mgr Iwona Bruśk
Zakład Zdrowia Publicznego
Akademii Medycznej w Warszawie
Konspekt do wykładu
Światowa Organizacja Zdrowia
Światowa Organizacja Zdrowia (ŚOZ)
World Health Organization (WHO)
To agenda Organizacji Narodów Zjednoczonych
Założona 7 kwietnia 1948 r. Przez 51 państw.
Zrzesza obecnie 191 państw
Kwatera główna śoz znajduje się w genewie
Biura regionalne znajdują się:
Dla europy – w kopenhadze
Dla afryki – brazawil
Dla ameryki – w waszyngtonie
Dla zachodniego pacyfiku – w manili
Dla azji (basen morza śródziemnego)- w aleksandrii
Dla azji południowo-wschodniej – w new delhi
Zadania:
Współpraca międzynarodowa na rzecz poprawy zdrowia obywateli
Realizacja programu „zdrowie dla wszystkich”
Wzmacnianie działań podstawowej opieki zdrowotnej
Propagowanie zdrowego stylu życia (m.in. Kampanie antynikotynowe)
Zadania szczegółowe ŚOZ
Udzielanie rządom państw członkowskich, wszelkiej pomocy w umacnianiu systemu opieki zdrowotnej;
Powoływanie i utrzymywanie służb administracyjnych, epidemiologicznych i statystycznych niezbędnych dla państw członkowskich;
Udostępnianie informacji o sytuacji zdrowotnej , doradztwa, i pomocy;
Stymulowanie działań zmierzających do eliminacji chorób epidemicznych i innych;
Promowanie prawidłowego żywienia, warunków mieszkaniowych, sanitarnych i pracy oraz ochrony środowiska naturalnego człowieka;
Promowanie działań naukowych i badawczych w zakresie ochrony, promocji i wzmocnienia zdrowia;
opracowanie standardów żywności, leków i produktów;
Pomoc w kształtowaniu w państwach członkowskich właściwej wiedzy o sprawach zdrowia.
Program i budżet ŚOZ
uchwalane są na okresy dwuletnie .
W cyklach dwuletnich przeprowadzane są oceny ich realizacji.
Budżet ŚOZ opiera się na składkach członkowskich.
Wielkość składki uzależniona jest od pkb i liczby ludności.
Budżet na lata 2000-2001 wynosił 842 654 000 dolarów usa, pokrywany jest przez:
6 najbogatszych państw płaci 71% budżetu
(usa-25%, japonia -20%, niemcy- 10%, francja – 6%, włochy i wb-5%)
Dalsze 14 państw pokrywa 20% budżetu
(Kanada, Hiszpania,Holandia,Australia, Brazylia, Szwajcaria, Belgia, Argentyna, Szwecja, Rosja, Korea Płd., Chiny , Austria)
Czyli Na 191 Państw 20 Pokrywa 91% Budżetu ŚOZ, Pozostałe 171 Wpłaca 9% Budżetu .
Polska Obciążona Jest Składką 0,19% Budżetu ŚOZ.
Uwarunkowania zdrowia wg światowej organizacji zdrowia
Korzystanie z praw i swobód obywatelskich-prawo do zdrowia jako niezbywalne prawo człowieka
Zatrudnienie – bezrobocie jako czynnik wpływający negatywnie na stan zdrowia fizycznego i psychicznego
Odpowiednie warunki pracy –ochrona zdrowia osób zatrudnionych oraz promowanie zdrowego stylu życia w pracy
Warunki mieszkaniowe
Kondycja psychiczna stosowna do płci i wieku
Wykształcenie
Zaopatrzenie w żywność i odpowiedni stan odżywienia
Poczucie bezpieczeństwa
Możliwość gromadzenia oszczędności
Komunikacja i łączność z innymi ludźmi
Możliwość wypoczynku, regeneracji sił i rozrywki
Dostępność odpowiedniej odzieży
Uwarunkowania zdrowia wg. ŚOZ
Społeczne
Ekonomiczne
Polityczne
50 % styl życia
20 % czynniki środowiskowe
20 % czynniki genetyczne
10 % system opieki zdrowotnej
Polityka zdrowotna wg. ŚOZ
Rozeznanie rzeczywistych potrzeb zdrowotnych społeczeństwa
Analiza sprawności działającego systemu opieki zdrowotnej
Ocena zasobów intelektualnych i materialnych śoz
Poziom i jakość udzielanych świadczeń
Uwzględnianie potencjału i rezerw w zakresie postępu naukowego i technicznego medycyny
Kalkulacja rzeczywistych kosztów leczenia
Współodpowiedzialność za zdrowie społeczeństwa wszystkich sektorów mających bezpośredni wpływ na promocję, zachowania i ochronę zdrowia.
Sukcesy ŚOZ
O randze historycznej to wyeliminowanie ospy prawdziwej (od 1977r.)
Postęp w zakresie programu szczepień ochronnych (25 lat temu szczepieniami objętych było 5% dzieci urodzonych w danym roku to obecnie szczepi się 80% dzieci.
najpoważniejsze problemy
Na ponad 6 mld. Ludzi mieszkającyh na ziemi 1 mld. Żyje w krajach najbiedniejszych. W tych krajach przeciętne trwanie życia nie przekracza 40 lat gdy w krajach rozwiniętych to 75 lat.
Skala różnic w wydatkach na zdrowie
w krajach biednych 10 dolarów na osobę
w USA ..........4500 dolarów na osobę
„Zdrowie dla wszystkich”
długofalowa strategia wg. niej zadanie priorytetowe ŚOZ to rozwijanie podstawowej opieki zdrowotnej.
ZDW miała być podstawą do opracowania i reformowania narodowych strategii i programów funkcjonujących systemów ochrony zdrowia.
Zbudowanie infrastruktury umożliwiającej powszechny i równy dostęp do lekarzy poz
np..Chiny – „bosonodzy lekarze”
Nasilenie kampanii profilaktycznych (szczepienia ochronne, żywienie, oświata)
„zdrowie dla wszystkich”
Problemy z realizacją:
Ubóstwo, które dotyczy 20% ludności świata i sprawia , że 1/3 populacji dzieci jest niedożywiona a połowa ludności ziemi nie ma dostępu do podstawowych leków;
Zbyt szeroki przyrost ludności głównie w krajach najuboższych, rozwijających się (90% całego przyrostu);
Konflikty powodujące masowe migracje kilkunastu milionów ludzi.
Główne priorytety ŚOZ– działania na rzecz zdrowia publicznego
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób m.in. Poprzez popularyzację szczepień ochronnych;
Zapobieganie właściwych dla zdrowia warunków środowiskowych;
Zapobieganie wypadkom i urazom oraz zapewnienie szybszej pomocy w przypadku katastrof i kataklizmów;
Propagowanie zdrowego stylu życia
Zapewnienie do właściwej jakościowo opieki medycznej;
Zapewnienie rozwoju kadr, nowych technologii i odpowiednich zasad finansowania.