Zestaw 11.Krasowienie-to ogół procesów i zjawisk towarzyszących rozpuszczaniu skał wapiennych,gipsowych,soli przez wodę wzbogaconą o co2. Formy krasu pow. :żlobki krasowe lejki krasowe,ostańce krasowe,ospa krasowa ,dolina krasowa,uwały,poljo,mogoty,ponory wywierzyska,trawertyny. Formy kras podz=maszkarony,stalagmity,stalagnaty,draperie,galerie nacieki ,perły jaskiniowe.2.spełzywanie-powolny proces zachodzący na dużych powierzchniach o niewielkim nachyleniu 3-6st.. Poza siłą ciężkości głównym czynnikiem jest nasycenie gruntu wodą. W klimacie subpolarnym powolne płynięcie zwietrzeliny przy bardzo dużym nawilgoceniu w okresie lata nosi nazwę soliflukcji.Oznakami spełzywającego gruntu są pochylone drzewa i słupy energetyczne.3. SKAŁY OSADOWE- powstaja w wyniku gromadzenia sie (akumulacji) czastek mineralnych lub organicznych w środowisku wodnym lub lodowcowym. Produkt niszczenia starszych skał przez wietrzenie fizyczne, chemiczne, niszczenie przez korzenie drzewSkały osadowe luźne i spoiste-Żwir-kruszywo do produkcji dróg,betonów i nasypów.Piasek rzeczny-kruszywo do produkcji cegły wapienno-piaskoweji betonów komorkowych.Less-Cegła budowlana,klinkier drogowy.Ił warwowy-ceraminka budowlana:cegły,pustaki,dachówki,kafle.Glina zwałowa-ceramika budowlana-cegły pustaki.Zlepieniec-kruszywo drogowe i do betonów.Piaskowiec-płyty okładzinowe,detale architektoniczne,płyty chodnikowe,nagrobki,kamienie młyńskie.Łupek ilasty-cegły, klinkier budowlany i drogowy,ekrany wodoszczelne.4. . antropogeniczne formy, formy rzeźby terenu powstające w wyniku działalności człowieka; -wypukłe- wały przeciwpowodziowe-groble stawów-nasypy drogowe, kolejowe-zwałowiska kopalniane, budowlane, przemysłowe-dawne grodziska, obwarowania zamków-kopce, mogiły wklęsłe- wyrobiska kopalniane:kamieniołomy, torfianki, wykopydrogowe, kolej -kanały -misy stawów -płaskie- powstałe przy wyrównywaniu terenu5.Mezoregiony Wyżyny Lubelskiej:1.Równina Bełżycka 2.Padół Zamojski 3.Małopolski przełom Wisły 4.Wyniosłość Giełczewska 5.Działy Grabowieckie 6.Wzniesienia Urzędowskie 7.Płaskowyż nałęczowski 8.Kotlina Chodelska 9.Płaskowyż Świdnicki.Zestaw 2 1.Co zawiera mapa geologiczna Polski 1:50000: jest to mapa szczegółowa ,a) kolrami zwykle określony jest wiek skały,b)znakowi określony rodzaj skały. MAPA GEOLOGICZNA 1:50 000
przedstawia budowę geolog. danego terenu, występowanie poszczególnych skał;mogą być też inne treści jak:pochylenia, przesunięcia warstw skalnych; m.g. przedstawione sa napodkładzie m.topograficznych.Wykonywana przez geologów na podstawie kalkowania terenowego(zdjęcia terenowego) występujących sklał w danym miejscu. M.g nie uwzgledniaja profilu glebowego, tylko obraz skał pod glebą.Mapa ta zawiera poza arkuszem zasadniczym również liczne przekroje geologiczne i profile stratygraficzne oraz szkice dodatkowe jak: -mapy geologiczne odktyte -mapy surowców. mineralnych -mapy hydrologiczne -mapy geologiczno-inżynierskie. Przedstawienie na podkładzie topograficznym rozmieszczenia mas skalnych na powierzchni.Ziemi.Wiek i rodzaj skał oznacza sie za pomoca umowionych barw lub kreskowań.przedstwiaja budowe