Cechy administracji publicznej:
Jest zjawiskiem społecznym
Działalność palowa i ciągła
Działania skierowane ku przyszłości
planowa działalność dążąca do realizacji celów
nie będąca ustawodawstwem ani sądownictwem
opiera się na hierarchii, kierownictwie i podporządkowaniu
działania skierowane i mające na celu interes publiczny
działania posiadają podstawę prawną
korzysta z form władczych (choć nie zawsze)
dopuszcza zastosowanie przymusu państwowego
Nowe zarządzanie publiczne (pojawiło się w 80. ladach XXw. – Wielka Brytania, Nowa Zelandia, Australia, USA. Jako wynik społecznego odczucia, iż tradycyjny model administracji jest bezużyteczny, zbyt zbiurokratyzowany i bez przyszłości):
nacisk na wolnorynkowe podejście do zarządzania
konieczność formuowania mierzalnych celów
stosowanie nowoczesnych metod zarządzania
badanie oczekiwań społeczeństwa
upublicznianie standardów usług
zorientowanie na wyniki
podwyższanie jakości usług
lepsze użytkowanie mechanizmów konkurencji rynkowej
łatwiejsze przypisanie odpowiedzialności
zorientowanie na konsumenta
gwarancja oferowania usługi (niekoniecznie związana z jej oferowaniem)
deregulacja częściowa
warunki do przejmowania inicjatywy
racjonalne użytkowanie zasobów
apolityczność
Społeczeństwo obywatelskie – rodzaj społeczeństwa demokratycznego, gdzie obywatele świadomie uczestniczą w życiu publicznym. Cechuje się:
aktywnymi obywatelami
posiadającymi zdolność samoorganizacji
samorządność
wolontariat
organy pozarządowe
współpraca dla dobra wspólnego
Obecny model administracji w PL
brak planowania i skoordynowania legislacji
formalistyczna wizja prawa administracyjnego
wyższość przeformalizowanej procedury nad prawem materialnym
zbytnie skomplikowanie spraw drobnych
niewielkie uwzględnienie prawa Unii Europejskiej
nie jest jasna rola prokuratury w dwuinstancyjności sądów admin.
nie jest jasna rola NSA w dwuinstancyjności sądów admin.
słabość egzekwowanego prawa
upolitycznienie
brak umiejętności operacyjnych
brak koordynacji resortów
brak umiejętnego zarządzania wiedzą
brak konkurencyjnych zachęt do pracy
nadmierne usztywnienie polityki kadrowej
nadmierny nacisk na procedurę niż na wynik
słabość instytucji nadzoru
złe raportowanie
brak standaryzacji usług
korupcja i nepotyzm
słabe zaplecze eksperckie
System admin w Polsce
administracja państwowa rządowa
odpowiedzialność ponosi Rząd
pośrednio bądź bezpośrednio podlega Radzie Ministrów
podmioty wchodzące w skład: organy i urzędy administracji, agencje rządowe inne niż centralne, państwowe jed. org.
Organy i urzędy: RM, PRM, ministrowie, prezes GUS, UOKK, szef ABW, CBA, komendant główny Policji, główny inspektor sanitarny, wojewoda
administracja państwowa nie rządowa
prezydent RP, organy NIK, KRRiT, KRS, organy NBP
administracja samorządowa
administracja samorządu terytorialnego oraz zawodowego
Kultura organizacyjna – zbiór dominujących wartości i norm postępowania charakterystyczny dla danej organizacji
System społeczny – powiązane ze sobą elementy rzeczywistości społecznej.
Struktura społeczna – układ powiązanych elementów składowych społeczeństwa, między którymi zachodzą reakcję i występuje hierarchia.
Bezpieczeństwo wew państwa – stan uzyskany w efekcie spełnienia przez państwo funkcji wewnętrznej, realizowane w ramach strategii bezpieczeństwa.
