od podania, może trwać całe życie lub wymaga podawania dawek przypominających, duża skuteczność gdy drobnoustroje się nie mutują. Szczepionki – VACCINUM – komórki drobnoustrojów zabite lub martwe odzjadowione, ich jady, toksyny pozbawione właściwości chorobotwórczych lecz mające właściwości antygenowe, po podaniu powodują powstanie odporności swoistej czynnej długotrwałej przeciwko jednemu lub wielu drobnoustrojom. swoiste – zapobiegawczo w celu wytworzenia odporności u populacji na chorobę zakaźną nieswoiste – w celu wzmożenia ogólnej odporności organizmu w przewlekłych lub nawracających zakażeniach, mieszaniny – w celach leczniczych Rodzaje szczepionek: bakteryjne – zawiesiny bakteryjne drobnoustrojów (p. gruźlicy)niebakteryjne – zawierają metabolity drobnoustrojów – anatoksyna, przeciwwirusowe: grypa – Fluarix, Influvac, Vaxigrip,WZW – Havirix, H-B-Vac, Hepavac, ,przeciwuczuleniowe – wyciągi z alergenów (pleśń, kurz, sierść, pyłki) w małych dawkach zapobiegają uczuleniom dzięki indukcji tolerancji. pojedyncze – monowalentne (jeden gatunek drobnoustrojów), poliwalentne(kilka typów tego samego typu – 6w1),skojarzone – różne rodzaje drobnoustrojów – Di-Te-Per