geologiczna danego terenu. Obszar występowania poszczególnych skał, przebieg ukoków tektonicznych.2.Osuwanie-osuwiskiem nazywamy miejsce szybkiego przesuwania się zwietrzeliny po stoku . Ze względu n rodzaj osuwanego materiału dzielimy jest na :ziemne ,zwietrzelinowe,skalne.Obrywanie polega na odrywaniu od stromych ścian dużych bloków skalnych i ich przemieszczeniu .Różni się od odpadania wielkościa materiału.3.Skały metamorficzne-skały pochodzenia magnowego i osadowego (a także skały już zmetamorfizowane)przeobrażone na skutek działania wysokiego ciśnienia i temperatury.Przykłady i ich wykorzystanieGnejs-produkcja kruszywa i drobnych elementów kamiennych,do budowy dróg i mostów ,jako kamień boczny do budowy zapór ,obmurowań fundamentów i bud.sakralnym.Łupek biotytowy-nie wykorzysta.Łupek muskowitowy-do wyrobu papy,jako łupki dachówkowe.Kwarcyt-w przemyśle ogniotrwałymMarmur-plyty okładzinowe i posadzkowe,detale architektoniczne wnętrz,rzeźby,pomniki,grysy,mączki dla przemysłu szklarskiego i ceramicznegoFyllit-w wyrobach dachówekKwarcyt-ogniotrwały.4. MAPA TOPOGRAFICZNA zawiera szczegółowy obraz terenu(osiedla,linie komunikacyjne, wody, lasy, rzeźbę). Możemy z niej odczytać położenie danego miejsca.Mapy szczegółowe, przedstawiające powierzchniowe elementy Ziemi (topografię). Mapy ze względu na treść dzielą się na ogólnogeograficzne i tematyczne (np. klimatyczne, geologiczne). 5. RZEŹBA MŁODOGLACJALNA- wytworzone na obszarze ktory podlegal bezpośredniemu oddziaływaniu lodu i wód płynących pod lodem oraz od czoła lądolodu.Rzeźba cechująca się dominacją form terenu pochodzących z ostatniego zlodowacenia. Formy:wały moreny czołowej- powstałe w miejscu dłuższego postoju czoła lądolodu przez wytapianie się materiału skalnego z lodu; powierzchnie moreny dennej- równinne,faliste lub pagórkowate powierzchnie pokryte materiałem morenowym pozostawionym przez wycofujcy sie lądolód. W zagłębieniach moreny dennej gromadzaca sie woda tworzy jeziora; drumliny-niewysokie pagórki o owalnym zarysie kształtowane z materiału morenowego przez przesuwający sie po nim lądolód; stożki sandrowe(sandry)-piaszczysto-żwirowe równiny tworzące sie na przedpolu lądolodu.Materiał ten jest osadzany przez wody roztopowe płynąde od lądolodu; rynny polodowcowe-podłużne zagłębienia powstałe wskutek nieszczejącej działalności wody płynącej pod dnem lądolodu.Po stopieniu lodu w ich miejscu utworzyły sie jeziora rynnowe; ozy-formy terenu w kształcie długich, krętych wałów.Powstaja wskutek osadzania materiału rzecznolodowcowego w szczelinach lądolodu; kemy-formy akumulacji rzecznolodowcowej o różnych kształtach osadzające sie w szczelinach lądolodu; pradoliny-ogromne,szerokie doliny powstałe na przedpolu lądolodu.Zostały wyżłobione przez wody roztopowe płynące równolegle do czoła lądolodu; cyrki- zagłębienia powstałe w miejscu pola firnowego lodowca, po wytopieniu sie lodu.obecnie utwrzyły sie tam jeziora; doliny U-kształtne- w przekroju poprzecznym przypominaja litere U.dno doliny plaskie,zbocza b.strome; doliny zawieszone-boczne złoby poodowcowe wystepujące wysoko nad dnem doliny głównej.