Objawia się ochroną
życia i mienia obywateli
porządku konstytucjonalnego
bezpieczeństwa publicznego
Bezpieczeństwo publiczne – stan faktyczny państwa, który umożliwia bez narażania na szkody normalne i dalsze funkcjonowanie państwa oraz realizację jego interesów
Bezpieczeństwo powszechne – stan zapewniający ochronę życia i zdrowia obywateli oraz majątku narodowego przez klęskami i katastrofami
Porządek konstytucjonalny – stan ładu i funkcjonowania państwa zgodnie z normami zawartymi w ustawie zasadniczej (dla PL – Konstytucji RP)
Natężenie ryzyka – stan grozy, w której żyje człowiek
Poczucie bezpieczeństwa: - poczucie braku zagrożeń
określa zarówno czynniki obiektywne i subiektywne
gwarantem bezpieczeństwa jest państwo
działania ocenianie z perspektywy własnych interesów
Bezpieczeństwo obiektywne – zewnętrzne dla jednostki, oznacza brak poczucia zagrożenia życia
Bezpieczeństwo subiektywne – wewnętrzne przekonanie o braku zagrożenia
Zagrożenia w Europie
Próby separacji bogatych rejonów
Migracje
Dewastacja środowiska
Zagrożenie niekontrolowanym handlem bronią
Zagrożenie rozprzestrzenienia się szarej strefy
Determinanty bezpieczeństwa
Geograficzne
Ekonomiczne
Społeczne
Polityczne
Kulturowe
Polityka społeczna – działalność państwa kształtująca warunki bytu, struktury społecznej i stosunków społecznych
Współpraca Policji i Sił zbrojnych
W czasie pokoju – uzgadnianie zasad oraz przygotowywanie i planowanie działań w ramach współpracy
W czasie kryzysu – wspólne działania z zakresu zapobiegania rozprzestrzenianiu się oraz usuwaniu skutków kryzysu
Narodowe Siły Rezerwowe – lokalne wzmocnienie potencjału jednostek wojskowych, realizujące działania z zakresu zarządzania kryzysowego
Strategie w praktyce lokalnej – proces tworzenia strategii
Aktywizacja
Koncentracja
Orientacja
Redukowanie niepewności decyzyjnej
Spójność
elastyczność
Typologie bezpieczeństwa:
kryterium podmiotowe – uwzględnia stosunek do obszaru
kryterium przedmiotowe – uwzględnia dziedzinę, w jakiej występuje
kryterium przestrzenne – uwzględnia teren jaki obejmuje
Typologia strategii:
wg koncepcji
wg roli
wg procedur
wg metod
wg obiektu
wg stref aktywności
wg zasięgu
wg treści
Szanse – okoliczności sprzyjające realizacji interesów
Wyzwania – dylematy, przed jakimi stoi podmiot, aby osiągnąć cel
Ryzyka – niepewności związane z działaniem
Zagrożenia – pośrednie lub bezpośrednie destrukcyjne oddziaływanie
Kryzys – szczególny stan wewnętrzy podmiotu
Konflikt – szczególny, niepożądany typ relacji podmiotu z innym podmiotem
Reagowanie kryzysowe – działania strategiczne stosowane w przypadku kryzysu
Działania obronne – rodzaj działań strategicznych. Ich istotą jest odparcie agresji i uniemożliwienie do jej ponowienia w przyszłości
Funkcje UE
wewnętrzna – zapewnia porządek i bezpieczeństwo we wszystkich dziedzinach życia obywatela UE
zewnętrzna – zapewnia rozwój i przepływ informacji, umożliwia kontakt państw, wymianę doświadczeń
Traktat lizboński – 1 grudnia 2009 – zobowiązuje do konsultowania się państwa z innymi członkami UE przed podjęciem działań na arenie międzynarodowej bądź zaciągnięciem zobowiązań
Wymiar Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych:
zwalcza narkomanie
zwalcza handel narkotykami
współpraca sądowa
zwalcza terroryzm
polityka azylowa
polityka imigracyjna
Europol – 1992 r. odpowiedzialny za wywiad kryminalny. Działania:
nielegalny obrót narkotykami
nielegalna migracja
handel ludźmi
obrót pojazdami
fałszowanie pieniędzy
terroryzm
pranie pieniędzy
nielegalny handel organami
rasizm
ksenofobia
przemyt dóbr kultury
fałszerstwo dokumentów
korupcja
handel bronią
handel zwierzętami
Eurojust – 2002, organ odpowiedzialny za usprawnienie współpracy między organami sądowymi w zakresie prowadzonych spraw sądowych.
Układ z Schengen – znosi kontrolę graniczną i gwarantuje swobodny przepływ osób i towarów w obrębie strefy Schengen.
Europejska Karta Energetyczna – 1991
powstanie konkurencyjnych rynków paliw
wzajemny dostęp do infrastruktury energetycznej
wzajemny dostęp do rynków energii
koordynacja polityki energetycznej
dostęp do danych technicznych
wymiana doświadczeń
wymiana odkryć