Zestaw 31. OSADOWE OKRUCHOWE -powstałę w wyniku nagromadzienia okruchów skalnych i ziaren mineralnych w zbiornikach wodnych lub na lodzie.Poczatek tworzenia-wietrzenie, potem -transport, dalej osadzanie(sedymentacja), diageneza(sedymentowanie skały luźnej)przykłady:żwir-kruszywo do produkcji betownow, budowy dróg i nasypów (dobre podłoże bud.)less- ceramika budowlana:cegła,klinkier drogowy(niezbyt korzystne, ulega osiadaniu i erozji podziemnej)ił warwowy- cegły, pustaki, dachówki,kafle(w warunkach suchych dość dobre, pęcznieje po uwilgotnienu)piaskowiec czerwony- płyty okładzinowe,detale architektoniczne, płyty chodnikowe, nagrobki, kamienie młyńskie(dobre) łupek ilasty- cegły, klinkier budowlany i drogowy, ekrany wodoszczelne(słabe, po uwilgotnieniu moga powstawać osuwiska na stokach) zlepieniec- kruszywo drogowe i dbetonow(dobre) piasek lodowcowy- kruszywo do budowy dróg, wałów ziemnych, zapór, nasypów(dobre)glina zwałowa- ceramika budowlana:cegły, pustaki(w stanie suchym- dobre, plastyczne po uwilgotnieniu)2.RÓWNINA AKUMULACYJNA- obszar równinny powstały na skutek procesów akumulacyjnych (gromadzenia materiału). Równina akumulacyjna jest efektem wyrównywania powierzchni poprzez zasypywanie zagłębień, a następnie pokrywanie całego obszaru warstwą materiału, dostarczonego przez:wiatr, wody płynące, lodowiec, wody lodowcowe.3. Rzeżba staroglacjana-typ rzeźby terenu powstały i ukształtowany podczas starszych zlodowaceń plejstoceńskich. Decydujące znaczenie dla genezy rzeźby staroglacjalnej miało przedostatnie zlodowacenie (na obszarze Polski - zlodowacenie odry) i ostatni interglacjał eemski. Ostatecznie rzeźba ta została ukształtowana w warunkach zimnego klimatu peryglacjalnego panującego w czasie ostatniego zlodowacenia na przedpolu lądolodu. Rzeźba staroglacjalna jest mało zróżnicowana, przeważają równiny, miejscami urozmaicone rozległymi, niskimi pagórami lub wzgórzami pochodzenia glacjalnego, rozcięte przez płytkie i szerokie doliny, oraz płaskie i rozległe obniżenia. W obszarze staroglacjalnym występują też rozległe równiny zastoiskowe, miejscami powiązane z pradolinami.Brak jezior polodowcowych.4. SKAŁY OSADOWE ORGANOGENICZNE-powstaja w wyniku nagromadzenia się szczatkow organicznych przykłady: torf niski- nawóz organiczny w ogrodnictwie torf wysoki- nawóz węgiel brunatny- do rekultywacji terenow zanieczyszczonych, do uzyźniania gleb powstałych z piasków, do rekultywacji gleb zanieczyszcznych metalami ciężkimi węgiel kamienny; antracyt- wysokokaloryczne paliwo, osowany w przemyśle hutniczym, chemicznym i gumowym, do produkcji gazu przemysłowego i koksu5. WPŁYW FoRMY RZEŹBY NA BUDOWNICTWO-im bardziej płaski teren tym lepiej-duze nachylenie utrudnia prowadzenie ulic, uzbrajanie terenow, wysokie koszty-spadek ogranicza szerokosc ulic -dla autostrad max nachylenia podłużnego 4-6%, drogi expresowe 4-8%, drogi główne 5-9%, lokalne 9-12%, dojazdowe 10-12% -Obszary nie korzystne dla budownictwa to zbocza o nachyleniu powyżej 12% i dna dolin rzecznych silnie nawodnione.-w gorach problemem sa ruchy masowe-tereny zalewowe- problemy z zalewaniem, drogi musza byc na nasypach-doliny rzek gorskich-b. trudne prwadzenie drog

Zestaw 41.Makroregiony Lubelszczyzny:Nizina Południowopodlaska, Polesie zachodnie,Polesie wołyńskie,wyżyna lubelska ,roztocze, kotlina sandomierska, wyżyna wołyńska ,małe Polesie.2.Skały magmowe i ich zastosowanie w bud.SKAŁY MAGMOWE- powstałę w wyniku krzepnięcia magmy pod powierzchnią ziemi lub na jej powierzchni wylanej w postaci lawy z wulkanow. Skały te głębinowe zastygają pod wiemią przez miliony lat,zaś skały wylewne stygną szybko z zależności tylko od tego na jakim terenie wylala sie lawa..Skały żyłowe powstają w w pęknięciach innych skał, gdzie wciska sie magma.przykłady: - bazalt- do budowy nawierzchni dróg i jako materiał podkładowy, do budowy szlaków kolejowych, grysy do cieżkich betonów,kablobetonów i strunobetonów-granit- płyty okładzinowe i elementy blokowe, kostki, krawężniki, słupki graniczne, kamień murowy, tłuczeń i kliniec, kruszywo, grysy twarde do wyrobu struno- i kablobetonow-andezyt- bruki, kostki , krawężniki, tłuczeń, materiał okładzinowy,ciosy na pomniki, słupki graniczne -granit rapakiwi- do budowy dróg i fundamentow -porfir- kruszywo drogowe i budowlane, do produkcji wyrobow kwasoodpornych oraz porcelany technicznej -diabaz- jako tłuczeń,kamień łamany,grysy3. Formy rzeźby wodnej (rzecznej) EROZJA WODNA- erozja deszczowa - spłukiwanie luźnej, wierzchniej warstwy terenu (zwłaszcza cząstek gleby) przez wody deszczowe-erozja rzeczna - przenoszenie cząstek przez prąd rzeki bądź falowanie wody: * W górnym biegu rzeki występują -erozja wgłębna - polega na wcinaniu się rzeki w koryto rzeczne poprzez niszczenie go przez niesione przez rzeka materiał skalny. Efekty: tworzenie się dolin głębokich i wąskich V-ksztaltna. -erozja wsteczna - cofanie się źródeł rzeki w kierunku działu wodnego (może doprowadzić do przejęcia początkowego odcinka innej rzeki tzw. kaptaż Efekty: łączenie się dwóch cieków wodnych w odcinkach źródliskowych (kaptaż), wyrównywanie się brzegów rzeki i "cofanie się" wodospadów, powstawania kotłów eworsyjnych * W środkowym biegu rzeki: -erozja boczna - podmywanie brzegów rzeki, spowodowane nierównomiernym nurtem rzeczny .Efekty: meandry (zakola rzeczne), starorzecza (meandry odcięte od głównej rzeki wałem ziemi - groblą), łachy (wyspy rzeczne), niszczenie brzegów-erozja denna - żłobienie dna rzeki przez płynącą wodę i niesiony przez nią materiał. Efekty: powstają terasy zalewowe * W dolnym biegu rzeki zwykle nad erozją przeważa akumulacja osadów niesionych przez rzekę Efekty: powstawanie form ujść rzecznych: delt i estuariów.-erozja morska (abrazja) - niszczenie brzegów przez falowanie i pływy (przypływy i odpływy).Bieg górny rzeki: misy,kotły,rynny eworsyjne,progi skalne,katarakty,żebra skalne,doliny V-kształtne,otoczaki . Bieg środkowy-meandry,starorzecza,klif rzeczny,plaża rzeczna,bystrza,plosa. Bieg dolny: akumulacyjne dno rzeki, delty lub estuaria.4. Brzegi morskie erozyjne, - FORMY RZEŹBY TERENÓW MORSKICH-klify-strome wybrzeza niszczone przez erozje morska-formy akumulacyjne- plaże- składaja sie z naniesionego przez fale morskie piasku czy skał-mierzeje- wały piaszczyste oddzielające fragmenty morza np.HeLL -równiny akumulacyjne:deltowe- powstałe przez naniesienie osadow przez rzeki; zalewowe- w dolinach najwiekszych rzek; jeziornej akumulacji- dawne jeziora wypełnione osadami; torfowiskowe-wydmy- pagórki nawiane przez wiatr

Zestaw 51.Spłukiwanie powierzchniowe-zachodzi pod wpływem działalności wody opadowej płynącej po stokach.Na jego natężenie mas wpływ-rodzaj podłoża,kąt nachylenia stoków ,ich pokrycie roślinnością i gruba warstwa pokrywy zwietrzelinowej.Do form utworzonych w klimacie umiarkowanym należą:debrza,wądoły,padoły,parowy.2. OSADOWE OKRUCHOWE -powstałę w wyniku nagromadzienia okruchów skalnych i ziaren mineralnych w zbiornikach wodnych lub na lodzie.Poczatek tworzenia-wietrzenie, potem -transport, dalej osadzanie(sedymentacja), diageneza(sedymentowanie skały luźnej)przykłady:żwir-kruszywo do produkcji betownow, budowy dróg i nasypów (dobre podłoże bud.)less- ceramika budowlana:cegła,klinkier drogowy(niezbyt korzystne, ulega osiadaniu i erozji podziemnej)ił warwowy- cegły, pustaki, dachówki,kafle(w warunkach suchych dość dobre, pęcznieje po uwilgotnienu)piaskowiec czerwony- płyty okładzinowe,detale architektoniczne, płyty chodnikowe, nagrobki, kamienie młyńskie(dobre) łupek ilasty- cegły, klinkier budowlany i drogowy, ekrany wodoszczelne(słabe, po uwilgotnieniu moga powstawać osuwiska na stokach) zlepieniec- kruszywo drogowe i do betonow(dobre) piasek lodowcowy- kruszywo do budowy dróg, wałów ziemnych, zapór, nasypów(dobre)glina zwałowa- ceramika budowlana:cegły, pustaki(w stanie suchym- dobre, plastyczne po uwilgotnieniu)3. FORMY RZEŹBY GOR WYDOKICH I ŚREDNICH -kotły lodowcowe-cyrki, karamy mutony (tzw. wygłady lodowcowe, podłoże skalne wyrzeźbione przez lodowiec) głazy narzutowe (wycięte z podłoża i dalej transportowane przez lodowiec) doliny U-kształtne, V-kształtne,doliny polodowcowe wisząceŁańcuchy górskie,grzbiety górskie turnie,stoki górskie,grzbiety szczyty(kopiasty,kopulasty,płaski)stożki usypiskowe-----------pasma górskie,kotliny,doliny,przełęcze4. MAPA GEOLOGICZNO-GOSPODARCZA-perspektywy i prognozy występowania kopalin-stan zagospodarowania i klasyfikacji złóż kopalin-rzeczywistye i potencjalnye zagrożenia środowiska przyrodniczego związane z występowaniem złóż oraz eksploatacją i przeróbką kopalin,-wybranych elementów hydrogeologicznych w celu ochrony wód i podziemnych przed nieracjonalnym zagospodarowaniem, -obiekty przyrodnicze i obszary chronione-obiekty dziedzictwa kulturowego-warunki podłoża budowlanego.5. Formy rzeźby eolicznej Erozja-to przenoszenie cząstek gleby i rozkruszonych skał przez wiatr (deflacja), szlifowanie skał przez niesione przez wiatr ziarna piasku (korazja) oraz deponowanie cząstek na powierzchni gleby (akumulacja) (wydmy)Deflacyjne: rynny deflacyjne, misy deflacyjne,bruk deflacyjny, ostańce deflacyjne Korozyjne: wygłady eoliczne,bruzdy korozyjne ,graniaki,grzyby skalne.Budująca działalność wiatru: zmarszczki eoliczne,wydmy.

Zestaw 6 1.SKAŁY OSADOWE ORGANOGENICZNE-powstaja w wyniku nagromadzenia się szczatkow organicznych przykłady: torf niski- nawóz organiczny w ogrodnictwie torf wysoki- nawóz węgiel brunatny- do rekultywacji terenow zanieczyszczonych, do uzyźniania gleb powstałych z piasków, do rekultywacji gleb zanieczyszcznych metalami ciężkimi węgiel kamienny; antracyt- wysokokaloryczne paliwo, osowany w przemyśle hutniczym, chemicznym i gumowym, do produkcji gazu przemysłowego i koksu.2.OSADOWE OKRUCHOWE -powstałę w wyniku nagromadzienia okruchów skalnych i ziaren mineralnych w zbiornikach wodnych lub na lodzie.Poczatek tworzenia-wietrzenie, potem -transport, dalej osadzanie(sedymentacja), diageneza(sedymentowanie skały luźnej)przykłady:żwir-kruszywo do produkcji betownow, budowy dróg i nasypów (dobre podłoże bud.)less- ceramika budowlana:cegła,klinkier drogowy(niezbyt korzystne, ulega osiadaniu i erozji podziemnej)ił warwowy- cegły, pustaki, dachówki,kafle(w warunkach suchych dość dobre, pęcznieje po uwilgotnienu)piaskowiec czerwony- płyty okładzinowe,detale architektoniczne, płyty chodnikowe, nagrobki, kamienie młyńskie(dobre) łupek ilasty- cegły, klinkier budowlany i drogowy, ekrany wodoszczelne(słabe, po uwilgotnieniu moga powstawać osuwiska na stokach) zlepieniec- kruszywo drogowe i do betonow(dobre) piasek lodowcowy- kruszywo do budowy dróg, wałów ziemnych, zapór, nasypów(dobre)glina zwałowa- ceramika budowlana:cegły, pustaki(w stanie suchym- dobre, plastyczne po uwilgotnieniu).3. Osuwanie-osuwiskiem nazywamy miejsce szybkiego przesuwania się zwietrzeliny po stoku . Ze względu n rodzaj osuwanego materiału dzielimy jest na :ziemne ,zwietrzelinowe,skalne.4. ELEMENTY WYZYN I GOR NISKICHwysoczyzny lessowe,wysoczyzny węglanowe,ostańce denudacyjne,stok, doliny suche,wąwozy lessowe,doliny rzeczne równiny denudacyjne,wydmy,koryto rzeki,łożysko rzeki,tarasy nadzalewowe,krawędzie tarasów,zbocze doliny,pogórza,kotliny5. PRZYDATNOŚĆ GRUNTÓW DO BUDOWYGrunt budowlany- to podłoże, na którym posadowiony jest budynek1:grunty rodzime-To Grunty powstałe w miejscu  zalegania w wyniku  procesów geologicznych (wietrzenie, osadzenie w środowisku wodnym itp.), mineralne sa ok, organiczne do dupy(to głównie torfy, namuły oraz piaski i pyły próchnicze .Do posadowienia domu praktycznie się nie nadają, ponieważ nie mają dostatecznej nośności. części organiczne mogą gnić, a wtedy nie tylko wydzielają nieprzyjemny zapach i ciepło, lecz także zmieniają swoją objętość oraz mogą tworzyć bardzo niebezpieczne powierzchnie poślizgu..2:Grunty nasypowe- grunty naturalne przerobione w wyniku działalności człowieka (np. wysypiska, hałdy, budowle ziemne) ,są najbardziej niejednoznaczne pod względem budowlanym. Z jednej strony mogą to być tzw. grunty kwalifikowane, przeznaczone specjalnie do posadowienia fundamentów lub jako podłoże (podbudowa) dróg.Głównie wykonywane z odpowiednio dobranych piasków i żwirów układanych warstwami oraz zagęszczanych mechanicznie. Z drugiej jednak strony mogą to być grunty (nasypy) niekontrolowane przede wszystkim z gruntów spoistych lub organicznych, które w ogóle mogą nie nadawać się do posadowienia jakichkolwiek budowli.3:Grunty skaliste- grunty rodzime lite lub spękane o nieprzesuniętych blokach, nie rozmakające pod wpływem wody i mające wytrzymałość na ścinanie ponad 0,2 MPa.Jeżeli nie są zbyt  spękane i  zwietrzałe., roboty są poważnie utrudnione, prowadzone są za pomocą użycia materiałów wybuchowych i ciężkiego sprzętu. , ale stanowią doskonałe posadowienie.

2.